• No results found

Vraaggesprek met André Sijnesael, genealogisch onderzoeker, gehouden op 11-09-

Dikgedrukt = André Sijnesael

Normale tekst = Eva Bleeker Wat is uw nationaliteit?

Nederlandse

Hoe oud bent u?

50

Wat is uw hoogst genoten opleiding?

HBO (fiscaal-juridisch)

Hoeveel vrije tijd spendeert u, of heeft u gespendeerd aan het onderzoek naar uw voorouders?

Gemiddeld dagelijks een uur momenteel, maar soms ook zeker meer, soms 2, 3 uur. Vroeger (periode 1982-2000) moest ik zelf op pad naar archieven (pré internettijdperk) en daardoor was het tijdsbeslag aanzienlijk groter.

Deelt u de kennis die u hebt opgedaan tijdens uw genealogisch onderzoek met anderen, of houdt u dit liever voor uzelf?

Ik deel de kale gegevens graag met anderen, ook om mijn eigen gegevens te kunnen toetsen. De uitgebreidere vooroudergegevens (biografische gegevens), vooral van de eerste 4, 5 generaties, deel ik wel met meer naaste familieleden op een aparte facebook groep.

De gegevens over mijn eigen familienaam Sijnesael deel ik op een internationale familie-pagina. De grote parenteel van mijn familie Sijnesael staat bovendien compleet online op ancestry.com (ca 4.000 personen).

Waar heeft u de meeste kennis over genealogie en de praktijk van het doen van onderzoek opgedaan?

In de praktijk. Zelf doen, zelf ontdekken, veel lezen.

Welke rol heeft internet in uw onderzoek (gespeeld)?

Sinds bronnen ontsloten worden op internet is bezoek aan fysieke archieven steeds minder nodig. Het zorgt er voor dat er veel meer bronnen bereikbaar zijn, waar ik normaal nooit aan toe

gekomen zou zijn. Het scheelt bovendien veel reistijd en geld. Wel mis ik soms de charme die het bezoek aan oude archieven met zich meebracht.

Wat voor gevoelens ontleent u aan het doen van genealogisch onderzoek?

Steeds weer opkomende nieuwsgierigheid: wat zit achter bepaalde feiten, wie was de volgende voorouder in de kwartierstaat, hoe ver kan ik terug met deze lijn, waar komen voorouders vandaan. Nieuwsgierigheid, maar ook fascinatie over de geschiedenis van mijn voorouders én geschiedenis in het algemeen.

112

Mijn oma van moeders kant heette Du Pon en dat intrigeerde mij. Ik ben daarom met haar voorouders begonnen. Maar ook in mijn vroegere kindertijd was ik zeer geïnteresseerd in de familieverbanden en wist ik altijd precies wie, wie in de familie precies was.

Waren/zijn er bepaalde zaken die u erg belangrijk vond/vind tijdens uw genealogisch onderzoek? Bijvoorbeeld het combineren van digitale en analoge bronnen, het doorgeven van uw onderzoek aan andere generaties, het publiceren van uw onderzoek online, eerlijk zijn over de onduidelijkheid van sommige bronnen, etc.?

Doel van mijn kwartierstaat is allereerst om zelf iets te weten over mijn voorouders, maar vooral ook om het straks als compleet naslagwerk én familiearchief aan mijn (klein) kinderen door te geven. Hun voorouders zijn zeer divers : Zeeuws, Vlaams, Indisch, Javaans, Duits, boeren, handwerklieden, ambtenaren, Europese adel en Javaanse adel.

Twijfels over gegevens vermeld ik altijd. Het is zelfbedrog om gegevens op te nemen en als waarheid te presenteren. Bovendien zorgt dat voor ernstige vervuiling van de genealogische databanken. Eerlijkheid is daarom erg belangrijk, maar zéker ook bronvermeldingen.

Wat vond u het allerleukst om te ontdekken over uw voorouders?

De diversiteit. In de familie leefde het idee dat het allemaal om boerenarbeiders ging. Niet dus. Er zijn zeker boerenarbeiders, maar ook steenrijke herenboeren, feodale ambtenaren (schouten etc.), hoge VOC-bemanningsleden, en adel. Erg leuk in dit opzicht is dat ik mijn overgrootmoeder nog gekend heb. Zij was een echte landarbeidersvrouw : eenvoudig, zeer religieus (RK) en

ontzettend zorgzaam en lief. Je zou verwachten dat haar voorgeslacht eveneens boerenarbeiders waren, maar haar voorouders bleken rond 1770 uit Hoorn gekomen te zijn en daar waren het schippers (bevelhebbers) van de VOC. Echt ontzettend interessant om te zien hoe rangen en standen kunnen veranderen.

Ook erg leuk zijn toch altijd de ontdekkingen van adel. Aan mijn eigen kant komt dat 2 x voor met een lijn naar Hertog Jan II van Brabant. Aan de kant van mijn ex, de moeder van mijn kinderen, gaat dat sneller, daar beland ik in de 19e eeuw al in de adel en dat levert een enorm middeleeuws voorgeslacht op met tal van interessante figuren uit de Europese geschiedenis. Ook begin 19e eeuw

Javaanse adel, met uitvoerige voorgeslachten in de Javaanse koninklijke families.

