Maar wat vinden de schrijvers er nu eigenlijk van? Positief, maar…
Het overgrote deel van de schrijvers geeft aan dat zij het schrijven van de Selfies als positief ervaren hebben. De gebruikte termen variëren van (wel) leuk tot boeiend. Een klein deel van de schrijvers waardeert de opdracht neutraal en geen enkele schrijver geeft een negatieve waardering. Bij een kwart van de schrijvers wordt de waardering gevolgd door een typering van de moeilijkheidsgraad: ‘maar het was ook best wel
moeilijk om over mezelf na te denken’, of de lengte van de opdracht: ‘…maar het was wel super veel’. Dat de
schrijvers naast positieve waardering ook kritiek geven, ondersteunt de betrouwbaarheid van hun woorden. Geleerd en waardevol
Het overgrote deel van de schrijvers geeft aan dat zij met het schrijven van de Selfies iets geleerd hebben en dat zij het schrijven als waardevol hebben ervaren. Het leren en waardevol-vinden van de meeste schrijvers heeft betrekking de positieve of negatieve eigenschappen die zij bezitten, deze worden ontdekt of zij leren die beter kennen: ‘In deze opdracht ben ik achter dingen gekomen en IKken die ik niet wist dat ze
bestonden.’ Anderen geven meer algemeen aan dat zij het waardevol vinden op hun levensverhaal eens op
een rij te zetten of dat het fijn is ‘dat iemand mijn hele verleden nu kent’ of om te ‘ontdekken hoe het leven
er eigenlijk uitziet’. Hierin laten de meeste schrijvers zien dat zij niet alleen in staat zijn om hun verhaal te
vertellen maar ook reflectief hun eigen verhaal kunnen lezen en leerpunten c.q. ontdekkingen kunnen benoemen.
Een enkele schrijver geeft aan het schrijven niet als waardevol of leerzaam te hebben ervaren: ‘Ik heb
89
Emotie
De woorden die schrijvers kiezen als er gevraagd wordt naar hun emoties die het schrijven heeft opgeroepen, zijn in een aantal gevallen in de strikte zin van het woord geen emotie. Toch worden ze hier wel als zodanig opgevat.
Moeilijk: een groot deel van de schrijvers geeft meerdere emoties aan die het schrijven van de Selfies
bij hen opgeroepen heeft. Voor de meeste schrijvers is moeilijk de emotie die, in combinatie met andere emoties opgeroepen werd. Dit wordt door 2M14#7 redelijk representatief verwoord: ‘Ik vond het op zich wel
leuk, maar het was ook best wel moeilijk om over mezelf na te denken.’ De moeilijkheid ligt vaak op het gebied
van; het begrijpen van het onderwerp van een Selfie, de emotionele aard van een gebeurtenis of het
nadenken op zich als proces.
Leuk: een minderheid van de schrijvers vindt het schrijven leuk…maar moeilijk. Leuk om nieuwe
dingen tegen te komen, leuk om over jezelf na te denken, maar ook moeilijk om dat te doen. Deze schrijvers laten zien dat een moeilijke opdracht ook leuk kan zijn als deze opdracht als waardevol ervaren wordt.
Verdrietig, lastig en gevoelig: een minderheid van de schrijvers ervaart, naast andere, ook verdrietige
emoties bij het schrijven. Verdrietige emoties worden ervaren als schrijvers slechte eigenschappen van
zichzelf ontdekken, als zij terug denken aan impactvolle gebeurtenissen of als zij bepaald worden bij verlies van geliefde mensen of dieren.
Alles vertellen
Een kleine helft van de schrijvers geeft aan dat zij zich vrij voelden om alles te vertellen. Meestal wordt deze keuze niet gemotiveerd. De schrijvers geven hier impliciet mee aan dat zij er op vertrouwen dat hun verhalen, zoals ook aangegeven in de opdracht, vertrouwelijk worden behandeld. Schrijver 3M14#15 geeft wel expliciet aan: ‘Ik voelde me heel vrij om alles te vertellen, omdat ik me niet kan voorstellen dat er
misbruik van wordt gemaakt.’
