Tot slot

We kunnen niet zeggen dat communiceren met de burgers in de gemeente Reimerswaal makkelijker is geworden. Gebleken is dat de gemeente Reimerswaal haar kansen niet goed benut. De beperkte capaciteit op de afdeling voorlichting heeft gevolgen voor de externe communicatie en de ondersteuning aan de interne klanten. De kwaliteit en de kwantiteit van de externe communicatie door de gemeente Reimerswaal zijn niet opti-maal. Door middel van de aanbevelingen die hiervoor gedaan zijn, zouden de externe communicatie en de ondersteuning aan de interne klanten geoptimaliseerd kunnen wor-den.

Deze scriptie had tot doel te analyseren hoe de ondersteuning van de afdeling voorlich-ting aan de gemeente Reimerswaal ervaren wordt. Ook is er gekeken of door aanpassin-gen te doen in de ondersteuning, de externe communicatie geoptimaliseerd kan worden.

In dit onderzoek is afgegaan op de meningen van de medewerkers, het bestuur en de observaties van de onderzoeker. Om meer harde bewijzen voor de gedane conclusies te verzamelen, is een klanttevredenheidsonderzoek aan te bevelen. Zo kan men de ervarin-gen en meninervarin-gen van de externe klanten peilen en deze vergelijken met de ervarinervarin-gen en meningen van de interne klanten.

Afstudeerscriptie Lotte Rijk 52

Samenvatting

De laatste jaren zijn er veel ontwikkelingen geweest op het gebied van overheidscommu-nicatie. De gemeente Reimerswaal wil met dit onderzoek kijken of beleid en praktijk nog goed op elkaar afgestemd zijn en of de voorlichtingsfunctie nog goed ingevuld is.

Gekeken is naar wat de mening van het college en de medewerkers is over de onder-steuning van de afdeling voorlichting en de externe communicatie door de gemeente Rei-merswaal. Er is een antwoord gezocht op de volgende vraag:

• Hoe kan de afdeling voorlichting van de gemeente Reimerswaal de externe com-municatie optimaliseren door middel van de ondersteuning aan alle afdelingen van de organisatie?

Gekozen is voor een casestudy in combinatie met een enquête uit te voeren. Dit lijkt de beste manier om een antwoord te vinden op de onderzoeksvraag. Er is sprake van een verkennend onderzoek en er zijn kwantitatieve en kwalitatieve gegevens vergaard. Bij de interviews en enquêtes zijn maatregelen getroffen om vertekening zoveel mogelijk tegen te gaan.

Uit het onderzoek blijkt dat een heldere, eenduidige visie van het college over voorlich-ting ontbreekt. In de praktijk hebben de collegeleden verschillende meningen over het onderwerp. Dit schept onduidelijkheid bij de afdeling voorlichting. Het voorlichtingssta-tuut is niet meer actueel en is niet bekend bij de meeste medewerkers.

De afdeling voorlichting houdt zich vooral bezig met uitvoerende taken, niet met advise-ring, terwijl dit wel erg belangrijk is. Er komt weinig vraag vanuit de afdelingen naar ad-visering, maar er is ook te weinig capaciteit voor. Veel uitvoerende (communicatie)taken liggen bij de afdelingen zelf, maar zij missen de kennis om hier goed mee om te gaan.

De afdeling voorlichting ziet ook niet alle communicatiemiddelen voor ze ‘de deur uit gaan.’ Hieruit blijkt dat de faciliterende rol van de afdeling voorlichting niet meer toerei-kend is en af en toe leidt tot communicatiemiddelen die niet goed zijn afgestemd op de burger.

In de gemeente Reimerswaal is te weinig sprake van interactieve beleidsvorming. Door-dat de afdeling voorlichting vaak alleen maar kan reageren, worden de burgers niet altijd tijdig geïnformeerd en betrokken bij (nog) niet aanvaard beleid. Ook is er van geïnte-greerde communicatie nog weinig sprake. Lang niet alle medewerkers weten tijdig de afdeling voorlichting te vinden. De capaciteit op de afdeling is dusdanig dat men niet veel meer actie kan ondernemen. De klantvriendelijkheid wordt wel gewaardeerd door de me-dewerkers.

