Transcript interview
Eigenaar Ecocamping Tussen Wad en Strand Ameland
8 mei 2015, 14.00 uur, duur interview 45 minuten U bent dus de eigenaar van ecocamping Tussen Wad en Strand
Ja, ja.
En in 2013 is dit een ecocamping geworden, hoe heeft zich dit ontwikkeld?
Ja, kijk ik weet niet eco, wanneer je die naam voeren mag, aan welke standaard je dan voldoet, ik heb wel wat opgezocht op internet, maar dat zat ik finaal boven, zeg maar die standaard, dus misschien. Kijk ik wil energieneutraal, ik had ooit eens het prachtige plan om energieneutraal te zijn.
En dat is wel gelukt?
Ja
En wat is dan de standaard die u op internet had gevonden?
Uh, nou, volgens mij moet je dan aangesloten zijn, dan moeten er controleurs en dergelijke, als ik het goed heb hoor. Dat kan ik ook wel fout hebben, maar daar staat me zoiets van bij. Maar kijk, ik denk van ik hou niet van controleurs. Enne...
Ja, ja. Maar die zijn dus nooit langsgekomen?
Neu..
Maar als u toch aan de eisen voldoet....
Precies, dan durf ik die naam ook wel te voeren.
Dit wordt dan niet gecontroleerd?
Dat weet ik niet, dat weet ik niet, naja misschien moet ik het dan toch anders noemen, het is een beetje een wazig stukje voor mij.
Maar waarom heeft u er dan voor gekozen om over te gaan naar een ecocamping?
Omdat ik voorzie dat het zo niet goed komt, dat is misschien een beetje een depressieve gedachte.. haha
Dat het niet goed komt met het milieu?
Nee, ik vind het, dat vind ik ook als enigste op het eiland waarschijnlijk, het boren, de NAM laat ons zakken.
Aha, ja.
Maar volgens mij als je op een eiland woont, dan wil je niet zakken, maar daar ben ik de enigste in...
Verder zijn er niet veel mensen die daar op tegen zijn?
Nee, nee...
Want heeft u hier daadwerkelijk dingen van gemerkt, dat het eiland verzakt?
Ja, ja, het eiland wordt korter, want normaal loopt het eiland van West naar Oost..
Uhu
En dan komt er steeds aan de oostkant wat bij, daar zijn wel satellietfoto’s van en onderzoeken... Ik hou niet van onderzoeken en, maar goed jij doet ook een onderzoek...
Haha, sorry...
Het eiland vorig jaar, ik doe ook strandritten zeg maar...
Ah, oké, leuk!
En die kilometerpaal op het strand, en de laatste paal die viel op een gegeven moment om, en er is alweer een stuk van het eiland af en ik denk als het eiland van West naar Oost lopen wil...
Dan wordt het eiland steeds korter?
Dan moet het van West afgaan en van Oost groeien, maar nou wordt de oostkant kleiner, dus daar klopt iets niet. Plus dat het strand bijna ieder jaar opgespoten moet worden. Dat zijn zaken die staan mij eigenlijk niet aan met een stijgende zeespiegel.
Dat hoort niet nodig te zijn?
Je kan zeggen dat als het te gek gaat dan moeten we hier vertrekken dat kan je bedenken, en je kan zeggen dat houd je alleen toch niet tegen, maar dat klopt wel allemaal. Maar om, uh, met de grijze massa mee te lopen ben ik ongeschikt.
Uh, nou, daar moet je mee uitkijken, want, dat schrikt ook af. Dan krijg je houtje touwtje toeristen die net zo gek zijn als ik misschien.
U krijgt er wel een ander soort toeristen van?
Uh, nou je moet uitkijken dat je niet.. Mensen voelen zich vaak, uh, aangevallen zeg maar. Ik heb ook een elektrische auto, volledig elektrisch, maar dat wil niet zeggen dat ik die andere mensen niet mag of slecht vindt...
Nee zo, natuurlijk..
Maar zo ervaren zij het soms wel, dus je moet wel dat je zegt ecocamping, en oh uh.
Er moet wat meer uitleg bij?
Ja, want ik ben vaak in gesprek met die mensen en ik merk ook niet echt dat de mensen speciaal daarvoor komen.
U heeft niet gemerkt dat sinds u...
Nee, nee.
Overging naar een ecocamping er andere klanten kwamen?
Nee, er zullen een paar tussen zitten, maar, maar die mensen hebben vakantie en willen geen moeilijk gelul. Haha, zo is het..
Haha, snap ik ook wel...
Ja, en dat ligt ook voor de hand, ik bedoel ik ga zelf ook op vakantie en dan kijk ik ook niet waar is nou een ecoplaatsje of...
Gewoon eerst kijken naar de locatie en dan pas....