Daarnaast geeft ook een kleine helft van de schrijvers aan dat zij er voor gekozen hebben om niet
alles te vertellen. Soms heeft dat een pragmatische oorzaak, dan had de schrijver geen zin om verder na te
denken. Soms kiezen schrijvers ervoor om intieme of persoonlijke dingen niet te vertellen, zoals 3V14#16 aangeeft: ‘Sommige dingen vond ik wat te persoonlijk om te vertellen dus heb ik ze maar weggelaten’. Deze schrijvers geven zodoende aan dat zij goed in staat zijn hun grenzen aan te geven met betrekking tot hun persoonlijke levenssfeer en zich niet gedwongen voelen alles te vertellen.
Een enkele schrijver geeft aan dat alles vertellen ook bevrijdend kan zijn: zoals 2V13#10: ‘Ik vind het
90
Anders vertellen
In de opdracht is aangegeven dat de vragen niet letterlijk genomen moeten worden; de vragen zijn
vooral bedoeld om je te helpen bij het nadenken (en schrijven) over jezelf. De vragen zijn hierbij een hulpmiddel, je moet vooral schrijven over gebeurtenissen die jij belangrijk vindt.
In het schrijven worden dan ook, conform deze aanwijzing, niet door alle schrijvers alle aangegeven aandachtspunten of vragen verteld. Hierboven is aangegeven dat een groot aantal schrijvers hierin een bewuste keuze maakt. Daarnaast ondersteunt een aantal Selfies de gedachte dat schrijven ook een ‘natuurlijke behoefte’ bevredigt en in die zin naar zijn aard niet gestructureerd is of wordt maar een proces is dat zijn beloop neemt. Een aantal schrijvers grijpt een gelegenheid in de opdracht aan om een gebeurtenis, gevoelen of anekdote te vertellen, die geen direct verband heeft met de vraag maar die ‘gewoon nog verteld moest worden’. Dit sluit aan bij de idee van de mens als narratief-wezen , een mens vertelt nu eenmaal graag (zie 1.1).
Eén schrijver valt hierin, meer dan anderen, op omdat zij steeds grotendeels zichzelf vertelt rond een zelfde thema. Dit overkomt de schrijver wellicht in het schrijfproces, maar heeft ook een gekozen bedoeling:
2V14#12: ‘Sorry dat ik zo schrijf. Wat depressief zeg… Wat dit wel duidelijk maakt (dat was tenminste de
bedoeling) dat een psychische ziekte jezelf totaal laat verdwijnen’. Zij toont hierin niet alleen zelfinzicht maar
zij geeft ook betekenis en functie aan het schrijfproces zelf, getuige haar slotzin: ‘Eerlijk gezegd…van mij apart
hoef ik deze Selfies nooit meer te zien. Wat hierin beschreven staat is nu (voor een deel) van me weggeschreven’. En inderdaad, soms moet je een Selfie deleten.
Conclusie
‒ Schrijvers ervaren het schrijven van Het verhaal van je Selfie als positief, waardevol en leerzaam. ‒ Ondanks de moeilijkheidsgraad van de opdracht ervaart een kwart van de schrijvers deze als leuk. ‒ Schrijvers hebben in de meeste gevallen het vermogen om het eigen verhaal reflectief te lezen en van
daaruit leerpunten voor zichzelf te benoemen.
‒ Schrijvers voelen zich vrij om alles te vertellen en gaan er daarbij vanuit dat hun verhalen vertrouwelijk worden behandeld.
‒ Schrijvers zijn erg open, maar zijn ook in staat hun grenzen te bewaken met betrekking tot hun persoonlijke levenssfeer.
‒ De mens is een narratief-wezen, schrijven bevredigt als proces de natuurlijke behoefte om zijn verhaal te vertellen.