Persoonlijke hulpmiddelen

In het volgende deel van het interview is aan de managers gevraagd of het personeel zelf initiatieven neemt om hun ICT-competenties op pijl te houden of te verbeteren. De resultaten zijn samengevat in Tabel 9.3.

Tabel 9.3. Initiatieven van werknemers om ICT-competenties te verbeteren en oorzaken voor een gebrek aan eigen initiatief

Alle sectoren Creatieve Industrie HTSM Logistiek Overheid Zorg Bouw Neemt zelf initiatief 52% 79% 67% 50% 44% 33% 42%

ICT-training 38% 50% 20% 100% 25% - 67% Online tutorials 24% 25% 60% - - 33% - Smartphone 19% - - - 50% 33% 33% ICT-opleiding 10% 25% 20% - - - - Specialist op afdeling 5% - - - 25% - - Collega 5% - - - - 33% -

Neemt geen initiatief 48% 21% 33% 50% 56% 67% 57%

Geen promotie vanuit bedrijf 45% 50% 50% 50% 100% - 50%

Niet genoeg tijd 36% 50% - - - 100% 50%

Vinden zichzelf goed genoeg 10% - - 50% - - -

93 Van de managers claimt 52% dat werknemers in hun organisatie zelf initiatieven nemen. Managers in de creatieve industrie zijn hierbij relatief vaker positief dan bijvoorbeeld managers in de zorg of bij de overheid. Een manager merkt op:

“Het  is  aan  de  ene  kant  de  verantwoordelijkheid  van  het management, aan de andere kant is het  toch  een  beetje  overleven.”  (Z1)

Het meest genoemde initiatief dat vanuit de werknemer komt is het volgen van een training (38%): “Ja,  ze  krijgen  ieder  jaar  de  mogelijkheid  om,  sinds  we  een  nieuw  management  team  hebben, dan krijgen ze de mogelijkheid om zich jaarlijks in te schrijven op trainingen. Dat gebeurt ook wel bij mensen die dat niet per se nodig hebben in hun dagelijks werk maar zich wel willen ontwikkelen.” (O1)

“Is  er  iets  waar  ze  geen  kennis  van  hebben  of  is er een nieuw programma uitgevonden dan gaan ze allemaal zelf op cursus. Er is iets nieuws en dan moeten ze bijscholen. Dat geven ze zelf  aan.” (H4)

De interviews suggereren dat het eigen initiatief om op training te gaan relatief vaak aanwezig is in de logistieke sector, terwijl geen van de managers in de zorgsector aangeeft dat personeel uit zichzelf zal deelnemen aan een ICT-training. Ook kan de kanttekening gemaakt worden dat de aanvraag voor het volgen van een training niet altijd wordt gehonoreerd (door de organisatie of het management), blijkend uit bijvoorbeeld volgend citaat:

“Gezien  de  crisis  en  de  bezuinigingen  wordt  er  niet  elke  keer  ja  gezegd  tegen  een  opleiding.   Maar als het echt functie gerelateerd is, en je hebt het echt nodig voor je functie, dan wordt daar  gehoor  aan  gegeven.”  (O6)

Zelf iets uitzoeken of leren via internet is het tweede meest genoemde initiatief dat werknemers nemen (24%). Dit lijkt relatief populair te zijn bij werknemers in de HTSM sector. Twee managers merken op:

“Dan  kijk ik vooral naar de specialistische kennis en dan zie ik dat men buiten kantooruren actief is om de respectievelijke vakgebieden, of dat nu op LinkedIn is of elders, zich te ontwikkelen  en  profileren.  Ik  denk  dat  dat  alleen  maar  goed  is.”  (C2)

“Nou  mensen die iets snel willen leren of iets korts moeten weten die zie je dan wel op internet, YouTube filmpjes en zo, opzoeken voor die informatie. In plaats van een cursus of instructie  van  anderhalf  uur  heb  je  binnen  tien  minuutjes  je  informatie  wel.”  (C3)

Van de zelf genomen initiatieven bestaat 19% uit het gebruik van smartphones. Hiermee bedoelen de managers dat werknemers zelf zorgen dat ze bijblijven met nieuwe ontwikkelingen:

“Nou  ja  denk  ik  met  de  huidige  technologie  en  dergelijke.  Iedereen  heeft  wel  een smartphone. Dus ik denk dat men vanuit het dagelijkse leven zichzelf wel blijft ontwikkelen. Dus dat het wel  steeds  beter  gaat.”  (Z2)

“Ondertussen  hebben  we  allemaal  wel  een  smartphone  waar  we  allemaal  dingen  op installeren. Het is niet dat wij dat stimuleren, maar is meer dat onder druk van de ontwikkelingen in de maatschappij de meesten daar wel in mee gaan. Automatisch ontwikkel  je  daarmee  je  vaardigheden.”  (B3)

Ten slotte worden de volgende initiatieven nog genoemd: een ICT-opleiding gaan volgen, een specialist op de afdeling vragen om voor te doen hoe iets beter of makkelijker kan, of dit aan een collega vragen.

94 Van de managers geeft 48% aan dat werknemers in hun organisatie zelf niets tot weinig doen om hun ICT-competenties te verbeteren. In de zorg, bouw en bij de overheid lijken de percentages met respectievelijk 67%, 57% en 56% relatief groot. Uit de interviews blijkt dat de voornaamste oorzaak is dat eigen initiatief nemen niet wordt gepromoot vanuit de organisatie (45%):

“Nee,  want  dit  wordt  niet gepromoot. Nee niet echt eigenlijk. Het klinkt op zich wel als iets wat we zouden kunnen gaan doen. Dat is misschien wel iets wat we meer zouden moeten aankaarten,  dat  mensen  zich  daar  ook  bewust  van  worden.” (O2)

Deze manager maakt wel direct de volgende kanttekening:

“Dat  is  misschien  wel  iets  wat  we  meer  zouden  moeten  aankaarten,  dat  mensen  zich  daar  ook   bewust  van  worden.”  (O2)

Ook tijd wordt als een belemmerende factor genoemd voor het nemen van eigen initiatief door de werknemers (36%). Dit lijkt vooral in de zorgsector een belangrijke oorzaak te zijn. Een manager zegt:

“Over  het  algemeen  niet,  op  een  uitzondering  na.  Mensen  hebben  vaak  zo  iets  van  we  hebben   het  al  druk  genoeg.  Mensen  vinden  het  meer  een  middel,  de  ICT,  dan  een  doel  op  zich.”  (Z3) Ten slotte worden een gebrek aan motivatie of de noodzaak niet zien omdat ze zichzelf goed genoeg vinden genoemd door managers in de HTSM en logistieke sector:

“Ik  denk  dat  het  wel  handig  zou  zijn  als  sommige  medewerkers  wat  meer  met  de  tijd  mee   zouden gaan. Maar ze hebben er ook gewoon minder gevoel voor he, voor die moderne techniek. Dus dan is het ook niet zo dat ze snel uit zichzelf cursussen gaan volgen. Maar ik denk  wel  dat  het  nodig  zou  zijn.” (O3)

“Nee,  ze  werken  er  zelf  natuurlijk  dagelijks  mee, dus dat houdt ze wel up-to-date.” (H6)