Het is belangrijk dat het college eerst een eenduidige en duidelijke visie op communicatie gaat formuleren. Zodat ook in de praktijk de neuzen dezelfde kant op staan. Mede aan de hand hiervan kan er nieuw communicatiebeleid gevormd worden. Hier moeten geïnte-greerde communicatie en interactieve beleidsvorming een rol in krijgen. Het zou goed zijn voorlichting om te dopen tot communicatie, zodat het tweerichtingsverkeer in de naam weergegeven wordt.

Het is aan te bevelen dat de beleidsmedewerkers, het bestuur en andere medewerkers die veel met communicatie te maken hebben, een training volgen in communicatiebe-wustzijn. Hier hoort een handleiding bij, waarin uitgelegd staat hoe om te gaan met ver-schillende communicatiemiddelen en activiteiten. In deze handleiding kunnen de doelen van het nieuwe communicatiebeleid genoemd worden, zodat deze breed bekend zijn. Het zou goed zijn als de capaciteit van de afdeling voorlichting uitgebreid zou worden naar een fulltime en een parttime communicatiemedewerker, zodat de afdeling zelf meer actie Afstudeerscriptie Lotte Rijk 53

kan ondernemen. Tot slot is het verstandig vervolgonderzoek te doen in de vorm van een klanttevredenheidsonderzoek. Zo kan er gekeken worden of de ervaringen en meningen van de medewerkers en het college overeenkomen met de ervaringen en meningen van de inwoners.

Afstudeerscriptie Lotte Rijk 54

Literatuurlijst Boeken

• Olsthoorn, A.C.J.M. Velden, van der, J.H. (2007)

Elementaire communicatie, strategie - beleid – uitvoering. Utrecht/Zuthpen:

ThiemeMeulenhoff, derde druk.

• Galjaard, C. (1997)

Overheidscommunicatie, de binnenkant van het vak. Utrecht: LEMMA

• Jumelet, L. en Wassenaar, I. (2003)

Overheidscommunicatie. Utrecht/Zutphen: ThiemeMeulenhoff

• Schoemaker, H en Vos, M.F. (1993)

Communicatiemanagement voor organisaties. Utrecht: LEMMA

• Hemming, B. (2005)

Communicatie managen. Amsterdam: Boom

• Saunders, M. Lewis, P. Thornhill, A. (2006)

Methoden en technieken van onderzoek. Amsterdam: Pearson Education Benelux, derde druk

• Dewez, B. Montfort, P. van der, Rooij, M. van, Voogt, E. (2001)

Overheidscommunicatie, de nieuwe wereld achter postbus 51. Amsterdam: Boom

• Vereniging van Nederlandse Gemeenten (1996)

Besturen en communiceren in meerkernige gemeenten. Den Haag: VNG uitgeverij

• Zweekhorst, P. (2001) Communicatiemanagers, visies van topmanagers. Amster-dam: Boom

• Padmos, B. (2006) De scriptiesupporter, een doeltreffende aanpak van je scriptie.

Antwerpen/Apeldoorn: Garant, zevende druk.

Websites

• Politiek digitaal:

http://www.politiek-digitaal.nl/nieuwedemocratie/overheidscommunicatie, Bemoeizuchtige burger be-paalt overheidscommunicatie. 26 maart 2007

Artikelen

• Middel, R. (2002) ‘Daar hebben we toch communicatie voor?’ Faculteit van Com-municatie en Journalistiek, Hogeschool van Utrecht.

• Rebergen, D. en Postma, N. (2006) De communicatieparagraaf, meer dan een niemendalletje! Klink.3 p. 18-19

Beleidsstukken

• Gemeente Reimerswaal (1993) Voorlichtingsstatuut

• Onderzoeksbureau OCM (2002) Cultuuronderzoek gemeente Reimerswaal.

• Gemeente Reimerswaal (2007) Programmabegroting 2007-2010

• Gemeente Reimerswaal (2006) Coalitieakkoord 2006

• Gemeente Reimerswaal (2003) Ambitiestatement

Afstudeerscriptie Lotte Rijk 55