7 Summary 7.1 English summary
7.2 Nederlandstalige samenvatting
In bijna heel Europa hebben talloze akkervogels de laatste jaren te maken gehad met een serieuze afname in populatiegrootte. Deze voortdurende afname wordt vooral gedreven door een intensivering van de landbouwsector die op haar beurt gedirigeerd wordt door het Europese landbouwbeleid. Vooral zaadeters zijn het slachtoffer geworden van nieuwe wetgevingen en technologische vooruitgang in de landbouwsector. Zowel tijdens de winter als het broedseizoen hebben ze moeilijkheden om te overleven. De omschakeling naar het gebruik van wintervariëteiten die reeds in de herfst worden ingezaaid, hebben gezorgd voor een sterke afname in het oppervlak aan kwalitatieve graanstoppels, niet toevallig het favoriete overwinteringshabitat van akkervogels. Naast de afname van wintervoedsel wordt ook het vinden van een geschikt broedhabitat steeds moeilijker. Insectenrijke perceelsranden en kleine landschapselementen zoals knotbomen, struiken, hagen, houtkanten en poeltjes, hebben te leiden onder de voortdurende landbouwintensivering.
Om het tij te keren werden de zogenaamde beheerovereenkomsten in het leven geroepen. Landbouwers kunnen een contract van vijf jaar afsluiten waarbij ze zich ertoe verbinden beheerpakketten in functie van natuurbehoud uit te voeren tegen betaling van een vergoeding door de overheid. De beheerovereenkomsten bevatten o.a. het inzaaien van vogelvoedselgewassen, het in stand houden van kleine landschapselementen, de aanleg en onderhoud van bloemrijke graslanden, etc.
De provincie West-Vlaanderen past deze maatregelen reeds toe in hun Soortactieplan voor de geelgors (Emberiza citrinella). Dit plan heeft als doel om de biodiversiteit in West-Vlaanderen te behouden en versterken en zo populaties opnieuw veerkrachtig te maken. De geelgors werd daarin geselecteerd als symboolsoort voor het behoud van een kleinschalig landschap. De geelgors is een bedreigde zangvogel uit de gorzenfamilie Emberizidae. Van deze zeldzame broedvogel resteert in West-Vlaanderen enkel nog een populatie in de Westhoek langs de Franse grens. Tijdens de winter vormen ze groepjes en voeden ze zich bijna uitsluitend met zetmeelhoudende zaden van granen. In februari verlaten de mannetjes de wintergroep op zoek naar een geschikt broedterritorium. Tijdens het broedseizoen voegen geelgorzen insecten toe aan hun dieet. Die zijn vooral belangrijk als voedsel voor de kuikens. Om de geelgors op lange termijn te beschermen is het niet alleen van belang om ervoor te zorgen dat ze de winter overleven, maar ook om hun broedgebied te verbeteren. Om de huidige beschermings- maatregelen efficiënter te maken, is het belangrijk om te weten welke habitatkenmerken een invloed hebben op de vroege territoriumkeuze en dus extra bescherming verdienen.
Deze studie werd uitgevoerd in een 47 km2 groot gebied rond het Heuvelland, gelegen in de provincie West-Vlaanderen. Deze regio wordt gekenmerkt door gemengde landbouw waarbij akker- en weiland omringd worden door grachten, hagen, bomenrijen, omheining of grasranden. Van eind februari tot en met midden april 2020, trokken we twee keer per week naar het veld om zingende geelgorsmannetjes in kaart te brengen. Deze waarnemingen werden later geclusterd tot territoria. In het totaal konden er 40 verschillende geelgorsterritoria in het studiegebied geïdentificeerd worden. Vervolgens werden er evenveel controlepunten gegenereerd zodat we een vergelijking konden maken tussen bezette en onbezette territoria. Alle habitatkenmerken in een straal van 150 meter rond het territoriumcentrum werden geëxtraheerd uit digitale kaarten of opgetekend tijdens het veldonderzoek. Uiteindelijk werden zij gegroepeerd in 10 variabelen die gebruikt konden worden voor analyse.
