Invulling B1-route en Z-route

11.2 Entree-opleiding B1-route

Desgevraagd geeft bijna een derde van de gemeenten (30%) aan dat zij binnen de B1-route entree-trajecten (mbo niveau 1) aan gaan bieden aan inburgeraars. Van de gemeenten heeft 61% hier nog geen beslissing over genomen. En 9%

zegt geen entree-trajecten aan te gaan bieden aan inburge-raars in de B1-route (zie grafiek 11.3).

Grafiek 11.3 Bent u van plan om binnen de B1-route entree-trajecten (mbo niveau 1) aan te bieden aan inburgeraars? (n=289)

Een deel van de gemeenten die aangeeft entreetrajecten aan te gaan bieden, geeft aan dat ze dit momenteel al aanbieden en de samenwerking willen voortzetten omdat het succesvol is:

“We werken nu al samen met een mbo-school die dat al doet voor statushouders en samenwerking gaat nog de komende jaren door.”

“We hebben inmiddels enkele jaren ervaring met het aanbieden van Entree met extra taalcomponent aan jonge statushouders. Er ervaringen daarmee zijn goed. Veel jongeren stromen uit naar regulier onder-wijs (BBL/BOL, mbo) en er is relatief weinig uitval vanwege het niveau (wel i.v.m. andere problematiek).”

“In onze regio is dit aanbod er al enkele jaren. Met name jonge inburgeraars maken hier gebruik van.

De resultaten zijn goed. De jongere haalt zijn inbur-geringsdiploma en een entree diploma in 1,5 / 2 jaar tijd. Daarna kan hij makkelijk doorstromen naar een vervolgopleiding. De jongere ontvangt stufi en kan een bijbaan nemen, met zoals andere jongeren in Nederland.”

Andere gemeenten geven aan dat zij (jonge) statushou-ders een kans willen geven zich te ontwikkelen via onder-wijs, ook degenen die niet in aanmerking komen voor de Onderwijsroute. Vanwege hun ervaringen uit het verleden verwachten gemeenten dat de Onderwijsroute - waarbij

Ja

Het volgen van een cursus of training of het volgen van een formele opleiding zal minder vaak voorkomen, verwachten gemeenten: respectievelijk 10% en 7% heeft dit aangevinkt.

Z-route: vrijwilligerswerk en versterken zelfredzaamheid Gemeenten geven meer verschillende antwoorden over de invulling van de participatiecomponent binnen de Z-route, dan over de invulling daarvan in de B1-route (zie grafiek 11.2). Toch komt hier ook een type plek uit waar gemeenten het meest inburgeraars in verwachten: 66% van de gemeen-ten heeft vrijwilligerswerk bij maatschappelijke organisa-ties aangevinkt. Iets meer dan de helft van de gemeenten (54%) verwacht dat inburgeraars voornamelijk aan activitei-ten gericht op het versterken van de zelfredzaamheid zullen deelnemen. En 29% van de gemeenten verwacht dat de participatiecomponent voornamelijk zal worden vormgege-ven via beschut werk/SW-bedrijvormgege-ven.

Grafiek 11.2 Hoe wilt u de participatiecomponent binnen de Z-route vormgeven? Op wat voor plekken/manieren verwacht u dat inburge-raars voornamelijk zullen participeren? (n=

289)*

* Respondenten konden maximaal twee antwoorden geven op deze vraag. Gemiddeld gaven resondenten 1,9 antwoorden.

Van de gemeenten verwacht 20% dat inburgeraars voorna-melijk aan de slag gaan op een stage of werkervaringsplek, en 1% verwacht dat men voornamelijk in een betaalde baan aan de slag gaat. Het volgen van een cursus of training of het volgen van een formele opleiding zal nog minder vaak voor-komen dan in de B1-route, verwachten gemeenten: respec-tievelijk 5% en 2% heeft dit aangevinkt.

