Lichtpunten en masten

In de praktijk zijn er al veel situaties die vermindering van het aantal lichtpunten toelaten. Zo kunnen lichtpunten gereduceerd worden als de onderlinge mastafstand wordt vergroot, bijvoorbeeld als er op trambanen

hangverlichting wordt ingevoerd, als delen van het openbaar groen minder wordt verlicht, of als er gevelverlichting (voor voetgangers en/of fietsers) wordt aangebracht. Door gebruik te maken van multifunctionele lichtmasten kunnen verschillende functies (verkeersborden, verkeerslichten, richtingborden) worden gecombineerd in één multifunctionele lichtmast.

Om optimaal te functioneren moeten bepaalde voorwaarden voor de montage van verlichtingstechnologie gerespecteerd worden. Voornaamste richtlijn is het licht daarheen te geleiden waar het nodig is. In kleine straten kan aan de gevel gemonteerde geïntegreerde verlichting of hangverlichting een oplossing vormen. Per geval moet de beste montagetechniek gekozen worden met het oog op het gewenste resultaat, het lokale beleid en ook de onderhoudscriteria. Daarbij dient de gekozen oplossing zo min mogelijk overlast voor de bewoners op te leveren. Hoe goed de technologie ook is, een deel van het licht zal altijd verstrooien. Maar dat is niet altijd verkeerd: het licht dat de boombladeren beschijnt geeft een andere ambiance dan een donkere boom. Om van dat deel lichtvervuiling te profiteren en om te zetten in ambiancelicht is creatief denken geboden. 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Maintenance Costs Energy Costs CO2 Emissions new currently

1

‘Slim Licht’: strategie

De Lichtvisie geeft een strategie en aanpak voor de openbare verlichting in de stad. Ze stelt zowel verhoging van de esthetische aantrekkingskracht van de stad voor, als ook een efficiënter beheer en bijdrage aan stadsbrede energiereductie. Om de kwaliteit van de stad te verbeteren wordt een integrale lichtvisie gepresenteerd die de algemene uitgangspunten geeft voor de openbare verlichting. Deze worden voor de categorieën van de openbare ruimte nader uitgewerkt in het deel Richtlijnen.

De Lichtvisie richt zich niet alleen op illuminatie van de binnenstad en historische stadsdelen, maar biedt een stadsbrede integrale aanpak voor sectorale ambities.

‘Slim Licht’: de rotterdamse aanpak

De integrale aanpak van drie ambities tegelijk is vernieuwend in dit concept, dat hier wordt aangeduid met ‘Slim Licht’:

• Vanuit de Rotterdamse Stijl streven naar meer samenhang en herkenbaarheid in de stad.

• Vanuit de beheerdoelstelling streven naar standaardisering van armaturen en lichtmasten voor efficiëntie.

• Vanuit de klimaatopgave streven naar effectievere lichtbronnen met lager energiegebruik en daarmee CO₂-uitstoot.

versterking van de identiteit

Rotterdam, een gevarieerde, bruisende, groene stad met een reputatie op architectonisch gebied, rijk aan waterfronten, van oudsher gericht op een ‘traditie van verandering’, wordt gekenmerkt door een buitengewone kwaliteit van daglicht. Het Lichtplan Rotterdam geeft een vertaling van dit dagbeeld naar het nachtbeeld. Er wordt geen nieuw of afwijkend beeld gepresenteerd, het nachtbeeld is volgend aan het dagbeeld, ook om de structuur van de stad en herkenningspunten duidelijk te houden.

De combinatie van haven, waterkant en architectonische skyline is uniek maar tot op heden ’s nachts onvoldoende herkenbaar. De strategie gaat uit van een coherent, samenhangend stedelijk nachtlandschap, in plaats van het uitlichten van prominente iconen met visuele prioriteit. De lichtstrategie verschaft de havens, de straten en de architectuur een homogeen silhouet. De stad wordt niet tot toneeldecor gemaakt, maar de leefomgeving wordt ongedwongen en met Hollandse nuchterheid neergezet met aandacht voor de specifieke identi- teiten van Rotterdam: de rivierstad, de architectuurstad, en de groene stad.

De Lichtvisie bestaat uit 5 aspecten: • gebruik van warm wit licht. • Efficiënte lichtbronnen.

• Lagere en gebalanceerde lichtniveaus (binnen bandbreedte nPr). • gericht licht: correcte posities en geen verblinding.

• minder masten en armaturen en beperkt aantal typen.

1

‘Slim Licht’: visie

Met warm wit licht komen nachtelijke activiteiten beter tot uiting. Hiermee wordt coherentie en eenvoud geschept door één samenhangende, stadsbrede lichtoplossing te ontwikkelen met plaats voor standaardisering maar ook voor originaliteit, die het binnenlicht aan het buitenlicht koppelt. Het gebruik van wit licht door de hele stad heen onthult de verschillende identiteiten van de stad. Wit licht laat de overdag te onderscheiden kwaliteiten ook in de nacht naar voren komen, ook groen kleurt groen. Door uitsluitend wit licht toe te passen en de hoogte van de lichtpunten af te stellen in overeenstemming met de straattypologie van de Rotterdamse Stijl, wordt het navigeren overzichtelijker, het aanzien verbeterd en de herkenbaarheid versterkt. Gebruik van warm licht (hogere kleurtemperatuur) geeft meer ambiance dan ‘koud’ licht.

In meer kunstzinnige aanlichting kan, waar nodig, het gebruik van gekleurd licht worden overwogen, bijvoorbeeld voor de gevelilluminatie van bijzondere objecten. Het gebruik van harde kleuren als rood en groen moet beperkt blijven en alleen in bijzondere gevallen worden toegepast. Historische en moderne gevels springen eruit door toepassing van warm wit licht. Sterk gekleurd licht zou hier alleen tijdelijk toegestaan mogen worden en pastelkleuren moeten altijd passen bij de identiteit van de gebouwen en hun directe omgeving.

Efficiënte lichtbronnen

Vanuit de ambities van het Rotterdam Climate Initiative wordt gekozen voor duurzaamheid en energiereductie via moderne verlichtingstechnieken en een verantwoorde lichtbronkeuze. Een intelligent en multifunctioneel ontwerp maakt innovatief en gestandaardiseerd onderhoud mogelijk, ondermeer via armaturen en lampen die efficiënt onderhouden kunnen worden.