a) Voorafgaand aan onderzoek
Opening: Nogmaals hartelijk dank dat u tijd voor mij vrij heeft gemaakt om in gesprek te gaan over het onderwijzen van vluchtelingenkinderen.
Dit onderzoek richt zich op het onderwijs aan vluchtelingenkinderen, de uitdagingen die leerkrachten hierbij ervaren en de wijze waarop leerkrachten ondersteund worden door personen uit hun ondersteunede netwerk.
U heeft eerder al een informatiebrochure van mij ontvangen waarin wordt toegelicht dat de verwerking van dit gesprek volledig anoniem zal gebeuren. In dit onderzoek zal ik ook vragen naar personen van wie u ondersteuning ontvangt en de namen van deze personen worden uiteraard ook volledig anoniem verwerkt.
Tijdbewaking: We hebben ongeveer ruim een uur a anderhalf uur gesprekstijd en ik zou u willen vragen om kort en bondig antwoord te geven op de vragen. Mochten we teveel afdwalen van de vragen dan zal ik dit aangeven. Dit betekent niet dat de informatie die u mij geeft niet interessant is, maar slechts irrelevant voor mijn onderzoek.
Heeft u verder nog vragen?
Vindt u het goed als we dit gesprek voor de verwerking van de resultaten opnemen, zodat we uw antwoorden zo goed mogelijk kunnen verwerken?
*opname – recorder aanzetten* b) Achtergrondinformatie
leerkracht 10 min
Opleiding/bijscholing “human capital”
Zou ik u morgen vragen naar uw leeftijd? Hoelang bent u al werkzaam op deze school?
Om hoeveel uur gaat dit? Werkt u hiernaast ook op een andere school? Hoelang bent u al werkzaam als leerkracht in het basisonderwijs?
Kunt u kort omschrijven in hoeverre u ervaring heeft met het onderwijzen van vluchtelingenkinderen en/of vergelijkbare groep kinderen?
Welke opleiding heeft u gevolgd
Is er in deze opleiding aandacht besteed aan multicultureel en/of vluchtelingenonderwijs? Heeft u naast kennis uit uw opleiding ook extra bijscholing gehad en zo ja welke? (bijv. cursus).
Heeft u ervaren dat de kennis waarover u beschikte vanuit uw opleiding en/of bijscholing voldoende was om deze leerlingen van de juiste ondersteuning te kunnen voorzien en zo ja waarom?
schoolcontext
Functie school
Aan hoeveel vluchtelingenkinderen wordt er onderwijs gegeven op deze school? Wordt er ook lesgegeven aan andere nieuwkomers?
Heeft de school al veel ervaring met het onderwijzen van vluchtelingenkinderen en/of een vergelijkbare groep kinderen? Sinds wanneer wordt er onderwijs aan deze groep gegeven?
Bent u de enige leerkracht op deze school met kennis over het onderwijzen van vluchtelingenkinderen?
Heeft u naast uw leerkrachttaken ook andere taken binnen de school?
c) Uitdagingen
20 minuten
Thema’s uit de literatuur
We gaan nu verder met het in kaart brengen van de uitdagingen die u mogelijk ervaart of heeft ervaren bij het onderwijzen van vluchtelingenkinderen. Zou u globaal kunnen omschrijven welke uitdagingen u heeft ervaren en/of op dit moment nog ervaart bij het onderwijzen van vluchtelingenkinderen?
Zou u indien mogelijk bij elke uitdaging een voorbeeld kunnen geven?
*geef de tijd om hier even over na te denken*
- - - - -
Naast de uitdagingen die u zojuist heeft omschreven ben ik ook benieuwd in hoeverre u uitdagingen ervaart op de volgende gebieden (welke nog niet zijn besproken eerder)
o Communicatie
Het niet beschikken over voldoende achtergrondinformatie: in hoeverre ervaart u voldoende achtergrondinformatie te ontvangen van externe organisaties/personen over de achtergrondinformatie van leerlingen.?
Contact met ouders: in hoeverre ervaart u het contact met ouders als een uitdaging? Zo ja/nee zou u dit kunnen toelichten? *leerkracht Laten reageren*
o Instructie: In hoeverre ervaart u uitdagingen op gebied van instructie? Hieronder vallen alle uitdagingen die het onderwijzen in de klas zelf ingewikkeld zouden kunnen maken zoals materialen, de taal, culturele verschillen etc. Zo ja zou u deze uitdagingen indien aanwezig kunnen omschrijven?
*leerkracht laten reageren
o Sociaal-emotionele problematiek leerlingen. In hoeverre ervaart u uitdagingen op het vlak van sociaal-emotionele problematiek van leerlingen? Indien deze ervaart zou u deze dan kunnen omschrijven?
Zijn er nog uitdagingen die we nog niet besproken hebben, maar die u wel ervaart? U kunt eerder beschreven uitdagingen altijd nog aanvullen in het verloop van het interview.
d) Ondersteunend Netwerk leerkrachten Uitleg post-its Ongeveer 5 min geven Specifieke informatie over connecties. School interne netwerk Algemene
informatie over persoon
Naast de uitdagingen die u als leerkracht ervaart ben ik geïnteresseerd in de ondersteuning die u ontvangt en ervaart bij het onderwijzen van vluchtelingenkinderen van personen en/of organisaties. Specifiek gaat het om de ondersteuning die u ervaart van mensen met wie u contact heeft over het onderwijzen van vluchtelingenkinderen.
Dit kan gaan om collega’s werkzaam binnen deze school, maar ook personen van buitenaf. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan iemand die werkt bij de gemeente, bij de bibliotheek of bijvoorbeeld bij een vrijwilligersorganisatie, maar ook een ouder of iemand uit je vriendenkring. Kortom: iedereen die jou een vorm van ondersteuning biedt.