Op basis van een model waarin territoriumbezetting geschat werd op basis van de habitatvariabelen vonden we dat hagen, perceelsranden en grachten een significante invloed hadden op territoriumselectie. Alle drie vervullen zij de twee meest cruciale eisen voor een geslaagd broedsel, namelijk een foerageergebied rijk aan invertebraten en een veilige nestmogelijkheden. Naast een veilige nestplaats bieden hagen ook een slaapplaats en bescherming tegen predatoren. De onderkant van een haag, en dan vooral de kruidachtige begroeiing, worden ook als foerageergebied gebruikt. Een uitstekend deel van een haag of struik kan dienen als zangpost om op te vallen en een partner aan te trekken. Maar de aantrekkelijkheid van een haag is sterk afhankelijk van zijn structurele complexiteit en nabijgelegen habitat. Doordacht beheer van hagen is dus van cruciaal belang.
Perceelsranden vormen een geliefkoosd foerageergebied. In tegenstelling tot grasland hebben zij een meer heterogene vegetatie en een minder dichte graszodestructuur. Perceelsranden hebben vaak minder te leiden onder bemesting en pesticidegebruik. Hierdoor kunnen meerjarige planten ontwikkelen die hogere abundanties aan insecten huisvesten. Die proteïnerijke insecten zijn broodnodig voor een snelle groei van de kuikens.
Omdat de geelgors van nature geen waterminnende soort is, is de link tussen grachten en territorium- selectie eerder indirect. Stevig begroeide oevers zouden fungeren als refugia voor invertebraten en als nestplaats. Kleine landschapselement zoals bomen en struiken verdwijnen zienderogen, maar houden stand langs grachten.
Akkers ingezaaid met vogelvoedselgewassen zijn een effectieve maatregel om geelgorzen en ander vogelsoorten de winter te helpen overleven. Wij onderzochten of deze wintervoedselveldjes een invloed hebben op de vroege territoriumvestiging. Door geelgorzen te kleurringen probeerden we uit te zoeken of individuen zich zouden settelen in de buurt van het veldje waar ze werden gevangen. Onze resultaten tonen dat geelgorzen zich in het algemeen dichter vestigen bij de wintervoedsel- veldjes dan we zouden verwachten op basis van toeval. Dit verschil was niet te wijten aan het gewastype op de plots (graan of bladrammenas) of een interactie tussen het gewastype en territoriumbezetting. We vermoeden dat de kwaliteit van wintervoedselveldjes bepalender is dan het gewastype zelf. Daarom raden we verdere studies aan om plotkwaliteit in rekening te brengen. Jammer genoeg konden we te weinig gekleurringde geelgorzen terugzien om te bepalen hoe territoriumvestiging verloopt doorheen de lente.
Als laatste wilden we onderzoeken of de verspreiding van geelgorsterritoria afwijkt van ruimtelijke homogeniteit. Naast onze zelf verzamelde data hebben we ook gebruik gemaakt van inventarisatiegegevens uit 2003, 2004, 2005 en 2016. Met behulp van de L-functie, een afgeleide functie van Ripley’s K, werden er clusteranalyses uitgevoerd. Geelgorzenterritoria vertoonden een geclusterde verdeling in 2016 en 2020, terwijl de territoria in de andere jaren willekeurig verspreid waren. We vermoeden dat clustergedrag positief densiteitsafhankelijk is. Geelgorzen op zoek naar een territorium worden aangetrokken door het gezang van hun soortgenoten en vestigen zich bij voorkeur in de buurt van reeds gevestigde territoria. We waren niet in staat om de mechanismen achter het aantrekkingseffect van soortgenoten te ontrafelen. Intensieve opvolging van het vestigingspatroon tijdens het broedseizoen zou een beslissend antwoord kunnen geven. Daarnaast is grensoverschrijdend onderzoek nodig om te onderscheiden of de Vlaamse territoria langs de Franse grens nog steeds aanwezig zijn omwille van clustering en/of traditionele plekken of omwille van het hogere aandeel aan geschikte habitat.
Samenvattend, de kans op territoriumbezetting is groter met toenemende lengte van heggen en grachten en toenemende oppervlakte van perceelsranden. Geelgorzen vestigen zich dichter bij de wintervoedselveldjes dan verwacht wordt door toeval. Geelgorsterritoria vertoonden geaggregeerde verdelingen en dit clusteringsgedrag zou positief densiteitsafhankelijk zijn.
8
Acknowledgements
Writing this final note means that my master’s thesis and my Biology study in general has come to an end. It was a long, but exciting journey. Despite the setback we suffered from COVID-19 which forced me to leave the original topic, everybody kept believing in the new project. It taught me that life is full of unexpected twists and turns that you should embrace rather than condemn.
During my fieldwork in Heuvelland, I discovered that some magnificent and biodiverse places are left in the otherwise fully urbanised Flanders. These scarce places are home to the symbolic Yellowhammer. I am very grateful to get to know this beautiful species better. I hope that I have been able to contribute some valuable information to the Yellowhammer project.