Van mijn moeders familie, De Schipper, ontdekte ik dat haar voorouders begin 19e eeuw nog steenrijke herenboeren waren op Zuid-Beveland. Halverwege de 19e eeuw is die rijkdom verdwenen door misoogsten en wanbeleid. Ik onderzoek nu de details van hoe het zover kon komen. Haar voorouders waren in de 19e eeuw bovendien betrokken bij de afscheiding van de Hervormde Kerk en de stichting van de Gereformeerde Gemeenten.

Wat is in uw onderzoek de rol van archieven (geweest)?

Daar heb ik heel veel gevonden én geleerd. Zonder archieven kom je niet ver : de eerste 2, 3 generaties en misschien nog een vierde. Een rijke en onmisbare bron!

113

Hoe belangrijk zijn historische bronnen in uw genealogisch onderzoek?

Heel belangrijk om de omgeving waarin mijn voorouders leefden, beter te begrijpen. Zonder kennis van de historie kun je de levens van je voorouders nooit begrijpen en alleen beoordelen naar de situatie waarin wij zelf leven. Bovendien is het buitengewoon interessant om ook de algemene geschiedenis te kennen en niet alleen die van je voorouders.

Hoe belangrijk zijn fysieke plaatsen voor u (geweest) tijdens uw genealogisch onderzoek?

Erg belangrijk. Ik kwam als kind al in Zeeuws-Vlaanderen, waar mijn ouders vandaan komen. Het gebied was zeker in die tijd, jaren 70 en 80, weinig veranderd. Het gehucht waar mijn grootouders van vaders kant woonden, ademde in alles nog de sfeer van 100 jaar of langer

geleden. Oude huisjes, kleinschalige landbouw. Daardoor kon ik me heel erg inleven in de sfeer van toen en beter begrijpen hoe het geweest moet zijn. Ook bezocht ik vele Vlaamse dorpen, omdat mijn voorouders daar voor een belangrijk deel vandaan komen. Ontzettend leuk en zeer

intrigerend dat mijn voorouders daar woonden en werkten.

Zijn er bepaalde zaken die ervoor zorgen dat u zich extra verbonden voelt met het verleden, bijvoorbeeld een bron op papier in een archief, een foto of een andersoortig object dat heeft

toebehoord aan een van uw voorouders of juist een fysieke plek waar een voorouder heeft geleefd?

Vooral het leven van mijn voorouders. Het keiharde leven van de landarbeiders, het koppige karakter van mijn herenboeren-voorouders met hun diepe en overtuigde gereformeerde geloof (dat ik zelf overigens niet aanhang). Maar ook de vele oude foto’s van mijn voorouders die ik kon verzamelen en waarop ik kan zien hoe ze er uit zien. Een prachtige foto van mijn over-

overgrootmoeder, eentje van twee andere over-overgrootouders ... Grote gezinnen van hen met 15 kinderen ... Zaken die het verleden laten spreken en waarbij ik in mijn over-overgrootvader mijn vaders gezicht terugzie ... En natuurlijk het inmiddels enorme familiearchief met papieren van overgrootouders, grootouders en mijn vader. Een stuk geschiedenis dat meer dan 100 jaar beslaat aan fysieke documenten, trouwboekjes etc. etc.

Beschouwt u zichzelf als historicus, amateur/hobbyist, genealoog of juist iets heel anders, en wat is dat dan?

Hoewel niet gestudeerd hebbende, voel ik me zeker behoorlijk thuis in de geschiedenis. Ik lees heel veel ben altijd uiterst geïntrigeerd door de geschiedenis van het Romeinse Rijk en de middeleeuwen, mijn favoriete tijdvakken. Formeel ben ik uiteraard en amateur, hoewel ik dat binnen de genealogie geen juiste term vind. Ik ben een ervaren genealoog denk ik zelf.

Zijn er historische informatiebronnen die u beschouwt als zeer betrouwbaar of juist helemaal niet, bijvoorbeeld een universitair docent geschiedenis, een docent op een middelbare school, een familielid dat een verhaal vertelt over het persoonlijke verleden of een historisch museum?

Voor mij waren de verhalen van mijn oudere familieleden uitermate waardevol. Niet zozeer om betrouwbare details te krijgen, maar wel om zaken over mijn eerste voorouders te leren die ik uit archieven nooit te weten zou zijn gekomen.

114 Hoe kijkt u tegen geschiedenis aan als vrijetijdsbesteding?

uitermate interessant. Ik lees veel boeken hierover alsmede internetpublicaties.

Belangrijk vind ik, omdat het me helpt de gebeurtenissen van vandaag te relativeren en niet de fout te maken die veel mensen maken : denken dat alles blijft zoals het nu is.

Er zijn verschillende soorten geschiedenis: het verleden van uw eigen familie, het verleden van een land of van een etnische groepering. Welke soort geschiedenis acht u het belangrijkst?

1 : Familiegeschiedenis 2 : Het verleden van een land.

Wat onderscheidt volgens u een historicus van een genealoog?

Een genealoog concentreert zich op familiegeschiedenissen en een historicus meer op tijdperken en gebeurtenissen in bredere zin.

Wat voor werk denkt u dat een historicus kan doen? Wat is zijn of haar rol in de samenleving?

115

Vraaggesprek met Joke Witvoet, genealogisch onderzoeker, gehouden op