Het aandeel van taboeonderwerpen
in de serie Friends
Naam:
Anna de Ruig
Studentnummer: 10737375
Begeleider:
Jeroen Lemmens
Aantal woorden: 7006
Bachelorthesis Emoties en Entertainment
Communicatiewetenschap
Abstract
De televisieserie Friends is een van de populairste komedieseries ooit gemaakt en doet het zelfs jaren na de laatste aflevering nog steeds goed. Er is ondanks deze hoge populariteit weinig onderzoek gedaan naar de serie waarvan geen enkel onderzoek heeft gekeken naar de succesfactoren van de serie. In dit onderzoek is de serie aan een kwantitatieve inhoudsanalyse onderworpen om te bekijken wat de rol is van taboeonderwerpen in de serie en of deze
taboeonderwerpen invloed hebben gehad op het succes van de serie. Er werd hierbij onderscheid gemaakt tussen vijf verschillende taboeonderwerpen: alcohol, drugs,
homoseksualiteit, seks en tabak. De gehele serie, die bestaat uit 236 afleveringen, is door drie codeurs gecodeerd op aanwezigheid van deze taboeonderwerpen.
De resultaten van het onderzoek lieten zien dat ruim vijf op de honderd grappen die in
Friends wordt gemaakt over een taboeonderwerp gaat. Het meest voorkomende
taboeonderwerp was seks. Het minst voorkomende onderwerp was drugs. De meeste van deze grappen over taboeonderwerpen werden gemaakt door mannelijke personages. Ook komt uit de resultaten naar voren dat het aantal grappen over taboeonderwerpen per aflevering niet is toe- of afgenomen naarmate de serie vorderde. Hoewel het totale aantal grappen over taboeonderwerpen niet samenhing met de populariteit van een aflevering, is er wel een significant verband tussen het aantal grappen over homoseksualiteit in een aflevering en het succes van de aflevering. Dit was een zwak negatief verband, wat betekent dat aflevering met meer grappen over homoseksualiteit gemiddeld minder succesvol waren. Er is
vervolgonderzoek nodig naar de rol van taboeonderwerpen in andere komedieseries om deze resultaten te vergelijken en om uiteindelijk een duidelijke uitspraak over komedieseries in het algemeen te kunnen doen.
Introductie
Zelfs ruim tien jaar na de slotaflevering blijft de televisieserie Friends immens populair. Met gemiddeld 23,6 miljoen kijkers per aflevering in de Verenigde Staten is Friends één van de best bekeken sitcoms allertijden en anno 2016 is de serie nog steeds te zien op
streamingservices zoals Netflix en honderden televisiezenders wereldwijd, waaronder Comedy Central in Nederland. Tegenwoordig trekken de herhalingen op de Amerikaanse televisie nog steeds miljoenen kijkers (Dawn, 2016). In de serie worden de levens van zes vrienden in New York gevolgd. Een simpel concept, maar waarom dan toch zo succesvol? Een mogelijke verklaring hiervoor is het feit dat de serie voor veel mensen herkenbaar is. De zes hoofdpersonages vullen elkaars karaktereigenschappen aan waardoor bijna iedereen zich wel in één van de personages kan vinden (Kilian & Schwarz, 2013). Ook de onderwerpen die in de serie aan bod komen zijn veelvoorkomend in het dagelijks leven van veel mensen. Zo komen onderwerpen als liefde, familie en werk veel terug in de tien jaar dat de serie heeft gelopen, maar ook taboeonderwerpen als alcohol en seks komen terug in de afleveringen. Een taboe wordt gedefinieerd als een norm die het spreken over het onderwerp in het openbaar beperkt om redenen van fatsoen, moraal, of religie (Sabri & Obermiller, 2012). De
producenten van de serie waren niet bang om taboeonderwerpen naar boven te brengen en lieten de personages dan ook regelmatig grappen maken over deze onderwerpen. Door critici werd gedacht dat er te veel grappen over taboeonderwerpen werden gemaakt in de serie en dat de onderwerpen van een verkeerde kant belicht werden (Armstrong, 2015). De vraag is echter of het publiek ook zo denkt over het gebruik van taboeonderwerpen in de serie of dat dit gebruik juist een bijdrage heeft geleverd aan het succes van de populaire televisieserie.
Door de grote populariteit en hoge waardering van de televisieserie zijn er al meerdere onderzoeken gedaan naar Friends. Deze onderzoeken zijn echter zeer beperkt in
onderwerpen. Het grote deel van deze onderzoeken is namelijk gedaan naar taalgebruik in de serie (Baños, 2013; Heyd, 2010; Tagliamonte & Roberts, 2005). Er is nauwelijks onderzoek gedaan naar taboeonderwerpen in de serie. Alleen in een onderzoek van Collins et al. (2003) is bekeken of televisie entertainment invloed kan hebben op de seksuele kennis door te onderzoeken wat het effect is van een boodschap over de effectiviteit van condooms in een aflevering van Friends. De resultaten laten zien dat het behandelen van het taboeonderwerp in de serie een positief effect kan hebben op mensen. Er is in dit onderzoek echter alleen
gekeken naar een enkele aflevering van de serie. Een uitputtende inhoudsanalyse van de serie is tot op heden nog nooit uitgevoerd. Deze analyse is nodig om vast te stellen in welke mate taboeonderwerpen in de rest van de serie voorkomen.
In dit onderzoek zullen alle 236 afleveringen van Friends aan een kwantitatieve inhoudsanalyse onderworpen worden. Er zal specifiek gekeken worden naar het gebruik van humor met betrekking tot taboeonderwerpen, door vast te stellen hoe vaak er grappen over taboeonderwerpen gemaakt worden per aflevering, hoe dit aantal veranderd is over de tijd en hoe dit aantal in verband staat met het succes van de aflevering. In dit onderzoek worden vijf taboeonderwerpen onderscheiden namelijk seks, alcohol, tabak, drugs en homoseksualiteit. Dit zijn vijf onderwerpen die in onze huidige maatschappij gezien worden als taboe maar toch wel regelmatig terugkomen in andere televisieseries (Fernandez‐Collado, Greenberg,
Korzenny & Atkin, 1978). Er zal per onderwerp bekeken worden in welke mate het
voorkomt, door wie het wordt aangesneden en in welke mate het bijdraagt aan het succes van een aflevering. Het is van belang om dit te onderzoeken om duidelijk te krijgen wat van invloed is op het succes van een aflevering. Er is weinig onderzoek gedaan naar factoren die meespelen bij het succes van een serie en zelfs geen onderzoek naar taboeonderwerpen terwijl dit wel een belangrijke factor kan zijn. Door dit voor de serie Friends te onderzoeken zal ook duidelijker worden of deze factor van invloed kan zijn op het succes van een andere serie en hoe producenten hiervan zouden kunnen profiteren. Verder is het interessant om te bekijken hoe taboeonderwerpen een onderdeel zijn in de serie, omdat de serie door de hoge populariteit veel mensen zou kunnen beïnvloeden. Het is mogelijk dat de serie ervoor zorgt dat mensen anders tegen taboeonderwerpen aan kijken, wat positief zou kunnen zijn om bepaalde
taboeonderwerpen bespreekbaarder te maken. Om dit te kunnen onderzoeken is het nodig om eerst te bekijken in welke mate taboeonderwerpen voorkomen in de serie.
De vraag die centraal staat in dit onderzoek en uiteindelijk beantwoord zal worden luidt:
Wat is de rol van taboeonderwerpen binnen de serie Friends?
Theoretisch Kader Taboe
Het woord taboe komt uit het Polynesisch. Het is moeilijk om het woord letterlijk te vertalen omdat het concept waarmee het werd geconnoteerd niet meer bestaat. Het woord dat in het Polynesisch tegenover taboe staat is ‘noa’ wat vertaald kan worden als gewoon of algemeen toegankelijk. Hieruit kan afgeleid worden dat taboe staat voor iets ontoegankelijks (Freud, 1913). Voor ons kan een taboe twee tegengestelde betekenissen hebben. Aan de ene kant
wordt het gezien als iets heiligs en zeldzaams. Aan de andere kant is een taboe iets dat storend, gevaarlijk, verboden en onzuiver is. Welke onderwerpen taboe zijn wordt bepaald door de cultuur waar men zich in bevindt. Zo blijkt uit het onderzoek van Goodwin en Lee (1994) dat Chinese jongeren andere onderwerpen als taboe zien dan Engelse jongeren. Ook de gevolgen van het schenden van een taboe verschillen per cultuur. Zo leidt het schenden van een taboe in veel culturen alleen tot reputatieschade of sociale uitsluiting maar kan het in sommige culturen ook leiden tot rechterlijke vervolging. In dit onderzoek wordt een taboe gedefinieerd als een norm die het spreken over het onderwerp in het openbaar beperkt om redenen van fatsoen, moraal, of religie (Sabri & Obermiller, 2012).
