Isabel M.A. Brüggenwirth, Matteo Mueller, Veerle A. Lantinga, Stefania Camagni, Riccardo De Carlis, Luciano De Carlis, Michele Colledan, Daniele Dondossola, Moritz Drefs, Janina Eden, Davide Ghinolfi, Dionysios Koliogiannis, Georg Lurje, Tommaso M. Manzia, Diethard Monbaliu, Paolo Muiesan, Damiano Patrono, Johann Pratschke, Renato Romagnoli, Michel Rayar, Federico Roma, Andrea Schlegel, Philipp Dutkowski, Robert J. Porte, Vincent E. de Meijer. Prolonged preservation by hypothermic machine perfusion facilitates logistics in liver transplantation: a European observational cohort study. American Journal of Transplantation 2022.
Eliano Bonaccorsi-Riani, Andrew R. Gillooly, Samuele Lesari, Isabel M.A.
Brüggenwirth, Chantal M. Ferguson, Mina Komuta, Daela Xhema, Aurélie Daumerie, Louis Maistriaux, Jerzy Kupiec-Weglinski, Robert J. Porte, Anasthasia Khvorova, David Cave, Pierre Gianello, Paulo N. Martins. Feasibility of delivering siRNA compounds during hypothermic oxygenated machine perfusion (HOPE) to modulate organ function: A proof of concept study in a rat liver transplant model.
Transplantation 2022.
Otto B. van Leeuwen, Silke B. Bodewes, Veerle A. Lantinga, Martijn P.D. Haring, Adam M. Thorne, Isabel M.A. Brüggenwirth, Aad P. van den Berg, Marieke T. de Boer, Ruben H.J. de Kleine, Bianca Lascaris, Maarten W.N. Nijsten, Koen M.E.M.
Reyntjens, Vincent E. de Meijer, Robert J. Porte. Sequential Hypothermic and Normothermic Machine Perfusion Enables Safe Transplantation of High-risk Donor Livers. American Journal of Transplantation 2022.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Veerle A. Lantinga, Michel Rayar, Aad P. van den Berg, Hans Blokzijl, Koen M.E.M. Reyntjens, Robert J. Porte, Vincent E. de Meijer.
Prolonged dual hypothermic oxygenated machine perfusion (DHOPE-PRO) in liver transplantation: study protocol for a stage 2, prospective, dual-arm, safety and feasibility clinical trial. BMJ Open Gastroenterology 2022.
Yuri L. Boteon, Amelia J. Hessheimer, Isabel M.A. Brüggenwirth, Amanda P.C.S.
Boteon, Maria Padilla, Vincent E. de Meijer, Beatriz Domínguez-Gil, Robert J.
Porte, Thamara T.P.R. Perera, Paulo N. Martins. The economic impact of machine perfusion technology in liver transplantation. Artificial Organs 2022.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Willemijn S. van der Plas, Otto B. van Leeuwen, Adam M. Thorne, Michel Rayar, Vincent E. de Meijer, Robert J. Porte. Oxygenated versus non-oxygenated flush out and storage of donor livers – an experimental study. Artificial Organs 2022.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Zoltan Czigany, Burcin Ekser, Muhammed Abdelrahim, Mahmata Bhat, Eliano Bonaccorsi-Riani, Anchie Chen, Juliette Emamaullee, C Eymard, C Ho, Valera R. Mas, A Zarrinpar, Muhammed Yuksel, Paulo N. martins, Markus Selzner. What is hot and new in basic and translational science in liver transplantation in 2020-2021? Report of the Basic and Translational Research Committee of the International Liver Transplantation Society. Transplantation 2022.
Otto B. van Leeuwen, Isabel M.A. Brüggenwirth, Ruben H.J. de Kleine, Aad P. van den Berg, Erik A.M. Verschuuren, Michiel E. Erasmus, Robert J. Porte. Machine perfusion of donation after circulatory death liver and lungs prior to combined liver-lung transplantation. Transplantation Direct 2021.
Damiano Patrono, Davide Cussa, Federica Rigo, Roberta Angelico, Maria I. Bellini, Eliano Bonaccorsi Riani, Isabel M.A. Brüggenwirth, Zoltan Czigany, Riccardo de Carlis, Vincent E. de Meijer, Daniele Dondossola, Dilmurodjon Eshmuminov, Davide Ghinolfi, Amelia J. Hessheimer, Dagmar Kollmann, Quirino Lai, Georg Lurje, Tommaso M. Manzia, Arianeb Merhab, Fabio Melandro, David Nasralla, Arash Nickkholgh, Duilio Pagano, Michel Rayar, Maria C. Saffioti, Annemarie Weissenbacher, Alfonso W. Avolio, Paolo de Simone, Constantino Fondevila, Wayel Jassem, Malcolm Macconmara, Robert J. Porte, Markus Selzner, Marco Spada, Renato Romagnoli. Heterogeneous indications and the need for viability assessment: an international survey on the use of machine perfusion in liver transplantation. Artificial Organs 2021.
