Liederen van Mechteldis van Lom en andere Annuntiaten van Venlo
21. Dit liedeken heeft sr. Mechteldis van Lom gemaeckt op de litteren van haeren naem
hs. p. 100
+
21. Dit liedeken heeft sr. Mechteldis van Lom gemaeckt op de litteren van haeren naem.
Men cant singen op de vose: Wat sal ick gaen beginnen, Maria Maghet soet?85.
Mijn hert, mijn siel, mijn leven sijt ghij, o wesen goet!
Mijn crachten mij begeven in u presenti soet.
5 Ghij sijt die ick beminne, o alderhooghste goet, o eenigh een, mijn lief alleen,
houwt mij in u soet wesen reijn. 10
+
p. 102
+
Een in drij, soetste minne, sijt ghij, o godlijck een. Verheven boven sinne sijt ghij mijn vreught alleen. Crachtelijck, o schoon wesen, 15 ghij mij in u verslint,
als de siel, hoogh verheven, haer ganslijck in u vint. Hooghelijck soet te loven sijt ghij, o Maiesteijt, 20 als ghij het herte boven
t'genoch in u verbreijt.
85. Dit naamdicht geeft duidelijk aan, dat de dichteres haar eigen gen naam spelde als ‘Mechteldis’ en niet ‘Mechtildis’. De tweede strofe is refrein, de laatste is een gewijzigd refrein.
Tot u, o woort des vaders, soo haeckt mijn hert geheel; van u, levende ader,
25 drinckt mijnen gheest en siel. Eijghen ist u, o wesen, als ghij de siele raeckt, dat ghij s'in u doet leven, u liefde in haer blackt. 30
+
p. 103
+
Laet mij in het genieten, o lief die ik bemin, laet mij in u vervlijten,86. want ick u eijghen ben. Doet mij geheel verdwinnen 35 in u, mijn Godt en al,
u waerheijt laet doorschijnen mijn herte sonder fal.87.
In u, mijn soetste minne, in u, mijn hooghste goet, 40 soo gratuliert van binne
mijnen gheest en gemoet. Soeticheijt sonder smaecken, smaeck sonder soetticheijt, ghij komt de siel vermaecken 45 met u in duijsterheijt.88.
Van u soet wesen reijne wort den gheest heel omvaen, als ghij de siele alleene
86. Opgaan. 87. Zeker, beslist.
88. Op deze paradoxale wijze tracht de mystieke kunstenares haar ervaringen te verwoorden. Het ‘duister’ wordt zo ook een ‘lichtend duister’ genoemd.
houwt crachtich in u staen. 50
+
p. 104
+
Alleen sijt ghij, o wesen, dat mij versaeden magh; idelheijt buijten dese, ick achtse maer een caf!89. Niet en kan mij vermaecken dan ghij, mijns herten vree. 55 Als uwen brant komt blacken,
vergaet alle mijn wee. Laet mij in u verslonden, ghij sijt mijn liefde groot; 60 in u heb ick gevonden
mijn rust en leven soet. O lief, ick heb gehanghen mijn hert en si naen u; in u geheel t'omvanghen 65 is mijn genoeghen nu.
Maria, hoogh verheven,90.
laet toch mijn siel met u genieten t'godlijck wesen, t'ghene ghij omhelst nu. 70 Laet mij met u beminnen
dat alderhoogste goet, opdat ick, een door liefde reijn
met u, omhelsch mijn lief alleen. fin.
89. Ik geef er geen zier om, ik acht het van nul en gener waarde.
90. Aanroeping tot Maria, de grote patrones van de Annuntiate, om de mystieke eenwording te bewerkstelligen.
+
hs. p. 106
+
22. Een ander gemaeckt vande selve sr. Mechteldis op den naem van haeren heerbroeder minder br. Recollect.
t'Kan gesongen worden op de vose: Schoone de mey dus martelesert etc.91.
Niet en kander vermaecken de siel dan d'operste goet alleen,
dat daer alleen vernoeght geheel her herte, door liefde reijn. 5 O liefde, hoe soet ist u t'omvaen!
Hoe lieffelijck soet, in u over te gaen! In u verniet, o Goddelijck een, ontstecken, geconsomiert,
door den soeten brant der liefde reijn 10 gesmoelten en heel verteert,
al waer de siel heel goddelijck
geniet Godts wesen, boven al minnelijck
+
p. 107
+
Crachtich vier, o besondere vlam, wonderlijck ghij penetriert
15 den gheest, het hert, siel en ligham, daer ghij hier in gratuliert
met een soo nieuwe soeticheijt en oversoete vrolijcke nieuwigheijt. O Goddelijcke liefde pur reyn, 20 die u utstoert al soo seer
en maeckt u met de siele heel een,
91. Pater Nicolaus van Lom o.f.m. stierf op 9 april 1635. Dit maakt het mogelijk vast te stellen, dat dit gedicht vóór 1635 werd geschreven.
die ghij verandert in vier.
De siele brant, maer niet en bekent,92.
hoe dat ghij in haer leeft en brandende bent. 25 Levendigh, o hooghe Maiesteijt,
sij u soetelijck omvanght; crachtich, weerdighe Triniteijt, haere siele met u versamt;
door eenen brant der liefde seer sterck
30 werckt ghij in haeren gheest u goddelijck werck.
