De mate van veroudering

In de glastuinbouw bestaat grote verscheidenheid tussen bedrijven. Dit is een verscheidenheid die samenhangt met de wijze waarop de tuinder zijn bedrijf inpast in een omgeving. Dit gecombineer met de mogelijkheden van de markt en technologie/ innovatie. Deze verscheidenheid heeft een directe invloed op de veroudering van een gebied in de tuinbouwsector (Stedelijk Knooppunt Arnhem-Nijmegen, 1992). Door de intensieve bebouwing op een glastuinbouwgebied, komt deze verscheidenheid eerder met elkaar in aanraking.

Tuinders hebben namelijk de mogelijkheid om hun doelstelling en organisatie te bepalen op twee terreinen. Deze twee terreinen zijn de organisatie van de productie binnen het bedrijf: ‘de in het bedrijf toegepaste technologie’ en het tweede terrein is de verhouding tussen het eigen bedrijf en de markt (Spaan & van der Ploeg, 1992). Interessant is dat de Nederlandse tuinbouw zich hierbij wil gaan profileren als de ‘schoonste’ van Europa. Verouderde, vervuilende bedrijven zullen plaats moeten maken voor moderne ‘milieukassen’ om de milieubelasting van de glastuinbouw drastisch te verminderen. Hierbij zijn echter hoge investeringen gemoeid. Ondernemers staan voor de vraag wat zij met hun bedrijf gaan doen en welke milieu- investeringen voor hen rendabel zijn (Bouwman, van Bergen, van der Eerden & Pak, 1996, p. 1).

In te n si e f ru im te g e b ru ik e n d e n o o d za ak v an aa n w ez ig e lo ca ti e fa ct o re n

Het is aan de gemeente om de organ

glastuinbouw bijna altijd gekozen om tuinders te bundelen in een daarvoor bestemd gebied. Dat er verschillen zijn tussen glastuinbouwbedrijven in een cluster is overduidelijk en wordt doo

vanzelfsprekend beschouwd. Dit geeft een moeilijkheidsgraad aan de indeling van een glastuinbouwgebied voor de gemeente. De vraag is of de gemeente rekening houdt met deze moeilijkheidsgraad. Daarnaast convergeert het inspelen op technologis

& van der Ploeg, 1992, p . 10; Maas, 1994).

Veenstreek verklaren het volgende (Spaan & van der Ploeg, 1992, p. 33):

“De kavels zijn er over het algemeen twintig meter breed en daarop kun je geen modern bedrijf beginnen. Het is een rotwerk om bredere kavels te maken want sloten dempen is niet eenvoudig. Als je iets nieuws wilt beginnen kan je beter naar elders vertrekken. Je kan wel zeggen dat de technologische ontwikkeling hier

achterhaald.”

Een glastuinbouwgebied is na de aanleg ervan in sterke mate

aan de verandering op het gebied van technologie/innovatie. Deze veranderingen komen zowel op kavelniveau als op gebiedsniveau voor. Indien éé

hebben. Succesvolle tuinders ‘verkassen’ indien het gebied (gebiedsniveau) niet voldoet aan hun eisen op kavelniveau.

Door de differentiatie aan glastuinbouwstijlen in een intensief bebouwd gebied wordt het bijzonder complex om de veroudering te voorkomen. De locatiefa

Omdat deze factoren voor elk glastuinbouwbedrijf van grote waarde zijn onafhankelijk differentiatie tussen de bedrijven.

In de literatuur zijn oorzaken genoemd die van invloed figuur weergegeven:

De mate van

veroudering:

Met dit figuur wordt gedoeld op vijf belangrijke plaatsen die de mate van veroudering van glastuinbouwgebieden bepalen. De

mate van veroudering niet alleen. Allereerst is er de leeftijd die volgens

verouderd. Het gaat hierbij voornamelijk om de opstallen en niet om het gebied zelf. Het gebied zelf is namelijk erg afhankelijk van externe factoren.

Ten tweede bepalen de externe factoren in welke mate een gebied

sectorsamenstelling. De bepaling hiervan kan grote verschillen opleveren in de mate van veroudering.

Als laatste en vierde bepalen overige factoren in welke mate een glastuinbouwgebied verouderd. Bijvoorbeeld de aanleg van een nieuw terrein in de nabijheid of protesten uit de omgeving die ervoor zorgen

niet in zijn uitbreiding kan voldoen.

Het is aan de gemeente om de organisatie van tuinders in te passen in de omgeving. Hiervoor wordt bij glastuinbouw bijna altijd gekozen om tuinders te bundelen in een daarvoor bestemd gebied.

