Datum vergadering 16 september 2020
Voortgang erfpachtcontracten Staatsbosbeheer
Op 13 november 2019 zijn in het voorzittersoverleg de uitgangspunten en het vervolgproces voor de lange termijn afspraken besproken.
Op 15 mei jl. is op het voorzittersoverleg besloten om een brief te sturen aan de directie van Staatsbosbeheer waarin aangedrongen wordt om met spoed tot afspraken te komen voor de korte termijn. Op 7 juli hebben de directeur van RNH en het provinciehoofd van Staatsbosbeheer een brief (zie bijlage) gestuurd aan alle bestuursleden van de recreatieschappen Twiske- Waterland,
Spaarnwoude en Groengebied Amstelland waarin de oplossing voor de korte termijn is aangegeven.
Naar aanleiding van de oproep op het voorzittersoverleg van 15 mei jl. zijn de gemeenten Velsen en Ouder Amstel toegevoegd als deelnemers aan het vervolgproces, ondersteund door het organisatie adviesbureau P2, voor de lang termijn afspraken. De gemeenten Amsterdam en Haarlemmermeer alsmede de provincie Noord Holland maakten al deel uit van het proces, naast Staatsbosbeheer en RNH. De eindrapportage wordt medio september opgeleverd. De eindrapportage zal een aantal toekomstige oplossingsrichtingen beschrijven die geconfronteerd worden met randvoorwaarden en beoordelingscriteria. Een belangrijk criterium is dat er breder gekeken wordt dan alleen de huidige beheergebieden van de recreatieschappen in de MRA en dat daarin ook andere terreinen van Staatsbosbeheer in worden betrokken. Dit conform eerdere voorstellen en de opdracht.
RNH en Staatsbosbeheer hebben in een apart gesprek over rollen, visies en processen in de
recreatieschappen tevens een aantal praktische afspraken gemaakt uitgaande van het gegeven dat er eigenlijk twee lijnen zijn die beide waar zijn. De eerste lijn (recreatieschappen) is dat door de
decentralisatie van taken door het rijk het betekent dat besluiten over inrichting bij provincies en gemeenten ligt. De andere lijn (Staatsbosbeheer) is dat Staatsbosbeheer een duidelijke taakopdracht van het Rijk heeft meegekregen en dat zij daar invulling aan moeten geven. De afspraken zijn:
-Staatsbosbeheer wordt vanaf het begin van een visietraject meegenomen en bevraagd over het gebied net zoals dat bij gemeenten gebeurd;
- Er wordt duidelijk verschaft over de rol van Staatsbosbeheer in deze trajecten;
- Staatsbosbeheer neemt zitting in de Ambtelijke Advies Commissies voor de onderdelen Visie en Uitvoeringsprogramma’s, Gebiedsontwikkeling Natuur en Recreatie en Contractbeheer.
- Er wordt nagegaan of en op welke wijze de recreatieschappen de vastgoedcontracten van Staatsbosbeheer kan gebruiken.
Op 22 oktober a.s. wordt de eindrapportage besproken met de drie voorzitters van de
recreatieschappen en de ambtelijke deelnemers aan het traject. Vervolgens zal op 4 november a.s. in het gesprek met de heer S. Thijsen, directeur van Staatsbosheer, gezamenlijke conclusies getrokken en afspraken gemaakt worden over het vervolgtraject.
Voortgang erfpachtcontracten met Staatsbosbeheer 16 september 2020 Agendapunt 5a Het voorzittersoverleg stelt voor om de algemene besturen van de recreatieschappen Groengebied Amstelland, Twiske- Waterland en Spaarnwoude :
- Na 4 november a.s. de eindrapportage op te sturen en de conclusies en afspraken te delen zodat besluitvorming in de vergaderingen van december mogelijk is
Bijlagen
1. Brief Staatsbosbeheer en Recreatie Noord Holland d.d. 7 juli 2020
Behandelaars namens Recreatie Noord Holland Rik Rolleman, Manager programmasturing en vastgoed
Aan de bestuursleden van de recreatieschappen:
Recreatieschap Twiske-Waterland Recreatieschap Spaarnwoude Groengebied Amstelland
Velsen-Zuid : 7 juli 2020 Uw kenmerk : -
Ons kenmerk : U20200660 Projectnummer : -
Onderwerp : Erfpachtcontracten Staatsbosbeheer Bijlage(n) : -
Behandeld door : de heer H.G. Rolleman 06 345 177 77 en mevrouw M.J. Brouwer 06 127 057 42
Geacht bestuur,
Veel van de gronden binnen onze recreatieschappen hebben wij in erfpacht van Staatsbosbeheer. Deze 21 contracten betreffen ca 5.000 ha en hebben een looptijd van 40 tot 60 jaar. Voor een aantal gebieden is de resterende contractduur nu korter dan 30 jaar. Zonder aanvullende afspraken tussen Staatsbosbeheer en ons recreatieschap is het in die gevallen niet mogelijk om een geschikt ondererfpachtcontract aan te bieden aan onze ondererfpachters, omdat een contractduur van 30 jaar in veel gevallen een essentieel onderdeel is van de ondererfpachtvoorwaarden.
