Beroepsgroep Verwachte personeelsoverschotten/-tekorten Basisartsen en
geneeskun-dig specialisten
Op dit moment overschot aan basisartsen (reservoir dat wacht op instroom in vervolgopleiding). Ook komende jaren overschotten aan basisartsen te verwachten. Capaciteitsorgaan (CO) adviseert in het Capaciteitsplan 2013 daarom instroom in geneeskundeopleiding te verminderen; enig overschot is echter wenselijk voor marktordening en kwaliteit van zorg.
Voor huisartsen momenteel evenwicht tussen vraag en aanbod.1 Dit wordt voor de toekomst ook verwacht. De instroom in de vervolgop-leiding tot huisarts kan volgens CO daarom gelijk blijven. In de r a-ming van CO al (deels) van uitgegaan dat huisartsen zorg van mdisch specialisten gaan overnemen. Omdat de huisarts inmiddels b e-schikt over ruime mogelijkheden tot verticale substitutie (VS, PA’s, POH’s), vindt CO bijstelling van advies uit 2010 niet nodig;
Momenteel tekorten aan medisch specialisten in een aantal (medisch klinische) specialismen (specialisten ouderengeneeskunde, artsen voor verstandelijk gehandicapten, SEH-artsen en bedrijfsartsen).
Deels een gevolg van minder gunstige werkgeversimago van betre f-fende branches. Aan de andere kant in aantal specialismen over-schotten: chirurgen, cardiologen, internisten, kinderartsen, kno-artsen, neurologen, gynaecologen, orthopeden, oogkno-artsen, plastisch chirurgen en radiologen.
Kwalitatief probleem: groot gebrek aan allochtone medisch specialis-ten.
Om (toekomstige) overschotten aan medisch specialisten te voorko-men, adviseert CO instroom in vervolgopleidingen tot medisch spe-cialist te verminderen. Argument hierbij is ook streven verticale su b-stitutie van medisch specialisten door verpleegkundig specialisten en physician assistants te stimuleren;
De jaarlijkse instroom in de medische vervolgopleiding tot sociaal geneeskundige, specialist ouderengeneeskunde en arts verstandelij-ke gehandicapten verandert in het advies van het CO niet of nauwe-lijks. 2
Op dit moment zijn er geen signalen van substantiële tekorten/of overschotten aan VS, PA en POH. Er zijn wel tekorten aan ervaren doktersassistenten (met name bij huisartsenpraktijken, veel minder bij huisartsenposten en gezondheidscentra).
Komend jaren geen overschotten/tekorten te verwachten aan VS en PA. Volgens het CO is de huidige instroom in betreffende ople idingen
1 Vacatures voor huisartsen in dienst van gezondheidscentra (HID’s) zijn wel vaak moeilijk in te vullen.
2 Arbeidsmarktmonitor Medisch Contact; Artikel ‘Tekort aan bedrijfsartsen dreigt’, OP: nrc.nl, 2 januari 2013; Artikel ‘Werkloosheid bij elf specialismen’, OP: medischcontact.nl, 23 mei 2013;
Capaciteitsorgaan (2013). Capaciteitsplan 2013; LHV (2013). Enquête onder huisartsen in dienstverband.
Beroepsgroep Verwachte personeelsoverschotten/-tekorten
voldoende om de scenario's met verticale substitutie voor alle ge-neeskundige specialismen mogelijk te maken.1
ROA verwacht ook in de komende jaren tekorten aan doktersassis-tenten.2
De veroudering van de bevolking leidt tot een zeer bescheiden groei of daling van de zorgvraag voor de meeste GGZ-beroepen; alleen de verpleegkundig specialist GGZ zal nog enige groei kennen. De verou-dering van de beroepsgroep zelf leidt bij de psychotherapeuten en klinisch psychologen wel tot een hogere vervangingsvraag en daar-mee tot mogelijke tekorten. Het CO komt daarom tot een hogere ge-adviseerde instroom in deze opleidingen.3De inschatting van het CO is echter beleidsarm en gaat voorbij aan herordening van zorg en inkoopbeleid van oa verzekeraars.
