Beleg van La Rochelle, 1625-1628
Richelieu liet een dam bouwen zodat La Rochelle niet meer vanuit zee door de Engelsen bevoorraad kon worden
Beleg van La Rochelle, 1625-1628
Richelieu liet een dam bouwen zodat La Rochelle niet meer vanuit zee door de Engelsen bevoorraad kon worden
Edict van Nantes, 1598 Edict van Nantes, 1598
De voornaamste bepalingen waren:
- gewetensvrijheid in geheel Frankrijk - het recht godsdienstoefeningen te houden in de reeds hiervoor in gebruik zijnde kerken.
- volledige burgerrechten
De voornaamste bepalingen waren:
- gewetensvrijheid in geheel Frankrijk - het recht godsdienstoefeningen te houden in de reeds hiervoor in gebruik zijnde kerken.
Engeland tijdens de Dertigjarige oorlog
De banden met de Republiek worden hechter:
- Elizabeth I had de Republiek openlijk gesteund tegen Spanje.
- In 1641 huwde de dochter van koning Karel, Mary Stuart, de zoon van Frederik Hendrik, Willem II. De verbintenis van de Republiek en Engeland viel slecht
Elizabeth I van Engeland, 1533-1603 Elizabeth I van Engeland, 1533-1603
In 1585 stuurde zij Graaf Leicester met een troepenmacht om de Republiek te steunen tegen Spanje.
In 1585 stuurde zij Graaf Leicester met een troepenmacht om de Republiek te steunen tegen Spanje.
Karel I van Engeland, 1600-1649 Karel I van Engeland, 1600-1649
William and Mary William and Mary
In een tijd dat huwelijken werden gesloten uit gewin deed de leeftijd van de echtelieden er minder toe. Stadhouder Willem II was dan ook pas veertien jaar toen hij in 1641 in het huwelijk trad met de Engelse koningsdochter Mary stuart, die zelf pas 9 jaar oud was. Na de
huwelijksvoltrekking, die de bruid en bruidegom stotterend
doorkwamen, en het galabanket, volgde de 'tebeddelegging’. Het huwelijk duurde negen jaar en kwam tot een einde door de voortijdige dood van Willem, 8 dagen voor de geboorte van de enige zoon van het paar Willem III In een tijd dat huwelijken werden gesloten uit gewin deed de leeftijd van de echtelieden er minder toe. Stadhouder Willem II was dan ook pas veertien jaar toen hij in 1641 in het huwelijk trad met de Engelse koningsdochter Mary stuart, die zelf pas 9 jaar oud was. Na de
huwelijksvoltrekking, die de bruid en bruidegom stotterend
doorkwamen, en het galabanket, volgde de 'tebeddelegging’. Het huwelijk duurde negen jaar en kwam tot een einde door de voortijdige dood van Willem, 8 dagen voor de geboorte van de enige zoon van het paar Willem III
Executie van Karel I in 1649 Executie van Karel I in 1649
Vrede van Munster 1648
In 1648 werd de vrede van Munster (vrede van Westfalen) getekend. Hiermee kwam een einde aan de 30-jarige en 80- jarige oorlog.
Belangrijkste gevolgen voor de Republiek: - Internationale erkenning
Vrede van Munster / vrede van Westfalen 1648 Vrede van Munster / vrede van Westfalen 1648
Paragraaf 5
De Hollandse economie blijft groeien Paragraaf 5
De Hollandse economie blijft groeien
Aan het begin van de 17de eeuw had de republiek een
economische voorsprong op grotere staten zoals Engeland en Frankrijk. De voorsprong was aan drie factoren te
danken:
- Eng en Fra waren nog in opbouw, in deze landen was vooral aandacht voor binnenlandse problemen.
- Eng en Fra richtten zich op traditionele kostbare producten en het volume van hun handel bleef achter.
- de Republiek profiteerde van de slagvaardigheid die de kleine schaal waarop men werkte met zich meebracht.
70% van de Europese handel was in handen van de koopvaardij uit de Republiek
70% van de Europese handel was in handen van de koopvaardij uit de Republiek
Rond 1600 groeide de Europese handel van de Republiek naar een internationale handel. Om dit te vergemakkelijken, werden financiële instituten opgericht:
Amsterdamse wisselbank (1609): kooplieden konden geld in bewaring geven, wisselen en overboeken.
Amsterdamse wisselbank (1609): kooplieden konden geld in bewaring geven, wisselen en overboeken.
Amsterdamse beurs (1611): handel in producten, VOC-
aandelen, afsluiten van verzekeringen, informatiecentrum en vervoerscontracten afsluiten.
Amsterdamse beurs (1611): handel in producten, VOC-
aandelen, afsluiten van verzekeringen, informatiecentrum en vervoerscontracten afsluiten.
De Amsterdamse beurs De Amsterdamse beurs
Met de oprichting, bedoeld om alle kassiers en wisselaars door één
kassiers- en wisselkantoor te
vervangen, werd een poging gedaan om aan de chaotisch toestand in het muntwezen een einde te maken.
Met de oprichting, bedoeld om alle kassiers en wisselaars door één
kassiers- en wisselkantoor te
vervangen, werd een poging gedaan om aan de chaotisch toestand in het muntwezen een einde te maken.
