De Wereld Draait Door – 12 maart 2020
Aanleiding: Persconferentie over maatregelen tegen corona Presentator: Matthijs van Nieuwkerk
Naam Functie In transcript?
Özcan Akyol Schrijver, columnist Ja
Stef Bos Singer-songwriter Nee
Eelco Bosch van Rosenthal Journalist Ja
Boudewijn van Stuijvenberg Directeur basisschool Nee
Fresia Cousiño Arias Journalist, FOX Ja
Ali B Rapper en cabaretier Nee
[00:30] MVN: De publieke omroep heeft besloten dat liveprogramma’s, zoals het onze, het ook zonder publiek moeten doen. Het is niet anders, dit is een aparte avond. [00:49]
[00:50] ÖA: Ik vind het heel apart, heel onwezenlijk en het voelt eigenlijk alsof we niet in een DWDD- studio zitten, maar we zijn er wel toch? [00:55]
[00:56] MVN: We zijn er zeker. We praten over het besluit van de regering met een aantal mensen die hierbij betrokken zijn, voor wie het consequenties heeft.
Matthijs geeft verder informatie over de verdere onderwerpen van het programma. [01:43] MVN: Wat wil jij nog zeggen eigenlijk?
[01:44] ÖA: Ja, dat weet ik eigenlijk ook niet, wat ik verder nog moet zeggen. Nou, wat zo raar is, ik zat dus middenin mijn Boekenweek optreden etc., toen kregen we het nieuws dat alles was afgelast. Ik ken dit gewoon niet, ik ben nu 35 en heb dit nog nooit meegemaakt in mijn leven. Ik ben nu vooral bezig met die Boekenweek en mijn tournee, maar ik hoorde ook. Dat weet jij misschien ook, met het Boekenweekgeschenk mag je normaal vrij reizen op zondag, maar dat gaat dus ook niet door. Dat wordt verplaatst, dus alle mensen die dat geschenk hebben, die moeten even wachten. Maar, waar ik vooral aan zat te denken. Dit zijn jouw laatste twee weken. En nou word jij door een soort noodlot getroffen. Want ik kan mij voorstellen dat jij ideeën had over hoe je die laatste weken had willen invullen. [02:47]
[02:48] MVN: Dat klopt, we moeten nog maar eens goed nadenken, want deze maand blijft zonder publiek. [02:52]
[02:53] ÖA: Jij kan nu tot het geen publiek meer hebben in een studio? [02:55]
[02:56] MVN: Nee, nee. Dat is de consequentie. Sommige dingen zijn heel erg, daarvoor worden hier maatregelen genomen. Maar dit is jammer. Maar we gaan goed nadenken en gaan morgen bij elkaar kruipen. [03:09]
[03:10] ÖA: Dus je gaat het oplossen? [03:11]
[03:12] MVN: Ja tuurlijk, misschien maken we er weer wat van. Je weet het niet. [03:16] [03:17] ÖA: Ben je daar niet een beetje droevig over? [03:23]
[03:24] MVN: Het is anders, het is jammer. We hadden inderdaad veel plannen en sommige plannen verdwijnen in de prullenbak nu, dat zou kunnen. Ik moet er even goed over nadenken. Het is nog vers het nieuws, eerst deze uitzending maar eens maken en dan gaan we morgen nadenken over hoe we dit misschien een kleine twist kunnen geven. Dat hoop ik, Aan tafel. [03:42]
Matthijs start het programma en laat een fragment zien van de persconferentie. En bespreekt de maatregelen met de getroffen sector.
