• No results found

Ontwikkelaars, beweegredenen en spelers

In document Political Military Exercises (pagina 50-64)

Met de Federally Funded Research and Development Centers is het verkrijgen van informatie ook problematisch. Op basis van het ene geopenbaarde GAO rapport over PME’s, andere GAO rapporten en de literatuur omtrent PME's is wel een complete waslijst aan instellingen boven komen drijven die zich bezig hield of nog steeds houdt met de ontwikkeling van PME's en de vele andere typen Wargames voor één van de onderdelen van het Amerikaanse Ministerie van Defensie. Dit zijn soms onafhankelijke non-profit denktanks zoals RAND, soms op winst beluste consultancymaatschappijen zoals Booz-Allen Hamilton en soms onderzoekscentra van uiterst gerenommeerde universiteiten zoals Harvard's M.I.T. Een aantal van deze instellingen die aanvankelijk voor honderd procent op de Amerikaanse Defensie was gericht heeft zich inmiddels toegelegd op bredere maatschappelijke toepassingen zoals onderwijs en ziekenzorg.

Hieronder zullen alle mij bekende instellingen, die zich deels bezig houden met de ontwikkeling van PME’s voor het Amerikaanse Ministerie van Defensie, in willekeurige volgorde worden genoemd en daarnaast zullen een klein aantal van deze instellingen nader onder de loep worden genomen. Idealiter zouden al deze instellingen nog bestaan en keurig hebben bijgehouden hoeveel geld zij jaarlijks ontvingen voor hun diensten, voor welk onderdeel van het Amerikaanse Ministerie van Defensie zij deze diensten uitvoerden, wat deze diensten precies inhielden en wat voor percentage deze inkomsten van hun totale inkomsten uitmaakten. Dit is echter bij geen enkele organisatie het geval.

De verschillende organisaties zijn RAND Corporation, Institute of Defense Analyses, University of Rochester, Cornell Aeronautical Laboratory, Computer Sciences Corporation, Massachusetts Institute of Technology, Stanford Research Institute, Research

Analysis Corporation, University of California, University of Illinois, MITRE Corporation, Battelle Memorial Institute, Stanford University, Systems Development Corporation, Technical Operations Incorporated, BDM International, Science Application International Corporation, Booz-Allen Hamilton, Hudson Institute, Center for Naval Analyses, North Western University, Raytheon Corporation, IBM, Bendix Corporation, McDonnel-Douglas, Lockheed en Boeing, Logistics Management Institute, Software Engineering Institute.139

Eén van grootste bedrijven die op dit moment PME’s ontwikkelt voor het Amerikaanse Ministerie van Defensie is Science Application International Corporation.140 Dit Fortune 500 bedrijf dat in 2008 maar liefst een omzet van tien biljoen U.S. Dollar kende is voor 93 % hiervan afhankelijk van de Amerikaanse overheid.141 Het is op basis van de gegevens op hun internetsite duidelijk op te maken dat het Amerikaanse Ministerie van Defensie hun grootste klant is. Onduidelijk blijft echter om wat voor percentage van hun totale omzet dit gaat en hoeveel geld er gemoeid was met de ontwikkeling van PME’s. Science Application International Corporation ontwikkelt letterlijk van alles voor het Amerikaanse Ministerie van Defensie. Van militaire wapensystemen zoals het bekende Future Combat Systems tot afluisterapparatuur en van inlichtingencursussen tot beleids- en analyse advies, waar de PME’s onder vallen.

Een andere grote speler, die naar eigen zeggen al twintig jaar verantwoordelijk is voor het gros van de voor het Amerikaanse Ministerie van Defensie ontwikkelde PME’s, is het management en consultancy bedrijf Booz-Allen Hamilton.142 Dit bedrijf publiceerde hier onlangs zelfs een boek over genaamd Wargaming for leaders, Strategic Decision Making from the battlefield to the boardroom.143 Helaas is dit werk in Nederland nog niet verkrijgbaar. Dit bedrijf, dat sinds 1914 bestaat, is waarschijnlijk het oudste consultancybedrijf ter wereld en haalde in 2008 een omzet van 3,6 biljoen U.S. Dollar.144

139

Deze data is bijeengezocht vanuit verschillende rapporten en literatuur.