+
p. 108
+
Allen haer leven, dat is in u; haer gangen ghij heel bestiert. Sij seijdt: Ick leve, maer niet ick nu, maer in hem die mij regiert! 35 Ick hoor aen mijnen beminden soet
en hij aen mij geheel door de liefde groot Verslonden in Godt, van hem omvaen, genietse gemeijnsamlijck
sijn soet kussen des vreede saen 40 in den gheest verborgentlijck.
Sij wordt ontstecken, maer kan niet sien,
waer dezen brant en vlammen haer komen hien.93.
Saligh schouwen, dat noot en vermoijt, maer meer en meer verheught,
45 want s'verborgentlijck wordt gevoet van Godt, haer eenighe vreught, en omset van sijn soet wesen reijn, omhelst innighlijck dat soete drij in een.
+
p. 109
+
Van de liefde gansch overgevoert 50 in Godt, die de liefde is,
92. Weet, beseft, begrijpt. 93. Naar haar toe komen.
waer sij vereenight met dat woort des eewigen Vaders is,
omhelst aldaer en omvanght seer soet iesus Godt ende mensch door de liefde groot. 55 Aenschijn aen aenschijn sij daer aensiet,94.
hoewel in een donckerheijt verborghen; sij haeren Godt geniet, maer met eene sekerheijt.
De liefde is haer light en vier,
60 waerdoor dat sij hem kent en bemint alhier. Noijt en was de minnende voldaen
van al haer sinnen geneught, dan doen sij was overgegaen in Godt, haer eenighe vreught, 65 verheven boven haer selven heel,
waer door dat sij geniet iesus, haer erfdeel.
+
p. 110
+
Laet nu den gheest dan opvlieghen ras in Godt, dat operste goet,
door de brant der liefden op dit pas95.
70 tot in des vaders schoot,
waer ghij sult vinden uws herten wensch, uwen soeten salighmaeker, Godt en mensch! O soet omhelsen, o soet omvaen!
O schoon rijckelijcke rust! 75 Hier soo wort de siele voldaen,
haeren honger heel geblust
met de menscheijt Christi iesu soet; geniet het Goddelijck wesen overvloijt, maeckt sigh conform aen haeren Godt 80 in sijn perfectien veel,
94. Vgl. aant. 88. 95. Nu, op deze tijd.
die sij door de liefde utstoert aen haeren nasten geheel,
tot wiens dienst sij haer alhier begheeft ter liefde van hem, om wien sij roert en leeft.
fin.
+
hs. p. 112
+
23. Dit liedeken heeft sr. Mechteldis voorsz. gemaeckt op den naem vande salighe moeder Lowis en onse godts. sr. agnes alse beyde noch leefde.
t'Kan gesongen worden op de vose: Retorica godinne soet.96.
Loeft, mijn siel, u Godlijcke spijs, d'inde weerde lowis
werckt soo crachtigh verheven; soo wonderlijck en soet
5 wort sij van Godt, haer liefde, gevoet. O Sacrament, o liefden budt,97. die soo verheeft u bruijdt, dat uwe creaturen loven u maiesteijt
10 van dese nieuwe verborgentheijt, waer ghij toont u almogentheijt, lieft en gemeijnsamheijt, dat u hoogh Godlijck wesen werckt in u bruijdt certeijn 15 soo wondere wercken ongemeijn.
96. Moeder Lowis is waarschijnlijk de Zalige Ludovica de Sabaudia (Savoye), Claris, overleden op 24 juli 1503. Sr. Agnes Huijn van Amstenrade, de vriendin van Mechteldis, had een bijzondere verering voor deze religieuze; vandaar ook dat M. een gedicht aan beiden wijdde. 97. Buit, prooi.
+
p. 113
+
In Godt gegroet, in Godt bemint, d'ick altijt in Godt vint,98.
wilt u ooghen ontlucken en ons in hem ansien,
20 want wij aldaer uwe susters sijn. Siet toch in Godt, die u altijt met ons in hem verblijt! wilt niet rusten ut minne, tot dat hij heel sijn werck
25 volmaeckt in ons door de liefde sterck. Aensiet daer int operste goet,
die een door liefde soet99.
met u is in Godts wesen; dat hij haer wercken stier 30 naer sijn hooghste glori ende eer.
Goddelijck heel door liefde ient,99.* houwt ons int hert geprint
em laet ons van die wesen, daer ghij voor sorgh draght 35 door u gebedekens, naght en dagh.
+
p. 114
+
Nemt, o moeder lowise soet, ons bij u in Godt goet. en wilt toch niet ophouwen, totdat wij heel sijn een
40 met u in hem door de liefde reijn. Ewigh laet ons met hert en siel een sijn in Godt geheel, opdat wij t'samen loven d'hooghe Drijvuldigheijt.
98. Nl. de, saleghe Moeder Lowis.' 99. Nl. Agnes.
45 in haere diepe verborgentheijt. Soete bruijdt, wij seghen adieu, maer bliven een met u
in Godt, daer wij u minnen. U grati overvloijt
50 verheught ons meer dan ons eijghen goet. fin.
+
hs. p. 116
+