In dit onderzoek worden vijf onderwerpen meegenomen die in onze Europees
Westerse cultuur doorgaans worden gezien als taboe. Het eerste onderwerp is seks. Dit is een van de grootste taboeonderwerpen in onze huidige maatschappij en wordt dan ook in veel onderzoeken meegenomen (Richards, 2015). Dit onderwerp wordt gezien als taboe omdat het verschillende gevaren met zich mee brengt waaronder seksueel overdraagbare aandoeningen en ongewenste zwangerschappen. Andere onderwerpen die worden meegenomen zijn alcohol, tabak en drugs. Dit zijn drie onderwerpen die dicht bij elkaar liggen, zo vallen alcohol en tabak ook onder drugs (Yu & Williford, 1992), maar in dit onderzoek wordt er onderscheid gemaakt tussen deze drie categorieën om duidelijk te krijgen welke verschillen er zijn binnen het voorkomen van deze subcategorieën in Friends. Ondanks dat deze onderwerpen door sommige mensen als positief worden gezien omdat ze voor genot zorgen, worden deze
onderwerpen in onze maatschappij als taboe gezien omdat ze zeer schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid (Ree, 1997). Het laatste onderwerp dat wordt meegenomen in dit onderzoek is homoseksualiteit. Het feit dat dit onderwerp als taboe wordt gezien heeft te maken met religie. Het Joodse en Christelijke geloof stellen dat seksuele activiteiten bedoeld zijn voor
voortplanting en omdat voortplanting alleen mogelijk is met heteroseksuele activiteiten wordt homoseksualiteit door deze religies niet geaccepteerd (Berliner, 1997). Hoewel religie in onze huidige maatschappij een minder grote rol speelt dan vroeger, wordt het onderwerp door veel mensen nog steeds gezien als lastig bespreekbaar.
De Mate van Taboeonderwerpen in Friends
Om de rol van taboeonderwerpen binnen de serie Friends vast te stellen is het allereerst belangrijk om te bekijken in welke mate taboeonderwerpen terugkomen in de serie. Er is in het verleden al veel onderzoek uitgevoerd naar de mate waarin onderwerpen als seks en alcohol op televisie en in televisieseries naar voren kwamen. Een oud onderzoek van
Fernandez‐Collado, Greenberg, Korzenny en Atkin (1978) liet zien dat het gebruik van alcohol, drugs en tabak vaker in televisieseries voorkomt dan seks. Het gebruik van alcohol komt het meest voor, vaker dan twee keer per uur. Het gebruik van tabak of drugs is
zeldzaam, dit gebeurt misschien eens in de vijf uur van de programmering. Intieme seksuele handelingen, zowel impliciet als expliciet, komen iets minder dan twee keer per uur voor. De categorie die hierbij het meeste voorkomt is geslachtsgemeenschap tussen ongehuwde heteroseksuelen. Daarna komt prostitutie het vaakst voor. Het onderzoek van Greenberg, Graef, Fernandez-Collado, Korzenny en Atkin (1980) laat dezelfde resultaten zien wat betreft seks. Er is in dit onderzoek echter ook gekeken naar homoseksualiteit. Het onderzoek liet zien dat homoseksualiteit zeer weinig voorkomt in televisieseries, namelijk minder dan één keer per tien uur.
Verder wordt in dit onderzoek ook geanalyseerd door wie de taboeonderwerpen worden aangesneden in de serie. Er wordt hierbij specifiek onderscheid gemaakt in het geslacht van het personage die het taboeonderwerp aansnijdt. Er is nog geen onderzoek uitgevoerd naar de relatie tussen het geslacht en de mate van het aansnijden van
taboeonderwerpen in televisieseries. Uit onderzoek is echter wel gebleken dat mannen vaak een positievere attitude hebben tegenover bepaalde taboeonderwerpen dan vrouwen. Zo laat het onderzoek van Petersen en Hyde (2011) zien dat mannen gemiddeld een positievere attitude hebben tegenover seks dan vrouwen. Het onderzoek van Kauffman, Silver en Poulin (1997) laat zien dat mannen ook tegenover alcohol, tabak en drugs een positievere attitude hebben dan vrouwen. Doordat mannen een positievere attitude tegenover taboeonderwerpen hebben zou verwacht kunnen worden dat zij ook vaker taboeonderwerpen aansnijden dan vrouwen.
Er is nog geen eerder onderzoek uitgevoerd naar taboeonderwerpen in de serie Friends of komedieseries in het algemeen. Ook is er niets bekend over de mate van grappen over taboeonderwerpen in televisieseries. In dit onderzoek zal bekeken worden in welke mate taboeonderwerpen voorkomen in de serie Friends en door wie de taboeonderwerpen worden aangesneden. Hiervoor is de volgende deelvraag opgesteld:
Deelvraag 1: In welke mate komen er grappen over taboeonderwerpen voor in Friends?
Veranderingen in de Mate van Taboeonderwerpen in Friends
Naast het bekijken van de mate waarin taboeonderwerpen in Friends voorkomen is het ook interessant om te onderzoeken of deze mate veranderd is binnen de tien jaar dat de serie heeft
gelopen. Uit onderzoek blijkt dat taboeonderwerpen veranderen en dat bepaalde onderwerpen die in onze maatschappij als taboe worden gezien steeds meer bespreekbaar en geaccepteerd worden (Hoogsteyns & Van der Horst, 2015). Dit zou mede verklaart kunnen worden door de invloed van populaire televisieprogramma’s. Zo worden onderwerpen als parapsychologie of hypnose, die in de jaren zestig taboe waren, tegenwoordig niet meer als onbespreekbaar gezien (Richards, 2015). Hieruit kan verondersteld worden dat grappen over deze onderwerpen in de serie ook normaler worden over tijd en dat het aantal grappen over taboeonderwerpen in recentere afleveringen dus anders is dan in het begin van de serie. Dit zal in dit onderzoek worden geanalyseerd, de volgende deelvraag zal hierbij beantwoord worden:
Deelvraag 2: In welke mate verandert het aantal grappen over taboeonderwerpen in de looptijd van Friends?
Taboeonderwerpen en het Succes van Friends
Friends is één van de meeste succesvolle komedieseries ooit (Tagliamonte & Roberts, 2005).
Het is interessant om te bekijken welke rol taboeonderwerpen hebben gehad op dit succes. Succes wordt in dit onderzoek op twee manieren gemeten. Voor producenten van
televisieseries wordt de mate van succes van een serie bepaald door de kijkcijfers van de serie (Follansbee, 2006). De vraag is echter of taboeonderwerpen in de aflevering invloed kunnen hebben op de kijkcijfers van de aflevering omdat de kijkers niet van tevoren kunnen weten wat de inhoud van aflevering die ze gaan zien is. Daarom worden naast de kijkcijfers van de verschillende afleveringen ook de waarderingen die kijkers op internet geven aan de
afleveringen meegenomen.
Er is nog geen onderzoek uitgevoerd naar de invloed van taboeonderwerpen op het succes van televisieprogramma’s. Er is enkel onderzoek uitgevoerd naar de invloed van taboeonderwerpen op de waardering van reclames. Zo blijkt uit onderzoek dat
taboeonderwerpen een sterk negatief effect hebben op merkattitudes en intenties van de consument om het geadverteerde merk te kopen (Manceau & Tissier-Desbordes, 2006; Sabri & Overmiller, 2012). Dit effect wordt echter gemodereerd door twee variabelen, namelijk de attitude tegenover advertenties in het algemeen en het geslacht van de consument. Zo vinden mensen met een positievere attitude tegenover advertenties in het algemeen advertenties met taboeonderwerpen eerder acceptabel dan mensen met een negatievere attitude tegenover advertenties in het algemeen. Ook hebben mannen minder problemen met taboeonderwerpen
dan vrouwen (Manceau & Tissier-Desbordes, 2006). Er zou aan de hand van deze resultaten verwacht kunnen worden dat taboeonderwerpen in televisieseries ook een negatief effect hebben op de attitude van de kijkers en hiermee dus ook het succes van de serie. Het zou echter ook zo kunnen zijn dat de invloed van taboeonderwerpen anders is bij reclames dan bij televisieprogramma’s. Onderzoek naar de relatie tussen humor en taboeonderwerpen laat zien dat het gebruik van humor de taboeonderwerpen makkelijker bespreekbaar maakt en mensen een positievere attitude tegenover het onderwerp krijgen (Chafe, 1987; Emerson, 1969). In satirische televisieprogramma’s wordt humor vaak gebruikt om taboeonderwerpen aan de kaak te stellen. Uit onderzoek van Colletta (2009) blijkt dat in programma’s zoals The Daily
Show en The Colbert Report vaak satire wordt gebruikt om gevoelige onderwerpen
bespreekbaar te maken. Onderzoek laat zien dat deze programma’s invloed kunnen uitoefenen op de manier waarop mensen naar bepaalde onderwerpen kijken (LaMarre, Landreville & Beam, 2009; Holbert, Tchernev, Walther, Esralew & Benski, 2013). Op basis hiervan kan verwacht worden dat het gebruik van humor in Friends met betrekking tot de
taboeonderwerpen wellicht ook voor een positievere attitude tegenover de onderwerpen leidt. De vraag is echter of dit ook direct leidt tot een positieve attitude ten opzichte van de
aflevering. Dit moet onderzocht worden om hier uitspraken over te kunnen doen. Dit zal in dit onderzoek gedaan worden, de volgende deelvraag zal hierbij beantwoord worden.
Deelvraag 3: In welke mate dragen grappen over taboeonderwerpen bij aan het succes van
Friends?
Methode Steekproef
De steekproef van dit onderzoek bestaat uit alle 236 afleveringen van de serie Friends. De serie gaat over zes vrienden genaamd Chandler, Joey, Monica, Phoebe, Rachel en Ross. Deze zes personages komen allemaal in alle 236 afleveringen terug. De afleveringen zijn
uitgezonden in de VS, op de televisiezender NBC tussen 22 september 1994 en 6 mei 2004. De afleveringen zijn onderverdeeld in tien seizoenen, met in de seizoenen drie en zes de meeste afleveringen (25) en in het laatste seizoen de minste afleveringen (18). Alle
afleveringen hebben een titel die begint met ‘The One…’ met uitzondering van de eerste en de laatste aflevering die respectievelijk ‘The Pilot’ en ‘The Last One’ heten. De afleveringen hebben een gemiddelde lengte van ruim 22 minuten (M = 22:46, SD = 01:21). De kortste aflevering is de aflevering ‘The One with the Butt’ en is 20 minuten en 47 seconden lang. De
langste aflevering is de aflevering ‘The One with the Male Nanny’ en is 31 minuten en 59 seconden lang. Er zijn negen dubbele afleveringen die op dezelfde dag zijn uitgezonden, dezelfde titel en dezelfde verhaallijn hebben. In dit onderzoek worden deze dubbele afleveringen niet als één maar als twee afleveringen meegenomen.