Ja, en ik waardeer wel enorm dat mensen daarmee bezig zijn, maar dat is wat anders, maar ik zoek mijn vakantie er niet op uit en dat merk ik hier ook dat dat niet gebeurt.
Nee, dat begrijp ik.
En, toch willen ze wel weten hoe het dan is dat je op zonne-energie kan douchen, zeg maar, en de warmwatervoorziening en dat wanneer de zon niet schijnt hoe ik het dan doe. En dat ik dan met de houtvergasser doe...
Want u werkt met een houtvergasser en zonne-energie vooral?
Ja, ja.
Ook nog met windenergie?
Wind dat wou ik graag, maar, uh, de buurman heeft daar voor gezorgd dat dat niet door ging, zeg maar.
Want wat wou u dan eigenlijk?
Een kleine windmolen, kijk ik heb nu 15000 KW verbruik ik en dat lever ik, de zonnepanelen leveren dat ook op, maar ik weet niet of je gister die discussie op televisie hebt gezien....
Nee, dat heb ik niet gezien, ik was gisteren de hele dag op Borkum bezig met onderzoek.
Oh, dat is ook mooi, maar dan mis je misschien wel het belangrijkste, want dat was gisteren, maar dat kun je op programma gemist terug kijken. Want in Duitsland beginnen ze daar ook tegen aan te lopen.
Ja, daar zijn ze al druk met windmolens, in ieder geval.
Tja, ze willen een Europees netwerk hebben en blablabla, want kijk ik kan wel zeggen dat ik 15.000 KW produceer en ik neem 15.000 KW, maar daar is de kous niet mee af natuurlijk want het is ook een keer donker.
Ja, je moet wel een beetje reserves hebben dan.
Dus dan moeten de accu’s, dan een pakket accu’s hebben en dan moet je je afvragen of je met winter en weinig zonuren het dan redt, dan uh, is een kleine windmolen van, die had ik in Groningen een keer ergens gezien, dan heb ik dat ook afgedekt zeg maar. Maar toen moest ik voor de rechter verschijnen en, uh, toen dacht ik, uh, schrijf ik een briefje, keurig geschreven, dat ik niet voor de rechter wil verschijnen voor iets uh...
De buurman was er zeer fel op tegen?
Ja, en ik zei, ik doe het ook voor de kinderen van de buurman en niet alleen voor mezelf en ik wil een voorbeeld stellen van zo kan het ook.
Ja, zo.
Dus, ik kom niet voor de rechter en toen heeft die rechter nog geprobeerd of we er ook samen uit konden komen, dus die man was wel van goede wil, maar die buurman wou het niet, dus kijk als je het woord windmolen zegt dan schiet iedereen in de stress.
Ja, dat zeker!
Maar jij hebt ook wel gezien, dat als je op de boot zit en je vaart naar het eiland toe dan zie je een paar knallers van de NAM, uh, grote booreilanden, staan.
Ja, klopt.
En het is zelfs..
Maar is dat dan minder storend dan..?
Nee, niet echt, maar dat vind ik ook. De mens is een raar ding, vroeger was ik bij vrienden in Duitsland en toen kreeg ik een man, met een fotoboek van Ameland en.... en dan verwacht je dus een vuurtoren en reddingsboten...
Het typische beeld wat je bij een eiland hebt..
En hij slaat het boek open en.. booreiland... Dus dat zit al vast aan Ameland en dat is al net zoals de vuurtoren zeg maar..
Dus u denkt dat mensen gewoon een beetje moeten wennen aan het idee van windmolens?
Ja, precies, het is gewoon een mindset die je hebt, en, en mensen willen niet veranderen, dus dat lukt mij ook niet in mn eentje om dat voor elkaar te krijgen. Maar de mens die wil dat niet.
Misschien met de tijd dat het nog enigszins bijdraait?
Ja, kijk dat is. Ik denk zo..
Het werk gaat uiteraard gewoon door...
Ja, ja..
Maar we hadden het over de windmolens, als ik het zo begrijp vindt u windmolens totaal niet storend in het landschap?
Nee, ik vind zelfs we kunnen er niet zonder en de lui die daar problemen mee hebben moeten ze direct van het stroom afsluiten.. haha.
Niemand wil het in zijn achtertuin, maar toch wil iedereen groene energie..
Klopt, kijk ik.... Vroeger, kijk Nederland bestaat door molens, anders was de helft er niet eens geweest...
Hoe bedoelt u?
Nou dat is toch allemaal vrij gepompt met, uh, gemalen en dergelijke.
Ja, oké dat klopt.