[07:11] Interview met basisschooldirecteur en lerares. [14:10]
[14:17] MVN: De UEAFA bepaalt dinsdag over het WK voetbal, dat ziet er denk ik ook niet al te rooskleurig uit. FoxSport, daar werk jij. Zwart scherm. Hoe is de sfeer daar? [14:17]
[14:18] FCA: We zenden wel gewoon uit, vooralsnog zijn er een paar competities die wel doorgaan. Dit weekend bijvoorbeeld de Duitse competitie, deze gaat vooralsnog gewoon door. Achter gesloten deuren weliswaar, dat kunnen we uitzenden. Gelukkig liggen er nog een hoop documentaires op de plank. Het is wel even behelpen, we draaien normaal gewoon op volle toeren. [14:35]
[14:36] MVN: Wat verwacht je van het EK-voetbal? Dat is groots, daar leven we naar toe. Heb je enig idee waar dit heen gaat? [14:55]
[14:56] FCA: Het is moeilijk te voorspellen, we hebben gezien, een paar weken geleden met storm Kiara dat er een paar wedstrijden uitlagen. Dat de competitie nu in meerdere landen tot stilstand komt daardoor komt nu wel het topoverleg van de UEFA dat ze samen naar die agenda gaan kijken. Er komen nu zoveel dingen bij kijken, er zijn zoveel spelers ook, we kunnen wel zeggen we spelen in de zomer door, maar de meeste contracten van spelers lopen meestal tot 30 juni. Dus, daarin zit er ook een maat op tot wanneer dat kan en dan gaan er weer andere belangen spelen. Je kan wel zeggen het EK naar de volgende zomer, maar volgende zomer is het WK voor clubteams. En dat wordt weer georganiseerd door de FIFA. [15:44]
[15:45] ÖA: En de voetballers, zijn zij hier ook echt mee bezig? Zijn zij bezig met de gezondheid? [15:49]
[15:50] FCA: Nou kijk, laten we vooropstellen, ik heb er nog geen speler over gesproken, maar die waren er wel mee bezig. Want voor sporters, zij werken altijd naar een specifiek moment toe, dat valt voor hen in duigen, ze hebben nu ook geen idee voor welk moment zij nu aan het voorbereiden zijn. Dat geldt voor alle sporters. [16:22]
Matthijs interviewt Ali B over hoe de situatie er voor hem uitziet.
[20:20] MVN: Eelko, even over Trump. Hij was natuurlijk degene die zonder overleg heeft besloten dat niemand meer naar Amerika mag reizen. Het laatste nieuws, hij is in contact geweest met
iemand die positief is getest op corona. En dat terwijl hij degene was die corona heeft weggewuifd, is dit wat? [20:42]
[20:43] EBVR: Het gaat hier om de man met het petje, naast Trump. Hij was op bezoek bij Trump en is positief getest op het coronavirus. Trump weigert tot nu toe om getest te worden, terwijl je kunt zeggen dat hij met zijn leeftijd wel in de gevarenzone zit. En er zijn meer mensen op de politieke conferentie besmet in Washington, en er zijn wel handjes geschud. Trump heeft het heel lang gebagatelliseerd, er zijn ook heel weinig testen in Amerika, dat is echt een probleem. Trump ontkent dat tot op de dag van vandaag. Amerika is een ontzettend groot land, in Seattle waren de meeste
besmettingen, en dat is ongeveer net zo ver vliegen als vanaf Londen. Dus wat hebben dan maatregelen als deze voor zin? [22:16]
[22:17] ÖA: Als het in Italië zo groot kan worden, dan wordt het in Amerika natuurlijk ook zo groot. [22:20] EBVR: De verwachtingen van deskundigen en artsen is dat in Amerika als het groeit zoals het in andere landen groeit, het is een groot land, dat je richting de 1 miljoen doden kan gaan. [22:32] Ali B breekt in een vertelt dat hij besmette mensen kent over dat het wel een heftige griep is. En dat hij vindt dat er meer gehoor moet worden gegeven aan de besmette mensen, dat je daarover meer moet horen.
[24:34] Vervolgens overschakelen naar ander onderwerp door middel van fragment van de Matthäus Passion. Het gaat verder in de aflevering niet meer over corona.
De Wereld Draait Door – 16 maart 2020
Aanleiding: Persconferentie maatregelen corona Presentator: Matthijs van Nieuwkerk
Naam Functie In transcript?
Özcan Akyol Schrijver, columnist Ja
Barbare Baarsma Hoogleraar economie Ja
Felix Rottenberg Voorzitter brancheorganisatie Nee
Rutger Bregman Historicus, schrijver Ja
[00:25] MVN: Wat vond je van de toespraak van Rutte? [00:26]
[00:26] ÖA: Goed. Compleet verhaal denk ik ook, vooral van wat er in het land gebeurt als in de economie. Heel realistisch want hij vertelt dat we 6 april hadden gezegd, maar dit gaat nog maanden duren. Daarmee wordt gezegd dat we nog maanden bezig zijn met dit virus. Hij schetst ook duidelijk drie scenario’s, die hij kon doen: maximaal controleren, ongecontroleerd laten gaan of het land helemaal op slot. Nu blijkt wel dat zij gaan voor maximaal controleren en dus het land helemaal op slot. En in zover ik dat kan inschatten denk ik dat dat wel verstandig is. [00:59]
Toevoeging Felix Rottenberg op de vraag van Matthijs. [01:35] MVN: Rutger?
