Uitvoering van de pilot

Voor dit deelonderzoek interviewden we betrokken professionals bij de pilot.

Eerst is een gesprek gevoerd met de projectleider en strategisch adviseur betrokken bij de pilot (n=2). Vervolgens is aan de projectleider gevraagd om contactgegevens aan te dragen van professionals van de andere betrokken partijen bij de pilot. Dit betrof politie (n=2), OM (n=2), Zorg- en Veiligheidshuis/

Raad van de Kinderbescherming (n=1), Reclassering (n=1) en Slachtofferhulp (n=1). Vaak betrof dit professionals betrokken bij de Halt18+ werkgroep.

Richting het einde van het onderzoek, voerden we nog een tweede gesprek met de projectleider vanuit Halt, één van de professionals van het OM en politie.

Ook interviewden we een aantal Halt-medewerkers (n=3), die nauw betrokken waren bij het intern doorvoeren van de pilot.

Daarnaast sloten we aan bij de werkgroepbijeenkomst met de netwerkpart-ners en twee interne (reflectie)bijeenkomsten. Ook zijn relevante documenten, zoals het projectplan, de interne tussenevaluatie (juli 2020) en verslagen van eerdere werkgroepbijeenkomsten en interne reflectiebijeenkomsten, gedeeld.

Deelonderzoek 3 – Cijferregistraties

Voor dit deelonderzoek zijn cijfers opgevraagd bij het Zorg en Veiligheidshuis Rotterdam-Rijnmond (ZVHRR) over jongvolwassenverdachten op ZSM en via Halt over de jongvolwassenen verdachten die naar Halt zijn verwezen.

Via het Zorg- en Veiligheidshuis zijn cijfers verkregen over de jongvolwas-senen die vanaf de start van de pilot tot aan de looptijd van de dataverza-meling geregistreerd zijn op ZSM (van 1 november 2019 tot 11 maart 2021).

Sommige jongvolwassenen zijn in deze periode meer dan één keer op ZSM binnengekomen; van deze jongvolwassenen is de meest recente beoorde-ling als uitgangspunt genomen. De zaken die op ZSM binnenkomen krijgen een kleurcode: groen, oranje of rood. Groene zaken zijn jongvolwassene die niet of nauwelijks bekend zijn bij instanties en worden alleen besproken met OM, politie en Slachtofferhulp Nederland. Oranje zaken zijn bekend bij meer-dere instanties, binnen één domein en worden besproken door OM, politie, Slachtofferhulp Nederland, Reclassering Nederland en de RvdK. Rode zaken zijn bekend bij meerdere instanties en meerdere domeinen en worden besproken met OM, politie, Slachtofferhulp Nederland, Reclassering Nederland, Gemeente, Gecertifieerde instellingen, Veilig Thuis en DJI. Door het ontbreken van delict-gegevens van juist de groene en oranje zaken, bleek het niet mogelijk een goede inschatting te geven van het aantal potentiële jongvolwassenen dat geschikt zou kunnen zijn voor Halt 18+.

Daarnaast kon voor dit deelonderzoek gebruik gemaakt worden van het interne monitoringsbestand van Halt. Indien sprake is van een Halt 18+ zaak, dienen de Halt-medewerkers in dit bestand een aantal elementen te noteren. Dit moni-toringsbestand bestaat uit een Excelbestand waarin het volgende bijgehouden wordt: zaaknummer, procesverbaalnummer, naam van de Halt-medewerker, type strafbaar feit, sekse, leeftijd tijdens delict, opleidingsniveau, wel/niet afname SCIL18+ (Screener voor intelligentie en lichtverstandelijke beperking), eventuele SCIL-score, eventuele toelichting op persoonlijke omstandigheden, alternatief indien niet voor Halt18+ gekozen zou zijn, ingezette pijlers Halt, afronding positief/negatief, wel/niet evaluatie en met wie, toelichting evaluatie.

Cijfers over culturele achtergrond, delictverleden, problematiek, duur van de Halt-afdoening en recidive zijn niet structureel bijgehouden door Halt. Een Halt-medewerker heeft later handmatig nog extra informatie gezocht wat betreft de inhoud van het Halt-traject en het totaal aantal uur van de afdoe-ning, uitgesplitst naar gesprekken, leeropdracht, werkopdracht en excuus.