Procedure
Voor dit onderzoek is gekozen om een kwantitatieve inhoudsanalyse uit te voeren. Deze onderzoeksmethode wordt door Berelson (1952) beschreven als een techniek voor een objectieve, systematische en kwantitatieve beschrijving van de manifeste inhoud van communicatie. De 236 afleveringen zijn door drie codeurs gecodeerd. De afleveringen zijn random aan de drie codeurs toegewezen door middel van een online randomizer. Er is besloten om de speciale dubbele afleveringen die samen één verhaal vormen bij elkaar te houden. Dit zijn er in totaal negen. Deze afleveringen zijn nadat alle 236 afleveringen random aan codeurs waren toegewezen uitgewisseld. De codeurs hebben de afleveringen gecodeerd aan de hand van een codeerschema waarin alle te coderen variabelen waren beschreven. Er is gekozen om de afleveringen op een laptop te bekijken en ook het codeerschema in te vullen op de laptop, maar in een ander venster. De codeur mocht zelf bepalen hoe de afleveringen werden bekeken, bijvoorbeeld door de afleveringen op Netflix te streamen of door de afleveringen te downloaden.
Er is naast een codeerschema ook een codeboek gemaakt. In dit codeboek staat uitgebreid beschreven hoe de afleveringen gecodeerd moeten worden en hoe het
codeerschema ingevuld moet worden. Het codeboek bestaat uit meerdere blokken. Omdat het codeboek werd gedeeld met de onderzoeken van de overige codeurs is een deel van het codeboek niet relevant voor het huidige onderzoek. Het eerste blok bestaat uit
identificatiekenmerken van de aflevering. In dit blok werd gevraagd naar de titel, het nummer, het seizoen en de lengte van de aflevering. Ook de datum waarop de aflevering voor het eerst werd uitgezonden, de Nielsen en Internet Movie Database (IMDb) ratings en de synopsis werden hier ingevuld. Het tweede blok van het codeboek bestaat uit de kenmerken per grap. Dit blok bestaat uit het nummer van de grap, de naam van het personage die de grap maakt, het humortype, target van de grap en een eventueel taboeonderwerp. Het grootste deel van dit blok wordt niet meegenomen in dit onderzoek, alleen het nummer van de grap, de naam van het personage en taboeonderwerp is voor dit onderzoek relevant. Het derde blok bestaat uit variabelen over sociale rollen. Deze variabelen zijn van belang voor het onderzoek van een
andere codeur en zijn niet relevant voor dit onderzoek. Het codeboek is te vinden in de bijlage van deze thesis.
Pre-test
Om zeker te zijn dat het codeboek duidelijk en betrouwbaar was, is deze voor de start van het daadwerkelijke coderen getest. De drie codeurs hebben dezelfde aflevering gecodeerd waarna de Krippendorf’s Alpha (K-α) is berekend om te intercodeursbetrouwbaarheid te bepalen. De K-α is een statistische maat die laat zien in welke mate de verschillende codeurs
overeenkomen in hun coderen. Het is de beste maat om de intercodeursbetrouwbaarheid mee te berekenen omdat het voor de K-α niet uitmaakt hoeveel codeurs er zijn, welke analyse-eenheid wordt gebruikt, wat de grootte van de steekproef is en of er gegevens ontbreken. De grens voor een goede intercodeursbetrouwbaarheid wordt door Hayes en Krippendorf (2007) op 0,70 gezet. Dit betekent dat wanneer de K-α wordt berekend en er een waarde lager dan 0,70 uitkomt, de intercodeursbetrouwbaarheid niet goed genoeg is en het codeboek aangepast moet worden. Deze zou hierdoor duidelijker moeten worden voor de codeurs waardoor hun coderen meer overeen zal komen en de intercodeursbetrouwbaarheid dus hoger zal zijn. De intercodeursbetrouwbaarheid voor de variabele ‘taboeonderwerp’ bleek na de eerste pre-test met een K-α van 0,54 te laag te zijn. Het codeboek is hierna opnieuw bekeken, waaruit bleek dat de grenzen van de verschillende taboeonderwerpen niet goed afgebakend waren en het hierdoor niet voor alle codeurs duidelijk was wanneer een grap onder een taboeonderwerp valt en wanneer niet. Het codeboek is hierdoor aangepast en uitgebreid. Er is voor elke categorie van de variabele ‘taboeonderwerp’ een uitgebreide beschrijving geschreven waarin staat vermeld wanneer een grap onder deze categorie valt en wanneer niet. Er zijn ook voorbeelden in het codeboek opgenomen om een nog duidelijker beeld te schetsen. Hierna is een tweede pre-test uitgevoerd. Hierbij hebben twee van de drie weer eenzelfde aflevering gecodeerd. De intercodeursbetrouwbaarheid was na deze test hoog genoeg met een K-α van 0,74.
Metingen
Aantal grappen. Voor deze variabele wordt het aantal grappen per aflevering
gemeten (M = 99,04 SD = 12,82). Iets wordt als grap gerekend wanneer er na een uitspraak of non-verbale handeling wordt gelachen door het publiek op de achtergrond. Het gelach van het publiek moet hierbij luid en duidelijk zijn. Wanneer het gelach niet luid genoeg is en het niet gaat om daadwerkelijk hard gelach, maar er alleen wordt gegrinnikt of er alleen door enkele
personen wordt gelachen, wordt dit niet meegeteld als grap. Deze variabele wordt dus gemeten door het aantal keer dat er luid door het publiek wordt gelachen te tellen. Elke keer dat er wordt gelachen verwijst dit naar een nieuwe grap, ook als de grap voortbouwend is op een eerdere grap.
Tijd tussen afleveringen. De tijd tussen de uitzenddata van de verschillende
afleveringen wordt berekend aan de hand van het nummer van de aflevering. Alle
afleveringen hebben een nummer tussen de 1 en de 236. De eerst uitgezonden aflevering heeft hierbij nummer 1 en de laatste uitgezonden aflevering heeft hierbij nummer 236.
Afleveringen die later zijn uitgezonden hebben dus een hoger nummer dan afleveringen die eerder zijn uitgezonden. Hoe hoger de waarde van deze variabele, hoe later in de tijd deze aflevering uitgezonden is. De nummers van de afleveringen worden overgenomen van de lijst met afleveringen van Friends die van de Wikipediapagina van Friends is gehaald.
Succes. Het succes van een aflevering wordt in dit onderzoek op twee verschillende
manieren gemeten. Allereerst worden de kijkcijfers van de afleveringen meegenomen. De kijkcijfers worden overgenomen van Nielsen. Deze zijn wederom van de Wikipediapagina van Friends gehaald. De kijkcijfers worden gegeven in miljoenen (M = 25,37, SD = 5,23). Hiernaast worden ook de waarderingen die kijkers op internet geven aan de afleveringen meegenomen. Deze waarderingen worden overgenomen van de Internet Movie Database (IMDb). De waarderingen zijn cijfers tussen de 1,0 en de 10,0 (M = 8,52, SD = 0,36). Per aflevering hebben gemiddeld ongeveer 1500 IMDb-gebruikers een beoordeling gegeven (M = 1534,19, SD = 425,73).
Taboeonderwerp. Voor elke grap is bekeken of het het onderwerp van de grap een
taboeonderwerp was. Er waren vijf verschillende taboeonderwerpen waar uit gekozen kon worden namelijk seks, alcohol, tabak, drugs en homoseksualiteit. Deze categorieën zijn overgenomen uit het onderzoek van Fernandez‐Collado, Greenberg, Korzenny en Atkin (1978). Enkel het onderwerp homoseksualiteit is hier nog aan toegevoegd. Dit onderwerp wordt in het onderzoek van Fernandez-Collado et al. wel meegenomen maar niet in een aparte categorie, maar onder de categorie seks. In dit onderzoek wordt homoseksualiteit als aparte categorie gecodeerd omdat het ook los kan staan van seks. Daarnaast is het een onderwerp dat tegenwoordig nog door veel mensen als taboe wordt gezien (Plummer, 2014).
De categorieën zijn als volgt geoperationaliseerd. Onder de categorie seks vallen alle grappen die over geslachtsgemeenschap, masturbatie of pornografie gaan. Grappen over andere onderwerpen zoals naaktheid of geslachtsdelen worden niet onder seks gerekend behalve als hier indirect geslachtsgemeenschap mee wordt bedoeld. Het onderwerp van de
grap wordt als alcohol gecodeerd als de grap gaat over het drinken van alcoholhoudende dranken of het dronken of aangeschoten zijn. Ook grappen over het verslaafd zijn aan het drinken van alcoholische dranken wordt onder alcohol gerekend. Het onderwerp van de grap wordt als drugs gecodeerd als de grap over het gebruiken van soft- of harddrugs gaat.
Hieronder vallen middelen als marihuana maar ook als er over medicatie als genotmiddel wordt gesproken wordt dit als drugs gecodeerd. Ook het verslaafd zijn aan drugs wordt hieronder gecodeerd. Onder tabak vallen grappen die gaan over over roken van sigaretten, sigaren of een pijp. Ook het verslaafd zijn aan het roken van tabak wordt hieronder
gecodeerd. Het roken van een joint wordt niet als tabak maar als drugs gecodeerd. Onder homoseksualiteit vallen grappen die gaan over een romantische of seksuele relatie tussen twee mensen van hetzelfde geslacht. Ook wanneer iemand zich als een stereotype homoseksueel gedraagt wordt dit gecodeerd als homoseksualiteit. Voor alle onderwerpen geldt dat ze niet expliciet in de grap genoemd hoeven worden, maar ook uit de context gehaald kunnen worden. Hierbij geldt de gehele aflevering als de context.