Although this thesis bears my name, it has been the result of the contribution of many people. I want to show my gratitude to the following people, as this master thesis would not have come about without their much-appreciated input.
I would like to thank my supervisor Luc Lens, for giving me the opportunity to work with this intriguing bird species. I would like to express my sincere gratitude to my co-supervisor Luc De Bruyn for the continuous support. His scientific expertise served as a valuable guidance throughout the entire process. I am thoroughly grateful to my tutor Olivier Dochy for his confidence and constructive feedback. His love and commitment towards the Yellowhammer still intrigue me. I would like to thank the bird ringers, Miguel, Stefaan and especially Norbert for their voluntary efforts in ringing and tagging our Yellowhammers.
Next, I would also like to thank Ghent University for lending their spotting scope. Thank you to Pierre for lending me his old service bike and Jeroen to be the right person at the right time when I faced car trouble. Thank you to photographer Rini Lamboo who allowed me to use his exquisite picture of a Yellowhammer as the cover image.
Thank you to my family and friends, for their inexhaustible support and understanding. A special reference is in place to my parents for their moral and financial support. Without their encouragement, this journey would have been a lot longer. A special thanks to Lies to be my prop and stay all the time. Thank you for your love and for always making me feel good. Thank you to Simon, Hanne and Dries to forgive me trying their patience from time to time. Finally, I would like to thank my friends who supported me through the entire process. Not only by deliberating over our problems and findings, but also for the entertainment and breaks when needed.
I also place on record, my sense of gratitude to one and all, who directly or indirectly, have lent their hand in this research.
Thank you!
9
References
Anderson, D. E. (2014). Yellowhammer (Emberiza citrinella) ecology in an intensive pastoral dominated farming landscape (Doctoral dissertation, University of Glasgow).
Anderson, G.Q.A., Bradbury, R.B. & Evans, A.D. 2001. Evidence for the Effects of Agricultural Intensification on Wild Bird Populations in the UK. RSPB Research Report No. 3, Sandy.
Andrew, R. J. (1956). Territorial behaviour of the Yellowhammer Emberiza citrinella and Corn bunting E. calandra. Ibis, 98(3), 502-505.
Ansell, D., Freudenberger, D., Munro, N., & Gibbons, P. (2016). The cost-effectiveness of agri- environment schemes for biodiversity conservation: A quantitative review. Agriculture, Ecosystems & Environment, 225, 184-191.
Atkinson, P. W., Fuller, R. J., Vickery, J. A., Conway, G. J., Tallowin, J. R. B., Smith, R. E. N., ... & Brown, V. K. (2005). Influence of agricultural management, sward structure and food resources on grassland field use by birds in lowland England. Journal of Applied Ecology, 42(5), 932-942.
Baddeley A, Turner R (2005). “spatstat: An R Package for Analyzing Spatial Point Patterns.” Journal of Statistical Software, 12(6), 1–42. http://www.jstatsoft.org/v12/i06/.
Batary, P., Dicks, L. V., Kleijn, D., & Sutherland, W. J. (2015). The role of agri-environment schemes in conservation and environmental management. Conservation Biology, 29(4), 1006-1016.
Batáry, P., Matthiesen, T., & Tscharntke, T. (2010). Landscape-moderated importance of hedges in conserving farmland bird diversity of organic vs. conventional croplands and grasslands. Biological Conservation, 143(9), 2020-2027
Besag, J., & Diggle, P. J. (1977). Simple Monte Carlo tests for spatial pattern. Journal of the Royal Statistical Society: Series C (Applied Statistics), 26(3), 327-333.
Bates D, Mächler M, Bolker B, Walker S (2015). “Fitting Linear Mixed-Effects Models Using lme4.” Journal of Statistical Software, 67(1), 1–48.
Benton, T.G., Vickery, J.A., Wilson, J.D., (2003). Farmland biodiversity: is habitat heterogeneity the key? Trends in Ecology and Evolution 18, 182–188.
Berg, Å. (2008). Habitat selection and reproductive success of Ortolan Buntings Emberiza hortulana on farmland in central Sweden–the importance of habitat heterogeneity. Ibis, 150(3), 565-573.
