Resultaten

5.4.1 Inleiding

In deze paragraaf worden de resultaten van de interviews gegeven. Voordat de resultaten gegeven kunnen worden, moet uitgelegd worden hoe de interviews verwerkt zijn. Hiervoor wordt de cause map methode gebruikt. Het traject vanaf het houden van de interviews tot de cause map wordt in de volgende paragraaf behandeld. Elke stap die genomen is om tot de resultaten te komen wordt beschreven. Hierdoor ontstaat een duidelijk beeld van het traject dat gevolgd is.

5.4.2 Verwerking interviews

Nadat de interviews afgenomen zijn, worden deze uitgeschreven tot een tekstdocument. Per vraag worden de antwoorden van de respondenten uitgeschreven. Dit wordt gedaan met oog voor detail, maar ook worden antwoorden, waarbij teveel wordt uitgeweid over zaken die niets met het onderzoek te maken hebben, teruggebracht naar de essentie. Over het algemeen is zo’n verslag van het interview vier pagina’s lang.

Het komt hierbij dus al aan op de kennis van de onderzoeker om de belangrijke antwoorden de documenteren. In dit onderzoek is gebleken dat de meeste antwoorden relevant zijn en daarom zijn de grootste gedeelten van de interviews opgenomen in het tekstdocument. Dit komt doordat de meeste vragen zo waren gesteld dat de vragen logisch op elkaar volgden en dat er geen ellenlange antwoorden op de vragen gegeven hoefden te worden.

5.4.3 Van tekstdocument tot cause map

Aan de hand van het hiervoor beschreven tekstdocument kan de cause map gemaakt worden.

In paragraaf 4.5 is aangegeven hoe dit mogelijk is. Om twee redenen wordt hier enigszins afgeweken van de beschrijving in die paragraaf. De eerste reden is dat het afgenomen interview een aangepaste manier van verwerken vereist. Er kan niet direct worden overgegaan naar eenduidige termen, omdat dan veel belangrijke antwoorden verloren zouden gaan. Het

gaat hier niet alleen om antwoorden die door veel respondenten gegeven worden, maar ook om in het oog springende uitspraken. Die uitspraken kunnen net zo veel nut hebben, als veel uitgesproken gedachten. Daarnaast is de beschrijving van de verwerking van interviews te beknopt weergegeven in paragraaf 4.5. Het is zinvol om dit hier uitgebreider te beschrijven en duidelijk aan te geven wat er in elke stap gebeurt.

Hier wordt ervoor gekozen om de respondent in het middelpunt te zetten. Het gaat immers om het denken van de respondent over de duurzaamheid van het waterschap. De vragen in het interview laten de respondent nadenken over verschillende aspecten van duurzaamheid. Door die vragen uit te werken in een cause map ontstaat er een beeld dat een respondent heeft bij duurzaamheid. Per vraag wordt dus aangegeven waar de respondent aan denkt bij de beantwoording van de vraag. De cause map ziet er nu uit als een soort boomdiagram die aangeeft welke antwoorden de respondent gegeven heeft en hoe hij verder heeft geredeneerd bij de beantwoording van de verschillende vragen (zie figuur 5).

Figuur 5: Voorbeeld van een cause map 5.4.4 Overkoepelende cause map

Nadat voor alle respondenten een cause map is gemaakt, moeten die cause maps naar een hoger abstractieniveau gebracht worden. In dit onderzoek is het nuttig om de individuele cause maps van de respondenten op twee manieren in te delen. Ten eerste kunnen de individuele cause maps per hiërarchisch niveau samengevoegd worden. Een andere manier van samenvoegen is de individuele cause maps te bundelen tot een sectorale cause map.

Om zo’n overkoepelende cause map te maken, moet er gekeken worden naar uitspraken die door veel respondenten in een groep gedaan zijn. Op deze manier wordt duidelijk hoe, over het algemeen gesproken, door die groep over duurzaamheid gedacht wordt. Daarna kan er

Respondent

Chemicaliën lozen op oppervlakte water is slecht

Lozen van chemicaliën verbieden

Vermindering lozingen

Verbetering oppervlakte water

Vergunningen verlenen voor beperkte lozing

Toename inkomsten Minder zuivering nodig

Minder kosten Verbetering financiën

5 ONDERZOEKSBESCHRIJVING

gekeken worden of er per groep, dus per sector of hiërarchisch niveau, een verschil in denken is met betrekking tot duurzaamheid.

Voor de hiërarchische samenvoeging is bij het waterschap Hunze en Aa’s een indeling gelijk aan de onderste helft van figuur 1 (zie paragraaf 2.3) te verdedigen. Er wordt dan een indeling gemaakt naar producten en wel beleids-, beheer-, en werkplanproducten. Op deze manier worden de respondenten verdeeld onder de drie soorten producten naar een ratio van 11 : 9 : 6. Hier wordt goed zichtbaar dat er aan het tweede criterium van paragraaf 5.3.5 wordt voldaan. Leden van de organisatie die beleidsproducten maken hebben namelijk meer invloed op de duurzaamheid (in de breedste zin van het woord) van het waterschap dan leden die beheersstukken maken. Die leden hebben weer meer invloed op de duurzaamheid van het waterschap dan de leden die werkplanproducten maken. De ratio geeft dus aan dat de kans om in de steekproef te zitten voor leden van de organisatie met meer invloed op duurzaamheid groter was dan voor leden met weinig invloed.

De sectorale samenvoeging van respondenten is de tweede manier om resultaten te vergelijken. Deze manier van samenvoegen volgt uit de vele malen dat er in de interviews werd gezegd dat er een verschil in denken tussen de sectoren is. Het waterschap Hunze en Aa’s heeft twee sectoren (W&W en WBO; zie ook hoofdstuk 2). Hieruit volgt dat er dus twee samengevoegde cause maps gemaakt worden, die met elkaar vergeleken kunnen worden.

Omdat de directie overkoepelend is en dus niet valt onder een van beide sectoren wordt zij niet in de vergelijking meegenomen.

De resultaten van het samenvoegen van de cause maps zijn weergegeven in bijlage 2.