Hoe ziet een valide en bruikbaar lesprogramma binnen het SolarSchools project eruit?

Uit het onderzoek komt naar voren dat het lesprogramma niet geheel valide is. Het lesprogramma is

valide als het voldoet aan de leerdoelen en de vooraf gestelde eisen. De leerdoelen van het

lesprogramma zijn niet volledig behaald. Deze leerdoelen waren als volgt:

 De leerlingen leren de ruimtelijke inrichting van de eigen omgeving te vergelijken met die van

Nederland/Cambodja.

 De leerlingen leren het leven, de cultuur en de gewoontes van Nederland/ Cambodja kennen.

 De leerlingen leren beelden gebruiken om mee te communiceren.

Extra voor Cambodja:

 De kinderen leren de computer te gebruiken om te communiceren.

Uit het eindinterview met de Nederlandse docent blijkt dat de leerlingen veel vaardigheden hebben

geleerd, maar de communicatie met Cambodja niet voldoende van de grond is gekomen. De leerlingen

hebben het leven, de cultuur en de gewoontes van Cambodja wel enigszins leren kennen, maar het zou

uitgebreider kunnen. Ze hebben wel geleerd om Cambodja te vergelijken met de ruimtelijke inrichting

van de eigen omgeving. Ook hebben ze met beelden gecommuniceerd, door foto’s, tekenen en

pictogrammen te sturen. De pictotaal bleek echter lastig en de tekeningen waren niet altijd even

duidelijk.

In Cambodja hebben de leerlingen geleerd om met de computer om te gaan, foto’s te maken en hebben

ze de Nederlandse cultuur leren kennen. Ook hier zijn de leerdoelen niet volledig behaald, omdat de

leerlingen nog niet goed met beelden kunnen communiceren. De leerlingen snappen de pictotaal nog

niet helemaal en begrijpen niet altijd de tekeningen of foto’s, die vanuit Nederland. werden ontvangen.

De leerlingen hebben wel kennis opgedaan over het leven in Nederland, maar niet zoveel over de

cultuur in Nederland. Ze zouden hier meer over moeten leren en de computervaardigheden zouden ze

ook beter moeten aanleren.

Het lesprogramma voldoet volledig aan de gestelde eisen. Aan alle eisen van de docent, voorzitter en

opdrachtgever is voldaan. Alleen de eisen van de studente industrieel ontwerpen zijn niet volledig

behaald, doordat later bleek dat haar eisen niet aansloten bij de eisen van de andere betrokkenen of dat

haar eisen niet uit te voeren waren in dit eerste ontwerp van het lesprogramma.

Uit de eindevaluatie komt naar voren dat het geïmplementeerde lesprogramma bruikbaar is. Zowel de

docenten als de leerlingen in beide landen waren enthousiast en de lessenplannen bleken erg duidelijk.

Er zijn wel verbeterpunten. Vanuit Nederland is vooral gebleken dat de website niet goed

functioneerde, deze werkt te beperkend en de docent en leerlingen in Nederland vonden dat er te

weinig communicatie was met Cambodja. Ook mochten de opdrachten wat meer vrijheid bieden.

Vanuit Cambodja kwam uit de interviews en observaties vooral naar voren dat de lessen nog erg

moeilijk zijn voor de leerlingen. Terwijl de leerlingen, in het kringgesprek en vragenlijst, aangaven dat

ze alles begrepen. Volgens de docent moeten de leerlingen eerst meer computervaardigheden leren en

zouden er langere of meer lessen moeten komen, om dieper op de onderwerpen in te kunnen gaan.

Om tot een beter bruikbaar en valide lesprogramma te komen, worden in Tabel 9 de verbeterpunten in

het algemeen en per les van elk land samengevat. Op basis van deze verbeterpunten kunnen er nieuwe

lessenplannen gemaakt worden.

Tabel 9 - Verbeterpunten lesprogramma

Les Nederland Cambodja

algemeen  opdrachten mogen wat vrijer; dit kan

door leerlingen zelf te laten kiezen hoe

ze het thema willen overbrengen

 het contact met de leerlingen in

Cambodja moet verbeterd worden

 de website moet beter geschikt

gemaakt worden voor communicatie

met Cambodja

 eerst computervaardigheden aanleren

 langere of meer lessen per thema

 dieper ingaan op de thema’s

 meer oefenen met pictotaal

 aan het begin van elke les een herhaling

van de vorige les inplannen

 meer afwisseling in de opdrachten door

het gehele lesprogramma

intro  meer nadruk op de context van het

project, door dit in de introductie beter

uit te leggen

 in de kern de website duidelijker

uitleggen, alle knoppen toelichten

 het skype gesprek aan het eind van de

les als optionele opdracht noemen

 meer tijd voor de les plannen of de les

inkorten. Eventueel opsplitsen in twee

kortere lessen.