Besnard, A. G., & Secondi, J. (2014). Hedgerows diminish the value of meadows for grassland birds: Potential conflicts for agri-environment schemes. Agriculture, ecosystems & environment, 189, 21-27. Beaudoin C., Boutrouille C., Camberlein P., Godin J., Luczak C., Pischiutta R. & Sueur F. [coord.] (2019). Les oiseaux nicheurs du Nord et du Pas-de-Calais. Biotope, Mèze, 488 p
Bivand, R., Altman, M., Anselin, L., Assunção, R., Berke, O., Bernat, A., & Blanchet, G. (2019). spdep: Spatial dependence: Weighting schemes, statistics and models. R package version 1.1-2.
Boatman, N. D., Brickle, N. W., Hart, J. D., Milsom, T. P., Morris, A. J., Murray, A. W., ... & Robertson, P. A. (2004). Evidence for the indirect effects of pesticides on farmland birds. Ibis, 146, 131-143.
Bradbury, R.B., Kyrkos, A., Morris, A.J., Clark, S.C., Perkins, A.J. & Wilson, J.D. 2000. Habitat associations and breeding success of yellowhammers on lowland farmland. J. Appl. Ecol. 37: 789–805.
Bright, J. A., Field, R. H., Morris, A. J., Cooke, A. I., Fern, J., Grice, P. V., & Peach, W. (2014). Influence of crop type and Agri-Environment management on the use of over-winter stubbles by farmland birds in England. Bird Study, 61(3), 332-339.
Buckingham, D. L. (2005). The effects of food abundance, sward structure and management on foraging by yellowhammers on agricultural grasslands (Doctoral dissertation, University of Reading). Buckingham, D. L., Peach, W. J., & Fox, D. S. (2006). Effects of agricultural management on the use of lowland grassland by foraging birds. Agriculture, ecosystems & environment, 112(1), 21-40.
Burn, A. J. (2000). Pesticides and their effects on lowland farmland birds. Ecology and Conservation of Lowland Farmland Birds, 89-104.
Butler, S. J., Boccaccio, L., Gregory, R. D., Vorisek, P., & Norris, K. (2010). Quantifying the impact of land-use change to European farmland bird populations. Agriculture, Ecosystems & Environment, 137(3-4), 348-357.
Butler, S.J. Whittingham, M.J. Quinn, J.L. & Cresswell, W. 2005. Quantifying the interaction between food density and habitat structure in determining patch selection. Anim. Behav. 69: 337–343.
Byers, C., Olsson, U., & Curson, J. (2013). Buntings and sparrows: a guide to the buntings and North American sparrows. A&C Black.
Chamberlain, D.E., Fuller, R.J., Bunce, J.C., Duckworth, J.C. & Shrubb, M. 2000. Change in the abundance of farmland birds in relation to the timing of agricultural intensification in England and Wales. J. Appl. Ecol. 37: 771–788.
Clark, P. J., & Evans, F. C. (1954). Distance to nearest neighbor as a measure of spatial relationships in populations. Ecology, 35(4), 445-453.
Clarysse, K. (2003). Habitatpreferenties van de geelgors (Emberiza citrinella) in het Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels + Voorstellen tot habitatherstel. In opdracht van: Regionaal landschap West-Vlaamse Heuvels.
Clough, Y., Kruess, A., Kleijn, D. & Tscharntke, T. (2005) Spider diversity in cereal fields: comparing factors at local, landscape and regional scales. Journal of Biogeography, 32, 2007 - 2014
Coelembier, D., Clarysse, K., & Depoortere, M. (2015). Japanse haver goed voor bodem en vogel [Pdf]. Retrieved from http://rlijp.be/
Cole, L. J., Morton, R., Harrison, W., McCracken, D. I. & Robertson, D. (2008) The influence of riparian buffer strips on carabid beetle (Coleoptera, Carabidae) assemblage structure and diversity in intensively managed grassland fields. Biodiversity Conservation, 17, 2233 – 2245
Cole, L. J., Brocklehurst, S., McCracken, D. I., Harrison, W. & Robertson, D. (2012) Riparian field margins: their potential to enhance biodiversity in intensively managed grasslands. Insect Conservation and Diversity, 5, 86 – 94
Cornulier, T., Bretagnolle, V., & Liebhold, A. (2006). Assessing the Influence of Environmental Heterogeneity on Bird Spacing Patterns: A Case Study with Two Raptors. Ecography, 29(2), 240-250.
Dale, S., Steifetten, Ø., S. Osiejuk, T., Losak, K., & P. Cygan, J. (2006). How do birds search for breeding areas at the landscape level? Interpatch movements of male ortolan buntings. Ecography, 29(6), 886- 898.
