oogheelkunde in het UMC
Utrecht
ARTIKEL Margreet van Cullem (48) ging met een slecht oog naar de oogarts Eveline Kleijn in het UMC Utrecht. Wat een kleine ingreep zou worden, had grote gevolgen.
Tijdens de behandeling zou Kleijn een lens plaatsen over het oog van Margreet, waardoor zij geen bril meer zou hoeven dragen voor haar bijziendheid aan het linkeroog. Mevrouw van Cullem moest 48 uur een beschermende pleister dragen en daarna zou, op een beetje waterigheid na, het zicht aanzienlijk verbeterd moeten zijn. Dit was niet het geval.
‘Mevrouw Cullem schrok zich een ongeluk, ze deed de pleister af en zag alleen maar een grote waas’. Kleijn maakte na de schokkende ontdekking meteen weer een afspraak voor een tweede operatie met haar patiënt. Helaas is ook de tweede operatie niet geslaagd. Na de
mislukte ingreep ziet mevrouw van Cullem met haar linkeroog nog maar 30%. ‘Ik ben blij dat mevrouw van Cullem mij vergeven heeft voor de mislukte operaties. Het is natuurlijk heel jammer, maar ik heb haar uitgelegd dat dergelijke risico’s nu eenmaal bij het vak horen. Dat is helaas niet te vermijden. Mijn patiënt zal nu moeten leven met een slechter zicht dan voor de operatie.’ Kleijn heeft tot genoegen van mevrouw van Cullem haar excuses aangeboden omdat zij mevrouw van Cullem onvoldoende had geïnformeerd over de risico’s van de operatie. Kleijn ziet erop toe dat dit in de toekomst beter gedaan zal worden. De laatste boodschap die van Cullem nog wil meegeven: een fout maken is erg, er niets van leren nog veel erger.
Conditie 4: Negatief bericht vanuit de arts.
UMC Utrecht ontkent medische misser: ‘Fouten maken is erg,
er niets van leren nog veel erger’
Oogarts vertelt over haar
ervaringen op de afdeling
oogheelkunde in het UMC
Utrecht
ARTIKEL Margreet van Cullem (48) ging met een slecht oog naar de oogarts Eveline Kleijn in het UMC Utrecht. Wat een kleine ingreep zou worden, had grote gevolgen.
Tijdens de behandeling zou Kleijn een lens plaatsen over het oog van Margreet, waardoor zij geen bril meer zou hoeven dragen voor haar bijziendheid aan het linkeroog. Mevrouw van Cullem moest 48 uur een beschermende pleister dragen en daarna zou, op een beetje waterigheid na, het zicht aanzienlijk verbeterd moeten zijn. Dit was niet het geval.
‘Mevrouw van Cullem schrok zich een ongeluk, ze deed de pleister af en zag alleen maar een grote waas’. Kleijn maakte na de schokkende ontdekking meteen weer een afspraak voor een
tweede operatie met haar patiënt. Helaas is ook een tweede operatie niet geslaagd. Na de mislukte ingreep ziet mevrouw van Cullem met haar linkeroog nog maar 30%. ‘Ik betreur het dat mevrouw van Cullem mij nog niet heeft vergeven voor de mislukte operaties. Het is natuurlijk jammer, maar dergelijke risico’s horen nu eenmaal bij het vak. Dat is helaas niet te vermijden. Mijn patiënt zal nu moeten leven met een slechter zicht dan voor de operatie.’ Kleijn heeft tot ongenoegen van mevrouw van Cullem haar excuses niet aangeboden, maar vindt wel dat patiënten in de toekomst nog voor de behandeling beter geïnformeerd moeten worden over eventuele risico’s van operaties. De laatste boodschap die van Cullem nog wil meegeven: een fout maken is erg, er niets van leren nog veel erger.
Appendix 2: Vragenlijst
Welkom!
U doet mee aan een onderzoek naar de effecten van berichtgeving over de gezondheidszorg, uitgevoerd aan de Universiteit van Amsterdam.
Ik dank u hartelijk dat u aan mijn onderzoek wilt deelnemen.
Het invullen van deze vragenlijst duurt ongeveer 5 tot 10 minuten. Uw gegevens worden volledig anoniem opgeslagen en verwerkt.
Als u vragen of opmerkingen heeft, kunt u dit aangeven aan het einde van de vragenlijst. U kunt ook altijd contact opnemen met de onderzoeker, Laura Beukers, per e-mail op laura.beukers@icloud.com.
