richtingen voor vervolgonderzoek die opkomen uit onze studies zijn ten eerste om te bestuderen of openheid over klinische onzekerheid een aspect van crD kan worden. ten tweede bevelen we nadere studie aan naar epistemologische opvattingen van ve- terinaire professionals, maar misschien ook naar die van docenten omdat zij invloed kunnen hebben op de manier waarop studenten ontwikkelen wat betreft epistemolo- gische opvattingen. ten derde is verdere studie nodig om te verkennen welke inter- venties wel helpen om gebruik van wetenschappelijke literatuur door dierenartsen te stimuleren tot slot is verder onderzoek wenselijk naar de mogelijkheden van online contact tussen leden van leergemeenschappen, een richting die in dit onderzoek nood- gedwongen is blijven liggen.
samenvattend: wanneer veterinaire professionals de mogelijkheden voor leren in gemeenschappen willen benutten, dan moeten ze proberen (met interventies) om het niveau in aspecten van crD te verhogen. In het bijzonder de wijze waarop leden in leergemeenschappen aandacht besteden aan elkaars redenen en reflecties is be- langrijk. om het niveau en voorkomen van crD aspecten te vergroten zijn relatief eenduidige acties denkbaar, zoals het opzetten van trainingen, opleiden van mode- ratoren en aanpassingen aanbrengen in het curriculum. echter, onze studies wijzen erop dat persoonlijke opvattingen dat de gevoelde noodzaak tot leven lang leren en epistemologische opvattingen bij deelnemers waarschijnlijk meer van belang zullen zijn om leren in leergemeenschappen te begrijpen en te versterken, met het oog op evidence based practice.
Dit proefschrift is tot stand gekomen dankzij de medewerking, hulp en mentale steun van veel mensen die ik graag zou willen bedanken. In de eerste plaats natuurlijk alle dierenartsen die aan mijn onderzoek hebben meegewerkt. Jullie hebben vragenlijsten ingevuld, mij welkom ontvangen op bijeenkomsten en tijd gemaakt voor gesprekken: zonder jullie medewerking was dit boekje nooit tot stand gekomen! ook materiaal dat niet expliciet in dit proefschrift is opgenomen heeft bijgedragen aan de gedachtenvor- ming en resultaten. Bij mijn observaties was ik onder de indruk van jullie gedreven- heid en betrokkenheid bij het diergeneeskundige vak. In het bijzonder wil ik Jurgen, anton, Yvette en simon bedanken die een sleutelrol speelden, dankzij jullie hulp wer- den mijn gevalsstudies mogelijk.
Uiteraard ben ik mijn begeleiders dankbaar. In het begin van mijn onderzoek waren Ineke Lam en vervolgens Ineke van den Berg mijn co-promotoren. Jullie hebben een essentiële bijdrage geleverd aan mijn eerste stappen op het pad van sociaal weten- schappelijk onderzoek. Ik voelde mij sinds jaren meer moleculair bioloog dan ooit, want de rol van wetenschappelijke theorieën kwam in mijn oorspronkelijke opleiding lang niet zo expliciet aan de orde. Juist over het belang van wetenschappelijke theorie heb ik veel geleerd, en dat vond ik een zeer inspirerend onderdeel van het onderzoek. tijdens de laatste anderhalf jaar waren maaike endedijk en Debbie Jaarsma mijn copro- motoren. maaike, ik heb veel geleerd van jouw kritische – maar wel opbouwende feed- back. en ik bewonder jouw grondigheid en wetenschappelijke kwaliteit zeer. Debbie, jij wist me te motiveren om door te gaan wanneer ik ging twijfelen of de deadline ooit wel gehaald zou worden. Jouw vaardigheid in omgang met mensen is benijdenswaar- dig. tijdens mijn hele onderzoek waren peter van Beukelen en robert-Jan simons mijn promotoren. peter, jouw betrokkenheid bij het onderwijs aan de faculteit Diergenees- kunde is onvoorstelbaar. In mijn onderzoek wist jij goede vragen te stellen waardoor ik uit de theoretische beschouwingen terug keerde naar toepassing voor het onderwijs en naar het belang voor dierenartsen. robert-Jan, ik begreep jouw feedback in de loop van de tijd steeds beter. Dat gaf me sterk het gevoel dat ik langzaam maar zeker grip op de materie kreeg, heel motiverend. In de beginfase begreep ik soms pas dagen later wat je met een vraag had bedoeld, in de eindfase kon ik direct tijdens het onderzoeks- overleg reageren.
onderzoek doen is vooral leuk wanneer je daar met andere mensen over kunt praten. Dat kon in de twee onderzoeksnetwerken waarvan ik lid was, bij de onderzoeksbij- eenkomsten van het (voormalige) IVLos en tijdens bijeenkomsten van onze eigen re- search groep. patricia, Inge, Josephine, petra, miranda, thomas, chris en renate van de werkpleklerengroep, ik kwam altijd blij terug van onze bijeenkomsten in arnhem waar we boven een kop cappucchino onze artikelen bespraken. met de Design science research groep, met als stuwende krachten Joan en Daan, nam ik deel aan discussies over methodologie en daar kwam ik altijd vol energie en nieuwe motivatie vandaan!
aan het IVLos onderzoeksoverleg kon ik lang niet altijd deelnemen, omdat ik slechts een deel van mijn werkweek voor onderzoek beschikbaar had, maar ook dat was altijd heel plezierig. het overleg in onze eigen onderzoeksgroep, kwaliteitsbevordering in diergeneeskundig onderwijs, heb ik in de afgelopen jaren enorm zien groeien. hielden we eerst vooral wijdlopende discussies waarin alles leuk en onderzoekbaar leek, later voerden we toegesneden discussies over methodologische vraagstukken. peter, step- han, Debbie, nicole, annemarie, harold, ada, tobias en tim: bedankt!