[01:36] RB: Ik vind het echt indrukwekkend wel. Ik ben 1988, kan me niet herinneren ooit zoiets meegemaakt te hebben. Ik heb het gevoel, we worden als volwassenen toegesproken door middel van feiten, die feiten zijn hard, die feiten zijn ingrijpend, dit gaat maandenlang duren. Ik ben geen VVD’er, ik ben geen groot fan van onze premier. [01:52]
[01:53] MVN: Maakt dat nu uit?
[01:54] RB: Dat maakt nu helemaal niet uit denk ik, dit gaat voorbij links en rechts. [02:00]
[02:01] ÖA: Dat is de kracht ook van deze speech denk ik, dat je dat helemaal vergeet. Hier zit een heel realistisch man die oprecht bewust is van wat er gebeurt en dan vooral ook het economische (wijst naar Barbara Baarsma) [02:09]
[02:10] BB: Ik kom uit 1969, ik heb dit zelf ook nog nooit meegemaakt. Het gaat even niet om welke politieke kleur hier spreekt, hier spreekt iemand uit het hart die zijn luisteraars in de overweging meeneemt. Hij spreekt op een hele transparante manier, met die drie scenario’s, waardoor heel veel mensen begrijpen wat er gebeurt, en ik denk dat dat is: ik begrijp het en ik snap het waar het
vandaan komt, dat helpt om er vertrouwen in te krijgen. Hij gebruikt ook zijn lichaam, zo nu en dan merk je dat hij naar voren komt ‘ik doe een beroep op u’, dan komt hij ook daadwerkelijk dichterbij. Vooral het feit dat hij zo transparant aangeeft, we doen het vanwege dit, we laten bewust het virus wel verspreiden, maar doen dan gecontroleerd en laten de piek verspreiden en bouwen een muur van immuniteit om onze kwetsbare mensen heen. En tegelijkertijd zegt hij ook we kunnen de boel totaal op slot gooien, maar dat is schijnzekerheid. Ik geloof in zijn verhaal, zijn verhaal komt uit het hart, maar ook doordrenkt van feiten en dat maakt het zo krachtig. [03:12]
[03:13] MVN: Zullen we even bij Barbare blijven, even bij de economie, daar zei hij uiteraard iets over. Jij werkt in die economie, hoe zijn jouw dagen? Wat hoor jij van de noden? Van de nood van het bakkertje om de hoek, tot grote bedrijven, tot KLM, noem maar op? [03:29]
[03:31] BB: Nou, mijn economen hart bloedt voor de reële economie. Ik ben slechts dienaar van de reële economie als bankier, ik beschouw hem als hoogleraar en ik word gebeld al vanaf eigenlijk medio vorige week door ondernemers die nu al het water tot aan de lippen, of zelfs al daarboven staat, men stikt al. En daarom zijn dit soort toespraken zo belangrijk, eigenlijk zegt hij ‘Wij laten u niet vallen ondernemend Nederland, u kunt erop rekenen dat wij maatregelen zullen nemen die adequaat zijn, die voldoende zijn, wij zullen onze diepe zakken, die wij nu hebben, die wij hebben opgebouwd sinds de vorige crisis ter beschikking stellen. Hij noemde geen concrete maatregelen. [04:14]
Onderbreking Felix Rottenberg
[04:34] FR: “Wij laten u niet in de steek”, dat betekent dat het kabinet in de loop van de week met een hele serie maatregelen komt. Dat gaat miljarden kosten. [04:38]
Barbara reageert op de opmerking van Felix Rottenberg
[04:39] BB: Nee, hij zegt heel duidelijk van: mensen in Nederland, ondernemend Nederland ook: het wordt ongelofelijk zwaar weer. Hij weet niet precies hoe zwaar, wat de windkracht zal zijn, of het een orkaan wordt of een langdurige storm. We weten niet hoe lang het gaat duren, maar het wordt guur en dat wordt nog voor de rest van het jaar in de conjunctuur gevoeld en Rutte geeft aan dat we ons daarop moeten voorbereiden. De overheid breidt zich daarop voor, en we staan naast u. Er zijn al een aantal maatregelen aangekondigd. [05:11]
