Een coloscopie is een onderzoek van de dikke darm en eventueel het uiteinde van de dunne darm dat wordt uitgevoerd met behulp van een endoscoop. Een endoscoop is een fijn soepel buisje met aan het uit-einde een camera. De endoscoop wordt langs de anus ingebracht en nadien opgevoerd tot aan de overgang met de dunne darm. Tijdens het onderzoek wordt CO²-gas in de darm geblazen om de zichtbaarheid te verhogen en de darmwand glad te strijken. Het opschuiven van het toestel doorheen de bochten van de darm en het inblazen van het CO²-gas kunnen onaangenaam zijn of krampen veroorzaken. Daarom zal voor het onderzoek verdoving gegeven worden (zie “3 Verloop van het onderzoek” op p. 16).
De arts zal de binnenzijde van de darm controleren op zweertjes, ontstekingen, bloedingen, vernauwingen, divertikels (uitstulpingen), poliepen en gezwellen. Eventueel worden kleine stukjes weefsel (biop-sies) weggenomen voor microscopisch onderzoek. Er kunnen ook polie-pen verwijderd worden, vernauwingen verbreed worden en bloedingen gestelpt.
De endoscoop wordt na ieder onderzoek zorgvuldig ontsmet, conform de geldende reglementering. De andere benodigde instrumenten zijn voor eenmalig gebruik en worden na ieder onderzoek weggegooid om besmetting te voorkomen.
9
2 Voorbereiding
Vóór het onderzoek kan uitgevoerd worden, moet de stoelgang uit de dikke darm verwijderd worden. Deze darmvoorbereiding is een belang-rijke fase van het onderzoek en moet zorgvuldig uitgevoerd worden volgens de hieronder beschreven procedure.
Om de darm goed schoon te krijgen, moet u vooraf een darmreini-gingsmiddel (EZICLEN® of MOVIPREP®) innemen dat u vrij kan verkrij-gen in de apotheek. Dit zal dunne tot waterige stoelgang veroorzaken.
Wanneer de darmreiniging geslaagd is, komt er alleen nog heldere, lichtgele vloeistof in het toilet. Indien de stoelgang niet helder wordt, gelieve ons te contacteren.
Een goede voorbereiding is bevorderlijk voor de kwaliteit van het on-derzoek: stoelgangsresten kunnen letsels, zoals poliepen, tijdens het onderzoek verbergen.
De voorbereiding voor een coloscopie start twee dagen vooraf.
In samenspraak met uw arts kan u de laatste voorbereiding op de dag van het onderzoek:
thuis doen voor ambulante endoscopie of bij afspraak om 12.00u in het dagziekenhuis inwendige geneeskunde;
doen in het dagziekenhuis inwendige geneeskunde indien u een afspraak hebt om 08.00u.
Kijk voor uw afspraakuur op pagina 3.
10
2.1 Twee dagen voor het onderzoek: restenarm dieet
Te vermijden Wel toegelaten
Granen volkoren brood, brood met granen en pitten, volkoren granen, havermout, bruine rijst, volkoren/6-granen pasta
wit brood, witte beschuiten, witte rijst, witte pasta
Vlees en vis
- vet vlees zoals spek, ge-haktbereidingen, lams- en schaapvlees,...
- te hard gebakken of moei-lijk te kauwen vlees - gepaneerde vis
- vette charcutesiesoor-ten zoals salami, rauwe ham,...
- smeersalades zoals vlees-salade, eiersalade
- mager kalfs-, paarden-, rund- en varkensvlees zoals biefstuk, varkens-haasje, rundshamburger, rosbief,...
- kip, kalkoen zonder vel - niet-gepaneerde vis - magere vleeswaren zoals
filetsoorten, kippenwit, kalkoenfilet, gekookte ham,...
- zacht gebakken of gekookt ei
Aardap-pelen
heropgewarmde aardappe-len, aardappelsalade, aard-appelen uit blik, gefrituurde aardappelbereidingingen (vb. frietjes, kroketjes,...)
zelfgemaakte puree, ge-kookte aardappelen zonder schil
11
Te vermijden Wel toegelaten
Groenten en fruit
- vezelige groenten of groen-ten die slecht verteren:
ui, kool, zuurkool, snijbo-nen, sperziebosnijbo-nen, maïs, doperwten, peulvruchten, tomaten, paprika’s, cham-pignons en rauwkost - noten, pinda’s en zaden - bepaalde fruitsoorten met
velletjes en pitjes zoals kiwi’s, druiven, sinaasap-pels, mandarijnen, grape-fruit, vruchtensappen met vruchtvlees
- goed gaar gekookte zachte groenten zoals worteltjes, bloemkool, broccoli, roma-nescokool, jonge bietjes - fruit: fruitmoes,
fruitcon-serven uit blik zonder pitjes, vezels of schil
- groenten en fruitsappen zonder pulp
- goed gemixte soep of groentebouillon
Suikers confituur, choco, peperkoek, speculoos(pasta)
- gelei zonder vellen of pit-ten, appel- en perensiroop, honing
- suiker of suikervervangers
Spece-rijen
sterke en pikante kruiden zo-als kerrie, kruidnagel, peper, pili-pili
- kruid en specerijen die na het kookproces kunnen ver-wijderd worden: kaneelstok, laurier, tijm, vanillestok - tomatenpuree
- vetarme bouillonblokjes - zout
Dranken GEEN alcohol, GEEN koffie of bruisende dranken
thee met suiker, plat water, verdund appelsap of sport-drank
12
2.2 Voorbereiding met EZICLEN
®2.2.1 De avond voor het onderzoek
’s middags laatste restenarme warme maaltijd
17.00u lichte maaltijd (pudding, yoghurt) of vloeibare maaltijd (bouillon, gemixte soep)
18.00u start de darmvoorbereiding met dosis 1 EZICLEN®. Drink na het uitdrinken van de EZICLEN® nog 1 liter heldere vloeistof (best water).