Deel onderzoek 4a – Interviews jongvolwassenen, vertrouwenspersonen en benadeelden

De wervingsperiode voor de interviews met de jongvolwassenen, vertrou-wenspersonen en benadeelden liep vanaf oktober 2020 tot en met half februari 2021. Tot en met half februari 2021, hadden in totaal 59 jongvolwassenen de Halt18+ afdoening afgerond, waarbij een Halt-medewerker aan 43 jongvolwas-senen heeft gevraagd om toestemming om hun contactgegevens te delen met het Verwey-Jonker Instituut in kader van het onderzoek. Bij lopende zaken in de periode oktober 2020 tot half februari 2021, heeft de Halt-medewerker dit verzoek mondeling voorgelegd (n=10). Bij afgeronde zaken vóór oktober 2020, heeft Halt de jongvolwassenen waarvan een mailadres bekend was, gemaild met een flyer over het onderzoek (n=33). Jongvolwassen uit eerder afgeronde zaken waarvan geen mailadres bekend was, zijn niet benaderd (n=16).

Van de 43 benaderde jongvolwassenen door Halt, gaven 17 jongvolwassenen toestemming hun contactgegevens te delen; 2 mondeling benaderde jong-volwassenen gaven geen toestemming, en 24 jongjong-volwassenen hebben niet gereageerd op de mail. Uiteindelijk namen 15 van de 17 jongvolwassenen deel aan het interview; één jongvolwassene konden we niet bereiken en een andere jongvolwassene wilde eest wel meedoen maar vanwege privéomstandigheden is het onderzoek niet doorgegaan.

Aan het eind van het interview vroegen we de jongvolwassene of we een vertrouwenspersoon mochten interviewen over Halt18+. Daarnaast heeft de Halt-medewerker aan de twee jongvolwassenen die zelf niet mee wilden doen gevraagd of we wel een vertrouwenspersoon mochten benaderen. In totaal ontvingen we via de jongvolwassenen de contactgegevens van 8 vertrouwens-personen en via Halt van 2 vertrouwensvertrouwens-personen (één jongvolwassene wilde zelf niet meedoen en bij één jongvolwassene ontvingen we zowel gegevens van de jongvolwassene als moeder). Van deze 10 vertrouwenspersonen, waren 9 vertrouwenspersonen bereid om mee te doen aan een interviewgesprek. Het betrof 8 (stief-)ouders en 1 mentor

Daarnaast was het de bedoeling om ook benadeelden of slachtoffers te spreken;

echter dit is niet gelukt om verschillende redenen. Er was lang niet altijd sprake van individuele slachtoffers, het betrof ook bedrijven. Daarnaast wilden niet alle benadeelden een herstelgesprek, wat werd versterkt door de coronamaat-regelen. Ook werd een excuusbrief niet altijd op prijs gesteld. Daarnaast bleek het voor Halt zelf lastig om benadeelden te vragen om mee te werken aan het onderzoek. Halt heeft in totaal 2 benadeelden benaderd met de vraag of zij toestemming gaven hun contactgegevens te delen met het Verwey-Jonker Instituut in kader van het onderzoek. Halt heeft deze benadeelden met terug-werkende kracht per mail benaderd, maar hierop is geen reactie ontvangen.

De reden dat niet meer benadeelden zijn benaderd vanuit Halt is omdat bij Halt vaak geen contactgegevens van de benadeelde bekend waren of er geen aangifte was gedaan, of er niet werd gereageerd op contactpogingen van Halt

Deelonderzoek 4b – Expert meeting

Via het eigen netwerk, de begeleidingscommissie en onze contacten bij Halt hebben we een aantal experts op het gebied van jeugd/adolescentenstrafrecht, jongvolwassencriminaliteit en herstelrecht bereid gevonden om deel te nemen.

Dit betrof experts van de volgende organisaties: Openbaar Ministerie (n=2), Raad van de Kinderbescherming/ZVHHRR (n=1), Politie (n=1), Restorative Justice Nederland (n=1), Universiteit Leiden (n=1). Er zijn nog vier andere experts benaderd, namelijk van OM, Hogeschool Leiden, Universiteit Utrecht en politie; echter deze personen waren verhinderd. Zie Bijlage 3 voor een deel-nemerslijst. De experts kregen van te voren een notitie die als uitgangspunt diende om door te praten over de vraag of Halt 18+ een noodzakelijke of wense-lijke aanvulling is op het huidige afdoeningspalet van de officier van justitie op ZSM en zo ja, hoe deze wijze van afdoening moet worden doorontwikkeld.

Bijlage 2 Topiclijsten