140 Science Application International Corporation, National Security, Policy and Analysis Consulting,

http://www.saic.com/natsec/policy-analysis-consulting.html, 25-05-2009.

141 Science Application International Corporation, National Security, Corporate Factsheet

http://www.saic.com/news/pdf/corporatefactsheet.pdf, 01-06-2009. 142

Booz-Allen Hamilton, Consulting Services, Modeling and Simulation,

http://www.boozallen.com/consulting-services/modeling-simulation, 02-06-2009. 143 Helaas is dit boek in Nederland nog niet verkrijgbaar.

144 Booz-Allen Hamilton, Annual Report, http://www.boozallen.com/media/file/ar-08-booz-allen-annual-report.pdf, 01-06-2009.

Naar eigen zeggen is het Ministerie van Defensie één van hun grootste klanten, maar ook hier ontbreken weer de benodigde cijfers. Booz-Allen Hamilton biedt diensten aan variërende van digitale netwerkbeveiliging tot logistieke trainingen en van ondersteuning van inlichtingendiensten tot Modeling and Simulation.

Een ander type instelling is het Institute for Defense Analyses. Dit is een non-profit organisatie welke sturing geeft aan drie verschillende Federally Funded Research and Development Centers voor de Amerikaanse overheid.145 Dit zijn het Studies and Analyses Center, het Science and Technology Policy Institute en het Center for Communications and Computing.146 Op hun website geeft deze instelling duidelijk aan niet voor één van de verschillende defensieonderdelen of voor het bedrijfsleven te werken om belangenverstrengeling te voorkomen. Zij pretenderen dus volledige onafhankelijkheid. Hoeveel geld er jaarlijks vanuit het Office of the Secretary of Defense, the Joint Chiefs of Staff and Combatant Commands, naar dit IDA stroomt ter ontwikkeling van PME’s is geheel onduidelijk. Nadere informatie over deze organisatie is onvindbaar.

De beweegredenen van deze verschillende organisaties om tot de ontwikkeling van PME’s over te gaan zullen niet veel van de verbeelding vergen. Het gaat hier eenvoudigweg om geld, veel geld. Voor een commercieel bedrijf zal dit gaan om winst, voor een non-profitorganisatie zal het institutionele voortbestaan de drijfveer zijn en voor een onderzoeksinstituut binnen een universiteit zal het gaan om het binnenhalen van de benodigde fondsen voor allerlei typen onderzoek. Helaas is niet duidelijk hoeveel geld er precies wordt verdiend door deze bedrijven met de ontwikkeling van PME’s, maar met de hierboven geboden voorbeelden is wel het economische belang aangetoond.

Tussen het belang van deze organisaties en de institutionele belangen van de verschillende krijgsmachtdelen binnen het Amerikaanse ministerie van Defensie bevindt zich een belangrijke schakel, namelijk de individuele militair. Het is in de Verenigde Staten de normaalste zaak van de wereld dat een militair na zijn actieve loopbaan een betrekking aanneemt bij een organisatie die producten en diensten levert aan het Ministerie van Defensie. Dit biedt de desbetreffende organisatie niet alleen essentiële kennis maar zorgt ook voor contacten binnen Defensie met nog actief dienende militairen, waardoor er