Toen zeiden ze ook niet weg ermee, want dan konden ze er weer een stuk land erbij krijgen. Maar het zijn nu gewoon verwenden... Kijk, als jij een windmolen, ik vind het niet zo dramatisch allemaal, plaatst, dan begrijp ik dat je daarvoor zegt, kijk we zoeken een goede plek waar zo weinig mensen er last hebben. En ik ga ook niet zeggen dat het het mooiste ding is wat er op deze aardbol is, uh, dat is onzin. Maar als je stroom hebben wil, moet je iets doen!
Maar of het nou ook echt storend is, dat is ook wel weer een stap verder...
Ja, dat is dan ook de vraag.. maar ik stel me voor dat als dat soort ontwikkeling niet zo tegengewerkt wordt door Jan en Alleman, kijk dat heeft natuurlijk allemaal met geld te maken..
Hm, ja.
Kijk, als daar over 20 jaar iets anders is of iets beters is, dan trek je dat ding toch om en dan is het toch weg.
Ja, klopt.
Ik snap het drama niet...
Maar wat zou dan een goede plaats op Ameland zijn om windmolens te plaatsen?
Nou, ik heb dat toen geprobeerd, maar de gemeente die dacht van, nah laat maar gaan, laat het hem maar eens proberen en mislukte dus, maar kijk het is veel beter als iedereen.... Kijk, ik zag ze toevallig daar in de Polder, daar heeft vast niemand er last van, maar het is veel beter om centraal twee grote windmolens te hebben als overal verspreid kleine windmolentjes.
Ja, dat zou minder overlast zijn.
Ja, precies, dus wat ik wil is niet helemaal logisch, dat snap ik ook wel, alleen je komt geen stap vooruit, dus..
Nee, je moet wel veel mensen hebben die dat dan ondersteunen..
Ja, dus toen zei ik dan laten we met de hele buurt doen, en dan één, dat we allemaal ervan profiteren en eraan meebetalen en, uh..
Een soort van investering voor iedereen?
Ja, ja... Geld is toch niks waard, dus dan kan je het net zo goed daar in steken, en, maar, kijk, die mensen die denken anders als ik en dat is ook logisch. Iedereen denkt anders en iedereen heeft ook gelijk, dus dat is ook, totdat hij nieuwe inzichten krijg... dan heeft hij weer gelijk..
Ah, ja.
Dus ik ga niet in discussie van wie er gelijk heeft, maar als de voorlichting vanuit de politiek zou zeggen niet beter wordt dan dit, dan blijft iedereen op een uh...
U vindt gewoon dat er grote structurele verbeteringen van de overheid moeten komen?
Uh, ja, maar wat zou de ideale plek zijn, kijk Ameland die heeft een, uh, netvoeding, die gaat, uh, onder de dijk door, onder het wad door, die komt ergens bij Tenaard, uh, zou iets verder kunnen zijn, onder die dijk door, en nouja ik denk.. De provincie Friesland heeft besloten op de eilanden geen windmolens, nou dan denk ik zet hem dan daar neer, dan kan je hem zo aan die... aan die..
Dan kun je hem zo aan het netwerk verbinden..
Ja, dan heb je toch een perfecte plaats voor een windmolen.
Ja, lijkt mij ook wel een goede optie.
Maar als de mensen niet snappen waarom je een windmolen hebben wil, dan zou ik ook geen windmolen willen.
Maar zou je niet denken dat dit probleem ook met andere soorten van duurzame energie opgelost zou kunnen worden?
Nee, niet alleen, er komt wel een zonnepark nu..
Ja precies, wat vindt u daar dan van?
Ik was daar, ik was daar, ik had daar een stuk grond, dus ik moest weg, uitgekocht worden, nou heb ik gezegd, ik hoef geen geld want ik ben voor het zonnepark. Maar kijk, dat hebben we nu op een andere manier opgelost, zodat ik een voordeel kreeg zodat ik daar weg kon.
Dat u mee investeert?
Nou, nee, want ik ben zelfvoorzienend, dus wat dat betreft hoef ik niet zo zeer, alleen hier niet (andere boerderij), nou heb ik zo’n Blue Gen, dat is, eigenlijk wou ik dat helemaal niet..
Wat is dat?
Een apparaat wat stroom opwekt, maar dat kost weer gas, en het verhaal was eigenlijk, want dat zou dan in de toekomst met, hoe heet het, groen gas gebeuren.
Met bio aardgas?
Ja, precies, daar zou dat ding dan stroom van opwekken, dus maar ik heb er wel aan meegedaan, het staat mij gewoon wel tegen, maar goed...
Nou, dat is dus precies waar iedereen de hele tijd het over heeft, ik zei als jij ons kan voorrekenen wat klimaatverandering ons kost, straks, dan weet jij of het te duur wordt...
Maarja, dat kan nu nog niet....
Nou, behalve ik, denk ik, want ik kan toevallig in de toekomst kijken... haha. Nee, maar als je het ziet, als je het simpel houdt, want je lacht erom, maar als je het simpel houdt en je ziet wat er nu al gebeurt..