Dat er verschillen zijn tussen glastuinbouwbedrijven in een cluster is overduidelijk en wordt doo

vanzelfsprekend beschouwd. Dit geeft een moeilijkheidsgraad aan de indeling van een glastuinbouwgebied voor de gemeente. De vraag is of de gemeente rekening houdt met deze moeilijkheidsgraad. Daarnaast

convergeert het inspelen op technologische ontwikkelingen en het integreren in markten in sterke mate (Spaan , 1994).Tuinders die zijn geïnterviewd door deskundigen in de tuinbouw in de verklaren het volgende (Spaan & van der Ploeg, 1992, p. 33):

“De kavels zijn er over het algemeen twintig meter breed en daarop kun je geen modern bedrijf beginnen. Het is een rotwerk om bredere kavels te maken want sloten dempen is niet eenvoudig. Als je iets nieuws wilt beginnen

en. Je kan wel zeggen dat de technologische ontwikkeling hier

na de aanleg ervan in sterke mate onderhevig aan verandering. Denk bijvoorbeeld aan de verandering op het gebied van technologie/innovatie. Deze veranderingen komen zowel op kavelniveau als op gebiedsniveau voor. Indien één van de twee sneller ontwikkelt dan de ander, kan dit grote gevolgen

svolle tuinders ‘verkassen’ indien het gebied (gebiedsniveau) niet voldoet aan hun eisen op Door de differentiatie aan glastuinbouwstijlen in een intensief bebouwd gebied wordt het bijzonder complex om de veroudering te voorkomen. De locatiefactoren voor de glastuinbouw zijn hierbij van groot belang

mdat deze factoren voor elk glastuinbouwbedrijf van grote waarde zijn onafhankelijk

In de literatuur zijn oorzaken genoemd die van invloed zijn op de veroudering van glas. Deze worden in volgend

wordt gedoeld op vijf belangrijke plaatsen die de mate van veroudering van

glastuinbouwgebieden bepalen. De locatiefactoren worden in dit onderzoek getoetst. Maar dit verklaart Allereerst is er de leeftijd die volgens de normale levenscyclus bepaalt wanneer een glastuinbouwbedrijf verouderd. Het gaat hierbij voornamelijk om de opstallen en niet om het gebied zelf. Het gebied zelf is namelijk

fhankelijk van externe factoren.

Ten tweede bepalen de externe factoren in welke mate een gebied verouderd. Op de derde plaats staat sectorsamenstelling. De bepaling hiervan kan grote verschillen opleveren in de mate van veroudering.

Als laatste en vierde bepalen overige factoren in welke mate een glastuinbouwgebied verouderd. Bijvoorbeeld g van een nieuw terrein in de nabijheid of protesten uit de omgeving die ervoor zorgen

niet in zijn uitbreiding kan voldoen.

39 isatie van tuinders in te passen in de omgeving. Hiervoor wordt bij

glastuinbouw bijna altijd gekozen om tuinders te bundelen in een daarvoor bestemd gebied.

Dat er verschillen zijn tussen glastuinbouwbedrijven in een cluster is overduidelijk en wordt door tuinders als vanzelfsprekend beschouwd. Dit geeft een moeilijkheidsgraad aan de indeling van een glastuinbouwgebied voor de gemeente. De vraag is of de gemeente rekening houdt met deze moeilijkheidsgraad. Daarnaast

che ontwikkelingen en het integreren in markten in sterke mate (Spaan door deskundigen in de tuinbouw in de

“De kavels zijn er over het algemeen twintig meter breed en daarop kun je geen modern bedrijf beginnen. Het is een rotwerk om bredere kavels te maken want sloten dempen is niet eenvoudig. Als je iets nieuws wilt beginnen

en. Je kan wel zeggen dat de technologische ontwikkeling hier de structuur heeft

verandering. Denk bijvoorbeeld aan de verandering op het gebied van technologie/innovatie. Deze veranderingen komen zowel op kavelniveau

kan dit grote gevolgen svolle tuinders ‘verkassen’ indien het gebied (gebiedsniveau) niet voldoet aan hun eisen op Door de differentiatie aan glastuinbouwstijlen in een intensief bebouwd gebied wordt het bijzonder complex

ctoren voor de glastuinbouw zijn hierbij van groot belang. mdat deze factoren voor elk glastuinbouwbedrijf van grote waarde zijn onafhankelijk van de teelt of de

zijn op de veroudering van glas. Deze worden in volgend

wordt gedoeld op vijf belangrijke plaatsen die de mate van veroudering van

oek getoetst. Maar dit verklaart de wanneer een glastuinbouwbedrijf verouderd. Het gaat hierbij voornamelijk om de opstallen en niet om het gebied zelf. Het gebied zelf is namelijk

Op de derde plaats staat de sectorsamenstelling. De bepaling hiervan kan grote verschillen opleveren in de mate van veroudering.

Als laatste en vierde bepalen overige factoren in welke mate een glastuinbouwgebied verouderd. Bijvoorbeeld g van een nieuw terrein in de nabijheid of protesten uit de omgeving die ervoor zorgen dat een bedrijf

40