Coloscopie
informatiebrochure
Inwendige geneeskunde gastro-enterologie
Coloscopie
informatiebrochure
Gelieve u aan te bieden op ... / ... / ... om ………. uur
in het dagziekenhuis inwendige geneeskunde (route B132 / 1ste verdieping)
in de endoscopie- en functieafdeling * (route H105 / 1ste verdieping)
* Alvorens u naar de endoscopie- en functieafdeling komt, moet u zich eerst aanmelden met uw e-ID aan de kiosken bij de hoofdingang of in de centrale hal.
Ga tijdig langs bij uw apotheek voor de aankoop van:
(geen voorschrift nodig - zie verder bij “2 Voorbereiding” op p. 9).
1 doos EZICLEN®
1 doos MOVIPREP®
Inhoud
1 Wat is een coloscopie? ...8
2 Voorbereiding ...9
2.1 Twee dagen voor het onderzoek: restenarm dieet ...10
2.2 Voorbereiding met EZICLEN® ...12
2.3 Voorbereiding met MOVIPREP® ...14
3 Verloop van het onderzoek ...16
4 Na het onderzoek ...17
5 Wat meebrengen? ...17
6 Tips ...18
7 Risico’s ...18
8 Geneesmiddelengebruik ...19
Contact ...20
6
Geachte mevrouw Geachte heer
U hebt een afspraak om een coloscopie te laten uitvoeren in het AZ Sint-Lucas te Brugge. In deze brochure vindt u de nodige informatie over dit onderzoek.
De dag van het onderzoek meldt u zich aan met uw elektronische identi- teitskaart of isi+-kaart via één van de kiosken bij de hoofdingang (-1) of in de centrale hal (0).
U kiest de optie ‘dagopname’ en laat u inschrijven bij het onthaal in de centrale hal (0).
Daarna komt u op het afgesproken uur (zie pagina 3) naar de endosco- pie- en functieafdeling (verdieping 1 - route H105), of naar het dagzie- kenhuis Inwendige geneeskunde volgens uw afspraakuur (verdieping 1 - route B132).
Bij vragen of onduidelijkheden omtrent uw afspraak of voorbereiding kan u ons tijdens de kantooruren steeds bereiken op T 050 36 52 00.
7
Denk eraan tijdig 1 doos EZICLEN® of MOVIPREP® te kopen.
Dit is vrij te verkrijgen bij de apotheek. Wij raden u echter aan om op voorhand bij uw hospitalisatieverzekering te informeren of deze in de terugbetaling van de EZICLEN® / MOVIPREP® voorziet.
Hierdoor kan een voorschrift van uw arts toch nodig blijken.
Verwittig vóór het onderzoek zeker uw behandelende arts bij:
een (eventuele) zwangerschap;
een allergie (latex, Xylocaïne, enz.), overgevoeligheid of intole- rantie (het niet verdragen van bepaalde stoffen);
bloedstollingsproblemen of inname van bloedverdunners (zie
“8 Geneesmiddelengebruik” op p. 19);
de aanwezigheid van een kunstklep of prothese;
epilepsie;
diabetes (suikerziekte);
hart-, long-, en nieraandoeningen;
de aanwezigheid van een pacemaker of defibrillator;
het gebruik van geneesmiddelen (zie “8 Geneesmiddelengebruik”
op p. 19).
8
1 Wat is een coloscopie?
Een coloscopie is een onderzoek van de dikke darm en eventueel het uiteinde van de dunne darm dat wordt uitgevoerd met behulp van een endoscoop. Een endoscoop is een fijn soepel buisje met aan het uit- einde een camera. De endoscoop wordt langs de anus ingebracht en nadien opgevoerd tot aan de overgang met de dunne darm. Tijdens het onderzoek wordt CO²-gas in de darm geblazen om de zichtbaarheid te verhogen en de darmwand glad te strijken. Het opschuiven van het toestel doorheen de bochten van de darm en het inblazen van het CO²- gas kunnen onaangenaam zijn of krampen veroorzaken. Daarom zal voor het onderzoek verdoving gegeven worden (zie “3 Verloop van het onderzoek” op p. 16).