In de afgelopen jaren is geprobeerd tot een structurele oplossing te komen voor het probleem van de aflopende termijn van de erfpachten. Dit is een ingewikkeld vraagstuk. Om die reden is het opgeknipt in een korte termijn en een lange termijn vraagstuk, en met succes! Inmiddels is er een oplossing gevonden voor de korte termijn waardoor weer contracten met een looptijd van 30 jaar kunnen worden aangeboden aan ondererfpachters in onze recreatieschappen.
Oplossing korte termijn erfpachten
Deze contracten worden afgesloten in de vorm van een drie partijen overeenkomst tussen de ondererfpachter, recreatieschap en Staatsbosbeheer. Dit maakt het mogelijk om voor een langere termijn afspraken vast te leggen met een ondererfpachter, zonder dat de contractduur van de onderliggende erfpacht hoeft te worden gewijzigd. Met deze oplossing blijven we zo dicht mogelijk bij de huidige mogelijkheden in de huidige erfpachten tussen Staatsbosbeheer en ons recreatieschap. De afspraak is in goed onderling overleg met Staatsbosbeheer tot stand gekomen en biedt voor de komende periode een praktische, werkbare oplossing voor het aangaan van ondererfpachten, in afwachting van lange termijn afspraken over de status en inhoud van de erfpachtrelaties. De korte termijn oplossing vervalt wanneer er een lange termijn oplossing beschikbaar is.
Oplossing lange termijn erfpachten
Om voor de lange termijn tot een oplossing te komen, hebben Staatsbosbeheer en de recreatieschappen gezamenlijk een traject opgestart om te komen tot een nieuwe vorm van samenwerking. Dit traject wordt begeleid door het organisatie en adviesbureau P2. In dit traject worden constructieve, open gesprekken gevoerd over de belangen van de verschillende organisaties en worden oplossingsrichtingen verkend. Hierbij zijn naast de provincie Noord-Holland ook de gemeenten Amsterdam, Haarlemmermeer, Velsen en Ouder- Amstel betrokken als vertegenwoordigers vanuit de recreatieschappen. In oktober wordt het resultaat van het traject in de vorm van toekomstscenario’s besproken met de voorzitters van de 3 recreatieschappen en de heer S. Thijsen, directeur van Staatsbosbeheer, waarna het aan u ter besluitvorming wordt voorgelegd.
Toekomstscenario’s
Met het uitwerken van deze toekomstscenario’s willen wij een belangrijke bouwsteen voor de vernieuwing van de governance structuur van de recreatieschappen aandragen. In de toekomstscenario’s wordt breder gekeken dan alleen de beheergebieden van de recreatieschappen waarvoor nu erfpachtovereenkomsten met Staatsbosbeheer zijn afgesloten. Door met brede blik naar recreatiegebieden in de MRA te kijken en daar ook de terreinen en beheeropgaven van Staatsbosbeheer in te betrekken, denken we een effectieve samenwerking aan toekomstbestendige natuur- en recreatiegebieden te kunnen vormgeven. Een prachtig perspectief voor bewoners, ondernemers en bezoekers van onze regio.
Wij hopen u zo voldoende te hebben geïnformeerd. Mocht u naar aanleiding van deze brief vragen hebben, dan kunt u contact opnemen met de heer H.G. Rolleman 06 345 177 77 van Recreatie Noord-Holland of mevrouw M.J. Brouwer 06 127 057 42 van Staatsbosbeheer.
Met vriendelijke groet,
namens Staatsbosbeheer en Recreatie Noord-Holland,
Jos Gilliam
Directeur Recreatie Noord-Holland N.V.
Riena Tienkamp
Provinciehoofd Staatsbosbeheer Noord-Holland
Recreatieschappen Noord-Holland
Datum vergadering 16 september 2020
Voorstel druktemonitor
Op het voorzittersoverleg is bij de rondvraag de opmerking gemaakt dat het belangrijk is om een overzicht te hebben van de drukke en rustige gebieden om met elkaar te kijken naar een goede verdeling van de bezoekers.
Inzicht in bezoekerstromen
In bijgaand voorstel wordt een overzicht gegeven op welke wijze de recreatieschappen kunnen voldoen aan de informatie uitwisseling. Op dit moment zijn de recreatieschappen niet in staat om realtime data aan te leveren over de drukte in een gebied. De recreatieschappen staan daar niet alleen in, ook veel andere organisaties hebben weinig realtimedata. Elke organisatie monitort en registreert op een andere wijze de drukte en of bezoekers. Soms via betaald parkeren (PWN en Twiske), soms via kaartverkoop (PWN), soms via telslangen (RNH en PWN), soms via optische tellers (routebureau RNH) en soms via waarnemingen van toezichthouders (Staatsbosbeheer) of via indicatoren als vuilaanbod (Recreatieschap West-friesland).