Giet de inhoud van 1 fles EZICLEN® in de maatbeker en voeg fris water toe tot aan de streep.
DRINK AAN EEN TRAAG TEMPO (EEN HALF UUR TOT EEN UUR).
Nadien drinkt u nog een liter plat water, thee of verdund helder appel-sap. Dit drinkt u uit binnen het uur.
U mag EZICLEN® verdunnen als u de smaak te geconcentreerd vindt (gebruik hiervoor het water van de extra liter).
U zal regelmatig naar het toilet moeten (diarree is normaal).
U mag uiteraard niets meer eten.
1 tot aan de streep op de beker (=0,5 liter)
Neem rustig de tijd (een half uur tot een uur) om de beker helemaal leeg te drinken.
BELANGRIJK
Drink het volgende uur twee extra bekers water (=1 liter in totaal) of goedgekeurde heldere vloeistof
13
2.2.2 De ochtend van het onderzoek
U komt ambulant of u hebt een afspraak op dagziekenhuis inwen-dige geneeskunde om 12.00u:
u voert de volledige voorbereiding thuis uit.
07.00u - 08.00u: start de darmvoorbereiding met de tweede fles EZICLEN®. Giet de inhoud van de tweede fles in de maatbeker en voeg fris water toe tot aan de streep.
Volg hiervoor de stappen op de pagina hiernaast.
DRINK AAN EEN TRAAG TEMPO (EEN HALF UUR TOT EEN UUR).
08.00u - 10.00u: drink nog 1 liter heldere vloeistof (best water), thee of verdund helder appelsap.
na 10.00u: niets meer drinken.
U mag EZICLEN® verdunnenals u de smaak te geconcentreerd vindt (gebruik hiervoor het water van de extra liter).
Nuchter blijven, heldere vloeistoffen zoals een tas koffie of thee of glas fruitsap (zonder pulp) mogen. Belangrijke geneesmiddelen mag u, na bespreking met de arts, innemen. Sommige geneesmiddelen moet u vooraf stoppen (zie “8 Geneesmiddelengebruik” op p. 19).
U hebt een afspraak om 08.00u op dagziekenhuis inwendige ge-neeskunde: de laatste voorbereiding wordt in het dagziekenhuis uitgevoerd.
Breng de tweede fles EZICLEN® mee naar het ziekenhuis.
14
2.3 Voorbereiding met MOVIPREP
®2.3.1 De avond voor het onderzoek
’s middags laatste restenarme warme maaltijd
17.00u lichte maaltijd (pudding, yoghurt) of vloeibare maaltijd (bouillon, gemixte soep)
18.00u start de darmvoorbereiding met dosis 1 MOVIPREP®, zakjes A en B. Drink na het uitdrinken van de MOVIP-REP® nog 1 liter heldere vloeistof (best water).
Hoe MOVIPREP® te gebruiken voor een optimaal resultaat?
Bereiding dosis 1 (folie met zakje A en B)
Open de verpakking van MOVIPREP® en open 1 plastic folie met zakjes A en B.
Leeg zowel zakje A als zakje B in een lege kan en voeg 1 liter water toe.
Roer de oplossing tot het poeder geheel is opge-lost. Dit kan vijf minuten duren.
Giet de oplossing in een glas.
Drink de vloeistof binnen 1 à 2 uur op. Drink bijvoorbeeld iedere 10 à 15 minuten een glas totdat de kan leeg is.
15
Drink naast iedere liter MOVIPREP® ten minste een liter heldere vloeistof zoals bv. water, heldere soep, frisdrank, thee of koffie zonder melk.
Bereiding dosis 2 (folie met zakjes A en B)
Herhaal stap 1 tot 5 voor de tweede liter MOVI-PREP® oplossing. Gebruik hiervoor de tweede folie met zakjes A en B.
2.3.2 De ochtend van het onderzoek
U komt ambulant of u hebt een afspraak op dagziekenhuis inwen-dige geneeskunde om 12.00u:
u voert de volledige voorbereiding thuis uit.
07.00u - 08.00u: start de darmvoorbereiding met de tweede dosis MOVIPREP®, zakjes A en B. Los dit opnieuw op in 1 liter fris water en drink uit.
08.00u - 10.00u: drink nog minstens 1 liter water tot de stoelgang hel-der (geelachtig) van kleur is. Indien de stoelgang nog niet helder is, moet u nog meer water blijven drinken.
na 10.00u: niets meer drinken.
U hebt een afspraak om 08.00u op dagziekenhuis inwendige ge-neeskunde: de laatste voorbereiding wordt in het dagziekenhuis uitgevoerd.
Breng de rest van de MOVIPREP® dosis 2 mee naar het ziekenhuis.
16