De arts zal de binnenzijde van de darm controleren op zweertjes, ontstekingen, bloedingen, vernauwingen, divertikels (uitstulpingen), poliepen en gezwellen. Eventueel worden kleine stukjes weefsel (biop- sies) weggenomen voor microscopisch onderzoek. Er kunnen ook polie- pen verwijderd worden, vernauwingen verbreed worden en bloedingen gestelpt.
De endoscoop wordt na ieder onderzoek zorgvuldig ontsmet, conform de geldende reglementering. De andere benodigde instrumenten zijn voor eenmalig gebruik en worden na ieder onderzoek weggegooid om besmetting te voorkomen.
9
2 Voorbereiding
Vóór het onderzoek kan uitgevoerd worden, moet de stoelgang uit de dikke darm verwijderd worden. Deze darmvoorbereiding is een belang- rijke fase van het onderzoek en moet zorgvuldig uitgevoerd worden volgens de hieronder beschreven procedure.
Om de darm goed schoon te krijgen, moet u vooraf een darmreini- gingsmiddel (EZICLEN® of MOVIPREP®) innemen dat u vrij kan verkrij- gen in de apotheek. Dit zal dunne tot waterige stoelgang veroorzaken.
Wanneer de darmreiniging geslaagd is, komt er alleen nog heldere, lichtgele vloeistof in het toilet. Indien de stoelgang niet helder wordt, gelieve ons te contacteren.
Een goede voorbereiding is bevorderlijk voor de kwaliteit van het on- derzoek: stoelgangsresten kunnen letsels, zoals poliepen, tijdens het onderzoek verbergen.
De voorbereiding voor een coloscopie start twee dagen vooraf.
In samenspraak met uw arts kan u de laatste voorbereiding op de dag van het onderzoek:
thuis doen voor ambulante endoscopie of bij afspraak om 12.00u in het dagziekenhuis inwendige geneeskunde;
doen in het dagziekenhuis inwendige geneeskunde indien u een afspraak hebt om 08.00u.
Kijk voor uw afspraakuur op pagina 3.
10
2.1 Twee dagen voor het onderzoek: restenarm dieet
Te vermijden Wel toegelaten
Granen volkoren brood, brood met granen en pitten, volkoren granen, havermout, bruine rijst, volkoren/6-granen pasta
wit brood, witte beschuiten, witte rijst, witte pasta
Vlees en vis
- vet vlees zoals spek, ge- haktbereidingen, lams- en schaapvlees,...
- te hard gebakken of moei- lijk te kauwen vlees - gepaneerde vis
- vette charcutesiesoor- ten zoals salami, rauwe ham,...
- smeersalades zoals vlees- salade, eiersalade
- mager kalfs-, paarden-, rund- en varkensvlees zoals biefstuk, varkens- haasje, rundshamburger, rosbief,...
- kip, kalkoen zonder vel - niet-gepaneerde vis - magere vleeswaren zoals
filetsoorten, kippenwit, kalkoenfilet, gekookte ham,...
- zacht gebakken of gekookt ei
Aardap- pelen
heropgewarmde aardappe- len, aardappelsalade, aard- appelen uit blik, gefrituurde aardappelbereidingingen (vb. frietjes, kroketjes,...)
zelfgemaakte puree, ge- kookte aardappelen zonder schil
Zuivelpro- ducten
zuivelproducten met stuk- jes fruit
yoghurt, pudding, karne- melk, melk,...
11
Te vermijden Wel toegelaten
Groenten en fruit
- vezelige groenten of groen- ten die slecht verteren:
ui, kool, zuurkool, snijbo- nen, sperziebonen, maïs, doperwten, peulvruchten, tomaten, paprika’s, cham- pignons en rauwkost - noten, pinda’s en zaden - bepaalde fruitsoorten met
velletjes en pitjes zoals kiwi’s, druiven, sinaasap- pels, mandarijnen, grape- fruit, vruchtensappen met vruchtvlees
- goed gaar gekookte zachte groenten zoals worteltjes, bloemkool, broccoli, roma- nescokool, jonge bietjes - fruit: fruitmoes, fruitcon-
serven uit blik zonder pitjes, vezels of schil
- groenten en fruitsappen zonder pulp
- goed gemixte soep of groentebouillon
Suikers confituur, choco, peperkoek, speculoos(pasta)
- gelei zonder vellen of pit- ten, appel- en perensiroop, honing
- suiker of suikervervangers Spece-
rijen
sterke en pikante kruiden zo- als kerrie, kruidnagel, peper, pili-pili
- kruid en specerijen die na het kookproces kunnen ver- wijderd worden: kaneelstok, laurier, tijm, vanillestok - tomatenpuree
- vetarme bouillonblokjes - zout
Dranken GEEN alcohol, GEEN koffie of bruisende dranken
thee met suiker, plat water, verdund appelsap of sport- drank
12
2.2 Voorbereiding met EZICLEN
®2.2.1 De avond voor het onderzoek
’s middags laatste restenarme warme maaltijd
17.00u lichte maaltijd (pudding, yoghurt) of vloeibare maaltijd (bouillon, gemixte soep)
18.00u start de darmvoorbereiding met dosis 1 EZICLEN®. Drink na het uitdrinken van de EZICLEN® nog 1 liter heldere vloeistof (best water).