145 Institute for Defense Analyses, About, http://www.ida.org/aboutus.php, 01-06-2009.

146 Institute for Defense Analyses, 2007 Annual report, http://www.ida.org/upload/2007annualreport.pdf, 01-06-2009.

gemakkelijk zaken kunnen worden gedaan. Daarnaast is de actief dienende militair zich hoogstwaarschijnlijk bewust van de potentiële lucratieve positie die op hem wacht na zijn pensionering. Dit zou wel eens van invloed kunnen zijn op zijn beslissingen omtrent de toewijzing van contracten ter ontwikkeling van PME’s en zelfs op de wijze waarop de uitkomst van zo‟n PME worden geïnterpreteerd. Dit is een voorbeeld van het zogenaamde Whispers fenomeen waar Rubel over sprak.147 Tussen het institutionele belang van de krijgsmachtdelen en het economische belang van een producten en diensten leverende organisatie beweegt zich dus ook nog het persoonlijke economische belang van de betrokken militair. Sterker nog, een aantal van de hierboven genoemde organisaties, of delen hiervan, zijn zelfs opgericht door ex-militairen of in het geval van Science Application International Corporation door een ex-staatssecretaris van Defensie, Donald A. Hicks.148

Het bestaan van – en de verreikende invloed van het Amerikaanse Militair-Industrieel Complex op de politieke besluitvorming is een welbekend fenomeen. De inkomsten uit de ontwikkeling van PME’s zullen waarschijnlijk slechts een bescheiden deel uitmaken van de totale jaarlijkse omzet van deze bedrijfstak. Daardoor staat nu alleen nog de vraag open wie de spelers zijn die deze PME’s, waarvan de ontwikkeling, achtergrond en de potentiële achterliggende belangen nu bekend zijn, ondergaan.

Uit Sigma-I 64 is gebleken dat in 1964 alleen actief dienende leden van de regering Johnson betrokken waren bij het spelen van deze PME. Dit waren de National Security Advisor, The Joint Chiefs of Staff, hooggeplaatste militairen, enkele staatssecretarissen van Defensie en de direct betrokken ambassadeurs. Uit de literatuur die in de loop van de daaropvolgende jaren omtrent PME’s is verschenen viel op te maken dat nu ook leden van de C.I.A., van het Ministerie van Buitenlandse zaken en militairen uit lagere echelons deelnamen aan PME’s. 149 Vervolgens begonnen ook politieke wetenschappers, docenten van de verschillende Warcolleges, civiele vertegenwoordigers van denktanks, bestuurders van bedrijven uit de Defensie-industrie en zelfs militaire historici deel te nemen.150 Uit de Partial list of participating organizations van een verslag over een aantal Global

147

Rubel, The Epistemology of Wargaming, 124.

148 Science Application International Corporation, National Security, Policy and Analysis Consulting,

http://www.saic.com/natsec/policy-analysis-consulting.html, 03-06-2009. 149 Wilson, The bomb and the computer, 71.

150

Wargames van de Naval War College uit 2004 blijkt hoe wijdt verspreid het concept van PME’s inmiddels is. Spelers daarbij waren vertegenwoordigers uit het Department of Commerce, Department of Defense, Department of Energy, Department of Justice, Department of Labor, Department of State, Department of Transportation, Department of Treasury, Bureau of Mines, Bureau of Selective Service, C.I.A., CNO Executive Panel, Defense Intelligence Agency, Federal Emergency Management Agency, General Accounting Office, Joint Chiefs of Staff, NASA, National Security Agency, National Security Council, World Bank, Applied Physics Laboratory, David Taylor Model Basin, Lawrence Livermore National Laboratory, Los Alamos National Laboratory, Naval Civil Enginering Laboratory, Naval Research Laboratory, Naval Underwater Systems Command, Sandia National Laboratory, Air University, Army School of Command and Staff, Army War College, National Defense University, Naval War College and the Navy Postgraduate School. Daarnaast namen volgens dit verslag ook nog twintig niet nader genoemde bedrijven deel aan de PME’s.151 Hier zullen waarschijnlijk een aantal van de hierboven genoemde bedrijven tussen zitten.