Yvonne de Vries, Isabel M.A. Brüggenwirth, Shanice A. Karangwa, Fieen A. von Meijenfeldt, Otto B. van Leeuwen, Laura C. Burlage, Iris E.M. de Jong, Anette S.H. Gouw, Vincent E. de Meijer, Ton Lisman, Robert J. Porte. Dual versus single oxygenated hypothermic machine perfusion of porcine livers: impact on hepatobiliary and endothelial cell injury. Transplantation Direct 2021.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Maureen J.M. Werner, Rene Adam, Wojciech G. Polak, Vincent Karam, Michael A. Heneghan, Arianeb Mehrabi, Jürgen L. Klempnauer, Andres Paul, Darius F. Mirza, Johann Pratschke, Mauro Salizzoni, Daniel Cherqui, Michael Allison, Oliver Soubrane, Steven J. Staffa, David Zurakowski, Robert
J. Porte, Vincent E. de Meijer; all the other contributing centers (www.eltr.
org) and the European Liver and Intestine Transplant Association (ELITA). The liver retransplantation risk score: a prognostic model for survival after liver retransplantation. Transplant International 2021.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Otto B. van Leeuwen, Robert J Porte, Paulo N Martins.
The emerging role of viability testing during liver machine perfusion. Liver Transplantation 2021.
Eliano Bonaccorsi-Riani, Andrew Gillooly, Isabel M.A. Brüggenwirth, Paulo N.
Martins. Delivery of genetic load during ex situ machine perfusion with potential for CRISP-Cas9 gene editing: An innovative strategy for graft treatment. Hepatobiliary Pancreatic Diseases International 2021.
Otto B. van Leeuwen, Isabel M.A. Brüggenwirth, Martijn P.D. Haring, Veerle A.
Lantinga, Vincent E. de Meijer, Robert J. Porte. Testen van afgekeurde donorlevers met ex situ machine perfusie. [Article in Dutch: Evaluation of initially declined donor livers using ex situ machine perfusion]. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2021.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Paulo N. Martins. RNA interference in organ transplantation: next generation medicine? Book chapter 8 in ‘Organ Repair’.
Elsevier 2021.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Otto B. van Leeuwen, Matteo Müller, Philipp Dutkowski, Diethard Monbaliu, Paulo N. Martins, Robert J. Porte, Vincent E. de Meijer. The importance of adequate oxygenation during hypothermic machine perfusion.
JHEP Reports 2020.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Vincent E. de Meijer, Robert J. Porte, Paulo N. Martins.
Viability criteria assessment during liver machine perfusion. Nature Biotechnology 2020.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Marjolein van Reeven, Indre Vasiliauskaitė, Danny van der Helm, Bart van Hoek, Sandro F.M. Schaapherder, Ian P.J. Alwayn, Aad P. van den Berg, Vincent E. de Meijer, Sarwa Darwish Murad, Wojciech G. Polak, Robert J. Porte.
Donor diabetes is a risk factor for diminished outcome after liver transplantation:
a nationwide retrospective cohort study. Transplant International 2020.
Otto B. van Leeuwen, Isabel M.A. Brüggenwirth, Robert J. Porte, Paulo N. Martins.
Development of a machine perfusion device for cold-to-warm machine perfusion.
HPB 2020.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Eliano Bonaccorsi-Riani, Julie Buchwald, Samuel Iesari, Paulo N. Martins. Machine perfusion: cold versus warm, versus neither: update on clinical trials. Seminars in Liver Disease 2020.
Adam M. Thorne, Rinse Ubbink, Isabel M.A. Brüggenwirth, Maarten W.N. Nijsten, Robert J. Porte, Vincent E. de Meijer. Hyperthermia induced changes in liver physiology and metabolism: a rationale for hyperthermic machine perfusion.