Drukte meting door TBO- NH
De drukte in de gebieden wordt op dit moment onderzocht door de samenwerkende Terrein Beherende Organisaties in Noord Holland, waarin ook Recreatie Noord Holland deelneemt.
Directe aanleiding is de drukte die organisaties zien in de terreinen door de coronamaatregelen. Dit heeft zowel positieve als negatieve effecten op de terreinen. Vijf jaar geleden is er een uitgebreid onderzoek gedaan door NBTC/ Nipo, dat kan gezien worden als 0- meeting. De kwalitatieve quick scan, waarin ook de recreatieschappen worden onderzocht, wordt in oktober opgeleverd. Het wordt
uitgevoerd door bureau ruimte en vrijetijd. Het is wenselijk dat we in de toekomst beschikken over meer realtime informatie om op basis daarvan bezoekersstromen te reguleren en of heatmappen te maken zoals nu ook al gebeurd bij “Visit Brabant” of “Super Linda op Texel” of de “druktemeter in Alkmaar”.
Onderzoeksagenda Vrijetijdsdomein Noord Holland
CELTH heeft in opdracht van de provincie Noord Holland aanbevelingen gedaan voor de
onderzoeksagenda voor toerisme en vrije tijd. Er is veel data beschikbaar alleen is die niet compleet onder meer door de veelzijdigheid en verwevenheid van deze data. Zij stellen voor om een alliantie op te richten onder regie van de provincie (analoog aan Friesland en Zeeland) waarbij een meerjaren onderzoeksplan opgesteld kan worden. Deze onderzoeken kunnen dan per deelregio van Noord Holland ingezet worden. De onderzoeksagenda maakt ook deel uit van de visie Recreatie en Toerisme die nu door de provincie NH wordt opgesteld i.s.m. Bureau Buiten. Corona is inmiddels vertrekpunt geworden voor deze visie omdat het een indicator is voor de recreatiedruk die in de toekomst te wachten staat, onder meer door de verstedelijking.
Voorstel druktemonitor 16 september 2020 Agendapunt 5b
Het voorzittersoverleg stelt voor om de algemene besturen van de recreatieschappen - Kennis te laten nemen van de investeringsmogelijkheden inzicht bezoekersstromen
- Kennis te laten nemen van de drukte meting door de Terreinbeherende Organisaties Noord Holland zodra het rapport beschikbaar is
- Kennis te laten namen van de onderzoeksagenda vrijetijdsdomein Noord Holland
- RNH de opdracht te geven om nadere voorstellen voor betere informatie uitwisseling uit te werken in samenwerking met de provincie Noord Holland en de andere Terrein Beherende Organisaties
Bijlagen
1. Investeringsmogelijkheden inzicht in bezoekersstromen Behandelaars namens Recreatie Noord Holland
Rik Rolleman, Manager programmasturing en vastgoed
Achtergrond
De corona maatregelen maken het nodig dat de beheerorganisaties van recreatiegebieden hun bezoekersstromen actief gaan managen. Ook hiervoor bestond al de behoefte om de huidige verouderde methodiek te evalueren. Voor de recreant betekent die informatievoorziening over de drukte in gebieden en duidelijke instructies over het wel of niet toegankelijk zijn van gebieden en mogelijke alternatieven. Om dit mogelijk te maken moet de beheersorganisatie de informatievoorziening en ondersteunende systemen organiseren. Zo’n visitor management systeem bestaat, in grote lijnen, uit:
1. Draagkrachtanalyses van de bestemmingen en / of attracties.
2. Een systeem om de mate van gebruik van een bestemming te meten
3. Een systeem om de informatie van 2 te analyseren en actualiseren naar concrete conclusies die gebruikt worden om bezoekersstromen te sturen.
4. De communicatie middelen, zowel in het veld als bij de digitale informatievoorziening, om de bezoekersstromen te sturen.
Het woord ‘bestemming’ is een gebied waar een recreant een dagbesteding heeft. Een recreatieschap kan meerdere bestemmingen hebben. In de praktijk ‘wisselt’ de recreant weinig tot niet van bestemming tijdens een bezoek aan een recreatieschap. Een bestemming is dan bv de Westbroekplas, De Blauwe Poort, Het Doesstrand, Snowworld, of De Hoorne.
Omdat het sturen van bezoekersstromen vrijwel uitsluitend zal spelen op dagen met mooi weer zijn vooral de mooi-weer bestemmingen relevant. Oftewel plekken waar de recreant kan zwemmen en zonnen, (en) of waar een bepaalde specifieke activiteit kan worden ondernomen. Grote evenementen laten we hier buiten beschouwing omdat deze hun eigen sterkt gereguleerde bezoekersstromen kennen.
De focus van dit voorstel is onderdeel 2 en deels 3 van het visitor management systeem.