U gaat naar de volgende pagina van de vragenlijst door op de pijl te klikken die steeds rechts onderaan de pagina staat. Deze knop wordt actief wanneer alle vragen op de pagina
beantwoord zijn. Het is dus de bedoeling dat u bij elke vraag een antwoord invult. Het
is niet mogelijk om terug te gaan naar de vorige pagina. Neemt u dus rustig de tijd om bij elke vraag het gewenste antwoord in te vullen.
Tijdens het onderzoek wordt u gevraagd om een nieuwsbericht met gezondheidsinformatie door te lezen. Dit vereist concentratie. U kunt daarom het beste in een rustige omgeving
zitten waar geen afleiding is.
Informatie over uw rechten bij deelname aan dit onderzoek
Als u instemt met deelname aan dit onderzoek, dan stemt u in met het volgende:
deze instemming weer in te trekken zonder dat ik daarvoor een reden hoef op te geven. Ik besef dat ik op elk moment mag stoppen met het onderzoek en dat ik ook achteraf (7 dagen na deelname) mijn toestemming voor het gebruik van mijn antwoorden voor het onderzoek in mag trekken.
Als mijn onderzoeksresultaten gebruikt worden in wetenschappelijke publicaties, of op een andere manier openbaar worden gemaakt, dan zal dit volledig geanonimiseerd gebeuren. Mijn persoonsgegevens worden niet door derden ingezien zonder mijn uitdrukkelijke toestemming. Deelname aan het onderzoek brengt geen noemenswaardige risico’s of ongemakken voor u met zich mee. Ook vindt er geen moedwillige misleiding plaats en zult u niet met expliciet aanstootgevend materiaal worden geconfronteerd.”
Uw deelname
Ik verklaar hierbij op voor mij duidelijke wijze te zijn ingelicht over de aard en methode van het onderzoek, zoals uiteengezet in de tekst op de vorige pagina.
Als ik meer informatie wil, nu of in de toekomst, dan kan ik me wenden tot Laura Beukers. Voor eventuele klachten over dit onderzoek kan ik me wenden tot het lid van de Commissie Ethiek namens ASCoR, per adres: ASCoR Secretariaat, Commissie Ethiek, Universiteit van Amsterdam, PO Box 15793, 1001 NG Amsterdam; 020-525 3680; ascor-secr-fmg@uva.nl
o Ik begrijp de bovenstaande tekst en ga akkoord met deelname aan het onderzoek o Ik begrijp de bovenstaande tekst en ga NIET akkoord met deelname aan het onderzoek
U krijgt straks een nieuwsbericht te zien. Vervolgens worden er over het bericht een aantal vragen gesteld, lees het bericht daarom aandachtig door.
Let op: Er zijn geen goede of foute antwoorden.
Tonen van het stimulusmateriaal
*De volgende vragen zijn beantwoord op een 7-punts Likert schaal (1= helemaal mee oneens, 7 = helemaal mee eens)
Geef aan in hoeverre u het eens bent met de volgende stellingen. * De informatie...
Was beschreven vanuit het bericht van een patiënt Was positief
*De volgende vragen zijn beantwoord op een 5-punts Likert schaal (1= helemaal mee oneens, 5 = helemaal mee eens)
De volgende vragen gaan over uw mening over artsen en de gezondheidszorg. Geef alstublieft aan in hoeverre u het eens bent met de volgende stellingen.*
1. Artsen kunnen bij zowel gezondheid als ziekte helpen. 2. Artsen spenderen zoveel tijd als nodig is met elke patiënt. 3. Veel artsen hanteren een te moeilijk taalgebruik.
4. Artsen mogen af en toe wat vriendelijker zijn.
5. Artsen kunnen mensen geruststellen, ook als genezing niet meteen mogelijk is. 6. Behandelingen door een medisch specialist zijn de kosten waard.
7. Het is beter om naar de drogist te gaan voor een medicijn, dan om eerst een arts te raadplegen.
8. Om te achterhalen wat je mankeert, kun je beter het internet raadplegen dan een arts. 9. Artsen proberen vaak nieuwe behandelmethoden bij hun patiënten zonder alle kennis
te hebben over mogelijke bijwerkingen.
10. Patiënten krijgen altijd de beste zorg van hun arts. 11. Je kunt niet verwachten dat elke arts perfect is.
12. Na een behandeling is de situatie vaak slechter dan voor de behandeling. 13. Naast het genezen van patiënten, hoef je van artsen niets te verwachten. 14. Artsen doen er alles aan om fouten te voorkomen.