Inmiddels organiseert het Institute for National Strategic Studies binnen de National Defense University ook PME’s, speciaal voor leden van het Amerikaanse Congres, voor leden van hun staf en zelfs voor gouverneurs en andere staatsbestuurders. Hiervoor is een speciaal onderdeel opgericht genaamd Strategic Policy Forum.152 En zoals is gebleken uit het artikel uit de New York Times van 16 december 2008, welke feitelijk de aanleiding vormde voor dit onderzoek, worden tegenwoordig zelfs PME’s aangeboden aan de transitieteams van binnenkomende presidenten.153 Het fenomeen van Political Military Exercises is momenteel alom vertegenwoordigd, dit ondanks de vele kritische noten en onduidelijkheden.

151

Robert H. Gile, Global War Game. Second wave 1984-1988 (Newport 2004) 139. 152 National Defense University for the Secretary of Defense, Strategic Policy Forum,

http://www.ndu.edu/INSS/SPF/, 03-06-2009.

153 New York Times, Politics, Bush prepares crisis briefings to aid Obama,

Conclusie

Doel van dit historisch onderzoek was het toegankelijk maken van een sterk onderbelicht aspect van de Amerikaanse politieke besluitvormingscultuur. Als middel hiervoor werd de beantwoording van de volgende vraag centraal gesteld: Waardoor werd de sterke toename in het gebruik van Political Military Exercises in de Verenigde Staten veroorzaakt, ondanks de twijfel over de wetenschappelijke meerwaarde ter ondersteuning van politieke besluitvorming? Het antwoord op deze vraag blijkt meerledig te zijn.

Een eerste oorzaak van de sterke toename in het gebruik van Political Military Exercises is gelegen in het concept zelf. Zoals is gebleken ontstaan er na het spelen van een PME vaak meer vragen dan dat er vooraf gesteld werden. Eén van de doelen van PME’s was natuurlijk ook het genereren van alternatieve beleidsplannen. Het concept bezit simpelweg een zelfgenererende werking. Om nieuwe vragen te beantwoorden moeten steeds weer nieuwe PME’s worden ontwikkeld. Maar dit feit alleen biedt onvoldoende verklaring voor de sterke toename.

Er bestaan naast de zelfgenererende werking van PME’s nog twee oorzaken voor de sterke toename in het gebruik hiervan. Zo heeft enerzijds vooral de actieve verspreiding van dit nieuwe concept door RAND hier sterk aan bijgedragen. Anderzijds bestond er reeds een vruchtbare voedingsbodem binnen de Amerikaanse onderzoekselite op het gebied van internationale betrekkingen en defensie. De Koude Oorlog en het gebrek aan data over hoe een toekomstig nucleair conflict met de Sovjetunie zou verlopen, droeg er toe bij dat RAND‟s nieuwe concept met open armen werd ontvangen, ook binnen het Amerikaanse Ministerie van Defensie.

Vrijwel alle experts die zich in de daaropvolgende jaren met PME’s hebben bezig gehouden waren ontevreden met de eindresultaten. De politieke en militaire werkelijkheid kon nooit dicht genoeg benaderd worden en voorspellingen bleken niet voldoende accuraat. Het gevolg hiervan was een constante roep om meer onderzoek. Meer onderzoek heeft de bestaande fundamentele tekortkomingen rondom PME’s in de afgelopen vijftig jaar echter nooit kunnen oplossen. Desondanks is deze roep om meer onderzoek nooit verstompt en lijkt zelfs te zijn geïntensiveerd. Ook dit is één van de oorzaken achter de toename in het gebruik van PME’s.