Giet de inhoud van 1 fles EZICLEN® in de maatbeker en voeg fris water toe tot aan de streep.
DRINK AAN EEN TRAAG TEMPO (EEN HALF UUR TOT EEN UUR).
Nadien drinkt u nog een liter plat water, thee of verdund helder appel- sap. Dit drinkt u uit binnen het uur.
U mag EZICLEN® verdunnen als u de smaak te geconcentreerd vindt (gebruik hiervoor het water van de extra liter).
U zal regelmatig naar het toilet moeten (diarree is normaal).
U mag uiteraard niets meer eten.
1
2
3
1/2 - 1hr
4 Giet de inhoud
van één flacon EZICLEN® in de beker.
Voeg water toe tot aan de streep op de beker (=0,5 liter)
Neem rustig de tijd (een half uur tot een uur) om de beker helemaal leeg te drinken.
BELANGRIJK
Drink het volgende uur twee extra bekers water (=1 liter in totaal) of goedgekeurde heldere vloeistof
13
2.2.2 De ochtend van het onderzoek
U komt ambulant of u hebt een afspraak op dagziekenhuis inwen- dige geneeskunde om 12.00u:
u voert de volledige voorbereiding thuis uit.
07.00u - 08.00u: start de darmvoorbereiding met de tweede fles EZICLEN®. Giet de inhoud van de tweede fles in de maatbeker en voeg fris water toe tot aan de streep.
Volg hiervoor de stappen op de pagina hiernaast.
DRINK AAN EEN TRAAG TEMPO (EEN HALF UUR TOT EEN UUR).
08.00u - 10.00u: drink nog 1 liter heldere vloeistof (best water), thee of verdund helder appelsap.
na 10.00u: niets meer drinken.
U mag EZICLEN® verdunnenals u de smaak te geconcentreerd vindt (gebruik hiervoor het water van de extra liter).
Nuchter blijven, heldere vloeistoffen zoals een tas koffie of thee of glas fruitsap (zonder pulp) mogen. Belangrijke geneesmiddelen mag u, na bespreking met de arts, innemen. Sommige geneesmiddelen moet u vooraf stoppen (zie “8 Geneesmiddelengebruik” op p. 19).
U hebt een afspraak om 08.00u op dagziekenhuis inwendige ge- neeskunde: de laatste voorbereiding wordt in het dagziekenhuis uitgevoerd.
Breng de tweede fles EZICLEN® mee naar het ziekenhuis.
14
2.3 Voorbereiding met MOVIPREP
®2.3.1 De avond voor het onderzoek
’s middags laatste restenarme warme maaltijd
17.00u lichte maaltijd (pudding, yoghurt) of vloeibare maaltijd (bouillon, gemixte soep)
18.00u start de darmvoorbereiding met dosis 1 MOVIPREP®, zakjes A en B. Drink na het uitdrinken van de MOVIP- REP® nog 1 liter heldere vloeistof (best water).
Hoe MOVIPREP® te gebruiken voor een optimaal resultaat?
Bereiding dosis 1 (folie met zakje A en B)
Open de verpakking van MOVIPREP® en open 1 plastic folie met zakjes A en B.
Leeg zowel zakje A als zakje B in een lege kan en voeg 1 liter water toe.
Roer de oplossing tot het poeder geheel is opge- lost. Dit kan vijf minuten duren.
Giet de oplossing in een glas.
