Loopbaan startende leraren

Enkele jaren geleden stond de arbeidsmarktpositie van paboafgestudeerden onder druk. Als gevolg van de

leerlingenkrimp en de dalende werkgelegenheid was het voor veel startende leraren moeilijk om aan een (vaste) baan in het onderwijs te komen. Die tijd is voorbij: de afgelopen jaren is het aandeel afgestudeerden dat één jaar na afstuderen in het onderwijs werkt fors gestegen. Werkte nog ruim 47 procent van alle afgestudeerden uit het cohort 2013 één jaar na afstuderen in het onderwijs, onder afgestudeerden uit 2016 is dit aandeel toegenomen tot ruim 72 procent. Afgestudeerden combineren een baan in het onderwijs bovendien minder vaak met een baan daarbuiten (zie figuur 27). Het merendeel van de afgestudeerden gaat in het basisonderwijs

werken (bijna 87 procent), gevolgd door het speciaal onderwijs (ruim 6 procent) en het vmbo, praktijkonderwijs, leerwegondersteunend onderwijs of de havo en het vwo (6 procent). Afgestudeerden die buiten het onderwijs werken, werken vooral in de zakelijke dienstverlening en handel, vervoer en horeca.

Figuur 27 Arbeidsmarktpositie pabo afgestudeerden 1 jaar na afstuderen

Bron: CentERdata en MOOZ Beleidsonderzoek & advies

Meer afgestudeerden werkzaam in onderwijs

Dat de arbeidsmarktkansen voor startende leraren aanzienlijk zijn verbeterd, blijkt ook uit aanvullend enquêteonderzoek in de Loopbaanmonitor. Dit onderzoek geeft een meer recenter beeld van de arbeidsmarktpositie van startende leraren. Uit deze gegevens blijkt dat, van de studenten uit cohort 2017, 80 procent een half jaar na afstuderen in het onderwijs werkt. Dit aandeel lag één cohort eerder nog op circa 78 procent. Ook uit deze gegevens blijkt dus dat het beroepsrendement van paboafgestudeerden de afgelopen jaren is toegenomen.

Conclusie

Inleiding

1

HOME

Paboafgestudeerden hebben vaker grote baan Paboafgestudeerden werken niet alleen vaker in het

onderwijs, zij hebben ook vaker een grote baan (zie figuur 28).

Werkte onder afgestudeerden uit cohort 2013 nog minder dan de helft van de afgestudeerden één jaar na afstuderen 0,8 fte of meer, onder afgestudeerden uit cohort 2016 is dit aandeel toegenomen tot ruim 70 procent. Ook hebben afgestudeerden minder vaak een kleine deeltijdbaan.

Figuur 28 Aanstellingsomvang paboafgestudeerden werkzaam in onderwijs, 1 jaar na afstuderen

Bron: CentERdata en MOOZ Beleidsonderzoek & advies

Dat de arbeidsmarktpositie van paboafgestudeerden is verbeterd, zien we ook als we meer in detail kijken naar hun type baan.⁵⁴ Zo steeg het aandeel afgestudeerden met een reguliere baan (een half jaar na afstuderen) van 42 procent onder afgestudeerden uit cohort 2013 naar 76 procent onder afgestudeerden uit cohort 2017. Ook krijgen startende leraren vaker een vast dienstverband aangeboden, terwijl het aandeel flexibele contracten daalt. Het aandeel vaste aanstellingen steeg in dezelfde periode van 3 naar 15 procent, terwijl het aandeel flexibele contracten daalde van 42 naar 17 procent.

Conclusie

Inleiding

1

HOME

Mobiliteit beperkt

Paboafgestudeerden blijven vaak werken in de provincie waar zij afgestudeerd zijn. Dit geldt voor bijna 81 procent van de afgestudeerden. 14 procent werkt in een omliggende provincie, terwijl 5 procent in een andere provincie werkt.⁵⁵ Wel zijn er duidelijke verschillen tussen de provincies. De trek van afgestudeerden naar een andere provincie is relatief hoog in Drenthe en Groningen, terwijl deze in Zuid- en Noord-Holland beperkt is. Dit kan samenhangen met het aantal pabo-opleidingen in de regio, maar ook met het aantal (beschikbare) banen.

Het aantal kilometers dat paboafgestudeerden afleggen tussen de gemeente waar zij tijdens het afstuderen wonen en de gemeente waar zij één jaar na afstuderen werken, is de afgelopen jaren gedaald. Kwam deze onder afgestudeerden uit het cohort 2013 nog uit op bijna 20 kilometer, onder afgestudeerden uit het cohort 2016 daalde de afstand tot minder dan 17 kilometer.

Het lijkt er dus op dat paboafgestudeerden in de tijd waarin het moeilijk was aan een (vaste) baan te komen meer kilometers reisden voor hun werk dan in de huidige situatie, waarin juist sprake is van een tekort aan leraren.

Ook de mobiliteitsgeneigdheid van paboafgestudeerden is beperkt: 72 procent van de afgestudeerden uit cohort 2017 geeft aan niet op zoek te zijn naar een andere baan.

Als zij wél interesse hebben in een andere baan, is dat over het algemeen een baan binnen het onderwijs. Ten tijde van de leerlingenkrimp gaf een aanzienlijk hoger percentage afgestudeerde leraren nog aan op zoek te zijn naar een andere baan. Vijf jaar geleden, onder cohort 2013, was 64 procent van de starters nog op zoek naar een andere baan.

55 Berekend op basis van een gemiddelde over het cohort 2006 - 2016,

Paboafgestudeerden meest tevreden over inhoud baan Startende leraren zijn overwegend tevreden over hun baan, de organisatie waar zij werken en het werk in het onderwijs.

De afgelopen jaren is hun tevredenheid op deze aspecten relatief stabiel gebleken. Het meest positief oordelen startende leraren over de inhoud van hun baan (7,7 onder cohort 2017), op de voet gevolgd door de organisatie waar zij werken (7,6 onder cohort 2017) en het werk in het onderwijs an sich (7,5 onder cohort 2017).

Blijvend werkzaam in het onderwijs?

Van de paboafgestudeerden uit 2012 die één jaar na afstuderen in het onderwijs werken, is bijna 88 procent vijf jaar na afstuderen nog steeds werkzaam in de sector. De overige afgestudeerden hebben de sector in de tussentijd verlaten. Aan de andere kant zijn er ook afgestudeerden die na één jaar in een andere sector werken, maar na vijf jaar wel in het onderwijs werken. Dit komt onder afgestudeerden uit 2012 nog relatief vaak voor: circa 46 procent werkte één jaar na afstuderen niet in het onderwijs, maar deed dit vijf jaar later wel. Mogelijk hangt dit samen met het arbeidsmarktperspectief van deze afgestudeerden: enkele jaren geleden was het voor afgestudeerden van de pabo nog moeilijk om aan een (vaste) baan in het onderwijs te komen, terwijl de vooruitzichten voor afgestudeerden op dit moment goed zijn.

Conclusie

Inleiding

1

HOME