Beroepen in de mondzorg (tandartsen, mondhygiënis-ten, orthodontisten)
Tekorten aan Nederlandse tandartsen leiden al jaren tot instroom van buitenlandse tandartsen (eerst vooral vanuit België en Duit sland, nu ook steeds meer vanuit Zuid-Europese landen).
Ook komende jaren worden forse tekorten verwacht aan tandartsen (en in beperktere mate ook aan mondhygiënisten).4 De overheid zet in op taakherschikking in de mondzorg waarmee tekorten zijn op te lossen.
Beroepen in de apotheek-zorg (apothekers, pharmacy practitioners apothekersas-sistenten)
Door beleid van overheid en verzekeraars staan omzet en marges van extramurale apothekers onder druk. Hun aantal neemt af. Baan-perspectief van apothekers niet erg gunstig. Desondanks afgelopen jaren forse toename in instroom farmacieopleidingen.5 Komende ja-ren daardoor mogelijk overschotten aan apothekers. Aan apothe-kersassistenten verwacht ROA schaarste.6
Beroepen in de oogzorg (orthoptisten, optometris-ten, opticiens)
Optiekbranche maakt gunstige ontwikkeling door (meer vraag door vergrijzing bevolking, bril als modeaccessoire, naast oogzorg ook oorzorg aanbieden etc.). In combinatie met uitstroom als gevolg van vergrijzing van personeel lijdt dit vermoedelijk tot tekorten.7 Beroepen in de oorzorg
(audiciëns)
Audicienbranche is eveneens groeimarkt (meer slechthorenden door vergrijzing van bevolking en lawaaibelasting bij jongeren, groter deel daarvan weet audicien te vinden). Daar staan een minder gunstig vergoedingssysteem en branchevervaging (zie hierboven) tegen-over.8
Al met geen duidelijk beeld van te verwachten tekorten/ overschot-ten.
Beroepen in de bewegings- PM
1 Capaciteitsorgaan (2013). Capaciteitsplan 2013.
2 ROA (2013). De arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2018.
3 Capaciteitsorgaan (2013). Capaciteitsplan 2013.
4 Capaciteitsorgaan (2013). Capaciteitsplan 2013.
5 ING (2013). Sectorvisie Openbare Apotheken ING Economisch Bureau. Omzet en marges apoth e-ken onder druk; SFK (2013). SFK Data en feiten 2013. Het jaar 2012 in cijfers; Artikel ‘Apothe-kers in een dip, maar een run op studie’, OP: intermediair.nl, 17 juli 2013.
6 ROA (2013). De arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2018.
7 Svgb.nl/trends-en-cijfers; SVGB. Arbeidsmarktinformatie Audicien (pdf, zonder titel en jaar).
8 Svgb.nl/trends-en-cijfers.
Beroepsgroep Verwachte personeelsoverschotten/-tekorten zorg (fysiotherapeuten,
oe-fentherapeuten, ergothera-peuten en podotheraergothera-peuten) Beroepen in de perinatale zorg (verloskundigen)
Nederlandse vrouwen krijgen gemiddeld laat kinderen en aantal vrouwen met chronische ziekten neemt toe. In toekomst steeds meer vraag naar constante, intensieve en complexe zorg. Op maat en in de buurt. Vraagt om meer samenwerking tussen eerstelijns en twe e-delijns verloskundigen, gynaecologen en kraamverzorgenden maar ook tussen bijv. verloskundigen, huisartsen en gemeenten.
Komende jaren tekorten verwacht. Mate waarin vooral afhankelijk van mate waarin de integratie in de geboortezorg toeneemt (naar-mate ketensamenwerking sneller en meer toeneemt zal instroom in opleidingen sterker moeten stijgen om toekomstige tekorten te voor-komen).1
Overige paramedische be-roepen (diëtisten, huidtherapeuten,
logopedisten, MBB’ers etc)
ROA verwacht schaarste aan medisch analisten.2
1 NIVEL (2013). De arbeidsmarkt voor verloskundigen in 2012 en 2022/2027. Een capaciteitsr a-ming op basis van beleidsrijke scenario’s.
2 ROA (2013). De arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2018.