[05:12] MVN: Er zijn al een aantal maatregelen aangekondigd, er komen waarschijnlijk nog meer. Weet jij daar al iets van? [05:15]
[05:16] BB: Iets meer. In ieder geval dat alle regelingen die nu al genoemd zijn, zoals voor zelfstandigen, toch echt heel belangrijk de bijzondere bijstand, die door gemeenten wordt
uitgevoerd of de borgstellingskredieten die het mogelijk maken voor mkb’ers om veel makkelijker liquiditeiten bij banken op te halen. [05:39]
[05:40] ÖA: Dat moet je even uitleggen, als ZZP’er, dat dat nu versoepelt. Ik ben ook ZZP’er. [05:41] BB: Ja, maar dat wou ik vertellen. Het nieuwe, de aankondigingen van dat later deze week het noodpakket bovenop de maatregelen die er nu al zijn, en de 90 miljard die al is aangekondigd, is dat al die regelingen en misschien zelf nog wel wat extra regelingen heel makkelijker toegankelijk gaan worden, dat er niet allerlei zware procedures aan liggen en om het even concreet te maken bijvoorbeeld de zelfstandigen. Er zijn nu heel veel zelfstandigen die echt hun totale omzet zien wegvallen, die kunnen los van het inkomen van hun partner, los van de waarde van hun huis, los van of ze in een kleine gemeente wonen waar weinig mensen een aanvraag in ontvangst kunnen nemen, er wordt gezorgd voor uitvoeringscapaciteiten. Met andere woorden: kunnen ze een uitkering krijgen. En daar gaat het even om. Wat het pakket zal uitstralen is dat er zekerheid komt van inkomen en dat er zo groot mogelijk zekerheid komt dat er geen mensen worden ontslagen. [06:43] [06:44] MVN: Jij zegt er zijn diepe zakken, die zakken zijn genoeg? [06:45]
[06:46] BB: Die zakken zijn in Nederland diep genoeg, trekken we het naar Europa, dan is dat een ander verhaal. Ik denk dat het mooie is, en dat is de winst, toch durf ik dat nu te zeggen, van wat er nu gebeurt. Dat die landen, dus Duitsland en Nederland die het kunnen leiden nu de portemonnee trekken. Eigenlijk zegt Rutte nu hetzelfde als wat vorige week al in Duitsland is gezegd door daar de minister van financiën, ‘we will do everything it takes’, maar dan in het Duits. We doen alles wat
mogelijk is, voor een Duitser is dat heel bijzonder. Ik hoop dat als wij niet hier niet in een diepe recessie komen dat dat ook Zuid-Europa zal helpen. [07:27]
Aandacht voor Felix Rottenberg over het gebruik van kinderopvang in Nederland naar aanleiding van de aankondiging dat kinderopvang enkel toegankelijk is voor vitale beroepen.
[08:53] FR: Rutte gaf aan dat in een crisis wordt het improvisatievermogen getest, de tolerantie en een klimaat waar solidariteit centraal staat en niet egocentrisme. En daar zijn wij Nederlanders over het algemeen heel goed in. [09:10]
[09:11] BB: Hij deed er ook een beroep op en hij prees ook wat voor goede dingen hij al zag. Ik vind echt, ook over kinderopvang gesproken, ook onder die ondernemers die het nu heel moeilijk hebben. Neem even sportscholen, zijn bereid om kinderopvang te regelen, dus er is bijna een overaanbod aan goede bedoelingen ten opzichte van de vraag. En dat is ook hartverwarmend. [09:34]
Felix gaat in op Barbara en refereert naar een artikel van Rutger Bregman over de improvisatiecultuur en het versnellen en flexibeler maken van processen.
