[22] een oetmoedich herte, soe gheeft hi sine gracie, en̄ eyscht ghelijcheit [23] in doechden(3)en̄, boven alle doechde, eenheit met [24] hem in minnen. Van desen eysche verblijt die levende siele [25] en̄ de minnende herte; nochtan en weet si niet hoe si den [26] eysche ghenoech mach sijn, en̄ die scout betalen die hare [27] van minnen ghemaent en̄ gheeyscht is. Nochtan versteet die [28] minnende siele wel dat ere en̄ werdicheit(4)te Gode is die (1) Verstagehoorzaem zyn. Sur. eo quod morem illi gerimus. (2) Sur.Caeterùm quemcunque vivendi teneamus modum aut institutum. (3) Sur.exigitque eam quae per virtutes habetur, suî similitudinem. (4) reverentia, zegt Surius. [1] edelste doecht en̄ die cortste wech dien men gaen mach te [2] Gode. Ende hier omme verkiest si, boven alle goede werke [3] en̄ boven alle doechde(1), ere en̄ werdicheit in oefeninghe te [4] Gode ewelic, sonder einde(2). En̄ dat is een hemelsce leven, [5] dat Gode wel behaecht; want vanden eysce Gods, en̄ vander [6] antwoerden der levender sielen(3), verbliden alle die crachte, [7] herte en̄ sin, ende al dat leeft inden mensce. Hier verbliden [8] alle crachte der sielen, en̄ alle de aderen gapen, en̄ dbloet [9] verhit int begheren te volbringhene die ere Gods. [10] Alse wi aensien, in kerstenen ghelove, dat God onse almachtighe [11] Vader heeft ghescapen ende gemaect hemel en̄ [12] erde, en̄ alle creaturen, te sijnre ewigher eren; ende overmits [13] sinen Sone, die sine ewighe wijsheit is, soe heeft hi ons ghemaect [14] en̄ hermaect, en̄ al dat is gheregeert en̄ gheordiniert [15] te sijnre ewigher eren; en̄ overmits den heylighen Gheest, [16] die wille en̄ minne is des Vaders en̄ des Soens, soe sijn alle [17] dinghe volmaeet en̄ volbracht in die ewighe ere Gods. En̄ [18] aldus sijn ‧iij‧ persone in eenheit der naturen, en̄ eenheit [19] der naturen in drieheit der persone, een almachtich ghewarich [20] God: dien selen wi eren en̄ aenbeden met al dat wi gheleysten [21] moghen. Wi selen oec eren en̄ aenbeden onsen lieven [22] Here Jhesum Christum, God en̄ mensche in enen persoen. [23] Want God hevet sine menscheit, die een met ons es, gheëert, [24] ghebenedijt, ghehoecht, en̄ heme gheenicht boven al dat [25] ghescapen is. En̄ overmits die hoghe eninghe met Gode, soe [26] is siele en̄ lijf vervult, en̄ volheit alre gaven en̄ alre genaden. (1) Aldus A. en G. In D. is de volzin verbroddeld door het misplaetsen van het woorddoechde, nawerdicheit. (2) Sur.eamobrem supra quaevis bona opera cunctasque virtutes, honoris ac reverentiae exhibitionem erga Deum, perennis exercitii loco assumit et eligit, absque ullo fine in co perseverare proponens. [1] En̄ ute sijnre volheit onfaen alle die sine discipulen sijn en̄ [2] hem na volghen, gracie en̄ ghenade, en̄ al dies hem noet is in [3] heylighen levene. En̄ die edele menscheit ons Heren, mit al [4] sijnre familien, es wederboecht in die ere sijns Vader met [5] danke en̄ met love, en̄ met ewigher werdicheit, ende met al [6] dat hi vermach mit allen den sinen die hem toebehoren. Siet [7] aldus eert God die Vader sinen Sone, en̄ alle die hem navolghen [8] en̄ hem gheenicht sijn. Die Gode eert, hi wert gheert [9] van Gode. Eeren en̄ werden gheert, dat is oefeninghe van [10] minnen: niet dat God behoeſt onser eren, want Hi is sijns [11] selfs ere, ende sijns selfs glorie, en̄ sijns selfs onghemetene [12] salicheit; mer Hi wilt dat wi Hem eren en̄ minnen, op dat [13] wi met Heme verenicht en̄ salich sijn. [14] Nu meret hoe wi Gode eren selen en̄ loven. Eest dat hem [15] God vertoent onsen verstendighen oghen in ghegaeſden(1) [16] lichte, soe gheeft hi ons macht hem te bekennene in gelikenissen, [17] alse in enen spieghel daer wi in sien formen, beelden, [18] ghelikenissen Gods(2). Mer die substancie, die Hi selve is, en [19] moghen wi anders niet sien dan met hem selven(3), en̄ dat [20] is boven ons selven en̄ boven alle oefeninghe van doechden. [21] En̄ hier omme moghen wi gherne Gode aensien en̄ oefenen in [22] beelden, in formen, in godliken gheliken, op dat hi ons verheffe [23] boven ons selven in enicheiden met heme sonder [24] gheliken. Nu sien wi in onsen spieghel met beelden en̄ met [25] geliken dat God is groetheit, hoecheit, mogentheit, starcheit, [26] wijsheit en̄ waerheit, gherechticheit en̄ genadicheit, rijcheit (1) Surius vertaelt dit gezegde doorinfuso lumine. Zoo heeft hy het ook gedaen in den Spieghel der Salicheit, cap. XXII. Zie derde Deel, bl. 226, regel 1, en onze aenteekening aldaer. (2) Sur.potestatem nobis facit sub similitudinibus, tanquam in speculo, ubi formae, imagines, ac similitudines Dei reluceant ac videantur, sese cognoscendi. (3) Sur.nisi per ipsum. [1] en̄ miltheit, goetheit en̄ ontfermherticheit, trouwe en̄ grondelose [2] minne, leven en̄ onse crone, bliscap sonder einde, en̄ [3] ewige salicheit. Deser namen is noch vele meer dan wi [4] begripen ofte vertellen moghen. Hier ave comt onse redene [5] en̄ verstaen in een verwonderen, en̄ onse minnende begeerte [6] wilt Gode lof en̄ ere gheven na dat hi werdich is. Van drien wisen van oefeninghen. C. VI. [7] En̄ om dat wi dit begheren, soe leert ons die gheest ons [8] Heren ‧iij‧ wisen van oefeninghen, daer wi in pleghen mogen [9] alre eren die wi Gode doen moghen. Die ierste wise enicht [10] ons met Gode sonder middel. Die andere wise enicht ons met [11] den wille Gods, overmits gracie en̄ onse goede werke. Die [12] derde wise hout ons gheenicht met Gode, en̄ si doet ons [13] wassen en̄ toenemen in gracien, in doechden en̄ in allen [14] manieren van heilicheiden. [15] Die ierste wise heeft ‧iij‧ punten die ons met Gode verenighen, [16] dat is Gode aenbeden, eren en̄ minnen. Die andere [17] wise heeft oec ‧iij‧ punten, dat is begheren, bidden en̄ eyschen. [18] Die derde wise heeft oec ‧iij‧ punten, dat is Gode danken, [19] loven en̄ benedien. Nu verstaet wat dat si Gode aenbeden: [20] dat is Gode aensien in kerstenen ghelove met groter reverencien, [21] boven redene, in onsen gheeste, ene ewighe moghentheit, [22] sceppere en̄ Here des hemels en̄ der erden en̄ alre [23] creaturen(1). Dat ander punt dat is Gode eren, dat is ons [24] selfs vertien en̄ vergheten en̄ alre creaturen, ende Gode na [25] volghen oneindelic, sonder omme sien in ewigher werdic-(1) Sur.nempe in fide christiana magna cum reverentia supra rationem in spiritu nostro Deum aeternam intueri potentiam, creatorem ac Dominum coeli, terraeque et creaturarum omnium. [1] heit(1). Dat derde punt dat is Gode allene besitten, meynen [2] en̄ minnen, niet omme onse ghewin, ofte omme onse ere, ofte [3] omme onse salicheit, ofte omme yet dat hi ons gheven [4] mochte; maer alleene omme hem selven en̄ omme sine [5] ewighe ere selen wine minnen. En̄ dat is volmaecte caritate: [6] daer mede sijn wi Gode gheenicht en̄ wonen in heme ende [7] hi in ons. Vander ander wisen van oefeninghen. C. VII. [8] Ute deser caritaten comt die andere wise in gheesteliker [9] oefeninghen, met ‧iij‧ punten, dat es begheren, bidden en̄ [10] eyschen: begeren int herte, bidden met den monde, eyschen [11] met den gheeste. Wiselen die gracie en̄ die hulpe Gods begheren [12] met innigher devocien te sijnre eren, en̄ te onser noot, [13] hem mede te dienenne. Dese begherte sal berren in onse [14] siele met liefden en̄ met loste den liefsten wille Gods te volbringene, [15] met al dat wi vermoghen. Hier ute comt dat ander [16] punt, dat is bidden en̄ beden(2)met herten en̄ met monde. In document Jan van Ruusbroec, Werken. Deel 4: Dat rike der ghelieven, Vanden vier becoringhen, Vanden seven sloten, Van seven trappen · dbnl (pagina 30-34)