Drink de vloeistof binnen 1 à 2 uur op. Drink bijvoorbeeld iedere 10 à 15 minuten een glas totdat de kan leeg is.
15
Drink naast iedere liter MOVIPREP® ten minste een liter heldere vloeistof zoals bv. water, heldere soep, frisdrank, thee of koffie zonder melk.
Bereiding dosis 2 (folie met zakjes A en B)
Herhaal stap 1 tot 5 voor de tweede liter MOVI- PREP® oplossing. Gebruik hiervoor de tweede folie met zakjes A en B.
2.3.2 De ochtend van het onderzoek
U komt ambulant of u hebt een afspraak op dagziekenhuis inwen- dige geneeskunde om 12.00u:
u voert de volledige voorbereiding thuis uit.
07.00u - 08.00u: start de darmvoorbereiding met de tweede dosis MOVIPREP®, zakjes A en B. Los dit opnieuw op in 1 liter fris water en drink uit.
08.00u - 10.00u: drink nog minstens 1 liter water tot de stoelgang hel- der (geelachtig) van kleur is. Indien de stoelgang nog niet helder is, moet u nog meer water blijven drinken.
na 10.00u: niets meer drinken.
U hebt een afspraak om 08.00u op dagziekenhuis inwendige ge- neeskunde: de laatste voorbereiding wordt in het dagziekenhuis uitgevoerd.
Breng de rest van de MOVIPREP® dosis 2 mee naar het ziekenhuis.
16
3 Verloop van het onderzoek
Na deze voorbereiding zal u mogelijk een tijdje moeten wachten tot u aan de beurt bent. De verpleegkundige van de afdeling zal u naar de onderzoekskamer brengen. De coloscopie duurt ongeveer een half uur, afhankelijk van hetgeen er moet gebeuren tijdens het onderzoek. Het onderzoek gebeurt onder lichte verdoving of onder volledige narcose, in samenspraak met uw arts. Tijdens de coloscopie worden uw hartslag en ademhaling zorgvuldig geobserveerd door middel van een zuurstof- saturatiemeter op uw vinger.
Net voor het onderzoek wordt er een infuus in uw voorarm geplaatst om medicatie toe te dienen. U zal in de onderzoekskamer geïnstalleerd worden op de linkerzijde. Tijdens het onderzoek kan u gevraagd worden op uw rug te gaan liggen. Een verpleegkundige kan met de handen druk gaan uitoefenen op de buik. Er wordt CO²-gas ingeblazen om de darm- wand beter te kunnen bekijken. Hierdoor kan u last krijgen van kram- pen en zal u winden moeten laten. Dat is heel normaal, dus schaam u er niet voor en houd de winden niet op.
Als de arts het nodig vindt, kan tijdens de coloscopie een stukje weefsel voor onderzoek weggenomen worden (biopsie). Er kunnen ook poliepen verwijderd worden. Zij worden microscopisch onderzocht om de aard ervan te bepalen. Het resultaat hiervan is meestal na enkele dagen gekend.
Wij stellen alles in het werk om uw onderzoek zo vlot mogelijk te laten verlopen met de minste ongemakken en binnen de voorziene termijn.
Uw onderzoek kan echter vertraging oplopen door dringende gevallen of uitgelopen onderzoeken. Gelieve ons te verontschuldigen voor deze onvoorziene omstandigheden.
17
4 Na het onderzoek
Na het onderzoek elimineert u op natuurlijke wijze de in uw darm opgestapelde lucht. Het is mogelijk dat u wat last hebt van krampen.
U blijft na het onderzoek nog even op de afdeling of op de kamer in het dagziekenhuis waar u kan rusten en onder medisch toezicht staat.
Voor u naar huis gaat, zal uw arts u het resultaat meedelen en zo nodig verdere afspraken met u maken.
Houd er rekening mee dat u zich na het onderzoek suf en slaperig kan voelen. Na uw onderzoek onder verdoving mag u tot de volgende ochtend niet zelf met de wagen, fiets of bromfiets rijden. Laat u door iemand begeleiden of vraag een taxi of ziekenwagen aan via de ver- pleegkundige. Via de parkeertoren of de spoedgevallendienst kan uw begeleider indien nodig een rolwagen meebrengen. U kan wel gebruik maken van het openbaar vervoer. Na het onderzoek mag u terug nor- maal eten en drinken.
