Bijlage III.3 Monsteranalyse
NHA 7 Kooflijst stuc
Stratigrafie 4 is in opbouw vrijwel identiek aan stratigrafie 5. Eén verschil is dat hier tussen de twee groenige verflagen (5 en 7) een lichte grondering zit. Het zou kunnen dat deze laag tijdens het vrijleggen van stratigrafie 5 over het hoofd is gezien, want hij is wel aanwezig in de microscopische foto van NHA2 (als lagen 8 t/m 10). Een ander verschil bestaat uit het feit dat de witte grondering die in stratigrafie 5 onder de eerste roze laag zit, hier ontbreekt. Deze zou tussen laag 7 en 8 te zien moeten zijn. Ook deze is misschien over het hoofd gezien tijdens het vrijleggen.
Afw.st monsters
Stratigrafie 4
XVII 10 Witte afwerklaag, huidig afwerkstadium XVI 9 Lichtroze laag
XV 8 Lichtroze laag
XIV 7 Groenbruine laag, erg dun en bros
6 Lichtgroenige laag, vrij dik (grondering?) XII 5 Groene laag
I-XII
4 Vergeelde witte laag
3 Lichtgrijze laag, erg hard, moeilijk te verwijderen 2 Grijswitte laag, vergeeld
1 Witte laag, vergeeld 0 Pleisterdrager
Tolstoj, UvA, 2016 87
Afw.st, NHA-7 – Kooflijst stuc SEM-EDX
XVII 22 Witte laag, titaandioxide. Met organisch vulmiddel
Ti, Ca, (Mg), (Al), (Si) XVI 21 Crèmekleurige laag, titaandioxide Ti, Ca, (Mg), (Al), (Si) XV 20 Crèmekleurige laag, titaandioxide Ti, Ca, (Mg), (Al), (Si)
18.19 Witte laag, titaandioxide. Met organisch vulmiddel
Ti, Ca, (Mg), (Al), (Si) XIV 17 Crèmekleurige laag, zinkwit , met
pigmentdeeltjes
Zn
14-16 Crèmekleurige laag, zinkwit Zn
XIII Vuillaag -
13 Verflaag, zinkwit met loodwit Zn, (Pb), (Ca)
Bindmiddel of voorlijming -
I-XII 2-12 Kalklaag Ca
1 Pleisterdrager, kalk Ca
Tolstoj, UvA, 2016 88
In dit monster is ten opzichte van NHA2 een interessant verschil te zien. Niet alleen is de pleisterdrager hier aanwezig (1), ook zijn er aanzienlijk meer kalkverflagen zichtbaar: elf in totaal (2 t/m 12). Bovendien liggen deze lagen in tegenstelling tot die in NHA2 veel netter op elkaar in gelijkmatige lagen en is er geen zichtbaar teken dat hier is afgewassen. Deze hoeveelheid lagen kan een aantal redenen hebben:
- De onderste lagen zijn in monster NHA2 niet genomen; - Het plafond is krachtiger afgewassen dan de kooflijst;
- De koof is anders door de schilder behandeld dan het plafond: het zou kunnen dat de kooflijst bij een schilderbeurt van de wand ook meteen even werd gewit, simpelweg omdat de schilder al met een ladder tegen de wand stond. In dit licht zou het begrijpelijk zijn dat de kalkverflagen hierbij niet werden afgewassen omdat de lijst werd beschouwd als onderdeel van de wand.
Na dit kalklagenpakket volgt bijna dezelfde laagopbouw als in NHA2. Na de laatste zinkwitlaag (17) is het monster gebroken, hetgeen een aanwijzing is voor een afwerkstadium. De brandwerende titaanlagen gaan verder in monster NHA7-B. Hier is één laag meer te zien dan in monster NHA2, er ligt een extra laag (19) op de dunne witte grondering (18) voor de eerste crèmekleurige afwerklaag (20).
Tolstoj, UvA, 2016 89
NHA8 – Brede sierlijst stucplafond
Dit monster is op dezelfde brede sierlijst op het plafond genomen als monster NHA2, deze keer in een plooi van de profiellijst, in de hoop dat de schilder hier minder goed bij kon tijdens het eventuele afwassen, schuren of afkrabben, en hier dus een intacter verflagenpakket zit. Stratigrafie 5 is ernaast genomen, en is al besproken bij monster NHA2.
Tolstoj, UvA, 2016 90
Dit monster komt overeen met NHA2, maar hier zijn meer kalkveflagen te zien die netter op elkaar liggen. Omdat dit monster in een “groef” van de profilering is genomen is dit niet verwonderlijk: waarschijnlijk is hier minder grondig afgewassen. Ook de bovenste kalkverflaag (8) die in NHA2 zo dik is, is hier veel dunner en egaler. De laagopbouw boven de kalkverflagen komt overeen met die van NHA2, alleen is in dit monster de toplaag disproportioneel dik. Ook dit zou aan de locatie van het monster kunnen liggen: mogelijk is hier de verf opgehoopt in de hoed van het lijstprofiel.
