Interview employee Solidaridad, 29-04-2021
Orange is me
Green is interviewee
Zou je eerst kort iets over jezelf en je functie binnen de organisatie, Solidaridad, kunnen vertellen?
Ja. Dus mijn naam is Katie Minderhoud en ik zit in het Knowledge, Management and Learning team; KML noemen we dat intern. En mijn rol binnen Knowledge, Management and Learning is met name gericht op onze kennispartnerschappen, dus hoe werken wij samen met universiteiten of andere kennisinstellingen in onderzoeksprogramma’s. En die worden vaak juist door anderen opgezet en in een consortium, dus meerdere partners, maar er is steeds meer vraag naar maatschappelijke partners in die consortia en Solidaridat is, ja, wij zijn geïnteresseerd om mee te doen om te leren van die kennis maar ook kennis in te brengen. En het gaat ook heel vaak over, ja, hoe brengen we de lessen uit de academische wereld nou in de praktijk? Hoe veranderen wij ons werk door nieuwe inzichten? Uhm, dus binnen dat Knowledge, Management and Learning is zeg maar uhm vrij, vrij breed omdat het gaat over de lerende organisatie waar ik net al even naar refereerde, dus, maar dat gaat over hoe collega’s als individu leren, hoe we in teams werken en hoe we als organisatie leren. Dus er komen heel veel aspecten bij kijken maar ik ben best wel gefocust op uhm ja, hoe werken we samen in onderzoek. En ook onze contacten met uhm ja, individuele onderzoekers, maar ook met studenten, uhm, dus soms begeleiden we ook bachelor of masterstudenten die met hun thesis bezig zijn. En soms uhm, dragen we ook bij aan vakken. Dus met Future Planet Studies, maar er zijn ook andere gevallen waar we dan een case inbrengen en een case begeleiden. Ook in mijn werk is het best wel een brede range van activiteiten. Uhm, en kort over mijn achtergrond. Ik werk nu bijna, ik vind het schokkend om te zeggen, maar ik werk nu bijna tien jaar bij Solidaridad *lacht*. Maar ik ben begonnen in een ander team wat meer een commodity focus had dus dat ging heel erg over de programmering en het uitvoerende werk van Solidaridad. En ik ben pas sinds drie jaar in het Knowledge-Management team actief en ik heb geschiedenis gestudeerd en daarna international development studies, allebei in Utrecht. Uhm, nou dat even als introductie, uhm, ik zit even te denken wat misschien, nouja, dat Knowledge, Management and Learning dat is, ook wat ik net al zei, dat is voor jou ook interessant om naar die theorie te kijken over lerende organisaties omdat jouw vraag daar eigenlijk heel erg over gaat. Van: hoe begrijpen we concepten en ja, hoe brengen we dat in de praktijk in de missie die we nastreven als organisatie. En daar ben ik ook wel een beetje in betrokken in de vorm van we organiseren ook kennissessies voor ons kantoor als collega’s met vragen komen of met ideeën dus dat is heel erg bottom-up zeg maar. Initiatieven faciliteren waar collega’s behoefte aan hebben. Uhm, dus er gebeurt intern heel veel en dan mijn functie in samenwerking met externe partijen. Ik hoop dat dit een beetje helder is.
Ja, zeker. Ja. Klinkt super interessant. Ik wist eigenlijk helemaal niet dat er was ofzo. Dus ja, daar ga ik zeker naar kijken. Dat sluit goed aan inderdaad. Ja, leuk. En vanwaar de keuze om precies bij Solidaridad te gaan werken?