5 Wat meebrengen?
identiteitskaart;
lijst met actuele thuismedicatie en dosis;
eventueel kaart van uw verzekering (hospitalisatieverzekering);
ambulant: gemakkelijke kledij (bovenkledij mag tijdens het on- derzoek aangehouden worden);
dagziekenhuis: er wordt een ziekenhuisschortje voorzien;
eventueel wat lectuur.
18
6 Tips
Make-up, nagellak en piercings worden best thuis verwijderd.
Ondergaat u ook een gastroscopie of gebeurt de coloscopie onder volledige narcose, verwijder dan het kunstgebit indien mogelijk.
Juwelen, geld en waardevolle voorwerpen laat u best thuis.
Voorzie dat iemand u kan ophalen omstreeks 17.30u indien u opgenomen wordt op het dagziekenhuis inwendige geneeskunde.
7 Risico’s
Iedere medische handeling, zelfs uitgevoerd in optimale omstandig- heden, houdt een potentieel risico op complicaties in. In het geval van een coloscopie zijn complicaties echter zeldzaam (1 tot 3 gevallen op 1.000).
Verwikkelingen doen zich doorgaans al tijdens de endoscopie voor:
een scheurtje in de darmwand kan het plaatsen van een metalen clip tijdens de coloscopie of een heelkundige ingreep noodzakelijk maken;
bij het verwijderen van een darmpoliep kan een bloeding optre- den. In dat geval is het plaatsen van een clip noodzakelijk;
allergische reacties op toegediende geneesmiddelen;
complicaties van de verdoving;
zeer zeldzame complicaties: vaataandoeningen en ademhalings- stoornissen, infecties of letsels aan de milt.
Verwikkelingen kunnen zich ook voordoen wanneer u reeds thuis bent.
De voornaamste symptomen zijn buikpijn, grote hoeveelheid rood bloed in de stoelgang en koorts. Wanneer u één of meerdere van deze symptomen hebt, contacteer onmiddellijk het ziekenhuis of uw arts.
19
8 Geneesmiddelengebruik
Overleg met uw huisarts/arts het volgende beleid indien u bloedver- dunnende medicatie inneemt:
Clopidogrel (Plavix®), Prasugrel (Efient®), Ticagrelor (Brilique®), enz.: stop vijf dagen vóór coloscopie.
Warfarine (Marevan®), Fenprocoumon (Marcoumar®), enz:
stop vijf dagen vóór coloscopie.
Indien uw arts dit nodig acht, zal twee dagen na het staken met de Warfarine gestart worden met LMWH.
Let wel: de laatste toediening LMWH moet ≥ 24 uur vóór de coloscopie gebeuren!
Dabigatran (Pradaxa®), Rivaroxaban (Xarelto®), Apixaban (Eliquis®), Edoxaban (Lixiana®): laatste inname ≥ 48 uur vóór de coloscopie.
Let wel: Pradaxa® en creatinine klaring 30-50 ml/min: laatste inname Pradaxa® moet ≥ 72 uur vóór de coloscopie gebeuren!
LMWH: de laatste toediening LMWH dient te gebeuren ≥ 24 uur vóór de coloscopie.
Bespreek na de coloscopie het tijdstip waarop bovenstaande medicatie kan herstart worden met uw arts.
20
RDPL-INW-BROCHURE.3 (01/22)
Concentraat voor drank OM TE KUNNEN ZIEN WAT JE MOET ZIEN
EZICLEN®,
CONCENTRAAT VOOR DRANK REAL LIFE
VIERÉELLE VIERÉELLE
REAL LIFE
Een succesvolle diagnostische en therapeutische colonoscopie?
Contact
Secretariaat Inwendige geneeskunde T 050 36 51 55
Endoscopie- en functieafdeling T 050 36 52 00
prof. dr. J. Arts dr. J. Busschaert dr. S. Decock dr. A. Holvoet
Scan deze QR-code om een informatieve video te bekijken over coloscopie.
algemeen ziekenhuis sint-lucas vzw
sint-lucaslaan 29, 8310 brugge › T 050 36 91 11 ondernemingsnummer 408.116.216
RPR Gent, Afdeling Brugge info@stlucas.be > www.stlucas.be