Ja, als je dan de lijn door zou trekken, zou je zien wat de gevolgen zijn.
Ja, ja...
Dan kun je enigszins verwachten wat het zal veroorzaken...
Ja, waarom wil niemand dat dan zien? Op een enkeling na dan..
Misschien omdat hun eigen tuin er dan op achteruit zou gaan? Uit eigenbelang?
Ja, dat is dan, dan ontbreekt er toch aan leiderschap.
Ja..
Dan hadden we toch eigenlijk al bij Duitsland moeten horen, als Merkel het wel durft te zeggen en Rutte durft het niet te zeggen.
Maar er komt hier, uh, gewoon geen initiatief op gang? Geen medestanders?
Nee, we moeten polderen en die heeft gelijk en die heeft gelijk dus het wordt gewoon de hele tijd jij wil zwart ik wil wit en dan wordt het grijs, allebei ons zin niet en weet ik veel wat.... Dus, het ontbreekt gewoon aan leiderschap, want van hier uit Nederland moet het van onderuit komen, en dat is toch belachelijk?
Ja, nouja, nou, van onderuit, die weten toch misschien juist het beste waar het om draait?
Nou, maar dat is wel triest, als we dan naar de stembus moeten en ja dan zijn wij volgens mij een stukje het spoor bijster. En het zijn helemaal geen domme jongens die daar zitten, dat bedoel ik helemaal niet, maar door dat eeuwige gepolder...
Daardoor wordt dit gewoon een beetje verwaarloosd?
Ja, en zolang, kijk jij komt uit Groningen, als jij uit Groningen komt weet jij ongeveer hoe het met het gas gaat... Dat is toch dramatisch?
Ja.
En, kijk, als wij nou met mekaar zeggen wij gaan wel aan Poetin zijn gas hangen, dan moeten wij, dan kan hij zijn kraan afknijpen wanneer hij wil en dan kan hij ons piepen laten wanneer hij wil.. Volgens mij moet je dat helemaal niet willen.
Nee, die afhankelijkheid is wel een beetje gevaarlijk.
Ja, naja dan heb je nog kernenergie en dat kernafval wordt een steeds groter probleem.. Ja, als dat niet wordt ervaren als probleem dan, uh, ga je misschien straks wel een stickje in je auto steken en dan rij je op kernenergie...
Ja, wie weet wat er ontwikkeld wordt.
Nou, precies. En, dus... Of het is idealisme of het is kortzichtigheid, maar uh, daar komt nog bij, als ik hoor over dat de topman van Shell 9 miljoen verdient, dan probeer ik alle mogelijke middelen om daar niet aan mee te betalen.
Hmhm..
En iedere stap is dan één, want hij verdient niet 90.000 ofzo, ook niet 9 ton, maar gewoon 9 miljoen, maar de mensen hebben daar niet eens een beeld meer van..
Nee, zeker niet.
Die nullen, die laatste paar nullen... Waar maak je je druk over? Maar ik vind het belachelijk, ik vind het triest dat wij als stelletje onderdanen daar achter aan lopen... daar wordt ik helemaal niet goed van.
Dus duurzame energie is noodzakelijk voor de ontwikkeling van het waddengebied?
Nouja, jij bekijkt het van die kant, ik bekijk het iets groter zeg maar, en ik snap wel hoe want er wordt vanalles geleefd, ISIS schieten ze elkaar voor de kop, en nou wat hebben wij het dan over... Zo kan je het ook bekijken.
Ja..
En ik zou zeggen, ik snap wel als ze zeggen hier voor de kust komt een partij windmolens en dan moeten wij Amsterdam van stroom voorzien...
Ja, dat ligt uiteraard moeilijk om dat voor anderen te doen dan.
Kijk, en ik denk dat wij aan twee grote windmolen genoeg hebben...
Dus u denkt dan wel dat die windmolens naar Amsterdam moeten en niet hier?
Ja, laat ze maar bij hun voor de deur zetten, hun hebben daar toch profijt van. Je moet die windmolen gewoon als je vriend zien.
Dat iedereen gewoon zelfvoorzienend is?
Ja, dat denk ik.
Denkt u trouwens dat het gaat lukken, om, Ameland heeft het plan om in 2020 CO2 neutraal en zelfvoorzienend te zijn, denkt u dat dat gaat lukken? Of heeft u twijfels?
Nou, kijk als ik op een gemiddelde verjaardag zit dan denk ik dat lukt nooit. Maar, want mensen snappen niet waarom Ameland dat wil..
Tjah, maar er komt toch een zonnepanelenpark...
Ja, dat is dan een doorzettingsvermogen van een, uh, burgemeester of gemeenteraad, uh, kijk de burgemeester wil ook altijd een stempel op zijn ambtsperiode drukken.. En dan...