Oké, ten eerste: in mijn tijd, qua keuze als je aan het soliciteren bent… nee oké. Dat is een beetje flauw, maar ik ben afgestudeerd in een tijd dat alle organisaties waar ik wel graag wilde werken die waren aan het bezuinigen en aan het ontslaan. Uhm, dus überhaupt een hele moeilijke tijd om een baan te vinden. Plus het feit dat je natuurlijk
geen ervaring hebt als je net begint en de valkuil is er altijd. Maar uhm, ik heb de eerste periode na mijn afstuderen nog veel stages gedaan bij het WNF en Milieu Defensie maar ook bij Universiteit Utrecht nog een onderzoeks- klus gedaan voor het ministerie voor buitenlandse zaken. Dus ik had zeg maar verschillende uhm klussen maar ik was heel erg op zoek naar een baan. Maar ik vertel dit omdat juist in die twee jaar tijd heb ik heel veel verschillende soorten ervaringen opgedaan waardoor ik wel goed zicht had op de verschillende soorten Ngo’s die eigenlijk in Nederland zijn en ook hoe verschillend ze zijn in hoe ze werken, natuurlijk welke thema’s, maar ook in hun aanpak. En Solidaridad moet ik zeggen, sprong er voor mij in het begin niet uit, maar uhm wat Solidaridad typeert is dat zij samenwerken met de private sector in het werken aan een meer duurzame productie. En dat is heel anders dan een Ngo zoals Greenpeace of Milieu Defensie die meer activistisch werkt, meer attenderend. En waar we het nog niet over gehad hebben, maar Solidaridad is ook een netwerkorganisatie dus we zijn een internationaal netwerk en wij hebben in alle regio’s waar wij werken, hebben we lokale kantoren met lokale staf. Dus wij zijn geen Nederlandse organisatie die dingen in het buitenland doet, maar wij zijn zegmaar uhm, ja we zeggen altijd: we have boots and brains on the ground. Maar ook echt embedded in de natuur in het werken, in, ja, in de maatschappij daar. Wat mensen daar belangrijk vinden. En dat maakt Solidaridad wel… dus die twee aspecten van; we zijn een internationale organisatie die lokaal geworteld is en we zijn een pragmatische partner die gericht is op samenwerking. En dat is een best wel moeilijke balans, en dat linkt ook zeker aan de vragen in jouw interview, want in heel veel ontwikkelingsvraagstukken en duurzaamheidsvraagstukken daar zitten allerlei trade-offs aan. In hoe je het snapt, in welke belangen je mee laat wegen, ook alleen het idee al dat iemand kan bepalen welke belangen meewegen; welke machten spelen daar? En de illusie dat we dat kunnen snappen met z’n allen en dat bewust kunnen sturen. Dus er zitten zoveel kanten aan, uhm, maar vanuit het startprincipe en in hoe we werken en hoe we georganiseerd zijn geloof ik wel heel erg in, uhm, ja de manier waarop Solidaridad zich positioneert. En dat maakt het ook extreem boeiend van; hoe leren we daarover? En hoe blijven we kritische vragen stellen en hoe blijven we onszelf vernieuwen? Want op het moment dat je het denkt te snappen loop je eigenlijk alweer achter, weet je wel? Maar dit is ook een beetje mijn persoonlijke, heel vermoeiende levensinstelling, maar het past wel… ik voel me wel fijn in de organisatie op die manier. Alleen geeft het niet heel veel voldoening want het zijn allemaal van die problemen, ja, die zijn morgen niet opgelost. Dus… uhm, als je werk wil waar je resultaat ziet… *lacht*. En dit bedoel ik niet negatief want je ziet heel veel resultaat maar, snap je, je werkt… als je zegt, ja klimaatverandering, nouja, ga er maar aan staan. Dat doe je niet als organisatie alleen. Maar in ieder geval, lang verhaal. Ik praat ook veel, dus uhm…
Nee, alleen maar hartstikke goed, daar ben ik heel blij mee *lacht*. Uhm, ja, wat zou je omschrijven dat het doel is van Solidaridad? Gewoon in het kort.
Ja, in het kort, zeg maar, onze visie is, dat is een beetje cliché, maar… dat alles wat we produceren en alles wat we consumeren, uhm… dat we dat duurzaam doen en dat betekent dus ook zeg maar met aandacht voor mens, milieu en voor de toekomstige generaties. En dat het ook genoeg is. Dus zeg maar, er zit ook een verdelingsvraagstuk in. Maar dat is meer de algemene visie. En wat ik nog niet genoemd heb, maar wat centraal staat in hoe Solidaridad werkt is de positie van de boer en de workers. Dus zeg maar degenen die in de productieketen werkzaam zijn en die vaak juist weinig invloed hebben en ook aan het kortste eind trekken als het erom gaat wat er verdiend wordt. Dus het gaat heel sterk over hoe de positie van de boer te verbeteren in de keten, maar ook gewoon voor zichzelf, voor het inkomen, het algemene welzijn. Uhm, dus dat is wel heel concreet. En
dat brengt ons ook altijd terug in welke rol we willen pakken in de samenwerking met bedrijven bijvoorbeeld. Onze focus gaat uit naar hoe is de situatie voor de producent en hoe kunnen we die verbeteren?
Oké, ja. En uhm, binnen de organisatie, zijn er de afgelopen jaren belangrijke ontwikkelingen geweest?