American Journal of Physiology: Gastrointestinal and Liver Physiology 2020 Isabel M.A. Brüggenwirth, Robert J. Porte, Paulo N. Martins. Bile composition as a diagnostic and prognostic tool in liver transplantation. Liver Transplantation 2020.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Otto B. van Leeuwen, Yvonne de Vries, Silke B. Bodewes, Jelle Adelmeijer, Janneke Wiersema-Buist, Ton Lisman, Paulo N. Martins, Vincent E.
de Meijer, Robert J. Porte. Extended hypothermic oxygenated machine perfusion enables ex situ preservation of porcine livers for up to 24 hours. JHEP Reports 2020.
Isabel M.A. Brüggenwirth and Paulo Martins. RNA interference therapeutics in organ transplantation: the dawn of a new era. American Journal of Transplantation 2019.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Koen D.W. Hendriks, Hanno Maassen, Albert Gerding, Barbara Bakker, Robert J. Porte, Rob H. Henning, Henri G.D. Leuvenink. Renal temperature reduction progressively favors mitochondrial ROS production over respiration in hypothermic kidney preservation. Journal of Translational Medicine 2019.
Natasha H. Dolgin, Babak Movahedi, Frederick A. Anderson, Isabel M.A.
Brüggenwirth, Paulo N. Martins, Adel Bozorgzadeh. Impact of recipient functional status on 1-year transplant outcomes. World Journal of Transplantation 2019.
Otto B. van Leeuwen, Masato Fujiyoshi, Rinse Ubbink, Maureen J.M. Werner, Isabel M.A. Brüggenwirth, Koert P. de Jong, Robert J. Porte, Vincent E. de Meijer. Ex situ machine perfusion of human donor livers via de surgically reopened umbilical vein: a proof of concept. Transplantation 2019.
Max F. Thijssen, Isabel M.A. Brüggenwirth, Andrew Gillooly, Anasthesia Khorova, Timothy F. Kowalik, Paulo N. Martins. Gene Silencing with siRNA (RNA Interferences):
A New Therapeutic Option during Ex-vivo Machine Liver Perfusion Preservation.
Liver Transplantation 2019.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Carolina Moore, Paria Mahboub, Max F. Thijssen, X E, Henri G.D. Leuvenink, Pranoti Mandrekar, X Wang, Timothy F. Kowalik, Robert J. Porte, Paulo N. Martins. A Comparative Study of Single and Dual Perfusion During End-ischemic Subnormothermic Liver Machine Preservation. Transplantation Direct 2018.
Paulo N. Martins, Amanda Rawson, Babak Movahedi, Isabel M.A. Brüggenwirth, Natasha H. Dolgin, Anna B. Martins, Paria Mahboub, Adel Bozorgzadeh. Single-center experience with liver transplant using donors with very transaminase levels. Experimental and Clinical Transplantation 2018.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Paulo N. Martins, John J. McDaid, Martin Hertl, Tatsuo Kawai, Nahel Elias, Raymond T. Chung, James F. Markmann. Heat stroke as a cause of liver failure and evaluation of liver transplant. Experimental and Clinical Transplantation 2018.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Natasha H. Dolgin, Robert J. Porte, Adel Bozorgzadeh, Paulo N. Martins. Donor Diabetes and Prolonged Cold Ischemia Time Synergistically Increase the Risk of Graft Failure after Liver Transplantation. Transplantation Direct 2017.
Hazel Marecki, Isabel M.A. Brüggenwirth, Paulo N. Martins. Machine Organ Preservation. Book chapter 12 in ‘Advances in Experimental Surgery’ volume 1. Nova Science 2017.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Hazel Marecki, Paulo N. Martins. Isolated Liver Perfusion Systems. Book chapter 12 in ‘Advances in Experimental Surgery’ Volume 2. Nova Science 2017.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Henri G.D. Leuvenink, Paulo N. Martins. Isolated Kidney Perfusion Models. Book chapter 13 in ‘Advances in Experimental Surgery’ Volume 2. Nova Science 2017.
Isabel M.A. Brüggenwirth, Laura C. Burlage, Robert J. Porte, Paulo N. Martins. Is single portal vein perfusion the best approach for machine preservation of liver grafts? Journal of Hepatology 2016.
DANKWOORD
Onderzoek doen is teamwork en dit proefschrift was er niet geweest zonder het team van collega’s, vrienden en familie om mij heen. Bovenal hebben zij ervoor gezorgd dat ik ontzettend veel plezier heb gehad tijdens dit promotietraject. Een aantal van hen wil ik in het bijzonder bedanken.