Resultaten Beschrijvende Resultaten
Er zijn in totaal 23.373 grappen gecodeerd. Dit zijn gemiddeld ongeveer 99 grappen per aflevering (M = 99,04 SD = 12,82). De aflevering ‘The One Where Monica Sings’ bevatte in totaal de meeste grappen (136). De aflevering ‘The One Where Rachel Has a Baby: Part 2’ bevatte in totaal de minste grappen (68). Er werden in de serie gemiddeld ongeveer vier grappen per minuut gemaakt (M = 4,37 SD = 0,57). In de aflevering ‘The One After Vegas’ werden met gemiddeld 6,05 grappen de meeste grappen per minuut gemaakt. Deze aflevering is een stuk korter dan ‘The One Where Monica Sings’ waardoor het totale aantal grappen in deze aflevering lager ligt. Het laagste aantal grappen per minuut is gemiddeld 2,80 in de aflevering ‘The One After Joey and Rachel Kiss’. Hierbij geldt wederom dat deze aflevering langer is dan ‘The One Where Rachel Has a Baby: Part 2’ waardoor er in totaal meer grappen zijn gemaakt in deze aflevering. De meeste grappen werden gemaakt door Chandler. Hij maakte per aflevering gemiddeld ongeveer achttien grappen (M = 17,97, SD = 6,41). De minste grappen werden gemaakt door Monica. Zij maakte per aflevering gemiddeld ruim negen grappen (M = 9,36, SD = 4,29).
De Mate van Taboeonderwerpen
De eerste deelvraag van dit onderzoek luidt ‘In welke mate komen er grappen over
taboeonderwerpen voor in Friends?’. Uit de analyse blijkt dat van de 23.373 grappen die in de hele serie gemaakt zijn, 1.307 grappen over taboeonderwerpen gingen. Dit is een percentage van 5,59%. Er werden gemiddeld meer dan vijf grappen over taboeonderwerpen per
aflevering gemaakt (M = 5,54 SD = 5,82). Het meest voorkomende taboeonderwerp was seks met in totaal 828 grappen (3,54% van het totale aantal grappen). Het minst voorkomende taboeonderwerp was drugs met in totaal 39 grappen (0,17% van het totale aantal grappen). De aflevering ‘The One That Could Have Been: Part 2’ bevatte de meeste grappen over
taboeonderwerpen met in totaal 33 grappen. Van deze 33 grappen gingen 20 grappen over seks, 11 grappen over homoseksualiteit en 2 grappen over alcohol. Er waren in totaal 35 afleveringen waarin helemaal geen grappen over een taboeonderwerp werden gemaakt. De meeste grappen over taboeonderwerpen werden absoluut gezien gemaakt door Chandler met 282 grappen en de minste grappen door Rachel met 139 grappen, zie Tabel 1. Wanneer er echter relatief wordt gekeken naar het aantal grappen over taboeonderwerpen werden de meeste grappen door Monica gemaakt. Dit is interessant, omdat dit betekent dat Monica vaker grappen over taboeonderwerpen maakte dan over andere onderwerpen
vergeleken met de andere personages. Ondanks dat zij in totaal de minste grappen maakte van alle personages, maakte ze relatief wel meer grappen over taboeonderwerpen dan alle andere personages. Van de 2208 grappen die zij in de gehele serie heeft gemaakt, gaan er 155 over taboeonderwerpen. Dit is een percentage van 7,02%. De minste grappen over
taboeonderwerpen werden relatief gezien door Phoebe gemaakt. Slechts 4,04% van de grappen die door Phoebe zijn gemaakt gaan over een taboeonderwerp. Dit betekent dat Phoebe vaker grappen maakte over andere onderwerpen dan de taboeonderwerpen die in dit onderzoek onderzocht werden, in vergelijking met de andere personages.
Aan de hand van een t-toets is een significant verband gevonden tussen het geslacht van het personage die de grap maakt en het aantal grappen over taboeonderwerpen.
Mannelijke personages maakten relatief meer grappen over taboeonderwerpen (M = 0,06, SD = 0,24) terwijl vrouwelijke personages minder grappen over taboeonderwerpen maakten (M = 0,05, SD = 0,22), t (20700) = -1,996, p = 0,048, CI = [-0,12, 0,00]. Van het totale aantal grappen over taboeonderwerpen werd slechts 38,8% gemaakt door een vrouwelijk personage, tegenover 61,2% door een mannelijk personage. Dit is echter een zeer zwak verband (d = 0,04).
Tabel 1: Het aantal grappen per taboeonderwerp per personage
Chandler Joey Monica Phoebe Rachel Ross Totaal
Alcohol 12 14 14 11 15 22 104 Drugs 7 1 4 6 5 6 37 Homoseksualiteit 47 42 16 24 18 57 248 Seks 176 143 117 93 88 113 828 Tabak 40 6 4 8 13 0 90 Totaal 282 206 155 142 139 198 1307
Veranderingen in de Mate van Taboeonderwerpen
De tweede deelvraag van het onderzoek luidt ‘In welke mate verandert het aantal grappen over taboeonderwerpen in de looptijd van Friends?’. Om te bekijken of het aantal grappen over taboeonderwerpen per aflevering veranderde over de looptijd van de serie is een correlatieanalyse uitgevoerd. Er is eerst gekeken naar het verband tussen het totale aantal grappen over taboeonderwerpen per aflevering en de tijd. De correlatie is berekend tussen het nummer van de aflevering en het aantal grappen over taboeonderwerpen in de afleveringen. Hier kwam echter geen significante correlatie uit (r = 0,03, p = 0,62). Hierna zijn ook correlatieanalyses uitgevoerd per taboeonderwerp. Hierbij is gekeken of er een correlatie is tussen het aantal grappen per taboeonderwerp per aflevering en de tijd. Er is voor geen van de vijf verschillende taboeonderwerpen een significant verband gevonden. Dit betekent dat het aantal grappen over taboeonderwerpen niet is toe- of afgenomen naarmate de serie vorderde.
Taboeonderwerpen en Succes
Tot slot is er geanalyseerd of er een verband is tussen het aantal grappen over
taboeonderwerpen in een aflevering en het succes van de aflevering. Dit is gedaan door middel van een correlatieanalyse. Eerst is bekeken of er een correlatie is tussen het totale aantal grappen over taboeonderwerpen per aflevering en de IMDb waardering van de aflevering. Dit bleek geen significant verband te zijn (r = -0,10, p = 0,13). Hierna is per
taboeonderwerp bekeken of er een correlatie is tussen het aantal grappen per aflevering en de IMDb waardering. Hieruit bleek dat er een significant verband is tussen het aantal grappen over homoseksualiteit in een aflevering en de IMDb waardering van de aflevering, r = -0,14,
p = 0,03. Het gevonden verband is een zwak negatief verband. Dit betekent dat afleveringen
dan afleveringen met minder grappen over homoseksualiteit. Voor alle andere taboeonderwerpen bleek geen significant verband te zijn, zie Tabel 2.
Tabel 2: Resultaten van de correlatieanalyses van de verschillende taboeonderwerpen en de waardering per aflevering
Pearson Correlatie p-waarde
Alcohol - 0,03 0,68 Drugs - 0,02 0,75 Homoseksualiteit - 0,14 0,03* Seks - 0,01 0,90 Tabak - 0,09 0,21 * Significant verband
Ook is bekeken of er een correlatie is tussen het aantal grappen over
taboeonderwerpen in een aflevering en het aantal kijkers van de aflevering. Dit is eerst gedaan voor het totale aantal grappen over taboeonderwerpen per aflevering. Dit verband bleek niet significant te zijn (r = -0,08 p = 0,22). Hierna is ook voor deze variabele per taboeonderwerp bekeken of er een correlatie was tussen het aantal grappen over dit onderwerp in de aflevering en de kijkcijfers van de aflevering. Ook hier is alleen voor het taboeonderwerp homoseksualiteit een significant verband gevonden, r = -0,16, p = 0,01. Dit gevonden verband is een zwak negatief verband. Dit houdt in dat afleveringen met meer grappen over homoseksualiteit gemiddeld lagere kijkcijfers hebben behaald dan afleveringen met minder grappen over homoseksualiteit. Voor de andere vier onderwerpen zijn geen significante correlaties gevonden, zie Tabel 3.
Tabel 3: Resultaten van de correlatieanalyses van de verschillende taboeonderwerpen en de kijkcijfers per aflevering
r p Alcohol 0,03 0,65 Drugs - 0,12 0,08 Homoseksualiteit - 0,17 0,01* Seks 0,03 0,64 Tabak - 0,10 0,15 * Significant verband
Discussie
Er is in het huidige onderzoek onderzocht wat de rol van taboeonderwerpen in de populaire komedieserie Friends is. Dit is gedaan aan de hand van drie deelvragen. Voor de eerste deelvraag van het onderzoek werd bekeken in welke mate grappen over taboeonderwerpen in
Friends voorkomen. De resultaten lieten zien dat ruim vijf op de honderd grappen over een
taboeonderwerp gingen. Het taboeonderwerp seks bleek het vaakst voor te komen. Het taboeonderwerp drugs kwam het minst vaak voor. Dit is lijn met de resultaten van het onderzoek van Fernandez‐Collado et al. (1978) waar ook seks veel voorkwam en drugs en tabak weinig. Het enige verschil is dat het taboeonderwerp alcohol in Friends minder voorkwam. Verder kwam het onderwerp homoseksualiteit veel vaker aan bod in Friends. Waar in het onderzoek van Greenberg et al. (1980) maar één verwijzing naar homoseksualiteit per tien uur televisie werd gevonden, werden er in Friends bijna drie grappen over
homoseksualiteit gemaakt per uur. Tot slot werd er verwacht dat de taboeonderwerpen vaker werden aangesneden door mannen dan door vrouwen (Kauffman, Silver & Poulin, 1997; Petersen & Hyde, 2011). Er is een zwak verband gevonden tussen het geslacht van het personage die de grap maakt en het aantal grappen over taboeonderwerpen. Hieruit bleek dat mannen zoals verwacht gemiddeld meer grappen over taboeonderwerpen maakten dan vrouwen.