Ja uhm, zeker. Ik zei eerder al; die transitie naar een netwerkorganisatie, dat is net voordat ik bij Solidaridad kwam gebeurt. Dus rond de periode van 2010 geloof ik. Maar we hebben ook een soort 50-jarig bestaan gevierd dus daar hebben we ook een hele mooie timeline van, dat kan voor jou ook nog nuttig zijn. Maar in ieder geval die netwerk organisatie is niet iets wat er vanaf het begin al was, maar sinds ik er was wel zo en dat is alleen maar meer gevestigd en gegroeid en dat is dus echt een kracht van onze organisatie. Uhm, en meer recent… net zei ik al; de positie van de boer staat centraal maar we werken ook in commodity ketens omdat als je kijkt naar productie van allerlei voedselgewassen die we consumeren met zijn allen dan zijn er een aantal die echt een hele hoge milieubelasting hebben en ook grote impact hebben op sociale omstandigheden. Dus we hebben koffie, thee, cacao, palmolie, suiker, aquaculture, ik weet niet of je dat allemaal gelezen hebt maar die commodity programma’s die commodity ketens die staan centraal. En daar omheen hebben we commodity programma’s en dat biedt zeg maar het kader waarbinnen we met allemaal stakeholders in de sector werken aan verduurzaming. Dus elke sector heeft weer zijn eigen context met bepaalde actoren en productiegebieden, maar dat bied dan het kader waarbinnen wij werken… en nu dwaal ik af, wat was ik ook al weer aan het vertellen?
Over de ontwikkelingen gewoon van de afgelopen jaren.
O, ja, ja, ja, maar wat ik dus wou vertellen; dat is dus een hele belangrijke structuur waarbinnen wij werken die commodity programmering. Maar tegelijkertijd zijn we sinds 2016, hebben we gezegd van ja, klimaat is een extreem belangrijk thema om allerlei redenen. Ook vanuit de producent gezien; de problemen die ervaren worden in de landbouw als gevolg van klimaatverandering. Maar ook de rol van landbouw in het tegengaan van klimaatverandering. Dus klimaat werd een veel belangrijker onderwerp en ook landschapsbenadering wat een hele andere manier van kijken is naar duurzaamheid. In plaats van de keten, waar je alleen kijkt naar de actoren, kijk je naar een gebied, naar het productielandschap en ook de diversiteit van de actoren in dat landschap. Dus zeg maar als je werkt aan duurzame palmolie moet je met alle actoren in de palmolie keten werken maar als je kijkt naar dat productiegebied dan zitten daar al weer veel meer actoren in dat gebied die misschien wel helemaal niks met die palmolie hebben en er juist tegen zijn weet je wel. Dus die gebiedsbenadering is een hele… dan ga je automatisch op een hele andere manier vragen stellen over duurzaamheid want je hebt een ander startpunt. Dus aandacht in ons programma voor klimaatverandering en hoe wij daar actief een rol in kunnen spelen en die landschapsbenadering dat zijn zeg maar de dingen die sinds 2016 meer op de agenda zijn gekomen. En andere onderwerpen zijn bijvoorbeeld ook, uhm, ja, wij noemen dat digital solutions dus zeg maar veel aandacht voor de rol van technologie en data in hoe wij veel meer bereik zouden kunnen creëren, maar ook hoe maak je informatie toegankelijk en welke machten spelen daar allemaal mee of tegen. Dus dat gaat ook meer over operationeel maar ook, ja, over hoe de samenleving verandert en hoe je daar in mee gaat. En een andere belangrijke, of ja, twee belangrijke we noemen dat innovatie thema’s dus; klimaat, landschap, digital solutions/fair data, uhm, en dan zijn er nog twee. Een is gender and inclusion en gender is al decennia een belangrijk thema in ontwikkelingssamenwerking, maar ja, je merkt het ook in ons leven van alledag, het blijft een thema wat zich ook blijft vernieuwen en de manier en ook de ruimte die er is om het aan te pakken. Ook in de afgelopen vijf jaar is er
een enorme slag gemaakt in de organisatie om gender maar ook inclusiviteit in de zin van hoe betrekken we jeugd specifiek, om die aspecten meer mee te nemen in onze programmering. En de laatste die ik noem is impact investment wat een beetje, ik vind het bijna alweer oudbollig klinken, maar dat was ook een soort hype, maar wat ook een heel belangrijk achterliggend denken is wat ook wel verankerd is in Solidaridad is wij doen ons werk met publieke financiering vanuit ontwikkelingssamenwerking, maar uiteindelijk… je bent afhankelijk van subsidie en de veranderingen die je wilt doorvoeren moeten wel blijvende veranderingen zijn en die moeten gefinancierd worden, die moeten mogelijk gemaakt worden, er moet een businessmodel voor zijn. Dus de manier waarop je nadenkt over financiering en welk geld je kunt mobiliseren voor de veranderingen en activiteiten die wij belangrijk vinden is een cruciaal onderwerp van ons werk en impact management was dus ook bij uitstek een innovatie thema waar er actief gezocht werd naar verschillende financieringsmodellen; hoe breng je publiek geld en privaat geld samen? Of de rol van impact investors dus die ook niet alleen rendement willen in de zin van geld maar ook gewoon positieve impact dus in sociale zin of in milieuwaardes. Dus dat in ieder geval wat ik nu allemaal zeg was onderdeel van ons afgelopen strategisch plan tussen 2016 en 2021 en dit waren vijf innovatiethema’s. En we zijn nu net begonnen aan een nieuw strategisch plan waar deze elementen ook weer in mee worden genomen en als je het leuk vindt kan je ook, er is een samenvatting van die strategie dus daar kan je ook nog even een blik op werpen. Maar in ieder geval dit waren de belangrijke veranderingen van de afgelopen periode.