Amsterdamse wisselbank Amsterdamse wisselbank
De koopvaardijvloot van de Republiek werd de grootste van Europa. De Factoren die hier aan bijdroegen waren:
- Kooplieden gingen onderling samenwerken. (delen in winsten en kosten).
- Amsterdam werd de stapelmarkt (belangrijkste handelscentrum) van Europa.
Private Voorcompagnien worden opgericht Hollandse
groepen kooplieden die gezamenlijk expedities organiseren en winst delen.
De Oost-Indische compagnie (VOC)
Nadelige gevolgen:
Onderlinge concurrentie, stijgende inkoopprijzen en dalende verkoopprijzen.
Hollanders wilden een eigen handelsroute naar Indië: Portugezen bezaten het monopolie op de winstgevende
specerijenhandel met Oost-Indië en door handelsembargo’s met Spanje liep de Hollandse specerijenhandel terug.
Als opvolgers van de private ‘voorcompagnieën’ werden bijna tegelijkertijd in Engeland en de Republiek door de overheid publiekprivate organisaties als de East India Company en de VOC opgericht.
De overheid grijpt in:
Publiek-privaat houdt in dat de organisaties zowel kenmerken hadden van een privé-onderneming (aandeelhouders als
eigenaar, winst maken) als van een overheidsonderneming (staatsmonopolie, bestuursbevoegdheden)
De VOC (1602) kreeg van de Staten-Generaal: - Monopolie op de handel met Oost-Indië
- Soevereine rechten:
- zelfstandig verdragen sluiten - oorlog voeren
- forten bouwen
De VOC werd een voorbeeld van een kapitalistische
onderneming. Het ging de aandeelhouders om zoveel mogelijk winst. Dit wordt handelskapitalisme genoemd.
Ten gevolge van dit vroege handelskapitalisme vestigden
Engeland, Frankrijk en de Republiek handelsnederzettingen en koloniën in Azië en Amerika.
Ten gevolge van dit vroege handelskapitalisme vestigden
Engeland, Frankrijk en de Republiek handelsnederzettingen en koloniën in Azië en Amerika.
De VOC legitimeerde haar recht op deelname aan de handel op grond van de theorie van de
vrije zee zoals neergelegd in het geschrift Mare Liberum van
Hugo de Groot.
De VOC legitimeerde haar recht op deelname aan de handel op grond van de theorie van de
vrije zee zoals neergelegd in het geschrift Mare Liberum van
VOC hoofdkwartier in Amsterdam VOC hoofdkwartier in Amsterdam
Kaap de Goede hoop, Zuid-Afrika Kaap de Goede hoop, Zuid-Afrika
Batavia, Java Batavia, Java
Colombo, Ceylon Colombo, Ceylon
Deshima, Japan Deshima, Japan
De West-Indische compagnie (WIC):
Spanje economisch treffen d.m.v. kaapvaart (veroveren van zilvervloot).
Spanje economisch treffen d.m.v. kaapvaart (veroveren van zilvervloot).
De WIC werd (1621) opgericht voor de handel met West- Afrika en Amerika.
Doel van de WIC na 1648:
Voornaamste doel van de WIC voor 1648:
Winst d.m.v van driehoekshandel (slavenhandel), goud en plantages.
Winst d.m.v van driehoekshandel (slavenhandel), goud en plantages.
De zilvervloot was in de 16e en 17e eeuw een jaarlijks konvooi van schepen, waarin kostbaarheden van de Spaanse koloniën in Amerika werden verscheept naar Spanje
De zilvervloot was in de 16e en 17e eeuw een jaarlijks konvooi van schepen, waarin kostbaarheden van de Spaanse koloniën in Amerika werden verscheept naar Spanje
Heb je van de zilveren vloot wel gehoord, De zilveren vloot van Spanje? Die had er veel Spaanse matten aan boord, En appeltjes van Oranje. Piet Hein!, Piet
Hein!, Piet Hein, zijn naam is klein, Zijn daden bennen groot, Zijn daden bennen groot: Hij heeft gewonnen de Zilveren Vloot, die heeft gewonnen,
gewonnen de Zilveren Vloot. die heeft gewonnen de Zilvervloot. Heb je van de zilveren vloot wel gehoord, De zilveren vloot van Spanje? Die had er veel Spaanse matten aan boord, En appeltjes van Oranje. Piet Hein!, Piet
Hein!, Piet Hein, zijn naam is klein, Zijn daden bennen groot, Zijn daden bennen groot: Hij heeft gewonnen de Zilveren Vloot, die heeft gewonnen,
gewonnen de Zilveren Vloot. die heeft gewonnen de Zilvervloot.
Piet Hein verovert de Spaanse zilvervloot (1628) Piet Hein verovert de Spaanse zilvervloot (1628)
Suikerrietplantage in Suriname Suikerrietplantage in Suriname
De Trans-Atlantische slavenhandel (driehoekshandel) Europa Europa Afrika Afrika Amerika Amerika Wapens en ruilmiddelen slaven Katoen, tabak en suikerriet
Elmina, Goudkust Afrika (Ghana)
Centrum van de slavenhandel van de Republiek Elmina, Goudkust Afrika (Ghana)
Nieuw Amsterdam, Amerika Nieuw Amsterdam, Amerika
Manhattan Manhattan