Voor de tweede deelvraag werd onderzocht of er een toename of afname was van het aantal grappen over taboeonderwerpen gedurende het verloop van de serie. Eerder uitgevoerd onderzoek liet zien dat taboeonderwerpen kunnen veranderen en dat onderwerpen die vroeger taboe waren dit tegenwoordig niet meer zijn en andersom (Hoogsteyns & Van der Horst, 2015). Aan de hand hiervan werd verondersteld dat de taboeonderwerpen in de serie ook kunnen veranderen en dat het aantal grappen over taboeonderwerpen later in de serie dus anders is dan in het begin van de serie. De resultaten van de inhoudsanalyse laten echter zien dat er geen significant verschil is tussen het aantal grappen over taboeonderwerpen aan het begin van de serie en het aantal grappen over taboeonderwerpen aan het einde van de serie. Het aantal grappen is dus niet toe- of afgenomen naarmate de serie vorderde.
De derde deelvraag van het onderzoek ging in op het verband tussen het aantal grappen over taboeonderwerpen in een aflevering en het succes van de aflevering. Bij succes werd onderscheid gemaakt tussen kijkcijfers en waardering van de kijkers. Er werd aan de hand van eerder onderzoek verondersteld dat taboeonderwerpen in televisieseries een negatief effect hebben op de attitude van de kijkers en hiermee dus ook op het succes van de serie (Manceau & Tissier-Desbordes, 2006; Sabri & Overmiller, 2012). Een groter aantal grappen
over taboeonderwerpen zou hierdoor dus leiden tot een lagere waardering. De resultaten van het onderzoek laten zien dat het totaal aantal grappen over taboeonderwerpen per aflevering geen invloed heeft op zowel de kijkcijfers als de waardering van de aflevering. Wanneer er echter per taboeonderwerp werd gekeken naar de relatie met het aantal grappen en het succes, werd er een verband gevonden tussen het aantal grappen over homoseksualiteit en de
waardering van de aflevering en het aantal grappen over homoseksualiteit en de kijkcijfers van de aflevering. Deze beide verbanden waren zwakke negatieve verbanden. Dit houdt in dat afleveringen met een hoger aantal grappen over homoseksualiteit gemiddeld een lagere waardering hadden en lagere kijkcijfers scoorden. Dit zou kunnen betekenen dat mensen homoseksualiteit een moeilijk bespreekbaar onderwerp vinden en er liever niet mee geconfronteerd worden.
Het onderzoek kent enkele beperkingen. Allereerst is de intercodeursbetrouwbaarheid van de variabele ‘taboeonderwerp’ door omstandigheden alleen berekend onder twee van de drie codeurs van het onderzoek. Er is besloten om de intercodeursbetrouwbaarheid te
accepteren omdat de Kalpha die is berekend wel ruim boven de grens van acceptabel zat en het codeboek voor alle drie de codeurs duidelijk was. Het zou echter wel zo kunnen zijn dat de interne validiteit van het onderzoek hierdoor is bedreigd.
Een tweede beperking van het onderzoek is dat er niet is gekeken naar modererende variabelen. Er is in dit onderzoek bekeken of het aantal grappen over taboeonderwerpen invloed heeft gehad op het succes van de serie Friends. Er is hierbij een significant verband gevonden tussen het succes van de serie en het aantal grappen over homoseksualiteit. Er is echter niet gekeken naar variabelen die mogelijk van invloed kunnen zijn op dit verband, wat betekent dat er mogelijk sprake is van een schijnverband.
Naast de beperkingen van dit onderzoek bieden de resultaten van het onderzoek ook interessante mogelijkheden voor vervolgonderzoek. Het is bijvoorbeeld nuttig om in een vervolgonderzoek ook te kijken naar andere succesvolle komedieseries. Dit onderzoek heeft een basis gelegd met een uitputtende analyse van de zeer succesvolle komedieserie Friends. Doordat deze analyse uitputtend is geeft deze een goed beeld van de gehele serie, maar het is met deze analyse niet mogelijk om uitspraak te doen over andere succesvolle komedieseries. Daarom zou het zeer interessant zijn om ook nog andere komedieseries te analyseren. Het beste zou zijn om van deze series ook een uitputtende analyse uit te voeren om een zo goed mogelijk beeld van de serie te krijgen. Voorbeelden van andere series die nog bekeken kunnen worden zijn How I Met Your Mother, Seinfeld en Cheers. Door nog meer series te analyseren kunnen uiteindelijk meer resultaten met elkaar vergeleken worden en kan een
bredere uitspraak gedaan worden over de rol van taboeonderwerpen binnen komedieseries in het algemeen in plaats van over een enkele serie. Er kan bekeken worden of de verbanden die in Friends gevonden zijn ook in andere series te vinden zijn, of dat verbanden die niet
significant uit de analyses van dit onderzoek kwamen juist wel significant zijn in andere series. Ook is het interessant om series te bekijken die in andere jaren werden uitgezonden dan Friends, zoals de eerdergenoemde voorbeelden, om een nog beter beeld te krijgen van het verband tussen taboeonderwerpen en tijd. Er is nu dan wel geen significant verband gevonden tussen het aantal grappen over taboeonderwerpen per aflevering en de tijd, maar het zou kunnen zijn dat er wel een verband gevonden wordt wanneer er over een bredere tijdsperiode gekeken wordt.
Ook is het interessant om in een vervolgonderzoek de resultaten van de
inhoudsanalyse van dit onderzoek uit te breiden doormiddel van andere onderzoeksmethoden. Zo kan bijvoorbeeld doormiddel van een survey dieper in worden gegaan op de waardering van de afleveringen. Er kan in een survey meer gevraagd worden dan alleen een cijfer voor de aflevering. Er kan op deze manier specifiek ingegaan worden op de taboeonderwerpen. Zo kan er aan de respondenten gevraagd worden of ze vinden dat er te veel grappen over taboeonderwerpen worden gemaakt in de serie of misschien juist te weinig. Of ze de afleveringen minder leuk vinden als er meer over taboeonderwerpen wordt gesproken of misschien juist leuker. Op deze manier kunnen storende variabelen ook uitgesloten worden. Ook is het interessant om bij deze methode in te gaan op de verschillende taboeonderwerpen. Er kan bekeken worden wat de verschillen in waardering precies zijn tussen de verschillende soorten taboeonderwerpen en waarom deze verschillen er zijn.
Hiernaast zou er in vervolgonderzoek kunnen worden ingegaan op de effecten van de grappen over taboeonderwerpen in de serie. Er kan doormiddel van een longitudinale survey of een experiment bijvoorbeeld bekeken worden of de serie invloed heeft op de attitudes die respondenten hebben tegenover taboeonderwerpen. Zo zou het kunnen zijn dat respondenten positiever tegenover bepaalde taboeonderwerpen aan gaan kijken omdat de onderwerpen in de serie op een grappige manier worden neergezet. Het zou ook juist kunnen dat de respondenten door deze grappige manier negatiever tegen de onderwerpen aan gaat kijken omdat ze het als serieuze onderwerpen beschouwen. Door deze vragen ook te onderzoeken voor andere succesvolle komedieseries zal uiteindelijk een globale uitspraak gedaan kunnen worden over taboeonderwerpen in succesvolle komedieseries en de effecten van deze taboeonderwerpen.
Conclusie
Er is in dit onderzoek een uitputtende kwantitatieve inhoudsanalyse van de komedieserie
Friends uitgevoerd om de vraag ‘Wat is de rol van taboeonderwerpen binnen de serie
Friends?’ te kunnen beantwoorden. Er zijn vijf verschillende taboeonderwerpen meegenomen
in dit onderzoek, namelijk alcohol, drugs, homoseksualiteit, seks en tabak. Er is bekeken in welke mate er grappen over deze taboeonderwerpen zijn gemaakt in de serie, door wie deze grappen werden gemaakt, of het aantal grappen over taboeonderwerpen per aflevering is veranderd binnen de looptijd van de serie en of het aantal grappen over taboeonderwerpen invloed heeft gehad op het succes van de serie.