Afw.st. NHA-8 – Brede sierlijst stucplafond SEM-EDX
XIII 17 Witte laag, titaandioxide. Met veel organisch vulmiddel Ti, Ca, (Mg), (Al), (Si)
XII 16 Crèmekleurige laag, titaandioxide Ti, Ca, (Mg), (Al), (Si)
XI 15 Crèmekleurige laag, titaandioxide. Met organisch vulmiddel Ti, Ca, (Mg), (Al), (Si) 14 Witte laag, titaandioxide. Met organisch vulmiddel Ti, Ca, (Mg), (Al), (Si) X 13 Crèmekleurige laag, zinkwit , met pigmentdeeltjes Zn
12 Crèmekleurige laag, zinkwit Zn
11 Crèmekleurige laag, zinkwit Zn
10 Crèmekleurige laag, zinkwit Zn
IX Vuillaag -
9 Verflaag, zinkwit en loodwit Zn, (Pb), (Ca)
Bindmiddel of voorlijming -
I-VIII 1-8 Kalklaag Ca
0 Drager ontbreekt
Tolstoj, UvA, 2016 91
NHA13 – Putto (been en doek)
Afw.st. (monster)
Venster 2 - Putto
Been Doek
XI 7 Witte afwerklaag, huidig afwerkstadium Idem
X 6 Lichtroze laag Idem
IX 5 Lichtroze laag Idem
4 Dunne witte grondering, poederig Idem VII
3 Crème, zit een transparante laag op Idem 2 Transparante bruine dikke laag, makkelijk
verwijderbaar
Idem
I-VI
Wit, brokkelig Idem
1 Witte laag, vergeeld. Brokkelig Idem
Wit, brokkelig Idem
0 Pleisterdrager Idem
Tolstoj, UvA, 2016 92
Afw.st. NHA13 - Putto Been NHA13 – Putto doek
VI 10 Witte laag, titaandioxide. Huidig afwerkstadium
11 Witte laag, titaandioxide. Huidig afwerkstadium V 9 Crèmekleurige laag, titaandioxide 10 Crèmekleurige laag, titaandioxide
IV 8 Crèmekleurige laag, titaandioxide 9 Crèmekleurige laag, titaandioxide 7 Witte laag, titaandioxide. Met veel
organisch vulmiddel. Grondering
8 Witte laag, titaandioxide. Met veel organisch vulmiddel. Grondering
III
6 Crèmekleurige laag, met enkele fijne pigmentkorrels
7 Crèmekleurige laag, zinkwit, met enkele fijne pigmentkorrels
5 Crèmekleurige laag, zinkwit 6 Crèmekleurige laag, zinkwit 4 Crèmekleurige laag, zinkwit 5 Crèmekleurige laag, zinkwit 3 Crèmekleurige laag, zinkwit 4 Crèmekleurige laag, zinkwit
II 2 Verflaag met enkele grove
pigmentkorrels, zinkwit, loodwit, krijt
3 Verflaag met enkele grove pigmentkorrels, zinkwit, loodwit, krijt
Transparante bruine laag Transparante bruine laag
I 1 Kalklaag 1,
2
Kalklaag
0 Drager ontbreekt 0 Drager ontbreekt
Tolstoj, UvA, 2016 93
NHA14 - Roos
Monster NHA14 is genomen op één van de bloemen die uit een rocaille-ornament ontspruiten. Helaas is het monster niet volledig, er missen veel lagen, waaronder de eerste. Daarom is er geen tabel gemaakt voor dit monster. Wel is te zien dat hier eenzelfde laagopbouw is als bij de andere monsters van het plafond. De eerste zinkwitlaag bevat veel grove pigmenten, net als op de andere ornamenten. Dit is waarschijnlijk de grijsgroene afwerklaag.
NHA14: Locatie monster
Tolstoj, UvA, 2016 94
NHA11 – Druiventros
Afw.st, NHA11 - Druiventros
V 10 Witte laag, titaandioxide. Met organisch vulmiddel
9 Crèmekleurige laag, zinkwit , met pigmentdeeltjes
IV Vuillaag
III 8 Crèmekleurige laag, zinkwit , met
pigmentdeeltjes
4-7 Crèmekleurige laag, zinkwit
II Vuillaag
3 Verflaag, zinkwit met loodwit, enkele pigmentkorrels
I 1-2 Kalklaag
0 Drager ontbreekt
NHA11: Locatie monster en stratigrafie
Tolstoj, UvA, 2016 95