Professor dr. Robert Porte, beste Robert, wat een geluk om jou als promotor te hebben. Jij lijkt precies te weten wat je nodig hebt als onderzoeker. Toen ik 6 jaar geleden naar Worcester verhuisde voor mijn wetenschappelijke stage zijn we eerst samen die kant op gevlogen om de stad en het lab te bekijken. Gedurende de stage vroeg jij bijna wekelijks om een wetenschappelijke én sociale update. In de afgelopen jaren gaf jij mij juist steeds meer de ruimte om mij als zelfstandig onderzoeker te ontwikkelen. Je stuurde bij waar nodig, maar gaf mij het gevoel dat alles mogelijk was. Bedankt voor alles wat ik van je heb mogen leren!
Professor dr. Ton Lisman, beste Ton, bedankt dat ik altijd bij jou aan kon kloppen voor de meer ‘basic science’ vragen, maar vooral ook om te sparren over vervolgstudies. Heerlijk om jouw kamer binnen te stappen met een idee en er dan vervolgens uit te lopen met een veelvoud aan nieuwe inzichten en plannen.
Dr. Vincent de Meijer, beste Vincent, jouw enthousiasme, overtuiging en oog voor detail hebben veel studies in dit proefschrift naar een hoger niveau getild.
Ondanks jouw vele wetenschappelijke projecten en werk in de kliniek kan het wat jou betreft toch altijd net een stapje harder of beter – en dat werkt aanstekelijk. Ik waardeer het hoe jij ook altijd oog houdt voor de persoon achter de onderzoeker en hoe we op een borrel ook uren kunnen praten over onze familie en vrienden.
Dr. Paulo Martins, dear Paulo, the foundation for my scientific aspirations was laid in your lab back in 2015. Yet, besides teaching me the basics of doing research, I am most grateful for the many life lessons you shared with me. You taught me to be persistent, creative when there are little resources, and, to state your personal mottos, ‘never give up’ and ‘just do it’. Most of all, I’ll never forget how you’ve always wanted me to introduce you as a friend rather than a supervisor.
Veel dank aan de leden van de leescommissie voor jullie interesse in dit proefschrift:
Professor dr. Barbara Bakker, Professor dr. Quintus Molenaar en Professor dr.
Götsch Wietasch.
Alle betrokkenen bij de afdeling Levertransplantatie, waaronder de HPB chirurgen en fellows: Robert Porte, Marieke de Boer, Ruben de Kleine, Carlijn Buis, Vincent de Meijer, Joost Klaase, Maarten Nijkamp, Frederik Hoogwater, Mark Meerdink, Michel Rayar, Anne Loes van den Boom en Suomi Fouraschen bedankt voor jullie betrokkenheid bij de DHOPE-PRO studie en het aansluiten van de levers op de pomp. De hepatologen: Aad van den Berg, Frans Cuperus, Frans van der Heide en Frederike van Vilsteren voor het informeren, enthousiasmeren en includeren van patiënten op de wachtlijst. De anesthesie: Ilhama Abbasova, Meine Fernhout, Ernesto Muskiet, Koen Reyntjens en Peter Meyer voor jullie hulp bij het studieprotocol en flexibiliteit in de planning van het OK programma. Het secretariaat levertransplantatie: Suzanne de Bruin, Elize van der Ploeg en Hilda Dijk voor jullie hulp met het versturen en ontvangen van toestemmingsformulieren.
Het Chirurgisch Onderzoeks Laboratorium, Jacco Zwaagstra, Jelle Adelmeijer, Janneke Wiersema-Buist en Petra Ottens. Toen ik voor het eerst op het COL kwam had ik nog nooit een pipet vastgehouden, maar door jullie geduld en hulp heb ik inmiddels toch de basics een beetje onder de knie. Bedankt dat jullie er altijd waren om te helpen!
Collega-onderzoekers Tom van der Meer, Koen Hendriks, Hanno Maassen, Simone Kleiss, Claire van der Riet, Kirsten Ma, Kalong Zang. Bedankt voor de gezelligheid in en buiten het zusterhuis, de rondjes hardlopen op weg naar de marathon, isoleren van mitochondriën of perfusie-experimenten.
My favorite people from Worcester, USA: Suzan en Max bedankt voor alle pannenkoeken op zondag, sinterklaas, koningsdag en vele tripjes naar de bergen.
Anne, Meghan, Jooyoung, Kevin, Mike, Kayleigh, James, Kristin, David, Adam, Gwen, Gordon, Suzie, Jake, Jason and Batu I’m glad I got to be one of your
‘classmates’ and thank you for the many brunches, friendsgiving, beerolympics and memorable ski trips.
