toegang tot goede zorg; Randvoorwaarden en groeiscenario

Consultatievragen:

• Herkent uw organisatie zich in de benoemde randvoorwaarden voor ‘toegankelijkheid’?

• Steunt uw organisatie het geschetste groeiscenario voor dit onderdeel?

• Bestaat er bij uw organisatie bestuurlijk draagvlak om met de andere betrokken partijen een verdere invulling en onderbouwing te geven aan groeiscenario voor ‘toegankelijkheid’ door middel van de activiteiten die in dit hoofdstuk zijn beschreven? • Wat ziet u als rol voor en ambitie van uw organisatie in dit traject en hebt u nodig om hieraan uitvoering te geven?

5

Ook hier geldt dat er al veel is ontwikkeld. De domeinbeschrijving fysiotherapie dateert van 2014 en zal binnenkort nog worden gemoderniseerd.

De beschrijving in dit hoofdstuk is zoals gebruikelijk van het zorginstituut en roept niet heel veel vragen of opmerkingen op.

In 6.2.3.1 wordt opgemerkt dat alleen op niveau van aandoeningen een uitspraak kan worden gedaan over ziektelast. Daarmee lijkt, naar wij aannemen onbedoeld, te worden uitgesloten dat dat zeker ook mogelijk is op het niveau van functionele beperkingen en

participatieproblemen. Zoals in de algemene opmerkingen al aangegeven sluit dat beter aan bij de hulpvraag van de patiënt en de fysiotherapie.

(Goed) “kunnen bewegen is van vitaal belang voor de gezondheid en zeker van ouderen”. Die stelling neemt het KNGF graag over. De fysiotherapeuten zijn bij uitstek de professionals die dat kunnen ondersteunen. Drempels moete dus zo snel mogelijk geslecht.

Naast de genoemde 600 euro (de kosten van 20 behandelingen fysiotherapie) moeten patiënten ook jaarlijks 385 euro eigen risico betalen. Dat is het equivalent van bijna 13 behandelingen. Die drempel is echt erg hoog. Om effectiviteit en kosteneffectiviteit tot hun recht te laten komen zou ook het eigen risico niet van toepassing moeten zijn op de fysiotherapie.

Daar komt bij dat ook als patiënten dat eigen risico kwijt zijn omdat zij ook andere zorgsoorten gebruiken, bij hen vaak de indruk ontstaat dat dat eigen risico aan de fysiotherapie wordt besteed omdat fysiotherapeuten in een veel hogere frequentie en tijdiger declareren. Het doel van het evaluatieonderzoek kan worden onderschreven, maar ook hier geldt weer dat het naar onze opvatting geen vertragende factor mag zijn.

Hoofdstuk 7; Betaalbaarheid; Randvoorwaarden en groeiscenario

Consultatievragen:

• Herkent uw organisatie zich in de benoemde randvoorwaarden voor ‘de betaalbaarheid’’?

• Steunt uw organisatie het geschetste groeiscenario voor dit onderdeel?

• Bestaat er bij uw organisatie bestuurlijk draagvlak om met de andere betrokken partijen een verdere invulling en onderbouwing te geven aan groeiscenario voor ‘betaalbaarheid’ van de activiteiten die in dit hoofdstuk zijn beschreven?

• Wat ziet u als rol voor en ambitie van uw organisatie in dit traject en hebt u nodig om hieraan uitvoering te geven?

• Onderschrijft uw organisatie de noodzaak om een evaluatieonderzoek op te zetten en te laten uitvoeren, om de informatie te verzamelen die nodig is voor verdere advisering en besluitvorming over het realiseren van de toekomstvisie?

• Welke rol wil uw organisatie tijdens het evaluatieonderzoek vervullen? • Onderschrijft uw organisatie de vragen die voor dit evaluatieonderzoek zijn opgesteld? Hebt u hierop aanvullingen?

Voor wat betreft de bekostiging vraagt het KNGF aandacht voor het feit dat de

6

randvoorwaardelijk is dat de substitutie niet wordt ontweken of gecompenseerd. Verzekeraars en de minister moeten dat borgen.