Deze periode waarin ik onderzoek kon doen heb ik als zeer verrijkend ervaren, zowel persoonlijk als voor mijn werk als adviseur. oorspronkelijk had ik de idee, het beroem- de citaat van t.s. eliot in gedachten, dat ik na deze exploration “would know the place for the first time”. echter, ik bleek juist gefascineerd door de constatering dat weten- schappelijk onderzoek helemaal geen ultieme waarheden oplevert, maar dat de waarde vooral zit in andere perspectieven en nieuwe manieren van kijken. Ik ben de faculteit, in de persoon van Jan, dan ook zeer erkentelijk dat mij de mogelijkheid is geboden om onderzoek te doen nadat mijn voorstel voor het college was goedgekeurd.
a favourite “distraction” from my research has been the noVIce project which has es- tablished a network of veterinary (Ict) educationalists. In 2009 we have obtained, together with a group of veterinary educationalists, a grant within the eU lifelong lear- ning programme. In this project the focus has been on learning communities as well, first of all with veterinary educationalists but next also with veterinarians. sarah, Vicki, tierney, Jan, Lisa, mira, tibor, emilia, mariana and Jean: you all show me the joy of working together internationally on innovative ideas, which hopefully we will be able to continue in the future!
Jurga, we have known you from the moment you arrived in the netherlands from Li- thuania. I have admired the way you pursued an education in graphical design so far away from home, and I am very happy that you were willing to help me with designing this thesis. thank you.
Lieve pappa en mamma, jullie hebben mij tot een nieuwsgierig mens gemaakt en daar ben ik dagelijks blij mee. caroline, we zien elkaar wegens de afstand tussen Utrecht en Warten (waar jullie een prachtige Bed & Brochje runnen) niet vaak in persoon, maar we weten elkaar altijd te vinden. Lou en Jannie, en uiteraard maryl, jullie zijn een hele fijne schoonfamilie. sterre, onze stralende dochter, je bent een slimme meid waar we al weer bijna tien jaar van genieten. arend, onze lieve zoon, je bent een creatieve achtjarige die ons regelmatig laat lachen. Jullie zijn zowel een welkome afleiding voor mijn onderzoek geweest als een illustratie daarvan: alle theorie over leren komt bij jullie tot leven. marc, je bent mijn stille kracht en grote bron van geluk.
esther de Groot is geboren op 12 februari 1966, op een woonboot in de haarlemmer- meer. Zij voltooide haar middelbare school opleiding aan het Gymnasium felisenum, Velsen. Van 1984 tot 1990 studeerde zij moleculaire biologie in Leiden. na haar afstu- deren ging zij werken als projectleider bij pWt, een stichting voor wetenschapscommu- nicatie. stichting pWt (later veranderde de naam in Weten) richtte zich op publieks- voorlichting over het belang van wetenschap voor de samenleving, zowel economisch als cultureel. naast haar baan bij pWt was esther freelance journalist over populair wetenschappelijke onderwerpen.
esther voerde projecten uit waarbij digitale middelen werden ingezet voor publieksvoor- lichting; zij ontwikkelde bijvoorbeeld een cdrom over voorspellend genetisch onder- zoek. eind 1998 stapte esther over naar een baan bij de faculteit Diergeneeskunde. In eerste instantie voor projecten waarbij, in samenwerking met docenten, digitaal lesmateriaal werd ontwikkeld. Later steeds meer als adviseur en projectleider op het gebied van digitale didactiek en e-learning. ook adviseren en doceren over evidence Based Veterinary medicine ging deel uitmaken van haar werk.
In 2006 schreef esther een onderzoeksvoorstel voor een tender die was uitgeschreven door het college van Bestuur van de Universiteit Utrecht. In dat voorstel kwamen evi- dence Based Veterinary medicine en leren samen. Zij combineerde onderzoek met onderwijskundig advieswerk. In 2009 kreeg esther, samen met collega’s uit het VIeW (Veterinary Education Worldwide) netwerk, een eU subsidie toegekend voor het novice project over online leergemeenschappen. naast deelname aan onderzoeksgroepen bin- nen de faculteit Diergeneeskunde en het (voormalige) IVLos participeerde esther in een werkplekleren netwerk en in een groep waarin Design science research centraal staat. Dat laatste resulteerde in een hoofdstuk voor een boek over dit onderwerp. esther werkt op dit moment aan het europese project, novice. Daarnaast schrijft zij mee aan aanvragen voor (praktijk gericht) vervolgonderzoek, voert e-learning project- en uit en geeft onderwijs.