een bot en een hard voorwerp. Bijv. een harde schoen van een voetballer en je been.
Het weefsel gaat kapot, er komen kleine scheurtjes in ofwel het kneust. Als we een gewricht te ver bewegen schiet het uit elkaar en weer terug. Er komen scheurtjes in het weefsel, de banden en kapsels verrekken. We noemen dit verzwikken of verstuiken.
Kneuzingen en verstuikingen leiden dus tot beschadiging van spieren, bloedvaten, gewrichtsbanden, pezen en soms zelfs zenuwen.
Afhankelijk van de ernst van het letsel zullen ook de verschijnselen in ernst ver
-schillen. Hoe erger de bloeduitstorting of blauwe verkleuring en hoe sneller de zwelling ontstaan is, hoe ernstiger het letsel.
De behandeling van kneuzingen en verstuikingen zijn dan ook gelijk.
Koelen met kou, krijgt je slachtoffer meer pijn, behandel het dan als een breuk.
Laat het slachtoffer zitten
Leg het gewonde lichaamsdeel omhoog
Laat het slachtoffer zelf de schoen en kleding verwijderen Ga 10 - 20 minuten koelen met water, ijs of cool pack Leg een drukverband aan
Indien nodig een arts waarschuwen
cool pack voor eenmalig gebruik knijp in de zak, de korrels en vloeistof komen samen en hij wordt koud.
Aanleggen van een drukverband
Koelen helpt in de eerste 24 uur Koel 5x de eerste dag
weer gaat zwellen door gebruik.
Daarna koelen als het letsel
door gebruik weer problemen oplevert.
Krijg je meer pijn door het koelen bel dan deskundige hulp.
Leg een laag ideaalzwachtel ruim over het letsel (zwachtel naar het hart toe) ( 10 - 15 cm voor de verwonding - 10 - 15 cm na de verwonding)
Zorg voor een stevig verband
Laat het slachtoffer rust houden, eventueel een arts raadplegen
Drukverband voet 38
Begin bij de tenen te zwachtelen met de ideaalzwachtel naar het hart toe Ga door tot midden op de hak
Leg een slag voor de hak, een slag achter de hak, doe dit 2x maal er vormen zich nu 2 kruizen op de voet
Leg altijd tot 15-20 cm na de enkel het verband Zorg dat de voet in een hoek van 90°, de loopstand Drukverband hand
Begin te zwachtelen bij de vingers, leg 2 slagen om je vingers.
Je zet zo de slagen vast
Zwachtel meerdere slagen om de hand tot aan de duim Rol voor - achter de duim langs
Maak een kruis op de pols, doe dit 2x
Rol nu naar het hart toe (15 cm voor en 15 cm na het letsel) Zorg dat de muis van de hand goed is ingepakt
In plaats van ideaalzwachtel mag je ook kleefbaar windsel gebruiken.
Drukverband elleboog / knie
Laat bij een gekneusde knie het been rusten op een stoel
Laat de knie / elleboog licht buigen, bloedvaten en spieren ontspannen zo Laat het slachtoffer 10-20 minuten koelen, geeft dit meer pijn gelijk stoppen Begin ruim 15 cm voor de elleboog / knie met zwachtelen naar het hart toe Stop 15 cm voorbij de elleboog / knie
Zwachtel met ideaalzwachtel een strak verband
Zet het verband met een verbandklemmetjes of kleefpleister vast
Scheuring spier 39
Spieren bevatten veel bloed, als ze scheuren ontstaat er een onderhuidse bloeding.
Daar waar de spier gescheurd is treedt er direct een deuk in het spierweefsel op.
Vaak licht gekleurd. Afhankelijk van de grote van de spierscheur zal er bloed onder
de huid komen dat de deuk opvult en wordt er een blauwe bult zichtbaar.
Bij grote spierscheuringen is de hele vorm van een lichaamsdeel vaak veranderd.
Een spier staat als elastiek altijd een beetje op spanning, is deze spanning weg dan zal de spier in elkaar krimpen, dit geeft de vreemde vorm en doet verschrikkelijk pijn.
Het slachtoffer zal aangeven dat hij iets voelde knappen, een elastiekje weg voelde schieten of men heeft het idee dat er een lapje stof afscheurde.
Koel de wond 10-20 minuten Laat de spier ontspannen
Leg een drukverband aan als men dat verdraagt Zorg voor deskundige hulp
Laat het lichaamsdeel niet belasten
Banden van je enkel knie of schouder kunnen ook scheuren, Dit moet je gelijk als een spierscheuring behandelen.
