8. Bijlagen
8.3 Werkzaamheden & controlevragen
1. Verkrijg standaard bankverklaringen van de financiële instellingen en stel vast dat de hierop vermelde bankrekeningen zijn verantwoord als liquide middelen die ter beschikking staan van XYZ (1-2 uur)
2. Aansluiting laatste bankafschrift en eerste bankafschrift t+1 (0,5 uur)
3. Kas laten tellen door personeel van XYZ in aanwezigheid van de accountant en dit aansluiten op de kasstaat (1,5-2 uur)
4. Notulen van het bestuur doorlezen op vermeldingen van nieuwe af te sluiten bankrekeningen (2-3 uur)
5. Individuen betrokken bij de financiële verslaggeving vragen naar ongepast of ongebruikelijk gedrag met betrekking tot het verwerken van journaalposten en andere aanpassingen (2-3 uur)
6. Journaalposten, gemaakt op jaar einde, betrekken in een gegevensgerichte detailcontrole en o.b.v. een kritische deelwaarneming vaststellen of hierbij de juiste jaarafgrenzing is gehanteerd (1,5-2 uur)
7. Journaalposten, gemaakt in januari en februari van het nieuwe jaar, betrekken in een gegevensgerichte detailcontrole en o.b.v. een kritische deelwaarneming vaststellen of hierbij de juiste jaarafgrenzing is gehanteerd (2-3 uur)
8. Betalingen, gedaan op jaar einde, selecteren en testen of deze in het goede jaar verantwoord zijn (1-1,5 uur)
9. Testen van betrekkingen van gelieerde bedrijven en onderlinge transacties, onder andere door het verkrijgen van bank en wettelijke bevestigingen (1,5-2 uur) 10. Evalueer of de gelieerde bedrijven en transacties op de juiste manier zijn
opgenomen en bekendgemaakt opdat zij niet zorgen voor misleiding in de financiële stukken(1-1,5 uur)
11. Testen van de presentatie en de toelichtingen op overeenstemming met accounting beleid en waar toepasselijk RvJ (1,5-2 uur)
12. Controleren of het audit bewijs aangeleverd door de cliënt compleet, juist en in voldoende mate gedetailleerd is om de verklaringen van het management te onderbouwen (1,5-2 uur)
13. Afloop kruisposten controleren op tijdige afstorting van de kas naar de bank d.m.v. deelwaarnemingen (2-2,5 uur)
Wat denkt u dat uw collega’s, met betrekking tot deze post, zouden doen? o Mijn collega’s verrichten meer werkzaamheden
o Mijn collega’s verrichten evenveel werkzaamheden o Mijn collega’s verrichten minder werkzaamheden
Heeft u met deze controlewerkzaamheden de risico’s voldoende afgedekt? o Ja
38 Indien nee: Verricht u aanvullende werkzaamheden?
o Ja, namelijk (nummer van werkzaamheden): o Nee
Zijn, met betrekking tot deze post, nog aanvullende werkzaamheden te verrichten welke niet in de lijst zijn opgenomen? (slechts opgenomen in de pilot)
o Ja, namelijk: o Nee
8.3.2. Werkzaamheden voorraad:
1. Verkrijgen van brondocumenten (ontvang- en verzendbewijzen) en detailtests uitvoeren op vroege en late cutoff (2,5-3 uur)
2. Aansluiting met het grootboek testen (0,5-1 uur)
3. Controleer dat defecte, overbodige of onverkoopbare voorraad welke gedurende de controle is opgemerkt op een juiste manier verantwoord is bij het bepalen van de reserves of apart afgeschreven zijn (2,5-3,5 uur)
4. Verkrijg een specificatie van de voorziening voorraad per einde boekjaar en sluit deze aan op het grootboek (1-1,5 uur)
5. Voer een richtinggevende cijferboordeling uit op de voorziening voorraad. Beoordeel de voorziening ten opzichte van de bruto voorraadwaarde voor dit jaar en voorgaand jaar. Verklaar significante verschillen (2,5-3 uur)
6. Beoordeel de ouderdom van de voorraad op basis van omloopsnelheid. Stel hierbij vast dat de omloopsnelheden overeenkomen met de omloopgegevens uit de
voorraadadministratie. Stel aan de hand hiervan vast of de voorziening incourante voorraad op correcte wijze is verantwoord. (2,5-3,5 uur)
7. Stel, d.m.v. een deelwaarneming, vast of vermelde data en de voorraad in overeenstemming is met de onderliggende documentatie (2,5-3,5 uur)
8. Maak per einde boekjaar de aansluiting tussen de sub-administratie voorraad, de financiële administratie en de jaarrekening (2-2,5 uur)
9. Voer een richtinggevende cijferbeoordeling uit op de voorraad. Vergelijk de voorraad per einde boekjaar met de voorraadwaarde van voorgaand jaar.