15. Artsen zijn toegewijd aan hun patiënten.
16. Artsen zouden meer moeten weten dan ze in realiteit weten. 17. Artsen luisteren goed naar de problemen van een patiënt. 18. Artsen geven je het gevoel dat alles goed komt.
19. Veel artsen starten met behandelen, maar geven je geen gerustgesteld gevoel. 20. Artsen maken afspraken met apothekers, zodat beide meer kunnen verdienen. 21. Artsen zijn oprecht geïnteresseerd in hun patienten.
*De volgende vragen zijn beantwoord op een 5-punts Likert schaal (1= helemaal mee oneens, 5 = helemaal mee eens)
De volgende vragen gaan over uw vertrouwen in artsen en de gezondheidszorg. Geef alstublieft aan in hoeverre u het eens bent met de volgende stellingen.*
1. Artsen zijn erg zorgvuldig en precies.
2. Artsen zijn eerlijk in het vertellen over alle mogelijke behandelmethoden voor uw aandoening.
3. Artsen geven altijd eerlijke informatie over uw vooruitzichten. 4. Artsen geven zeer veel om uw gezondheid.
5. Artsen vertellen altijd alles wat u wilt weten over uw aandoening.
6. U denkt dat artsen elke medische situatie aankunnen, ook heel serieuze situaties. 7. Artsen nemen altijd zijn/haar tijd voor u.
8. Artsen leggen altijd alles uit, zodat u kunt instemmen met medische beslissingen. 9. Soms maakt u zich zorgen dat de medische beslissingen van artsen niet juist zijn. 10. Artsen denken alleen aan wat het beste voor u is.
11. Soms besteden artsen niet alle aandacht aan wat u hem/haar probeert te vertellen. 12. Artsen zullen u altijd de waarheid over uw gezondheid vertellen, ook als het slecht
nieuws is.
13. U twijfelt of artsen echt geven om u als persoon.
14. Artsen luisteren met zorg en aandacht naar alle problemen die u heeft. 15. Artsen zullen er alles aan doen om u alle zorg te geven die u nodig heeft. 16. Artsen zijn er voor u wanneer u hem/haar nodig heeft.
17. U maakt zich zorgen om uw leven in handen van artsen te leggen. 18. Al met al heeft u compleet vertrouwen in artsen.
Geef bij de volgende vragen aan in hoeverre deze op u van toepassing zijn.
Over hoeveel medische kennis beschikt u? (7-puntsschaal van geen kennis tot veel kennis)
Hoe vaak heeft u het afgelopen jaar een arts of medisch specialist bezocht? (7-puntsschaal van nooit tot zeer vaak)
Heeft u het afgelopen jaar medische behandelingen ondergaan? o Ja
o Nee
o Zeg ik liever niet
Heeft u zelf wel eens een negatieve medische ervaring gehad, die is veroorzaakt door een arts?
o Ja o Nee
o Zeg ik liever niet
Bent u medisch, paramedisch of verpleegkundig geschoold? o Ja, medisch
o Ja, paramedisch o Ja, verpleegkundig o Nee
De volgende vragen gaan over uw demografische gegevens.
Wat is uw geslacht? o Man o Vrouw o Anders Wat is uw leeftijd?* Invullen in cijfers
Wat is uw hoogst genoten of huidige opleiding o Geen o Basisonderwijs o VMBO o HAVO o VWO o MBO o HBO o WO Bachelor o WO Master
Ten slotte volgen er nog wat algemene vragen. (Open antwoorden)
Weet u wat het doel was van dit onderzoek? Was er iets onduidelijk of verwarrend?
Heeft u nog opmerkingen?
Mocht u interesse hebben in de resultaten van dit onderzoek, dan kunt u hieronder uw e- mailadres achterlaten.
U bent aan het einde gekomen van dit onderzoek. Ik wil u graag hartelijk bedanken voor uw deelname!
Het doel van dit onderzoek is om te achterhalen of de toon en bron van een nieuwsbericht invloed hebben op de attitude en het vertrouwen ten opzichte van artsen en de zorg. Het nieuwsbericht dat u te zien heeft gekregen is ontworpen voor dit onderzoek en daarom fictief. Mocht er overeenkomst bestaan tussen het bericht en waargebeurde situaties, berust dat volledig op toeval. Uw antwoorden zijn van grote waarden om het effect van vormen van berichtgeving te onderzoeken.
Klikt u alstublieft op de pijl rechtsonder, dan worden uw resultaten opgeslagen!
Met vriendelijke groet, Laura Beukers