Ondersteunend verplaatsen
Als je je slachtoffer naar de kraan moet brengen om een voet te kunnen koelen of je moet hem naar de huisarts brengen. Vervoer je slachtoffer dan door hem goed te ondersteunen.
Ga aan de gezonde kant van je slachtoffer staan Laat je slachtoffer je schouder vast pakken Laat het slachtoffer hinkelen
Er zijn ook andere methodes om iemand te vervoeren bijv. met het stoeltje
40
Als een stof ons lichaam beschadigt noemen we dat vergif. Dit kan acuut gebeuren
Vergiftiging
dat betekent dat je nu vergif krijgt en binnen 24 / 48 uur problemen krijgt.
Soms weet je niet wat voor vergif er werkzaam is, kijk dan naar de symptomen.
Let op dat jezelf geen letsel oploopt bij de hulpverlening.
Chemische verbranding
Chemische stoffen kunnen ook door de huid trekken en in het lichaam problemen geven: cyaankali, mosterdgas en landbouwvergiffen.
Gif in poedervorm eerst afkloppen en daarna spoelen.
ernstige brandwonden
verminkingen van het lichaam
soms problemen met de vitale functies Zorg voor deskundige hulp
Laat kleding en schoenen uittrekken onder de douche Veeg gif in poedervorm van de huid met een doek 45 minuten afspoelen met lauw water
Steriel afdekken
Het is erg belangrijk goed te ventileren bij het afspoelen van bijtend gif. De gifstoffen vermengen zich met de water dampen. De hulpverlener en het slachtoffer krijgen nu de giftige dampen in de longen, de ogen en de huid. Er zijn stoffen die actief worden door water. Spoel met veel water de stof van het lichaam en blijf spoelen.
Vergiftiging via de longen
pijn bij het inademen, hoesten, soms schuimend bloed
hoofdpijn, kloppende slapen, suf, moe, stoornissen in de vitale functies Bel 112, vraag om instructie
Breng het slachtoffer in de frisse lucht, niet hem laten liggen Controleer de vitale functies, eventueel reanimeren of beademen
Let op gevaar bij beademen - in de lucht inademen - liever de mond niet aanraken Vergiftiging via het spijsverteringskanaal
bijtend gif: dit geeft brandwonden in de slokdarm
Dit zijn stoffen waarmee je je lichaam en je omgeving mee schoonmaakt
petroleumproducten: de vluchtige brandbare gassen beschadigen de longen Dit zijn stoffen die branden zoals benzine, lampolie, petroleum
niet bijtend gif: dit komt in het bloed en beschadigt de hersenen Dit zijn alle andere stoffen, alcohol, pillen, planten, paddenstoelen, bessen.
Voor alle vergiftigingen geldt dezelfde regel:
Bel 112 en vraag om instructies
Gaat je naar een arts: neem de verpakking of het gif mee
41
Vuiltje in het oog
Oogletsels
vuiltje te zien op de oogbol het oog traant
pijn
Laat het slachtoffer knipperen met het oog
Verwijder het vuiltje met de punt van de zakdoek
(nooit over de iris wrijven maar naar de dichtst bij zijn de ooghoek) Eventueel met water spoelen
Bij pijn of vast vuiltje (oog)arts raadplegen, het hoornvlies kan beschadigd zijn.
Bijtend gif of verbranding van het oog
Zorg voor deskundige hulp
pijn Laat je slachtoffer liggen
brandwonden op de oogbol Gewonde oog naar beneden leggen
geen of slecht zicht Houd het oog open
Spoel 15 minuten met lauw water Dek het oog af
Je kunt ook een oog spoelen met een oogdouche, een eierdopje of borrelglaasje.
Wil een kind niet meewerken met spoelen, laat hem snoepje happen in een bak water.
Blauw oog pijn
blauwe oogkas en gezwollen ooglid geen of slecht zicht
Koel het oog met koude doek
Kun jij het oog niet zien, slachtoffer ziet slecht bel de oogarts
Doordringende oogverwonding
Is er een voorwerp in het oog geschoten en zit er een opening in de grote oogbol dan mag u geen gazen op het oog leggen.
Dit zuigt vocht uit het oog. Je mag het oog dan afdekken met een bekertje of een ring van de leukoplast afgedekt met een gaasje. Is het oog beschadigt dan mag het oog wel afplakken met een
metalline gaasje, Plak niet over de neus
42
Voorwerp in de neus