Ah ja, en staat dat gewoon op jullie site?
Ja! Maar ik kan je ook gewoon een linkje sturen zo hoor.
Ah, super en die timeline waar je het net over had ook?
Ja!
Ja, want die heb ik inderdaad wel voorbij zien komen, maar volgens mij kon ik het document zelf niet vinden maar alleen een samenvatting volgens mij op jullie site.
Ah oké, maar nee, ik heb die laatst ook met iemand anders gedeeld dus ik zal dat wel naar je doorzetten want dat is wel. Ja, een ander ding, en dat is niet, nouja het is wel relevant, dat oorspronkelijk waren wij ook een kerkelijke organisatie. En toen ik ging soliciteren bij Solidaridad… sommige organisaties zoals ZOA en uhm Pax Christi… er zijn een aantal die hebben een heel duidelijke… ja soms werd er zelfs in de vacature gezegd dat je zegmaar christelijk moest zijn. Ja ik dacht, ja misschien ben ik naïef maar ik dacht echt hoe kan je dat vragen, maar dat vond ik toen verrassend maar Solidaridad heeft in 2010 officieel gebroken met de bisschoppen want wij hadden ook echt een verbinding met de katholieke kerk en ik weet zelf nog dat ik best wel opgelucht was want voordat ik ging soliciteren was ik aan het lezen over de organisatie en toen dacht ik: oh, gelukkig! *lacht* Het leek me gewoon een beetje, ja, toch ook een beetje niet passend zegmaar hoe geloof en werk, dan denk je ja, ik bedoel als ik naar de kerk wil dan ga ik wel naar de kerk, dan hoef ik niet uhm.. maar dat zijn mijn privé gedachtes daarover. Dat staat allemaal in dat document en dat is ook super interessant ook hoe die sociale betrokkenheid vroeger ook via de kerk werd georganiseerd hè. Dus dat was ook een belangrijke bron van inkomsten om überhaupt die activiteiten te kunnen doen dus dat document van 50 jaar is wel echt leuk om en ook mooie foto’s, echt historisch.
Ik schrijf het even op.
Ja, super.
Maar goed, dit is allemaal best wel, ja het is allemaal veel background information.
Ja nouja, ik vind het wel heel leuk *lacht*. Maar nu gaan we echt in op de vragen die ik ook had gestuurd. Ja, het zijn natuurlijk hele open vragen, maar we gaan er gewoon in duiken. Wat betekent ontwikkeling volgens jou?
Ja, ja, dat is wel een hele grote vraag want dan heb je het nog niet eens over duurzaamheid zegmaar. Maar ja, ontwikkeling, uhm, het eerste waar ik aan denk is hebben we het over persoonlijke ontwikkeling of over maatschappelijke ontwikkeling of meer over economische ontwikkeling. Dus uhm, maar uiteindelijk staat ontwikkeling voor mij, hoe ik nadenk over ontwikkeling in ieder geval dan gaat het heel erg over zelfbeschikking en over kansen en het is een balans tussen wat zijn je individuele mogelijkheden en wensen en wat je wil en hoe je je gaat ontwikkelen of vorm mag geven, maar dat hangt samen met de context waarin dat kan waarin die kansen worden geboden, maar ook gewoon in de zin van veiligheid, dus vrede en veiligheid en gezondheidszorg, uhm, onderwijs, er zijn zoveel voorwaarden nodig in de context om individuen te helpen ontwikkelen. En ik ben me er heel erg van bewust hoe ik het zeg want dat is ook een kritiek op onze maatschappij in het Westen dat wij heel individualistisch zijn. Dus zegmaar als ik zeg van in ontwikkeling gaat het over het individu en de context die de ontwikkeling mogelijk maakt daartussen zit nog een super belangrijke schakel van, ja, wat is het sociale web waarin je, ja, als mens mag zijn zeg maar. En dat vind ik juist, dat is super interessant ook als je bijvoorbeeld kijkt naar… het is ook bizar van onze taal dat we het hebben over developed countries en underdeveloped countries, dat is ook bijna een schending van… ja maar, op bepaalde indicatoren kun je dat natuurlijk wel… als een land niet