Van meer speculatieve aard waren de insinuaties door een aantal experts op het gebied van Wargames over het gebruik van PME’s voor politieke manipulatie van beleidsmakers. Zo zou een PME door de ontwerper hiervan altijd op een zodanige wijze geconstrueerd kunnen worden, dat deze gunstig uitpakt voor de sponsor van de PME. Dit lijkt in eerste instantie een intrigerende oorzaak achter de toename in het gebruik van PME’s. Door de steeds verdere verspreiding van dit concept, waardoor er nu door politici uit alle lagen van de Amerikaanse politiek aan PME’s wordt deelgenomen, lijken de experts op een interessant punt te zijn gestuit. De bestaande onderzoeken zijn echter onvoldoende gefundeerd om hier concrete uitspraken over te doen. Hiervoor zouden alle gespeelde PME’s moeten worden vergeleken met de gekozen beleidspaden. En dan nog bestaan er zoveel momenten en manieren waarop politieke invloed kan worden uitgeoefend op beleidsmakers waardoor dit zeer moeilijk te bewijzen zal zijn. Maar alleen al het feit dat het Pentagon PME’s organiseert voor een steeds groter wordende groep Amerikaanse politici is veelzeggend.

De grote motor achter het gebruik van PME’s was en is het Amerikaanse Ministerie van Defensie. De sponsoring van dit concept kwam enerzijds voort uit gepercipieerde bedreigingen en volgens een aantal experts ook uit een institutionele strijd tussen de verschillende krijgsmachtdelen over de verdelingen van het Defensiebudget. Ook hierbij is er echter sprake van onvoldoende gefundeerd onderzoek. Zo is wel aan te tonen dat ieder krijgsmachtdeel zijn eigen PME’s is gaan organiseren, maar een directe link tussen de uitkomst van deze games en beslissingen op het gebied van operationele inzet, behoud of ontwikkeling van wapensystemen en dergelijke is niet aan te tonen op enkele verwijzingen van de experts na. Ook hier is meer onderzoek nodig om harde uitspraken te kunnen doen.

De laatste oorzaak van de toename in het gebruik van PME’s is gelegen in het economische belang van de individuele (ex)-militair en de Federally Funded Research and Development Centers, zoals de bedrijven die het Amerikaanse Ministerie van Defensie behulpzaam zijn met de ontwikkeling van PME’s worden genoemd. Er is helaas weinig statistische informatie beschikbaar over het aantal ontwikkelde games en de hierbij gemaakte winsten. Uit de beperkte data is wel gebleken dat er veel geld is te verdienen met de ontwikkeling van Wargames. Wat kan er nu als een betere aanjager van dit concept dienen dan commerciële belangen. Het feit dat aan Amerikaanse politici luchtkastelen

worden verkocht, die verreikende invloed kunnen hebben op de internationale politieke betrekkingen, maakt hierbij klaarblijkelijk niets uit.

Net als bij Political Military Exercises zelf, zijn er na afloop van dit onderzoek ook meer vragen ontstaan dan er van te voren werden gesteld. Dit is volkomen terecht gezien de internationaal politieke en economische belangen die er op het spel staan. Want hoeveel invloed hebben PME’s nu in werkelijkheid op het Amerikaanse politieke besluitvormingsproces? En hoe ver reiken de tentakels van de ontwikkelaars van PME’s en belanghebbende partijen in het Amerikaanse politieke systeem en wat zegt dit over het democratische gehalte van een natie die zichzelf heef verklaard tot democratisch lichtpunt op aarde? Daarom sluit ook ik mijn studie af met de volgende woorden. Meer wetenschappelijk verantwoord, historisch onderzoek naar Political Military Exercises is hard nodig.

Bibliografie

Bron:

The Lyndon Baines Johnson Library and Museum, National Security File, Agency File, Box 30, Ingescande documenten, cd-rom, pdf format, Sigma I-64 en Sigma II-64, JCS Wagames Vol. 1. 3/64-5/64 and JCS Wargames Vol. 2. 9/64-10/64.

Internet sites en (digitale) bronnen:

- Booz-Allen Hamilton, Consulting Services, Modeling and Simulation,

http://www.boozallen.com/consulting-services/modeling-simulation, 01-06-2009.