De resultaten van het onderzoek laten zien dat ruim vijf op de honderd grappen in
Friends over één van de vijf taboeonderwerpen gaan. Het meest voorkomende
taboeonderwerp was seks. Het minst voorkomende onderwerp was drugs. De meeste grappen over taboeonderwerpen worden hierbij gemaakt door mannen en minder door vrouwen. Ook is duidelijk geworden dat het aantal grappen over taboeonderwerpen per aflevering niet is veranderd binnen de tien jaar die de serie heeft gelopen. Tot slot is gebleken dat maar één van de vijf taboeonderwerpen invloed heeft gehad op het succes van de serie, namelijk
homoseksualiteit. Afleveringen die meer grappen over taboeonderwerpen bevatte, haalden gemiddeld lagere kijkcijfers en lagere waarderingen. Dit zou kunnen betekenen dat
homoseksualiteit een onderwerp is dat door veel mensen gezien wordt als lastig bespreekbaar. De resultaten van dit onderzoek zijn relevant voor producenten van komedieseries omdat ze laten zien welke invloed taboeonderwerpen hebben gehad op het succes van
Friends. Dit kan gebruikt worden bij het produceren van andere komedieseries. Dit onderzoek
heeft een begin gemaakt met het kaart in brengen van de rol van taboeonderwerpen in
komedieseries. Er is echter wel vervolgonderzoek nodig om een duidelijk uitspraak te kunnen over komedieseries in het algemeen en welke andere factoren een rol spelen in het succes van een komedieserie. Of zulk onderzoek de producenten ook echt gaat helpen om een serie te creëren die de populariteit van Friends kan evenaren is nog maar de vraag, want beter dan
Referenties
Armstrong, O. (2015, 5 november), The one where no one drinks: How ‘Friends’ used
alcohol as a negative plot device for ten seasons, Geraadpleegd op 18 februari 2016,
van http://decider.com/2015/11/05/friends-the-one-where-no-one-drinks/
Baños, R. (2013). ‘That is so cool’: investigating the translation of adverbial intensifiers in English-Spanish dubbing through a parallel corpus of sitcoms. Perspectives, 21(4), 526-542. doi: 10.1080/0907676X.2013.831924
Berelson, B. (1952). Content analysis in communication research.
Berliner, A. K. (1987). Sex, sin, and the church: The dilemma of homosexuality. Journal of
religion and health, 26(2), 137-142. doi: 10.1007/BF01533684
Chafe, W. (1987). Humor as a disabling mechanism. The American Behavioral
Scientist, 30(3), 16.
Colletta, L. (2009). Political satire and postmodern irony in the age of Stephen Colbert and Jon Stewart. The Journal of Popular Culture, 42(5), 856-874. doi: 10.1111/j.1540-5931.2009.00711.x
Collins, R. L., Elliott, M. N., Berry, S. H., Kanouse, D. E., & Hunter, S. B. (2003).
Entertainment television as a healthy sex educator: The impact of condom-efficacy information in an episode of Friends. Pediatrics, 112(5), 1115-1121. doi:
10.1542/peds.112.5.1115
Dawn, R. (2016, 29 maart), 'Friends' ended 12 years ago, but it's still one of TV’s most
popular shows, Geraadpleegd op 29 mei 2016, van
http://www.today.com/popculture/friends-ended-12-years-ago-it-s-still-one-tv-t83021 Emerson, J. P. (1969). Negotiating the serious import of humor. Sociometry, 169-181. doi:
10.2307/2786261
Fernandez‐Collado, C. F., Greenberg, B. S., Korzenny, F., & Atkin, C. K. (1978). Sexual intimacy and drug use in TV series. Journal of Communication,28(3), 30-37. doi: 10.1111/j.1460-2466.1978.tb01622.x
Follansbee, J. (2006). Hands-on guide to streaming media: An introduction to delivering on
demand media. CRC Press.
Freud, S. (1913). Totem and taboo (translated by James Strachey). London: Ark Paperbacks Goodwin, R., & Lee, I. (1994). Taboo Topics among Chinese and English Friends A Cross
Cultural Comparison. Journal of Cross-Cultural Psychology,25(3), 325-338. doi: 10.1177/0022022194253002
Greenberg, B. S., Graef, D., Fernandez-Collado, C., Korzenny, F., & Atkin, C. K. (1980). Sexual intimacy on commercial TV during prime time. Journalism and Mass
Communication Quarterly, 57(2), 211.
Hayes, A. F., & Krippendorff, K. (2007). Answering the call for a standard reliability measure for coding data. Communication methods and measures,1(1), 77-89. doi:
10.1080/19312450709336664
Heyd, T. (2010). How you guys doin'? Staged orality and emerging plural address in the television series Friends. American Speech, 85(1), 33-66. doi: 10.1215/00031283-2010-002
Holbert, R. L., Tchernev, J. M., Walther, W. O., Esralew, S. E., & Benski, K. (2013). Young voter perceptions of political satire as persuasion: A focus on perceived influence, persuasive intent, and message strength. Journal of Broadcasting & Electronic
Media, 57(2), 170-186. doi: 10.1080/08838151.2013.787075
Hoogsteyns, M., & van der Horst, H. (2015). How to live with a taboo instead of ‘breaking it’. Alternative empowerment strategies of people with incontinence. Health Sociology
Review, 24(1), 38-47. doi: 10.1080/14461242.2014.999401
Kauffman, S. E., Silver, P., & Poulin, J. (1997). Gender Differences in Attitudes toward Alcohol, Tobacco, and Other Drugs. Social Work, 42 (3), 231-241.doi:
10.1093/sw/42.3.231
LaMarre, H. L., Landreville, K. D., & Beam, M. A. (2009). The irony of satire political ideology and the motivation to see what you want to see in The Colbert Report. The
International Journal of Press/Politics, 14(2), 212-231. doi:
10.1177/1940161208330904
Manceau, D., & Tissier-Desbordes, E. (2006). Are sex and death taboos in advertising? An analysis of taboos in advertising and a survey of French consumer
perceptions. International Journal of Advertising, 25(1), 9-33. doi: 10.1080/02650487.2006.11072949
Petersen, J. L., & Hyde, J. S. (2011). Gender differences in sexual attitudes and behaviors: A review of meta-analytic results and large datasets. Journal of Sex Research, 48, 149-165. doi: 10.1080/00224499.2011.551851
Plummer, D. (2014). The ebb and flow of homophobia: A gender taboo theory. Sex
Roles, 71(3-4), 126-136. doi: 10.1007/s11199-014-0390-8
Richards, R. (2015). Will the Real Scientists Please Stand Up? Taboo Topics, Creative Risk, and Paradigm Shift. Journal of Humanistic Psychology, 55(3), 292-322. doi:
10.1177/002216781453372
Sabri, O., & Obermiller, C. (2012). Consumer perception of taboo in ads. Journal of business
research, 65(6), 869-873. doi: 10.1016/j.jbusres.2011.01.009
Tagliamonte, S., & Roberts, C. (2005). So weird; so cool; so innovative: The use of intensifiers in the television series Friends. American Speech, 80(3), 280-300. doi: 10.1215/00031283-80-3-280
Yu, J., & Williford, W. R. (1992). The age of alcohol onset and alcohol, cigarette, and marijuana use patterns: An analysis of drug use progression of young adults in New York State. International Journal of the Addictions, 27(11), 1313-1323. doi:
Bijlage: Codeboek
1. IDENTIFICATIEKENMERKEN 1.1. Titel aflevering
Volledige titel van de aflevering 1.2. Nummer aflevering
1.3. Seizoen 1.4. Datum
Datum waarop de aflevering voor het eerst in de Verenigde Staten werd uitgezonden. Genoteerd als JJJJ-MM-DD
1.5. Lengte aflevering
Lengte van de aflevering in minuten 1.6. Nielsen rating
Aantal kijkers per aflevering in miljoenen 1.7. IMDb rating
Cijfer dat door IMDb gebruikers aan de aflevering is gegeven 1.8. Synopsis
Plot van de aflevering overgenomen van IMDb
2. KENMERKEN GRAP 2.1. Grapnummer
Nummer van de grap in de aflevering
- Iets wordt als grap gerekend wanneer er een laugh track wordt afgespeeld
- De laugh track moet luid en duidelijk zijn; het gaat daadwerkelijk om hard gelach,
niet als er alleen wordt nagegrinnikt.
- Elke laugh track verwijst naar een nieuwe grap, ook als de grap voortbouwend is op
een eerdere grap 2.2. Personage
Naam van het personage die de grap maakt/ om wie er gelachen wordt (non-verbaal dus ook) 1. Chandler 2. Joey 3. Monica 4. Phoebe 5. Rachel 6. Ross
7. Man (naam onbelangrijk) 8. Vrouw (naam onbelangrijk) 9. Meerderen
- Wanneer meerdere personages bijdragen aan de grap, wordt het personage genoteerd
dat als laatste spreekt of handelt voordat de laugh track wordt afgespeeld
- Wanneer een personage iets zegt of doet waardoor hij of zijzelf het ‘target’ van de
humor wordt (onbedoeld), dan wordt dit personage gecodeerd als zowel de aanstichter als het target van de grap.
- Wanneer er om een bepaalde setting/situatie gelachen wordt, in plaats van om een
2.3. Humortype
Type humor van de grap
Satire
Kan in zekere zin gezien worden als een meer ‘doelgerichte’, cynischere vorm van parodie. Satire is erop gericht om door middel van humor een bepaalde bekend persoon, institutie of situatie belachelijk te maken en te bekritiseren. Dit type humor komt veel voor in politiek getinte, satirische nieuwsprogramma’s en praatshows zoals The Daily Show, The Colbert Report en het Britse Have I Got News For You. Ook in de ietwat cynischere sitcoms laat de schrijver of show-runner met satire zijn of haar (negatieve) mening over een bepaald onderwerp doorschemeren. Kan zowel verbaal als visueel zijn.
Voorbeelden:
“That’s the Jim Belushi of speech openings… it accomplishes nothing, but everyone keeps using it, and nobody understands why” – Annie Edison, Community - S03E11, Urban
Matrimony and the Sandwich Arts. (Over Jim Belushi)
“We gotta be really careful about the ratio; we get too many black guys, people think it’s a black bar. That would not help us (…) Black bars don’t win awards, I don’t know why, but they don’t.” - Dennis Reynolds, It’s Always Sunny in Philadelphia – S09E03, The Gang
Desperately Tries to Win an Award. (Over racisme bij de Emmy’s/Oscars)
Parodie
Bij een parodie worden bepaalde elementen uit een herkenbare situatie of medium (vaak bekende films en televisieseries) overgenomen en op humoristische wijze neergezet of uitvergroot. Een parodie is vaak overkoepelend, met meerdere grappen die eraan bijdragen (omdat er ook meerdere elementen worden geïmiteerd). Een sleutel-element hierbij is
herkenbaarheid: de grappen binnen dit humortype zijn vaak alleen grappig wanneer de kijker
de oorsprong ervan begrijpt. De humor komt dan voort uit het feit dat deze elementen in een nieuwe context worden geplaatst.