Dale, S., & Steifetten, Ø. (2011). The rise and fall of local populations of ortolan buntings Emberiza hortulana: importance of movements of adult males. Journal of Avian Biology, 42(2), 114-122.
Devos, K., Anselin, A., & Vermeersch, G. (2004). Een nieuwe Rode Lijst van de broedvogels in Vlaanderen (versie 2004).
Devos, K., Anselin, A., Driessens, G., Herremans, M., Onkelinx, T., Spanoghe, G., ... & Maes, D. (2016). De IUCN Rode Lijst van de broedvogels in Vlaanderen (2016). Natuur. oriolus, 82(4), 109-122.
Diblíková, L., Pipek, P., Petrusek, A., Svoboda, J., Bílková, J., Vermouzek, Z., ... & Petrusková, T. (2019). Detailed large-scale mapping of geographical variation of Yellowhammer Emberiza citrinella song dialects in a citizen science project. Ibis, 161(2), 401-414.
Dochy, O. (2014). Actieprogramma soortbescherming Geelgors [Actieplan]: Provincie West- Vlaanderen.
Dochy, O. (2018a). Ervaringen met de bescherming van de Geelgors in West-Vlaanderen. Themanummer akkervogels Natuur.oriolus 84 (3): 30-38
Dochy, O. (2018b). Grensoverschrijdend soortactieprogramma Geelgors - project TEC!: Provincie West- Vlaanderen.
Dochy, O., Bauwens, D., Maes, D., Adriaens, T., Vrielynck, S., & Decleer, K. (2007). Prioritaire en symboolsoorten voor soortbescherming in West-Vlaanderen. Rapport INBO.R.2007.13. Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel, i.s.m. Provinciebestuur West-Vlaanderen, Brugge.
Dochy, O., & Hens, M. (2005). Van de stakkers van de akkers naar de helden van de velden, beheersmaatregelen voor akkervogels. Rapport van het Instituut voor Natuurbehoud IN.R.2005.01, Brussel, i.s.m. het provinciebestuur West-Vlaanderen, Brugge.
Donald, P.F., Green, R.E., Heath, M.F., 2001. Agricultural intensification and the collapse of Europe’s farmland bird populations. Proceedings of the Royal Society of London Series B – Biological Sciences 268, 25–29.
Dormann F. C., M. McPherson, J., B. Araújo, M., Bivand, R., Bolliger, J., Carl, G., ... & Kühn, I. (2007). Methods to account for spatial autocorrelation in the analysis of species distributional data: a review. Ecography, 30(5), 609-628.
Douglas, D. J., Vickery, J. A., & Benton, T. G. (2009). Improving the value of field margins as foraging habitat for farmland birds. Journal of Applied Ecology, 46(2), 353-362.
Douglas, D. J., Benton, T. G., & Vickery, J. A. (2010). Contrasting patch selection of breeding Yellowhammers Emberiza citrinella in set-aside and cereal crops. Bird Study, 57(1), 69-74.
Douglas, D. J., Moreby, S. J., & Benton, T. G. (2012). Provisioning with cereal grain depresses the body condition of insectivorous Yellowhammer Emberiza citrinella nestlings. Bird study, 59(1), 105-109. Dover, J. W. (Ed.). (2019). The Ecology of Hedgerows and Field Margins. Routledge.
Dunn, J. C., Hamer, K. C., & Benton, T. G. (2010). Nest and foraging-site selection in Yellowhammers Emberiza citrinella: implications for chick provisioning. Bird Study, 57(4), 531-539.
Dunn, J. C., Hamer, K. C., & Benton, T. G. (2015). Anthropogenically-mediated density dependence in a declining farmland bird. PloS one, 10(10).
Eggers, S., Unell, M., Part, T. (2011). Autumn-sowing of cereals reduces breeding bird numbers in a heterogeneous agricultural landscape. Biological Conservation, 144(3), 1137-1144.
Eng, M. L., Stutchbury, B. J., & Morrissey, C. A. (2019). A neonicotinoid insecticide reduces fueling and delays migration in songbirds. Science, 365(6458), 1177-1180.
Evans, A., Vickery, J., Shrubb, M., 2004. Importance of overwintered stubble for farmland bird recovery: a reply to Potts. Bird Study 51: 94-95.
Evans, L. C., Sibly, R. M., Thorbek, P., Sims, I., Oliver, T. H., & Walters, R. J. (2019). Quantifying the effectiveness of agri-environment schemes for a grassland butterfly using individual-based models. Ecological Modelling, 411, 108798.