Beoordeel de verhouding van de voorraad ten opzichte van de kostprijs omzet per einde boekjaar en per voorgaand jaar. Geef een verklaring voor significante verschillen (2,5-3 uur)
10. Verricht deelwaarnemingen waarbij de factuurgegevens aan worden gesloten met de gegevens vermeld in de voorraadlijst (2-2,5 uur)
11. Voer een totaaltelling uit op de voorraadlijst, beoordeel de toereikendheid van de toegepaste formules (1-2 uur)
12. Stel onscreen vast dat de voorraadlijst op een juiste en volledige wijze is uitgedraaid. (0,1-0,5 uur)
13. Voer inventarisatie werkzaamheden uit rond jaareinde in het magazijn. Voer hierbij deelwaarnemingen uit en sluit de voorraadlijst per 31-12-2014 aan met de financiële administratie. Maak een selectie op verschillen in de voorraad tussen datum telling en balansdatum (3,5-4,5 uur)
14. Stel vast dat de incourantieopslag is geëlimineerd uit de voorraad. Stel tevens vast hoe deze voorziening tot stand is gekomen en hoe deze is geëlimineerd. Verricht deelwaarnemingen om brondocumentatie aan te sluiten (2-2,5 uur)
15. Vraag een specificatie op van alle goederen onderweg. Maak een
steekproefgrootte m.b.v. materialiteit. Maak een selectie van de facturen o.b.v. professional judgement. Stel hierbij vast welke leveringsvoorwaarden zijn
39
gehanteerd en of de voorraad / kostprijs omzet juist en volledig is verantwoord rekening houdend met de leveringsvoorwaarden (2,5-3,5 uur)
16. Voer verificatiewerkzaamheden uit om de originaliteit van de bovenstaande facturen vast te stellen (1,5-2 uur)
17. Verricht deelwaarnemingen om de factuurgegevens aan te sluiten met de
specificatie goederen onderweg. Voer hierbij totaaltellingen uit, stel de juistheid van de toegepaste formules vast (2-3 uur)
18. Beoordeel onscreen of de specificatie goederen onderweg juist en volledig is opgebouwd. Beoordeel de wijze waarop het management de informatie voor deze specificatie verzamelt (0,5-1,5 uur)
19. Stel de waardering van de voorraad vast door middel van een deelwaarneming op de prijzen. Bepaal een steekproefgrootte op basis van de controleaanpak,
materialiteit en de omvang van de voorraad. Selecteer een aantal artikelen vanuit de voorraadlijst o.b.v. professional judgement. Vraag hierbij de facturen op. Beoordeel of de toegepast calculatie wordt aangepast naar IAS2 (waardering verplicht tegen kostprijs of lagere marktwaarde) (2,5-3,5 uur)
Wat denkt u dat uw collega’s, met betrekking tot deze post, zouden doen? o Mijn collega’s verrichten meer werkzaamheden
o Mijn collega’s verrichten evenveel werkzaamheden o Mijn collega’s verrichten minder werkzaamheden
Heeft u met deze controlewerkzaamheden de risico’s voldoende afgedekt? o Ja
o Nee
Indien nee: Verricht u aanvullende werkzaamheden? o Ja, namelijk (nummer van werkzaamheden): o Nee
Zijn, met betrekking tot deze post, nog aanvullende werkzaamheden te verrichten welke niet in de lijst zijn opgenomen? (slechts opgenomen in de pilot)
o Ja, namelijk: o Nee
8.3.3. Werkzaamheden omzet:
1. De omzet uit de verkoop van goederen voor de huidige periode testen door middel van een statistisch significante (95% zekerheid) sample (3-4 uur)
2. De omzet uit de verkoop van goederen voor de huidige periode testen door middel van een statistisch significante (99% zekerheid) sample (4-5 uur)
3. Testen van de omzet uit de verkoop van goederen voor de huidige periode door middel van gegevensgerichte analyses (2,5-3 uur)
4. Testen van retouren door middel van deelwaarnemingen (2-2,5 uur)
5. Testen van retouren door middel van gegevensgerichte analyses (1,5-2 uur) 6. Contracten opvragen bij XYZ met betrekking tot een selectie van klanten en
onderzoeken of onderhandse afspraken bestaan met deze klanten (2,5-3 uur) 7. Bij een selectie van klanten van XYZ alle huidige contracten opvragen en
aanvullende werkzaamheden verrichten bij non-respons (3-3,5 uur)