Verwijzingen naar bekende personen, media of gebeurtenissen (referentiehumor), zolang ze niet satirisch zijn, worden als parodie gecodeerd. Een voorbeeld hiervan kan zijn wanneer een personage zijn/haar huidige situatie expliciet vergelijkt met een bepaalde film (“This is just
like in …”)
Voorbeelden:
Seinfeld – S05E05, The Bris. Gedurende de aflevering besluit een echtpaar met een pasgeboren baby om Kramer als peetvader te kiezen. Kramer imiteert dan met zijn stem en gebaren Marlon Brando in The Godfather: “Don’t ever go against the family, Jerry.” Ook in de laatste scène zien we hem door een deuropening met de twee ouders om hem heen,
voordat één van hen de deur sluit: een visuele imitatie van de laatste scène van the Godfather, met Kramer als Michael Corleone.
Friends – S01E03, The One with the Thumb. De personages zijn erg gesteld op Monica’s vriendje; wanneer ze hen het nieuws brengt dat ze het met hem heeft uitgemaakt beginnen ze zich te gedragen alsof zíj degenen zijn die ze heeft gedumpt. Dit doen ze aan de hand van clichématige zinnen als “Is there someone else?”?”, “I just want things back, the way they
were.” of “So that’s it… it’s over? Just like that?” De humor hierbij komt uit het feit dat
deze zinnen herkenbaar zijn als clichés die bij vaak bij het beëindigen van een romantische relatie worden gezegd (zowel in fictie als in de werkelijkheid), en vervolgens in een nieuwe, onverwachte context worden geplaatst. Hier wordt er dus niet zozeer een bepaald specifiek medium geparodieerd, maar meer een herkenbare situatie (het einde van een relatie).
Ironie (Woordgrappen, Sarcasme)
Bij ironie wordt het tegenovergestelde bedoeld van wat er wordt gezegd of uitgebeeld. Ook
understatements en laconiek gedrag worden onder ironie gerekend. Hierbij komt de humor
voort uit het feit dat een personage een onverwacht kalme reactie heeft.
Voorbeeld: Wanneer personage A een bal in het gezicht krijgt wordt dit gecodeerd als slapstick. De reactie van personage B hierop (“That’s going to leave a mark.”) wordt vervolgens gecodeerd als ironie.
Een woordgrap, of ‘pun’ speelt in op een dubbelzinnige betekenis van een woord (soms alleen de klank ervan). Een klassiek voorbeeld is een personage dat “Duck!” (Bukken!) roept, waarop de ander begint rond te kijken of er ergens een eend rondvliegt. Hiertoe worden ook andere dubbelzinnigheden zoals eufemismes en (seksuele) metaforen gerekend.
Sarcasme overlapt met ironie, maar is vaak specifieker gericht op het neerhalen van een ander personage. Hierbij hoeft er strikt genomen niet het tegenovergestelde te worden gezegd van wat er wordt bedoeld; sarcasme is ook te herkennen aan gelaatsuitdrukking en intonatie. Een emotieloze gezichtsuitdrukking (deadpan), fronsende wenkbrauwen of een lichte, zelfvoldane glimlach (smirk) kunnen allemaal indicatoren zijn voor sarcasme. Qua intonatie is sarcasme onder anderen herkenbaar aan lang uitgerekte klinkers (“Oh, reaaaaally?”)
Voorbeeld: Wanneer Personage A een aankondiging maakt van een activiteit die personage B niet ziet zitten, kan B zijn/haar ongenoegen aantonen door bijvoorbeeld overdreven
enthousiast te doen. Dit wordt als ironie gecodeerd wanneer binnen de context van dezelfde grap meteen duidelijk is dat B ondanks zijn/haar gedrag de activiteit totaal niet ziet zitten. Wanneer personage B juist op een heel emotieloze en onenthousiaste manier een
vreudgekreet slaakt als respons (“Yay.”) dan wordt dit ook als ironie gerekend.
Slapstick
Bij slapstick wordt de humor ontleend aan fysieke pijn die een personage ondergaat. Een personage dat over een bananenschil uitglijdt en met veel spektakel te gronde gaat (een
pratfall) is hier een klassiek voorbeeld van. Ook wanneer meerdere personages elkaar op een
overdreven manier pijn doen (bewust of onbewust) geldt dit als slapstick. Als een personage klungelig gedrag vertoont dat níet per se tot pijn lijdt, dient dit eveneens gecodeerd te worden als slapstick en niet als clownesque gedrag. Het verschil is dat slapstick veelal onbedoeld is (‘per ongeluk’), terwijl clownesque humor juist bewust wordt gedaan door het personage. Slapstick is nadrukkelijk visueel en non-verbaal.
Clowneske Humor
Clowneske humor is veelal visuele humor. De nadruk bij dit type ligt niet zozeer op wát er gezegd of gedaan wordt, maar hóe. Een personage dat overdreven mimiek en gebaren gebruikt, een grappig accent of spraakgebrek hanteert, of in het algemeen
‘vreemd’/excentriek gedrag vertoont dat van de maatschappelijke norm afwijkt valt hieronder (bijv. Phoebe die praat met dieren) . Ook humor met grappige props(voorwerpen) wordt als clownesque humor gerekend, tenzij een van deze voorwerpen wordt gebruikt om iemand pijn te doen (dan is het vrij letterlijk slapstick).
Imitatie van een ander personage valt hier ook onder, maar moet onderscheiden worden van satire en parodie. Wanneer in Friends Joey bijvoorbeeld als grap Ross’ sullige gedrag overdreven nadoet, geldt dit als clownesque humor en niet als parodie of satire.
Verrassing
Verrassing is een veelvoorkomend concept in humor dat teruggrijpt op de incongruity theory. Hierbij gaat het erom dat er een bepaalde richting of concept wordt gesuggereerd, waar vervolgens bewust van wordt afgeweken.
Humoristische overdrijving valt ook onder deze categorie. Dit kan aan de ene kant een overdreven reactie zijn, maar ook hyperbolen (Verbale overdrijving: “Doing that is going to
take ages!”). Vaak wordt overdrijving gecombineerd met clownesque humor (denk
bijvoorbeeld aan een personage dat op een komische manier flauwvalt na het horen van slecht nieuws). In zulke gevallen wordt het humortype als Verrassing gecodeerd en niet als
Slapstick.
In het geval van een running joke/callback (terugverwijzing) wordt deze alleen als Verrassing gecodeerd wanneer er geen sprake is van een duidelijk ander humortype. Als een sitcom bijvoorbeeld een running joke heeft over personages die gedurende de aflevering meermaals ergens over struikelen (waarbij het duidelijk is dat het om humoristische herhaling gaat), dan wordt deze elke keer als slapstick gecodeerd. Een terugverwijzing die níet op zichzelf kan staan als grap en dus ook niet in een ander humortype thuis is te brengen (zoals Ross aan het einde van de pilot van Friends doet: “I just grabbed a spoon.”) wordt daarentegen wel als Verrassing gecodeerd.
Onbegrip
Bij onbegrip komt de humor voort uit het feit dat een bepaald personage een concept niet of verkeerd begrijpt. Dit komt vanuit de superiority theory, omdat het vaak om een concept gaat dat de kijker wel begrijpt, en het personage om die reden kan uitlachen. Dit onbegrip komt niet per se voort vanuit domheid, maar kan ook aangeven dat een personage wereldvreemd of excentriek is, of om een andere reden ongepast gedrag uit in een bepaalde situatie. Het personage moet hierbij ‘eerlijk’ zijn: als een personage alleen maar doet alsof het iets niet begrijpt (vaak om zo juist een ander personage belachelijk te maken) dan dient het als ironie gecodeerd te worden.
Hierbij vormt de scene de context: als binnen dezelfde scene duidelijk is dat het personage het onbegrip alleen maar veinst, dan geldt het humortype als Ironie. Wanneer dit niet het geval lijkt te zijn, dan dient de grap als Onbegrip te worden gecodeerd, óók als in een latere scène blijkt dat het personage het toch wel begreep.
Schaamte
Dit type humor gaat uit van de relief theory; een personage bevindt zich in een beschamende of compromitterende situatie, en het gevoel van plaatsvervangende schaamte brengt de kijker aan het lachen als ontlading van opgebouwde spanning. In het geval dat dit type wordt gecombineerd met andere typen humor (een personage ondervindt schaamte nadat het door bijv. onbegrip of slapstick belachelijk is gemaakt), wordt het indien mogelijk als aparte grap gecodeerd (d.w.z. grap 1 = slapstick, grap 2 = schaamte). De schaamte moet expliciet en duidelijk zichtbaar zijn: wanneer de schaamte impliciet is (bijv. een personage struikelt en staat weer op, maar er wordt verder niet bij stil gestaan) dan wordt het niet als dusdanig gecodeerd.
Een typisch voorbeeld is dat een personage iets doet of zegt, waarna er een ongemakkelijke stilte valt: de stilte vormt hierbij een apart onderdeel van de gehele grap (waar ook specifiek om wordt gelachen), en wordt dus als Schaamte gecodeerd.
Randgevallen
Visueel vs. Verbaal
Wanneer een grap zowel visueel als verbaal is dan dient er gekeken te worden naar welk aspect de ‘trigger’ of ‘punchline’ vormt die de laugh track teweeg brengt.
Vorm vs. Inhoud
Verbale humor kan grappig zijn om zowel de manier waarop iets gezegd wordt als wát er gezegd wordt. In het geval dat beide elementen in een grap voorkomen krijgt Inhoud de voorrang.