• Knie- en heupartrose (+ Franssen et al., Cochrane 2014, 2015) • Chronische pijn/ fibromyalgie (Busch et al., Cochrane (2007)) • Chronische lage rugklachten (Hayden et al., Cochrane (2005)) • Nekpijn (Gross et al., cochrane 2016)

• Reumatoïde Artritis (Hurkmans et al., cochrane 2009) • Ziekte van Bechterew (Dagfinrud et al., cochrane 2008)

• Claudicatio intermittens (Fokkenrood et al., cochrane 2013, Lane et al., cochrane 2014, Malgor et al., 2015) • Astma (Carson et al., cochrane 2013)

• COPD (McArthy et al., cochrane 2015) • Coronaire hartziekten (Oldridge et al. 2012)

• Kanker (Borstkanker (na operatie), survivors, tijdens behandeling en na behandeling (vermoeidheid)) (+McNeely et al., Cochrane (2010), Mishra et al., Cochrane (2012), Mishra et al., Cochrane (2015), Cramp et al., Cochrane (2012)

• Diabetes (type 2) • Hypertensie

• Lipidenprofiel / metabool syndroom • Parkinson (Tomlinson et al., Cochrane (2013)) • CVA/Beroerte

1. Claudicatio intermittens 2. Knie- en heupartrose 3. Parkinson

4. Patellafemoraal pijnsyndroom

(o.b.v. Pedersen et al. 2015 en diverse Cochrane reviews)

EFFECTIVITEIT

(basis Bürge et al. 2016)

KOSTENEFFECTIVITEIT

Veel mensen met reuma hebben baat bij fysiotherapie. Het aanleren van een andere houding, het (anders) leren bewegen met gewrichtsschade en ontstekingen of het leren van oefeningen en begeleid bewegen. Het kabinet heeft per 1 januari 2012 fysiotherapie voor 6 vormen van reuma, waaronder RA en ankyloserende spondylitis (ziekte van Bechterew), uit de basisverzekering gehaald. Dit heeft voor veel mensen gevolgen gehad, want fysiotherapie werd ineens een stuk minder toegankelijk doordat je er een aanvullende verzekering voor moest afsluiten.

De toegankelijkheid van fysiotherapie is verder in het gedrang gekomen door beperkingen van aanvullende

pakketten en risicoselectie in zorgverzekeringen. In de afgelopen jaren hebben veel reumatologen, fysiotherapeuten, reumaverpleegkundigen en natuurlijk mensen met reuma ervaring opgedaan met de nieuwe situatie en zagen ze ongewenste gevolgen. Mensen die vanwege ernstige gewrichtsschade en/of functiebeperkingen langdurig 1 of 2x per week naar de fysiotherapeut gingen, stonden opeens voor de keuze om fysiotherapiebehandelingen zelf te betalen of een dure aanvullende verzekering te nemen. En als ze dat niet konden, zich vaker ziek meldden van werk, andere medicijnen gingen nemen of in het ziekenhuis behandeld werden. Maar ook mensen met reuma die kortere periodes naar de fysiotherapeut gaan vanwege actieve gewrichtsontstekingen, hebben last van medische selectie op de aanvullende pakketten. Het is dus noodzakelijk dat de toegankelijkheid van fysiotherapeutische zorg voor mensen met reuma wordt verbeterd.

In het najaar van 2012 deden 1.700 mensen met reuma aan een vervolgonderzoek om in beeld te brengen welke gevolgen zij daadwerkelijk hadden ondervonden. Ook dit onderzoek werd uitgevoerd door onderzoeksbureau

Motivaction. Uit het vervolgonderzoek bleek dat bij veel mensen de eigen kosten van fysiotherapiebehandelingen voor grote problemen zorgden. Zo bleek dat voor 78% van de respondenten die minder of geen fysiotherapie volgen, de eigen kosten een grote drempel waren om voldoende fysiotherapie te krijgen. Van de mensen die geen onbeperkte fysiotherapie in hun aanvullende verzekering hadden, had maar liefst 80% meer fysieke klachten en had 5% zich vaker ziek gemeld op het werk. Nog eens 5% was minder gaan werken of was zelfs gestopt. Ruim een derde had meer andere zorg nodig, zoals medicijnen, thuiszorg of gingen vaker naar een specialist.

Bron: Reumafonds