8. Controleren van het digitale systeem, denk hierbij aan een controle op het scannen van producten (juiste prijs & product) en de koppeling tussen het scannen van producten bij de kassa’s en de voorraadadministratie (2-3 uur)
40
9. Informeren bij de afdelingen sales en marketing omtrent verkopen, voorraad zendingen en aanpassingen richting jaar einde alsmede of zij kennis hebben van opmerkelijke bepalingen of voorwaarden met betrekking tot deze transacties (3-4 uur)
10. Review van credit memo’s, verkoop concessies of vergelijkbare marketing vergoedingen in periodes volgend op jaar einde met betrekking tot aanpassingen of terugboekingen van eerder toegekende omzet (3-4 uur)
11. Testen van betrekkingen van gelieerde bedrijven en onderlinge transacties, onder andere door het verkrijgen van bank en wettelijke bevestigingen (2-2,5 uur) 12. Evalueer of de gelieerde bedrijven en transacties op de juiste manier zijn
opgenomen en bekendgemaakt. Zekerheid verkrijgen dat deze transacties niet zorgen voor misleiding in de financiële stukken (1-1,5 uur)
13. Testen van de presentatie en de toelichtingen op overeenstemming met accounting beleid en waar toepasselijk RvJ (2-2,5 uur)
14. Controleren of het audit bewijs aangeleverd door de cliënt compleet, juist en in voldoende mate gedetailleerd is om de verklaringen van het management te onderbouwen (1,5-2 uur)
15. Afgrenzing van verkopen testen door de laatste zendingen voor jaareinde en de eerste facturen na jaareinde te controleren (2-3 uur)
16. Afgrenzing van verkopen testen door de eerste zendingen na jaareinde en de laatste facturen voor jaareinde te controleren (2-3 uur)
17. Afgrenzing van credit nota’s en andere aanpassingen aan de geregistreerde verkopen testen (1,5-2 uur)
18. Testen van management schattingen en de data waarop de schattingen gebaseerd zijn (2-3 uur)
Wat denkt u dat uw collega’s, met betrekking tot deze post, zouden doen? o Mijn collega’s verrichten meer werkzaamheden
o Mijn collega’s verrichten evenveel werkzaamheden o Mijn collega’s verrichten minder werkzaamheden
Heeft u met deze controlewerkzaamheden de risico’s voldoende afgedekt? o Ja
o Nee
Indien nee: Verricht u aanvullende werkzaamheden? o Ja, namelijk (nummer van werkzaamheden): o Nee
Zijn, met betrekking tot deze post, nog aanvullende werkzaamheden te verrichten welke niet in de lijst zijn opgenomen? (slechts opgenomen in de pilot)
o Ja, namelijk: o Nee
8.3.4. Werkzaamheden debiteuren
1. Test het proces van totstandkoming van de hoogte van de voorziening dubieuze debiteuren (0,5-1 uur)
2. Test de werking van de interne beheersmaatregelen door middel van waarnemingen (1,5-2 uur)
3. Stel vast dat de teamleider administratie jaarlijks de als dubieus aangemerkte vorderingen aan de hand van de ouderdoms-analyse van de debiteuren en achterliggende correspondentie controleert. Stel vast dat de veronderstellingen,
41
waarop de schattingen gebaseerd zijn, redelijk zijn tegen de achtergrond van de werkelijke uitkomsten in voorafgaande verslagperiodes, niet strijdig zijn met veronderstellingen die als uitgangspunt zijn genomen voor andere schattingen en niet strijdig zijn met reële beleidsvoornemens van de leiding (1,5-2 uur)
4. Controleer de berekeningen die bij de schattingen voor de hoogte van de voorziening oninbare debiteuren zijn gemaakt. Onderzoek of de verkregen gegevens op juiste wijze zijn geanalyseerd en geëxtrapoleerd om een redelijke basis ter bepaling van de schatting te kunnen vormen. Stel vast dat de methode van inschatting toereikend is toegelicht in de jaarrekening (1-1,5 uur)
5. Maak een aansluiting tussen de sub administratie, de financiële administratie en de jaarrekening, waarbij de peildatum van de saldilijst 31-12 is (1-1,5 uur)