1%

Bij werkgevers in een betaalde baan Via het volgen van formeel onderwijs Via het volgen van een cursus of training Anders, namelijk…

Bij werkgevers in een werkervarings-plek of stage Via beschut werk (bij SW-bedrijven) Bij activiteiten gericht op het ver-sterken van de zelfredzaamheid Via vrijwilligerswerk bij maat-schappelijke organisaties

Monitor gemeentelijk beleid arbeidstoeleiding en inburgering statushouders 2021 58

“De gemeente heeft de Onderwijsroute opgesplitst in 2 opdrachten. Een opdracht voor taalschakeltrajecten hbo/wo en een opdracht voor taalschakeltrajecten mbo 2, 3 en 4. In deze opdracht is ook B1 naar Entree onderwijs opgenomen zodat alle inburgeraars die mbo (1 t/m 4) willen volgen hun taalschakeltraject bij dezelfde aanbieder volgen.”

Enkele gemeenten geven expliciet aan dat zij de entree-op-leiding willen aanbieden om te zorgen dat de kansen op de arbeidsmarkt voor statushouders vergroot worden:

“Ook in de B1-route willen we onderwijs aanbieden zodat nieuwkomers vaardigheden en kennis opdoen van de beroepssector waar zij actief in willen worden.”

“Een Nederlands diploma van een beroepsopleiding verbetert meestal de arbeidsmarktkansen.”

Tot slot benoemen enkele gemeenten dat zij zoveel mogelijk maatwerk willen kunnen bieden, en daarom ook de moge-lijkheid voor entree-onderwijs opnemen in het aanbod. Dit kan in deze gemeenten ook op individuele basis aangeboden worden:

“Indien het in een individueel geval nodig is, kunnen wij een entree-opleiding aanbieden. We hebben dit ook meerdere keren gedaan. Dit zal dus niet stan-daard zijn, maar is wel mogelijk.”

“We willen een zo’n gevarieerd mogelijk aanbod aanbieden dat past bij de leerbehoefte van de inburgeraar.”

de insteek is om (voorbereidende) trajecten vanaf niveau mbo-2 aan te bieden - niet haalbaar is voor een deel van de (jonge) statushouders, omdat zij eerst baat hebben bij een entreeopleiding.

“Inschatting op basis van opgedane kennis en erva-ring is dat mbo 2 of hoger niet of niet direct haalbaar zal zijn voor een deel van de inburgeringsplichtigen, terwijl entree wel mogelijk kan zijn. Deze naar schat-ting behoorlijk grote groep verdient eveneens de kans om zich optimaal te ontwikkelen naar potentie en ambitie. Een opleiding is de basis en de sleutel hiervoor.”

“Voor inburgeraars voor wie B1 te hoog gegrepen is, willen we een duaal traject met entree-onder-wijs mogelijk maken. De participatie-component wordt op deze manier opgevuld door het entree-tra-ject. Hiervoor richten we een extra route in. Dit is de B1-entreeroute. Deze valt binnen de wettelijke kaders van de B1-route, maar wordt georganiseerd in nauwe samenhang met de Onderwijsroute.”

Enkele (zoals bovenstaande) gemeenten richten daarvoor een speciale B1-Entreeroute in. Andere gemeenten hebben het aanbod verweven in de (aanbesteding voor de) Onderwijsroute:

catie en biedt een goede startpositie op de arbeidsmarkt.

Instroom in opleidingen van mbo-niveau 2 of hoger is daarom gewenst, is te lezen in de Handreiking Leerroutes van Divosa.

Te verwachten is dat er binnen de Onderwijsroute taalscha-keltrajecten op verschillende niveaus worden vormgegeven.

Wij vroegen gemeenten of zij verwachten of er – binnen de Onderwijsroute van het nieuwe inburgeringsstelsel – in de gemeente/regio voldoende passend aanbod komt op de verschillende onderwijsniveaus, namelijk: mbo niveau 2, mbo niveau 3 en 4, hbo en wo.

Ten tijde van het veldwerk voor deze monitor (maart en april 2021) liepen veel aanbestedingen nog, en de uitkomst daarvan was op dat moment nog niet bekend. Ook waren nog niet alle kaders van de Onderwijsroute bekend. Dat is terug te zien in de antwoorden van de gemeenten: ongeveer de helft van de gemeenten geeft aan nog niet te weten of er passend aanbod op de verschillende niveaus beschikbaar komt. Voor het hbo en wo is dit minder vaak bekend dan voor de mbo-opleidingen (zie grafiek 12.1).

Grafiek 12.1 Verwacht u dat er in uw gemeente/regio in het nieuwe inburgeringsstelsel voldoende passend aanbod komt voor: (n=289)

31%

13%

56%

32%