- Booz-Allen Hamilton, Annual Report, http://www.boozallen.com/media/file/ar-08-booz-allen-annual-report.pdf, 01-06-2009.

- Caffrey, Matthew, United States Air Force, Airpower, Towards a history based doctrine for war gaming, http://www.airpower.maxwell.af.mil/airchronicles/cc/caffrey.html, 27-02-2009.

- Department of Defense, Dictionary of military terms,

http://www.dtic.mil/doctrine/jel/doddict/data/w/05793.html, 14-03-2009.

- Haffa, Robert P. Jr. and James H. Patton Jr., United States Army, Army War College, Parameters, Wargames: Winning and losing,

http://findarticles.com/p/articles/mi_m0IBR/is_1_31/ai_73000540/, 04-06-2009.

- Institute for Defense Analyses, 2007 Annual report,

http://www.ida.org/upload/2007annualreport.pdf, 01-06-2009.

- Institute for Defense Analyses, Strategy Forces and Resources decision, http://www.ida.org/upload/2007annualreport.pdf, 01-06-2009.

- Institute for Defense Analyses, About, http://www.ida.org/aboutus.php, 01-06-2009.

- James F. Dunningan, The complete Wargames handbook,

http://www.hyw.com/Books/WargamesHandbook/Contents.htm, 14-03-2009.

- National Defense University, Institute for National Strategic Studies, National Strategic Gaming Center, http://www.ndu.edu/inss/nsgc/index.html, 14-03-2009.

- National Defense University for the Secretary of Defense, Strategic Policy Forum, http://www.ndu.edu/INSS/SPF/, 14-03-2009.

- New York Times, Politics, Bush prepares crisis briefings to aid Obama,

http://www.nytimes.com/2008/12/17/us/politics/17transition.html?hp, 14-03-2009

- RAND, About, history, http://www.rand.org/about/history/, 14-03-2009.

- RAND, Reports and Bookstore, A political military game of Protracted Conventional War in Europe, http://www.rand.org/pubs/notes/N2910/, 14-03-2009.

- RAND, Reports and Bookstore, War gaming methodology,

http://www.rand.org/pubs/research_memoranda/RM2413/, 14-03-2009.

- RAND, Reports and Bookstore, Scenario Designs: An Overview, http://www.rand.org/pubs/reports/2006/R1218.pdf, 14-03-2009.

- RAND, Reports and Bookstore, A critical assessment of quantitative methodology as a policy analysis tool, http://www.rand.org/pubs/papers/2008/P5282.pdf, 14-03-2009.

- RAND, Reports and Bookstore, The Base of Sand problem: A white paper on the state of military combat modelling, http://www.rand.org/pubs/notes/2005/N3148.pdf, 14-03-2009.

- Science Application International Corporation, National Security, Policy and Analysis Consulting, http://www.saic.com/natsec/policy-analysis-consulting.html, 01-06-2009.

- Science Application International Corporation, National Security, Corporate Factsheet http://www.saic.com/news/pdf/corporatefactsheet.pdf, 01-06-2009.

- SAGE Journals online, Simulation and Gaming, Peer Magazine, http://sag.sagepub.com/, 14-03-2009.

- United States Air Force, Air War College, Wargames & Simulations and Exercises, http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/awc-sims.htm#tdgs, 27-02-2009.

- United States General Accounting Office, Report to the committee on appropriations, House of Representatives, Computer Simulations, War Gaming and Contract studies, http://archive.gao.gov/f0102/089759.pdf, 14-03-2009.

- United States General Accounting Office, Fact sheet for Congressional Requesters, Competition, Information on Federally funded research and development centers, http://archive.gao.gov/d34t11/135886.pdf, 27-05-2009.

- United States General Accounting Office, Report to the Chairman and Ranking Minority

In document Political Military Exercises (pagina 50-64)