[10:13] RB: Ik denk sowieso dat we gaan merken, dat in de afgelopen maanden, misschien ook wel ten opzichte van andere landen, dat we in een heel sterk land leven. Als we kijken naar het centraal vertrouwen, dat is heel hoog in Nederland ten opzichte van andere landen. Vergelijk onze situatie met die van Amerika, het is toch een toespraak van de premier die geloofd wordt en vertrouwd wordt door een groot deel van de bevolking. Dat is ondenkbaar in Amerika. Kijk naar de rol die de NOS speelt, ik vind dat ze subliem werk leveren, heel feitelijk, deskundigen aan het woord laten. Kijk naar de kwaliteit van onze zorg, nu duizenden mensen die zich melden, oud-verpleegkundigen, geneeskundestudenten die een tandje bij willen schakelen. Dus ik denk dat we dat echt gaan merken nu. [11:02]
[11:03] MVN: Ik citeer je even Rutger, in de correspondent van afgelopen weekend schrijf je ‘rampen en crisis houden het beste in ons naar boven, er zijn weinig wetenschappelijke inzichten waar zoveel bewijs voor is en toch wordt het vaak vergeten, juist nu tijdens een pandemie is het cruciaal dat te onthouden. [11:15]
[11:16] RB: Ja, kijk als je natuurlijk de films kijkt, uit Hollywood, de eerste berichten hoort over hamsteraars en lege schappen dan is het natuurlijk makkelijk om te denken van ‘de meeste mensen zijn egoïsten’, maar als je uitzoomt en ook kijkt naar wetenschappelijke onderzoek wat er gebeurt bij natuurrampen. Zoals bij Katrina, toen New Orleans onderliep, het nieuws stond vol over
plunderingen en geweld etc. , maar elke keer als de wetenschappers onderzoek, dan gaat het om veldonderzoek, dan zien ze dat er een explosie plaatsvindt van samenwerken. Er kwamen toen bootjes vanuit Texas om mensen te redden. Ik denk dat we dat nu ook in Nederland zien. De eerste schok en de eerste schrik is het hamsteren. Ik denk overigens ook dat veel hamsteraars zich nu achteraf lopen te schamen. [12:09]
[12:09] ÖA: Ik zag vanmorgen een vrouw met 12 broden in haar winkelwagen, ik dacht van moet dat nou weer.. [12:15]
[12:17] RB: En daar kun je dan ook nog wel een nuance bij plaatsen want sommige mensen moet zorgen voor kwetsbaren en willen genoeg voedsel in huis hebben, los daarvan: overweldigende meerderheid van het gedrag is sociaal. [12:32]
[12:33] BB: Er was ook zo’n prachtig voorbeeld, straks als je lichte klachten hebt, dan moet je in isolement, maar er zijn mensen die hebben geen thuis. Daklozen, of vluchtelingen. Want die slapen op grote slaapzalen. Ik vind het zo mooi, in Amsterdam is een hoteleigenaar, die ook in zwaar weer zit, want zijn hotel is helemaal leeg. Maar hij heeft tegen de gemeente Amsterdam gezegd ‘ik ben bereid om mijn hotel beschikbaar te stellen voor dat soort mensen.’ En het Rode Kruis Amsterdam heeft het plan ‘ready to help’, het is mooi dat we dit soort instituties hebben die dit soort initiatieven kunnen bundelen. Ik vind het fantastisch dat dit soort initiatieven in dit soort tijden van crisis naar boven komt. [13:17]
[13:18] ÖA: Ik wil hosanna niet helemaal verpesten, maar ik bedoel dat vandaag in Ter Apel vandaag asielzoekers niet meer worden opgevangen en worden heen gestuurd. Het is onduidelijk waar al die mensen terecht gaan komen. Wat er met die mensen gaat gebeuren is nu wel even de vraag. Je hebt het over ‘gecontroleerd’, maar ik weet niet hoe gecontroleerd het is om al die mensen weg te sturen. [13:51]
[13:52] BB: Zeker, en ik wil ook echt niet beweren dat alles goed gaat. Maar het ging hier erom dat in crisistijd heel veel private initiatieven naar boven komt en omdat we in een land leven, precies wat Rutger zegt, waar ook de instituties goed geregeld zijn, zoals het Rode Kruis, zoals de
zorginstellingen, zoals gemeenten, zoals kinderopvang, kan dat heel mooi samenkomen en elkaar versterken. [14:11]
[14:12] MVN: Even een quote van de minister president en dat is dat een heel groot deel van bevolking besmet zal raken.
[14:19] BB: 50 procent is de schatting [14:20] FR: Echt verschrikkelijk
[14:26] BB: Nee, dat is dus niet verschrikkelijk. Hij heeft het heel positief gebracht, want door dat gecontroleerd te doen creëren we immuniteit en zijn we hier een beschermmuur voor de mensen die wel heel erg kwetsbaar zijn.
Kleine onderbreking door Felix
[14:58] BB: Bijna door ziek te worden kun je een steentje bijdragen aan de muur om de kwetsbaren. [15:08]
[15:03] MVN: Özcan, we zijn zeer tevreden over de minister president. Dit weekend was jij minder tevreden, en dat was over Wiebes. De minister die het over de ZZP’ers had. Wil je het daar nog over