medegebracht konden hebben, omdat zij nog niet genezen waren, en er toch reeds
een geruimen tijd sedert hunne afreis verloopen was. Ook de dokter begeerde het te
weten, en daar hij de taal van een der gewonden verstond, liet hij zich door dezen
de reden daarvan verhalen, terwijl hij inmiddels voortging de anderen te verbinden.
Deze, een jonge krachtige Mandingo-neger, die in zijn vaderland een kleinen handel
gedreven had, doch in schulden geraakt en door een onbarmhartigen Muzelman met
zijne vrouw en een klein kind als slaaf verkocht was geworden, verhaalde hem het
volgende.
‘Toen wij Afrika verlieten waren wij 450 in getal, zoo mannen, vrouwen als
kinderen, die de kapitein op verschillende plaatsen van de handelaren opgekocht en
op het schip gebracht had. Eenigen waren er onder hen, die hij niet gekocht had,
maar die door hem zelven of door zijne matrozen gestolen waren. Een knaap, die
mede op het schip was, heeft mij verhaald, dat hij met nog twee andere knapen aan
het strand gegaan zijnde, om schelpen te zoeken, plotseling door eenige matrozen
werden aangevallen, die hen, niettegenstaande al hun schreeuwen en tegenspartelen,
in de boot sleepten en op het schip brachten. Het schip hadden de knapen niet gezien,
daar het in eene bocht van het strand lag, anders hadden zij zich zekerlijk niet aan
het strand begeven. Gij zijt ook met een schip over het zoute water gekomen, dus
zult gij wel weten hoe het daar toegaat. Doch gij hebt misschien een goeden kapitein
gehad, maar wij hadden een zeer slechten, die nooit een vriendelijk woord tot ons
sprak en ons zeer slecht behandelde. Wij waren in eene ruimte gepakt, waar wij niet
zitten, veel
minder staan konden, zoo laag was het daar. Daar lagen wij dus in twee lange rijen,
met de voeten twee aan twee geketend, zoodat wij ons zelfs niet konden omkeeren,
terwijl de hitte onuitstaanbaar was. Gij weet dat het in ons vaderland recht heet zijn
kan, vooral wanneer de zon hoog staat, en er geen zeewind waait, maar bij de hitte
in het ruim, daar wij lagen, was de ergste hitte in ons land niet te vergelijken. Daarbij
kwam, dat wij volstrekt niet wisten wat er van ons worden zou. De kapitein had ons
wel in het begin der reis gezegd, dat wij niet bevreesd behoefden te zijn, dat hij ons
in een schoon land brengen zou, waar wij het recht goed zouden hebben, veel beter
dan in ons land, waar wij immers geen dag zeker waren, dat men ons overvallen en
verkoopen, ja zelfs aan de goden opofferen zou; maar wij geloofden hem niet. Want
wanneer hij iets goeds met ons in den zin had, waarom had hij dan zooveel koralen
en andere schoone zaken voor ons gegeven? Daarbij geloofden velen, wat een matroos,
die onze taal verstond, aan een van ons in stilte gezegd had, namelijk: dat in het land,
waar zij ons brachten, de menschen gaarne negervleesch aten, en dat de Bakras alleen
naar Afrika kwamen en slaven kochten, om die in hun vaderland te slachten en hun
vleesch op de markt te verkoopen. Ook toonde hij hem een mooi rood wambuis, en
zeide, dat dit met negerbloed geverfd was, omdat zij geen andere verf hadden om
rood te verven dan negerbloed. Ik geloofde dat nu wel niet, want ik dacht, dat als zij
zulk een doel met ons hadden, zij ons dan wel meer zouden te eten geven, om ons
vet te maken; terwijl zij ons nu zooveel te eten gaven als genoegzaam was om ons
niet van honger te laten sterven. Ook dacht ik, dat wanneer dit waar was, de kapitein
en zijne matrozen dan wel een aanvang zouden maken met eenigen van ons te slachten
en op te eten. Doch velen geloofden het en werden daarover uitermate mismoedig.
Er waren er zelfs, die doodhongerden, daar zij de weinige rijst, die zij dagelijks
bekwamen, aan hunnen makker gaven, want, zeiden zij, doode negers zullen zij toch
niet opeten. Daar
de dooden niet dadelijk weggenomen werden, verpestte de lucht in het ruim zoozeer,
dat het bijna niet uit te houden was en menigeen ziek werd en stierf. Eindelijk na
verloop van vele dagen, werden wij allen op het dek gebracht, om eens weder vrije
lucht te scheppen, terwijl eenigen het ruim moesten schoonmaken. Dit werd dikwijls
herhaald, zoolang wij op reis waren, en dit deed ons altijd zeer goed. Eindelijk, toen
er velen gestorven waren, en wij voortdurend minder te eten en nog minder te drinken
bekwamen, besloten eenigen zich in zee te werpen, om aan hunne ellende een einde
te maken. Toen wij de volgende keer weder op het dek gebracht werden, voerden
twee negers werkelijk dit voornemen uit. Nauwelijks echter had de kapitein dit
bemerkt, of hij riep eenige matrozen, om te verhinderen dat nog anderen hun
voorbeeld volgden. Zij dreven ons dus van de kanten meer naar het midden van het
schip, en dreigden dat de eerste, die zich verroerde, dadelijk zou ter nedergeschoten
worden. Daarna kozen zij eenigen der sterksten uit den troep, bonden hunne handen
op den rug, trokken ze met een touw omhoog en sloegen hen zoo onbarmhartig, dat
het bloed langs hunne lichamen liep. Nadat zij weder losgemaakt waren, zeide de
kapitein, dat hij dit gedaan had om den anderen den lust te benemen in zee te springen.
Wanneer er nog een was, die dit deed, zou het ons allen zoo gaan, daarom was het
in ons belang om iemand, die dit wilde doen, tegen te houden. Daarop werden wij
weder in het ruim gebracht. Toen wij daar gekomen waren, beraamden wij onderling,
om wanneer wij weder op het dek kwamen, allen tegelijk den kapitein en de matrozen
te overvallen en in zee te werpen. Al zouden zij dan ook hunne geweren op ons
afschieten, en velen van ons dooden, zoo zouden wij, die dan nog in leven waren,
ons echter daardoor niet laten afschrikken, maar op hen aanvliegen, voordat zij tijd
hadden weder te laden. Wij konden, zeiden wij, toch slechts eenmaal sterven, en dan
was het toch nog beter, dat wij door een kogel omkwamen, dan dat wij een langzamen
hongerdood stierven.
Hoewel wij zacht met elkander hierover gesproken hadden, moet de kapitein daarvan
In document
Jan de Liefde, Uit drie landen · dbnl
(pagina 56-59)