Voorbeeld: Ross heeft de koelkast georganiseerd en legt de functie van elk laatje uit. Bij het laatste laatje zegt hij met nadruk dat hij daar alle bedorven producten heeft geplaatst. In dit geval wordt dit als verrassing gecodeerd omdat de grap inhoudelijk een onverwachte wending heeft. Zijn neurotische/passief-agressieve uitspraak zou als clownesk of ironisch kunnen worden gezien, maar omdat dit betrekking heeft op de vorm krijgt Verrassing hier de voorrang.
Clowneske Humor vs. Slapstick
Slapstick is over het algemeen puur visueel terwijl Clowneske Humor ook verbale elementen kan bevatten. Ross die zeurderig over de telefoon klaagt dat hij zijn broek niet meer op kan trekken geldt dan ook als Clowneske Humor en niet als slapstick. De handeling zelf (Ross die zijn broek niet op kan trekken en het toch probeert) geldt als slapstick, maar omdat er
nadrukkelijk om een verbaal vorm-element wordt gelachen (Ross die tegen Joey klaagt met een huilerig stemmetje) geldt dit als clownesk.
Bij een puur visuele grap is intentie de doorslaggevende factor. Elke grap die direct fysieke pijn (bedoeld en onbedoeld) als gevolg heeft is vrij fundamenteel slapstick. Dit geldt ook wanneer een personage een voorwerp dat geen pijn voelt te lijf gaat; de nadruk ligt op de gewelddadigheid van de handeling. Grootse gebaren, ongepaste stemverheffing en cartoon-achtige mimiek (personages die elkaar veelbetekenend aankijken of een gek loopje doen) gelden als clownesk, zolang dit expres is. Wanneer er sprake is van een fysieke handeling die (deels) zonder intentie wordt uitgevoerd geldt dit als slapstick
De intentionaliteit heeft hier geen betrekking op de intentie tot humor maar op de intentie tot handelen. Wanneer een personage bijvoorbeeld op een overdreven, grappige manier met zijn been hinkt door een verstuikte spier dan heeft hij waarschijnlijk niet de intentie om anderen aan het lachen te maken, maar wel de intentie om ergens heen te lopen. Er gaat kortgezegd niets ‘mis’: hij/zij verricht de handeling met succes maar komt alsnog grappig over. Wanneer er wel een duidelijke intentie tot humor is (personage trekt gek gezicht voor een camera) dan is dit eenduidig ook clownesk gedrag. Slapstick daarentegen komt voort uit het feit dat een handeling ergens onbedoeld misgaat: Ross probeert zijn broek op te trekken door poeder op zijn benen te strooien, maar maakt het alleen maar erger, wat tot humor leidt.
Clowneske Humor vs. Verrassing
Wanneer het om een overdreven reactie gaat (hyperbool), die door middel van clowneske humor wordt uitgebeeld (bijv. Rachel die schreeuwt als reactie op het horen van Monica en Chandler’s geheime relatie via de telefoon), geldt dit als Verrassing. De humor moet hierbij nadrukkelijk voortkomen uit het feit dat de reactie te groots/dramatisch is binnen de gegeven situatie.
Als een uitspraak verrassend is vanwege de clowneske toon moet er worden gekeken naar de vorm tegenover de inhoud: Ross die wordt begroet door zijn vrienden en antwoordt met een flauw “yeah…” is inhoudelijk verrassend en wordt als verrassing gecodeerd. Als hij zou hebben geantwoord met een inhoudelijk ‘normale’ begroeting (“Hi, guys”), maar op een heel depressieve toon dan zou het als clownesk worden gecodeerd.
De scheidslijn tussen inhoud en vorm kan makkelijk worden vastgesteld door te kijken of de humor nog steeds deels naar voren komt wanneer de grap wordt uitgeschreven. Als de humor alleen duidelijk is wanneer de grap gezien/gehoord wordt dan is het waarschijnlijk een puur vorm-element.
Clownesk & Slapstick vs. Schaamte
Schaamte kan zowel visueel als verbaal zijn. Ross die zonder iets te zeggen de kamer binnenloopt met zijn broek op zijn knieën en poeder op zijn benen is niet clownesk, want het is geen bewust/intentioneel gedrag. Het is ook geen slapstick omdat er geen sprake is van een handeling. De slapstick is al gebeurd in een eerdere scène en we zien daar nu het resultaat van: Ross in een beschamende situatie.
Ironie vs Onbegrip
Wanneer een personage als gevolg van het feit dat hij/zij iets niet begrijpt een ironische opmerking maakt wordt dit als Onbegrip gecodeerd. Voorbeeld: Rachel is gefrustreerd omdat Joey zich volgens haar niet genoeg druk maakt over de geheime relatie van Monica en Chandler. Joey denkt echter dat ze gefrustreerd is omdat hij de relatie beschreef als ‘they’re doing it.’, dus hij verbetert zichzelf op een sarcastische toon door te zeggen “they’re making love.” De humor komt voort uit het feit dat Joey Rachel’s irritatie verkeerd interpreteert. Daarnaast is het sarcasme hier een vorm-element terwijl het onbegrip inhoudelijk verschijnt, dus onbegrip krijgt hier sowieso de voorkeur.
Richtinggevende vragen
- Is de grap visueel of verbaal (of beiden?)
- Ligt de humor in de inhoud of in de vorm van wat er gezegd wordt?
- Zijn er meerdere humortypen te identificeren binnen de grap?
- Is er sprake van een ‘slachtoffer’ of ‘doelwit’ van de grap?
Clownes k Slapstic k Ironie Verrassin g Schaamt e
Satire Parodie Onbegri
p
Vis/Ver Beiden Visueel Verba
al
Beiden Beiden Beiden
(Vaak Ver) Beiden Beiden (Meesta l Ver) Inh/Vor m Vorm (tenzij excentrie k gedrag) n.v.t. Beiden (soms alleen Vorm)
Beiden Beiden Beiden Beiden Inhoud
Doelwit ? Nee (Tenzij imitatie) Ja Meest al soms Ja Ja (Onderwer p) Ja (Onderwer p) Ja (Spreke r) 2.4 Target grap
Slachtoffer van de grap 1. Chandler 2. Joey 3. Monica 4. Phoebe 5. Rachel 6. Ross
7. Man (naam onbelangrijk) 8. Vrouw (naam onbelangrijk) 9. Meerderen
- Iemand is het target van de grap als een specifiek persoon duidelijk belachelijk wordt gemaakt. Als iemand reageert op een opmerking van een ander of deze opmerking belachelijk maakt, wordt het personage zelf dus niet belachelijk gemaakt. Het gaat hier dus echt om de persoon zelf waarbij bijvoorbeeld zijn of haar karakter of uiterlijk belachelijk wordt gemaakt tijdens de grap. Belangrijk is dus dat er echt een vorm van belediging of negatieve nadruk in voor komt. Iemand is ook het slachtoffer van de grap als hij/zij na gedaan of geimiteerd wordt.
2.5 Taboeonderwerp
Eventuele taboeonderwerp van de grap
Seks
Het onderwerp van de grap wordt als seks gecodeerd als de grap over geslachtsgemeenschap, masturbatie of pornografie gaat. Dit hoeft niet expliciet in de grap genoemd te worden maar kan ook uit de context gehaald worden. Hierbij geldt de gehele aflevering als de context.
Grappen over andere onderwerpen zoals naaktheid of geslachtsdelen worden niet onder seks gerekend behalve als hier indirect geslachtsgemeenschap mee wordt bedoeld.
Voorbeeld:
Friends – S01E03, The One with the Thumb. Monica vertelt over haar mislukte date en zegt hierbij ‘He will never see me naked’. Hier bedoelt ze mee dat ze nooit seks met hem zal hebben. De grap wordt gecodeerd als seks.
Alcohol
Het onderwerp van de grap wordt als alcohol gecodeerd als de grap gaat over het drinken van alcoholhoudende dranken of het dronken of aangeschoten zijn. Ook grappen over het verslaafd zijn aan het drinken van alcoholische dranken wordt onder alcohol gerekend. Dit hoeft niet expliciet in de grap genoemd te worden maar kan ook uit de context gehaald worden. Hierbij geldt de gehele aflevering als de context.
Drugs
Het onderwerp van de grap wordt als drugs gecodeerd als de grap over het gebruiken van soft- of harddrugs gaat. Hieronder vallen middelen als marihuana maar ook als er over medicatie als genotmiddel wordt gesproken wordt dit als drugs gecodeerd. Ook het verslaafd zijn aan drugs wordt hieronder gecodeerd. Het onderwerp hoeft niet expliciet in de grap genoemd te worden maar kan ook uit de context gehaald worden. Hierbij geldt de gehele aflevering als de context.
Tabak
Het onderwerp van de grap wordt als tabak gecodeerd als de grap gaat over roken van sigaretten, sigaren of een pijp. Ook het verslaafd zijn aan het roken van tabak wordt hieronder gecodeerd. Het roken van een joint wordt niet als tabak maar als drugs gecodeerd. Het onderwerp hoeft niet expliciet in de grap genoemd te worden maar kan ook uit de context gehaald worden. Hierbij geldt de gehele aflevering als de context.
Homoseksualiteit
Het onderwerp van de grap wordt als homoseksualiteit gecodeerd als de grap gaat over een romantische of seksuele relatie tussen twee mensen van hetzelfde geslacht. Ook wanneer iemand zich als een stereotype homoseksueel gedraagt wordt dit gecodeerd als homoseksualiteit. Het onderwerp hoeft niet expliciet in de grap genoemd te worden maar kan ook uit de context gehaald worden. Hierbij geldt de gehele aflevering als de context.
3. SOCIALE ROLLEN
