• Aangifte door de schuldenaar
o Schuldenaar moet zelf aangifte doen van zijn faillissement binnen de maand nadat hij heeft opgehouden te betalen
§ Boeken neerleggen/ faillissement op bekentenis o Bij vennootschappen is de aangifte een bestuurshandeling
o Aangifte wordt elektronisch of uitzonderlijk door de neerlegging van een akte op de griffie van de ondernemingsrechtbank gedaan
o De aangifte is een bekentenis: zij bindt de rechtbank niet, deze is in elke geval gehouden om na te gaan of aan de faillissementsvoorwaarden is voldaan om misbruik te vermijden
o Enige uitzondering op aangifte binnen de maand is indien men gerechtelijke reorganisatie heeft aangevraagd
o Strafrechtelijke aansprakelijkheid
§ Strafwet bevat specifieke strafbepalingen voor gefailleerde fysieke perosnen en voor bestuurders van rechtspersonen die bepaalde handelingen hebben nagelaten of gesteld
§ Indien geen tijdige aangifte kan schuldenaar strafrechtelijk worden veroordeeld indien een bijzonder opzet aanwezig is
o Bestuurdersaansprakelijkheid
§ Niet voor natuurlijke personen die ondernemingen zijn
§ Kennelijke grove fout
• Indien een bestuurder/zaakvoerder/lid van directieraad/… een kennelijke grove fout heeft begaan die heeft bijgedragen tot het faillissement kan deze aansprakelijk worden gesteld voor de veroorzaakte schade maar zelfs ook het volledig netto-passief
• Niet voor KMO’s
• Naast de curator kunnen ook de SE een vordering tot herstelling van de waarde van de boedel instellen
§ Wrongful trading
• Een bestuurder kan aansprakelijk worden gesteld indien hij voor de vennootschap nog rechtshandelingen blijft stellen terwijl hij weet dat de vennootschap niet langer in staat is tot naleving van haar verbintenissen onder die rechtshandelingen
o Aansprakelijk voor schade die hij hierdoor heeft veroorzaakt
• Enkel curator kan deze vordering instellen
• Geldt niet voor (I)VZW of stichting die vereenvoudigde boekhouding voeren
• Verzoek van een schuldeiser
o Schuldeiser kan evenzeer vragen dat zijn schuldenaar die niet betaalt, failliet wordt verklaard à optreden bij dagvaarding
• Dagvaarding door het openbaar ministerie o Uitzonderlijk maar kan
• Dagvaarding door de voorlopige bewindvoerder aangesteld in het kader van de “voorlopige beheersontneming”
o De voorzitter van de ondernemingsrechtbank kan het beheer van de goederen van een onderneming geheel of gedeeltelijk aan diens bewind onttrekken à in de plaats een voorlopig bewindvoerder
o De maatregel wil bereiken dat de onderneming niet meer over zijn vermogen kan beschikken en dat dit beschikkingsrecht tijdelijk aan de gerechtelijke bewindvoerder wordt toevertrouwd
AFDELING
4:
FAILLISSEMENTSVONNIS• Inhoud van het faillissementsvonnis o Aanduiding van de curator
§ Faillisementsvonnis benoemt een of meer curatoren, opgenomen in de lijst van de curatoren, enkel advocaten komen hiervoor in aanmerking
§ Deze voert als neutrale persoon het bewind over de te vereffenen boedel als gerechtelijk mandataris, met een specifieke, bij wet bepaalde opdracht
§ De curator kan enkel optreden ter vertegenwoordiging van de boedel, dus van alle schuldeisers, andere dan de bijzonder bevoorrechte en de
pandhoudende
o Aanduiding van de rechter-commissaris
§ Rechtbank wijst een van haar leden aan om de afhandeling van het
faillissement op te volgen (rechter in ondernemingszaken of beroepsrechter)
§ Dubbele taak
• Toezicht op het beheer van de curator
o Brengt ook verslag uit bij de rechtbank en vergadering voor schuldeisers
• Hulporgaan van het vereffeningsbewind
o Geeft toelating voor bepaalde handelingen, beveelt /laat dringende maatregelen toe
o De vaststelling van de datum van staking van betaling
§ Tijdstip van staking van betaling mag niet worden vastgesteld op meer dan 6 maanden voor het vonnis van faillietverklaring
§ Normaal wordt het tijdstip bepaald op de datum van het faillissementsvonnis o Bekendmaking vonnis en oproep tot aangifte van schuldvordering door de
schuldeisers
§ In Belgisch Staatsblad
§ SE moeten binnen 30 dagen hun vordering aangeven in het elektronische register (RegSol)
AFDELING
5:
RECHTSGEVOLGEN T.