FAO (2015). Agricultural land in Europe. Retrieved from http://www.fao.org/family- farming/detail/en/c/357469/
Feehan, J., Gillmor, D. A., & Culleton, N. (2005). Effects of an agri-environment scheme on farmland biodiversity in Ireland. Agriculture, Ecosystems & Environment, 107(2-3), 275-286.
Ferrarini, A., Serra, P., Amaducci, S., Trevisan, M., Puglisi, E., (2013). Managing bioenergy production on arable field margins for multiple ecosystem services: challenges and opportunities. Geophys. Res. 15. EGU2013-6105.
Fuentes-Montemayor, E., Goulson, D., & Park, K. J. (2011). Pipistrelle bats and their prey do not benefit from four widely applied agri-environment management prescriptions. Biological Conservation, 144(9), 2233-2246.
Fuller, R. J., Aebischer, N. J., Evans, A. D., Grice, P. V., & Vickery, J. A. (2000). Relationships between recent changes in lowland British agriculture and farmland bird populations: an overview. Ecology and conservation of lowland farmland birds, 1950, 5-16.
Gelman A. (2008). Scaling regression inputs by dividing by two standard deviations. Statistics in Medicine 27(15):2865-2873.
Gelman, A., Su, Y. S., Yajima, M., Hill, J., Pittau, M. G., Kerman, J., ... & Su, M. Y. S. (2016). Package ‘arm’. data analysis using regression and multilevel/hierarchical models. R package, version, 9.
Gibbons, D., Morrissey, C., & Mineau, P. (2015). A review of the direct and indirect effects of neonicotinoids and fipronil on vertebrate wildlife. Environmental Science and Pollution Research, 22(1), 103-118.
Gillings, S., Newson, S. E., Noble, D. G., & Vickery, J. A. (2005). Winter availability of cereal stubbles attracts declining farmland birds and positively influences breeding population trends. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 272(1564), 733-739.
Glemnitz, M., Zander, P., & Stachow, U. (2015). Regionalizing land use impacts on farmland birds. Environmental Monitoring and Assessment, 187(6).
Goodwin, C. G., McHugh, N., Holland, J. M., & Leather, S. R. (2013). The influence of Environmental Stewardship (ES) summer foraging habitat on the territory selection of yellowhammer, Emberiza
Gossner, M. M., Lewinsohn, T. M., Kahl, T., Grassein, F., Boch, S., Prati, D., ... & Arndt, H. (2016). Land- use intensification causes multitrophic homogenization of grassland communities. Nature, 540(7632), 266-269.
Henderson, I. G., Vickery, J. A., & Carter, N. (2004). The use of winter bird crops by farmland birds in lowland England. Biological Conservation, 118(1), 21-32.
Henderson, I. G., Holland, J. M., Storkey, J., Lutman, P., Orson, J., & Simper, J. (2012). Effects of the proportion and spatial arrangement of un-cropped land on breeding bird abundance in arable rotations. Journal of Applied Ecology, 49(4), 883-891.
Henry, M., Beguin, M., Requier, F., Rollin, O., Odoux, J. F., Aupinel, P., ... & Decourtye, A. (2012). A common pesticide decreases foraging success and survival in honey bees. Science, 336(6079), 348-350. Herremans, M. (1993). Clustering of territories in the Wood Warbler Phylloscopus sibilatrix. Bird Study, 40(1), 12-23.
Herzog, F., Dreier, S., Hofer, G., Marfurt, C. S. B. S. M., Schüpbach, B., Spiess, M., & Walter, T. (2005). Effect of ecological compensation areas on floristic and breeding bird diversity in Swiss agricultural landscapes. Agriculture, ecosystems & environment, 108(3), 189-204.
Hinsley, S. A., Redhead, J. W., Bellamy, P. E., Broughton, R. K., Hill, R. A., Heard, M. S., & Pywell, R. F. (2010). Testing agri-environment delivery for farmland birds at the farm scale: the Hillesden experiment. Ibis, 152(3), 500-514.
Hof, A. R., & Bright, P. W. (2010). The impact of grassy field margins on macro-invertebrate abundance in adjacent arable fields. Agriculture, ecosystems & environment, 139(1-2), 280-283.
Holland, J. M., Hutchison, M. A. S., Smith, B., & Aebischer, N. J. (2006). A review of invertebrates and seed-bearing plants as food for farmland birds in Europe. Annals of Applied Biology, 148(1), 49-71. Johnson, D. H. (1980). The comparison of usage and availability measurements for evaluating resource