1  opsplitsen in twee dagen, zodat de

leerlingen echt de mogelijkheid krijgen

om hun huis te fotograferen

 beter uitzoeken hoe foto’s op de

computer gezet moeten worden

 meer tijd voor de introductie plannen

 leerlingen eerder vertellen wat er in de

les gaat gebeuren, zodat ze hierop

voorbereid zijn

2  naast internet ook andere bronnen

geven; dit kan eventueel door de

docent zelf geregeld worden

 in de handleiding de docent laten

kiezen of deze de kaarten al print, of de

leerlingen zelf de schaal laat bepalen

en zelf laat printen

 les moet ingekort worden: een kortere

introductie en meer tijd voor het

tekenen

 scannen moet in een ander formaat,

zodat wel geüpload kan worden

 leerlingen moeten wat voorbeelden

krijgen bij de tekenopdracht

3  geen verbeteringen nodig  in de handleiding opnemen dat de

leerlingen in groepjes met de camera

moeten oefenen

4  in introductie meer aandacht besteden

aan ingewikkelde gerechten, zodat de

leerlingen beter weten wat ze moeten

doen

 eventueel één gerecht kiezen, dat

samen koken en daar een fotoreportage

van maken

 tekenopdracht is te moeilijk, kan

verbeterd worden door:

o geen tekening maken, maar een foto

van typisch Cambodjaans eten

o de leerlingen tekeningen en foto’s van

Khmer koken laten zien en de

leerlingen deze op volgorde laten

zetten

5  het schrijven van het verhaaltje in het

Engels is te moeilijk. Hier moet een

andere opdracht voor in de plaats

komen

 er moet dieper in het thema gedoken

worden; meer ingaan op wat cultuur in

Cambodja en Nederland inhoudt

 de tekenopdracht moet makkelijker

gemaakt worden of er een andere

opdracht gegeven worden

7.3 Hoe beïnvloeden culturele factoren een lesprogramma voor een samenwerkingsproject

tussen een Nederlandse en een Cambodjaanse school?

Er kan geconcludeerd worden dat de culturele factoren de ontwerprichtlijnen, en hiermee de gebruikte

didactiek, van het lesprogramma beïnvloeden. Door de grote culturele verschillen tussen de twee

heel open zijn, willen de leerlingen eigen inspraak hebben en zijn discussies en dialogen belangrijk. In

Cambodja wil de docent alle verantwoordelijkheid dragen, moeten de leeractiviteiten helder

gestructureerd zijn en verwachten de leerlingen dat hen precies verteld wordt, wat ze moeten doen.

In een samenwerkingsproject zorgt dit ervoor dat de didactiek van de lesprogramma’s anders is, maar

ook voor de communicatie tussen de landen heeft dit gevolgen. Als de leerlingen in Nederland open

opdrachten krijgen, is er van te voren niet duidelijk wat zij naar Cambodja zullen communiceren. Voor

Cambodja betekent dit dat zij niet volledig weten wat hen te wachten staat, terwijl de docent dat het

liefste wel weet.

Naast de invloed van deze culturele factoren, is gebleken dat ook het ontwikkelingsverschil het

lesprogramma en de samenwerking beïnvloedt. De leerlingen in Cambodja leren voor het eerst met de

computer werken en spreken weinig Engels, terwijl de Nederlandse leerlingen met computers zijn

opgegroeid en vaker Engelse les krijgen. Dit heeft gevolgen voor de wensen vanuit beide landen. Waar

het werken voor de website en het sturen van berichten voor Cambodja al bijna te moeilijk is, willen

de Nederlandse leerlingen juist een uitgebreidere website met meer mogelijkheden.

Kortom, de culturele factoren zijn van invloed op de didactiek van het lesprogramma en de

ontwikkelingsverschillen zijn van invloed op de wensen vanuit beide landen.

In document De invloed van culturele factoren op een lesprogramma voor een samenwerkingsproject tussen een Nederlandse en een Cambodjaanse school (pagina 61-65)