A.
V.
VERMOGEN GEFAILLEERDE• De buitenbezitstelling
o De gefailleerde verliest door het faillissement “van rechtswege het beheer over al zijn goederen evenals over goederen die hij tijdens de procedure verkrijgt op grond van een oorzaak die het faillissement voorafgaat”
o De curator zal handelen als gerechtelijk mandataris o Nul uur-regel
§ De maatregel geldt vanaf 0 uur van de dag van de faillietverklaring, zodat aan het vonnis een beperkt retroactieve uitwerking toekomt
o Gevolgen
§ De gefailleerde kan de boedel niet meer bezwaren
§ Het faillissement heeft niet de onbekwaamheid van de gefailleerde voor gevolg, de handelingen zijn principieel evenwel rechtsgeldig
§ De buitenbezitstelling beperkt aanzienlijk de handelingsvrijheid van de gefailleerde
• Hij mag niet meer beschikken over zijn goederen
• Hij mag geen betalingen meer verrichten
• Hij mag geen betalingen meer ontvangen à SN moeten aan de curator betalen
• Hij mag in principe geen nieuwe verbintenissen aangaan
§ De buitenbezitstelling belet niet dat de gefaileerde zich na het faillissementsvonnis met nieuwe zaken bezighoudt
• Samenloop van de schuldeisers en vorming van de boedel
o Meeste schuldeisers komen in samenloop, dit verzekert gelijkheid
§ Pondspondsgewijze verdeling
o De schuldeisers worden verenigd in een gezamenlijk belang: de boedel of de massa, deze is samengesteld uit actief- en passiefbestanddelen
§ Curator vertegenwoordigt, beheert en vereffent de boedel o Passiva
§ Schuldeisers die in de boedel opkomen: SE zonder zekerheid noch voorrecht en SE met een algemeen voorrecht
§ SE die niet in de boedel opkomen: bijzonder bevoorrechte SE en SE met een zakelijke zekerheid
• Deze zijn de seperatisten
• Deze kunnen zelfstandig optreden
§ Boedel wordt gevormd op dag van het faillissement, de passiva worden op die dag gekristalliseerd à schulden in de boedel
§ Verbintenissen die later worden aangegaan door de curator zijn verschuldigd ten laste van de activa van de gefailleerde, deze worden betaald voor de schulden in de boedel à schulden van de boedel
o Activa
§ Het actief van de boedel bestaat uit alle activa van de gefailleerde waarop de gewone of algemeen bevoorrechte SE hun verhaalsrecht kunnen laten gelden
§ Alle activa behalve deze die onder het preferentieel verhaalsrecht van de seperatisten vallen, deze die door een uitdrukkelijk wetsbepaling aan het actief van het faillissement worden onttrokken en activa verworven uit een nieuwe activiteit
§ Curator zal alle activa ten gelde maken voor de verdeling
• Stopzetting maatregelen van tenuitvoerlegging
o Alleen de curator kan ten aanzien van het vermogen van de gefailleerde handelen, aan individuele SE is in principe elke actie ontzegd
• De eisbaarheid van de termijnschulden
o Schulden die op termijn eisbaar zijn worden door het faillissement onmiddellijk eisbaar
o Schulden die geen rente geven en pas opeisbaar zijn na een termijn van 1 jaar worden slechts in rekening gebracht na aftrek van een disconto
• Stuiting van de loop van de interesten
o Passief moet op de dag van het faillissement duidelijk worden afgesloten om gelijkheid van de SE te garanderen
§ à kristallisatie van het passief
o Stuiting loopt enkel tegen schulden in de boedel
o Intresten blijven lopen tegen de borgen en medeschuldenaars
o Ook seperatisten geen stuiting: de interesten blijven lopen, maar deze kunnen enkel worden verhaald op het voorwerp of het goed dat tot waarborg dient
AFDELING