Op zOek naar heT hOe en WaarOm van

WaTermaaTregelen

OVER

9

12

Zonder onderzoek geen kenn^{is, en zonder kennis geen innovaties. En} innovaties hebben we nodig ^{om de doelen van de Kaderrichtlijn Water} te realiseren. Dat is de afge^{lopen jaren wel duidelijk geworden bij het} overleg met de Tweede Kam^{er over het ambitieniveau en vervolgens bij} het opstellen van de stroom^{gebiedbeheerplannen.}

Er wordt in Nederland heel v^{eel watergerelateerd onderzoek} uit-gevoerd. Bij universiteiten, ^{onderzoeksinstituten én waterbeheerders.} Het ministerie van Verkeer e^{n Waterstaat draagt daaraan}

bij met het Innovatieprogramma KRW. M^{et de uitvoering van de twe}

ede tender wordt in totaal voor 3 75 miljoen e^{en scala aan onderzoekspilo}

ts uitgevoerd. Daarnaast bevatten de wate^{rbeheerplannen gezamenlijk}

meer dan duizend onderzoeksmaatreg^elen.

en aanzienlijk deel van de K

RW-maatregelen-de anRW-maatregelen-der een serieuze pogin^{g om tot kosteneffectieve maatregelen te} komen die - liefst op grote s^{chaal - aanvullend uitgevoerd kunnen worden} als onderdeel van de tweede ^{en derde generatie stroomg}

ebiedbeheer-plannen.

Van groot belang daarvoor i^{s dat al deze onderzoeken én de resultaten} daarvan goed worden gedoc^{umenteerd en gemakkelijk en breed} toegan-kelijk worden gemaakt. Zo k^{unnen waterbeheerders van elkaars} onder-zoeken leren en kunnen de o^{nderzoeken op elkaar worden afgestemd.}

In mijn ogen speelt Waterm^{ozaïek daarin een belangrijke}

rol. Het brengt alle onderzoeksinformatie b^{ijeen en stimuleert daarmee dat} waterbeheer-ders gaan werken aan een g^{ezamenlijke onderzoeksprogrammering. Dat is} niet alleen vanuit de inhoud ^{zinvol: efficiencytaakstellingen maken het}

ook steeds noodzakelijker. O^{nderzoek als blauwe motor v}

oor de KRW. Dat

sT OW a J aarversla g 2009

In 2009 werd hard gewerkt aan een speciale pro gram-masite. Deze werd begin 2010 gelanceerd. De site Watermozaïek.nl geeft een uitgebreid overzich_{t van} alle Watermozaïekprojecten en gerelateerde pr_ojecten, inclusief de bijbehorende kennisvragen en ma_atregelen. Bijzonder is dat gebruikers op de site hun eigen _kennis kunnen toevoegen. De gedachte erachter is dat deze wikipedia-achtige opzet leidt tot optimale kenn isverga-ring voor de waterbeheerders.

staan als visvriendelijk. Uitkomsten wijzen ero_{p dat} bepaalde gemalen - door de combinatie van pom_ptype, opvoerhoogte en capaciteit - beduidend meer schade aan vis geven dan andere. Ook werkte STOWA m_{ee aan} een project van enkele waterschappen die een aantal gemalen ‘visvriendelijk’ maken, waarna de mate van visvriendelijkheid van deze oplossingen w_ordt gemeten. Belangrijke achterliggende reden voo_{r beide} onderzoeken is dat gemalen de migratiemogelij_kheden van vissen belemmeren en dat het verbeteren v_{an die} mogelijkheden bijdraagt aan het verbeteren va_{n de} visstand (KRW).

Binnen de wetenschap is al veel interessante ec olo-gische kennis aanwezig. Belangrijk onderdeel van het Watermozaïekprogramma is het ontsluiten _van deze kennis voor de praktijk van het waterbehe_{er. Dat} gebeurde in 2009 via de uitgave van twee rappo_{rten. In} ‘Blauwalgen: giftig groen’ (2009-43) werden alle _feiten en achtergronden over cyanobacteriën op een rijtje gezet. Alles wat bekend is over de effecten van h ormoon-verstorende stoffen in de natuur, werd sameng_{evat in} het rapport ‘Hormoonverstoring in oppervlakte_water. Waargenomen en veronderstelde effecten in de _natuur’ (2009-38).

In 2009 organiseerde STOWA in het kader van Watermozaïek zes thema- en instituutsdagen w_aar waterschappers, wetenschappers en adviseurs bijeen kwamen om kennis uit te wisselen over relevante onderwerpen, zoals vismigratie, nutriëntenbelasting en kroos(bestrijding). Naar aanleiding van de th_emadag Ecologische instrumenten werd een overzicht g_emaakt van alle ecologische modellen relevant voor de w aterbe-heerder: ‘Ecologische instrumenten, overzicht v_{oor het} Nederlands waterbeheer’ (2009-22).

g 2009

Begin 2009 kwam de nieuwe ^{strategienota van sTOWa} uit, getiteld ‘koers 2009-20^{1’. het roer ging inhoudelijk} gezien niet drastisch om. We^{l werd afgesproken de} samenwerking met andere k^{ennispartijen te intensiveren.} dit met het oog op integrale ^{kennisontwikkeling, kosten} en wetenschappelijke slagkr^{acht. Ook werd vastgelegd de} reeds ingezette bredere ken^{nisontwikkeling - traditioneel} technisch en technologisch ^{georiënteerd - verder door te} zetten. het derde en wellich^{t belangrijkste speerpunt was} een grotere focus op het ont^{sluiten, implementeren en}

toepasbaar maken van ontw^{ikkelde kennis. dat gebeurt} onder het motto ‘van onderz^{oek halen naar kennis} bren-gen’.

Deze ingezette koerswijz^{iging kwam onder meer tot}

uiting bij het kennisprog^{ramma Verberen Inspec}

tie

n 2009 een nieuwe fase i^nging.

de praktijk toepassen va^{n de binnen het programma}

ontwikkelde kennis. Dat ^{gebeurt onder meer via}

regio-nale pilots, die medio 20^{09 van start gingen. Ook in het}

programma Watermoza^{ïek, waarin onderzoek wordt}

gedaan naar de effecten ^{van ecologische herstelma}

at-regelen, werd in 2009 ve^{el plaats ingeruimd voor het}

linken van kennis aan d^{e praktijk. Waterschappers en}

wetenschappers ontmoe^{tten elkaar op diverse thema-}

en instituutsdagen. In h^{et algemeen was sprake van een}

stijgend aantal ‘contactm^{omenten’ tussen STOWA}

en

waterschappers om kenn^{is aan de man te brengen}

, in de

vorm van symposia, wor^{kshops, themamiddagen, e.d.}

STOWA besteedde de nod^{ige aandacht aan het ont}

-sluiten van kennis via ni^{euwe media: de eigen site en}

de themasites. Voor het a^{ctueel en up to date houd}

en

van stowa.nl werd een co^{ntentmanager aangestel}

d.

uctureel aandacht is voo^r

OVER

9

sTOWa kOmT naar