Medewerkers van Kroon Vlees Groningen, waaronder Gert, Jan en Luitzen. Zonder jullie zouden de varkensexperimenten niet mogelijk zijn geweest. Veel dank!
Medewerkers van XVIVO, waaronder Wilfred den Hartog, Arjan van der Plaats, Ton Mulderij, Emma Offringa, Mark Slotemaker, Ernst Buiter, Martin Kuizenga en Wim Grootens. Bedankt voor jullie hulp bij de varkensexperimenten en voor het beschikbaar stellen van de Academy. We maakten er regelmatig een (bloederig)
zooitje van, maar jullie bleven ons gelukkig ontvangen met lekkere koffie, koude biertjes en een grote portie gezelligheid.
Het Leverteam waaronder Silke Bodewes en Willemijn van der Plas, bedankt voor jullie hulp bij vele varkens- en humane perfusies. Toppers!
De leukste collega-orgaanperfusionisten: Adam Thorne, Bianca Lascaris, Leonie van Leeuwen, Martijn Haring en Veerle Lantinga. Door jullie leken de nachten minder lang en de ochtenden minder vroeg. Met een paar zakken Redband en de OPR-pompen playlist was de sfeer, ongeacht het tijdstip en/of de perfusieduur, altijd goed. Veerle, jouw onuitputtelijke enthousiasme en inzet voor de OPR is noemenswaardig. Het was een (slaap)feestje om met jou de DHOPE-PRO’s te doen. Nog even en dan kunnen we eindelijk die fles champagne opentrekken!
Mede-onderzoekers en Liver Lovers: Yvonne de Vries, Shanice Karangwa, Otto van Leeuwen, Adam Thorne, Bianca Lascaris, Iris de Jong, Fien von Meijenfeldt, Maureen Werner, Alix Matton, Laura Burlage. Wat een geluk om in deze onderzoeksgroep te mogen werken. Iedereen met zijn eigen kwaliteiten en daarom zo goed als team. Van vroege ochtenden in een koelcel in Groningen tot late night rooftop parties in Seattle, met jullie was het altijd feest.
Lieve clubgenoten van JC Buut en huisgenoten van Huize Beëlzebub, sorry voor alle feestjes die ik last-minute heb moeten afzeggen vanwege een perfusie, maar dit proefschrift is daarvan het resultaat! Hij doet het trouwens ook goed als onderzetter ;-)
Lief ‘groupie’, Bart, Bas, Dieuwertje, Evelien, Jette, Tim en Tom, ondanks dat we bijna allemaal in een andere tijdzone leven, is onze groepsdynamiek in 15 jaar niks veranderd. Op naar 20 jaar vriendschap!
Sanne Verkuijl, Lieve San, het ultieme gevoel van hypothermie heb ik samen met jou ervaren tijdens onze laatste uren naar de top van de Kilimanjaro. We raakten elkaar kwijt te midden van een sneeuwstorm waardoor jij eerder de top bereikte.
Ondanks dat de gids weer zo snel mogelijk wilde afdalen, was jij vastbesloten om samen met mij op de top te staan. Die foto is nog steeds goud waard. We hebben het hele MD-PhD traject samen doorlopen en konden altijd op elkaar terugvallen. Van Groningen, naar Zwolle, Uganda en nu samen in Utrecht. Het was vanzelfsprekend dat jij mijn paranimf zou zijn!
Otto van Leeuwen, Ot, sinds de eerste dag van mijn promotietraject zijn we samen opgetrokken: in eerste instantie als collega-onderzoekers, maar al snel werd het team OtIs en nu ben je een van mijn beste vrienden. Door de ontelbare perfusies en vele hardloop kilometers samen kennen we elkaar als geen ander en hebben we inmiddels aan één blik genoeg. Blij dat jij mijn paranimf bent!
Lieve Papa en mama, Fabiënne en Eva. Als ik aan ons als gezin denk, denk ik aan muziek. Vroeger werden we er ’s ochtends mee wakker gemaakt en thuis staat de radio altijd aan. De songtekst van ons liedje vat mijn gevoel perfect samen: ‘And through it all you offered me protection, a lot of love and affection, whether I'm right or wrong.’
Lieve Peter-Paul, toen wij elkaar nog maar net kenden nam jij mij mee op vakantie naar de bergen in Oostenrijk. Ik was meteen verliefd - op de omgeving én op jou.
Ik kijk uit naar de velen pieken die we nog samen gaan beklimmen en beleven. Ik ben gek op jou!