Onder ondersteuning verstaan we ondersteuning in de vorm van materialen, kennis en informatie en advies, maar ook bijvoorbeeld emotionele ondersteuning.
Ik geef u twee kleuren post-its, geel en oranje. Zou u de personen waar u ondersteuning van ontvangt van buiten de school kunnen opschrijven op de gele post-its en personen waar u contact mee heeft binnen de school op de oranje (1 naam per post-it). Vul enkel de voornaam in en mocht u een naam vergeten zijn dan kunt u ook zijn of haar functie opschrijven.
* leerkracht vult namen in op post-its * * voorbereiden bord*
*Indien een leerkracht geen namen invult*
zijn er bepaalde redenen waarom u niet met anderen spreekt over het onderwijs aan deze leerlingen? zijn er bepaalde factoren die in de weg liggen?
Wanneer leerkracht post-its heeft ingevuld: Bedankt voor het invullen van de namen, mochten er straks nieuwe personen te binnen schieten dan kunt u deze gewoon nog opschrijven.
Om meer te weten te komen over hoe deze personen jou ondersteunen bij het onderwijzen van vluchtelingenkinderen zou ik je willen vragen om een aantal vragen te beantwoorden over de ondersteuning die je ontvangt van deze actoren
*Belangrijk om zelf de actor te noemen zodat dit ook wordt opgenomen* Eerst de oranje post-its (intern)
--- Waarde Formaliteit Frequentie Schoolexterne Netwerk Algemene Per actor:
Geslacht en leeftijd (schatting)
Is dit ook een leerkracht? Zo niet welke functie heeft deze persoon binnen de school?
---
Welke vorm/vormen van ondersteuning biedt deze persoon? (advies/materialen/kennis/persoonlijke ondersteuning) Zou u hier een of twee voorbeelden van kunnen geven?
Ondersteund deze persoon u bij een van de uitdagingen die u eerder omschreef?
Zou u de actor kunnen plaatsen bij een/of meerdere uitdagingen die u eerder beschreven heeft (*wanneer het er meer zijn kaartjes bijschrijven*)?
Wanneer jullie praten over vluchtelingenkinderen, vindt dit dan op een formele of informele wijze plaats? (informeel= bijvoorbeeld in een structurele vergadering en georganiseerd door iemand anders of informeel=ongestructureerd, op eigen initiatief)
Kunt u dit toelichten?
Frequentie
hoe vaak heeft u gemiddeld contact met deze persoon over vluchtelingenonderwijs?: o incidenteel
o maandelijks o wekelijks o dagelijks
Zou u dit kunnen toelichten?
Hoe zou u jullie relatie omschrijven: afstandelijk en professioneel of emotioneel betrokken en vriendschappelijk? Zou u dit kunnen toelichten?
---pas verder gaan als alle oranje post-its op zijn
*Belangrijk om zelf de actor te noemen zodat dit ook wordt opgenomen* Per actor:
informatie over persoon --- Waarde --- Formaliteit 1 vraag formaliteit: niet bij allemaal vragen
--- Frequentie
Controle
Geslacht en leeftijd (schatting) Wat is de functie van deze persoon
Hoe zijn jullie met elkaar in contact gekomen?
---
Welke vorm van ondersteuning bied deze persoon? (advies/materialen/kennis/persoonlijke ondersteuning) Zou u hier een voorbeeld van kunnen geven?
Ondersteund deze persoon u bij een of meerdere uitdagingen die u eerder beschreven heeft? Zo ja zou u deze kunnen plaatsen bij deze uitdagingen? (*wanneer het er meer zijn kaartjes bijschrijven*)?
Kunt u toelichten waarom u deze persoon hier plaatst?
Wanneer jullie praten over vluchtelingenkinderen, vindt dit dan op een formele of informele wijze plaats? (informeel= bijvoorbeeld in een structurele vergadering/bijeenkomst en georganiseerd door iemand anders of informeel=ongestructureerd, op eigen initiatief)
Kunt u een voorbeeld geven van een moment waarop jullie contact met elkaar hebben?
Ervaart u in het algemeen voordelen van interacties op informele wijze ten opzichte van formele vormen van contact? Zo ja/nee zou u dit kunnen toelichten?
--- Frequentie
hoe vaak heeft u gemiddeld contact met deze persoon over vluchtelingenonderwijs?: o incidenteel
o maandelijks o wekelijks o dagelijks
Zou u dit kunnen toelichten?
Hoe zou u jullie relatie omschrijven: afstandelijk en professioneel of emotioneel betrokken en vriendschappelijk? Zou u dit kunnen toelichten?
--- Heeft u nu nog het idee dat er personen ontbreken?
we hebben alle personen besproken waarvan u heeft aangegeven dat deze u op een of ander manier ondersteunen bij het onderwijzen van vluchtelingenkinderen.
Rol Schoolleider
Einde onderzoek Laatste
opmerkingen
Zou u kunnen aangeven welke personen u het meeste ondersteunen of hebben ondersteund? Zou u kunnen omschrijven waarom dit contact/of deze contacten voor u zo belangrijk is?
Wanneer je naar je eigen ondersteunende netwerk kijkt. Heeft de schoolleider invloed gehad op hoe het netwerk er nu uitziet? Zo ja zou je kunnen omschrijven welke invloed hij of zij hierop heeft gehad?
Hoe kijk je aan tegen de rol van de schoolleider, wanneer het gaat om het mobiliseren van het ondersteunende netwerk voor leerkrachten?
We zijn nu aan het einde gekomen van het onderzoek, hartelijk bedankt voor uw tijd! Zou u het op prijs stellen wanneer u de uitwerkingen kunt nalezen?
Uitnodigen eindpresentatie Einde