6. Stel door middel van een afloopcontrole vast dat de debiteuren per balansdatum juist zijn. Voor de nog niet betaalde vorderingen dient steekproefsgewijs een ontstaanscontrole te worden uitgevoerd (1,5-2 uur)
7. Doorloop de openstaande postenlijst debiteuren op creditbedragen. Stel vast dat eventuele omvangrijke creditbedragen terecht zijn opgenomen in de openstaande postenlijst (1,5-2 uur)
8. Ga na of er een besluit is bij afboekingen van debiteuren als zijnde oninbaar en dat deze terecht zijn afgeboekt (0,5-1 uur)
9. Voer een cijferbeoordeling uit op de debiteuren. Vergelijk de debiteurenstand per einde boekjaar met de debiteurenstand voorgaand jaar. Verklaar de verschillen (1-1,5 uur)
10. Verkrijg de debiteurenlijst per heden en bepaal de afloop van de openstaande vorderingen per balansdatum. Stel de juistheid van de debiteurenvorderingen vast aan de hand van de automatische incasso’s van de eerste 21 dagen van het
boekjaar. Stel de betrouwbaarheid van de bankafschriften vast door het originele document in te zien (1,5-2 uur)
11. Stel van de niet afgelopen vorderingen per heden vast wat de aard van de post is en doe navraag bij het hoofd administratie. Maak waar mogelijk aansluiting met de afwijkende contracten waarin een verlengde betalingstermijn is opgenomen. Beoordeel of een voorziening debiteuren noodzakelijk is (1,5-2 uur)
12. Stel de aard van de overige posten geclassificeerd onder de debiteuren vast. Beoordeel middels een afloopcontrole op de totale populatie van de overige debiteuren of de vorderingen per balansdatum juist zijn verantwoord (1,5-2 uur) 13. Beoordeel de debiteurenlijst per 31-12-2014 op intercompany transacties,
creditbedragen en vorderingen op belastingdienst / sociale premies (0,5-1 uur) 14. Verricht deelwaarnemingen op het openstaande saldo per controledatum om vast
te stellen of de factuurgegevens aansluiten op de debiteurenlijst (1-1,5 uur) 15. Beoordeel de debiteurenlijst door een totaaltelling te maken, de formules te
toetsen en waar nodig aanvullende testen uit te voeren op de wijze waarop de debiteurenlijst is opgezet (1-1,5 uur)
16. Beoordeel de wijze waarop de administratie de debiteurenlijst heeft uitgedraaid door onscreen vast te stellen welke parameters zijn gehanteerd (0,2-0,5 uur) 17. Stel, d.m.v. een steekproef, vast dat de betalingskorting in mindering is gebracht
op de debiteuren per 31-12-2014. Stel vast dat de betalingskorting in mindering is gebracht conform de contractvoorwaarden (1-1,5 uur)
18. Verkrijg een overzicht van voorziening debiteuren per einde boekjaar en sluit deze aan met de financiële administratie (0,5-1 uur)
42
19. Beoordeel de juistheid van de voorziening op basis van steekproefrichtlijnen met behulp van ondersteunende documenten. Voer verificatie werkzaamheden uit om de originaliteit van de documenten vast te stellen (1,5-2 uur)
20. Beoordeel de ouderdom van de debiteurenlijstaan de hand van de debiteurenlijst per controledatum (0,5-1 uur)
21. Bespreek met het management van XYZ of een voorziening noodzakelijk is voor de debiteuren die de betalingstermijn hebben overschreden (1-1,5 uur)
22. Stel de ouderdom betrouwbaarheid van de debiteurenlijst vast door een deelwaarneming uit te voeren op de facturen om te testen of de facturen in de juiste ouderdomskolom wordt geplaatst (0,5-1 uur)
Wat denkt u dat uw collega’s, met betrekking tot deze post, zouden doen? o Mijn collega’s verrichten meer werkzaamheden
o Mijn collega’s verrichten evenveel werkzaamheden o Mijn collega’s verrichten minder werkzaamheden
Heeft u met deze controlewerkzaamheden de risico’s voldoende afgedekt? o Ja
o Nee
Indien nee: Verricht u aanvullende werkzaamheden? o Ja, namelijk (nummer van werkzaamheden): o Nee
Zijn, met betrekking tot deze post, nog aanvullende werkzaamheden te verrichten welke niet in de lijst zijn opgenomen? (slechts opgenomen in de pilot)
o Ja, namelijk: o Nee
8.4 Algemeen afsluiting enquête