Master thesis – T.M. Boscu Pagina 92 van 95 - Wat mag een Veiligheidsregio Twente wel of niet verwachten van een (zelf)redzame
burger?
- Wanneer mag Veiligheidsregio Twente een beroep doen op een (zelf)redzame burger? - Is er naar uw weten een wet- of regelgeving dat de professionele hulpverlener doet
vereisen om een burger hulp te doen verlenen? (Of mag burger weigeren?)
- Hoe zit het denkt u met de rechtsverhouding tussen Veiligheidsregio Twente en burger, als Veiligheidsregio Twente een beroep doet op de (zelf)redzaamheid van burgers? - Wie acht u verantwoordelijk voor de eventuele ontstane schade, door (goedbedoelde)
ingrijpen van een (zelf)redzame burger in de acute fase van een crisis aan leven en goederen van derden, overheid en/of de betreffende (zelf)redzame burger zelf?
- Wanneer Veiligheidsregio Twente een beroep doet op de (zelf)redzaamheid van burger en deze burger geeft hier gehoor aan, wie acht u verantwoordelijk voor de eventuele ontstane schade, door (goedbedoelde) ingrijpen van de (zelf)redzame burger in de acute fase van een crisis aan leven en goederen van derden, overheid en/of de betreffende (zelf)redzame burger zelf?
- Moet een professionele hulpverlener (als individu) doordrongen zijn van het feit dat een (zelf)redzame burger niet bepaalde handelingen kan uitvoeren?
- Moet dat dan volgens u opgenomen worden in de wet- en regelgeving of mag er sprake zijn van een ongeschreven wet (richtlijnen)?
- Kunt u voorbeelden aangeven van wat er mis kan gaan of al is misgegaan, omdat het momenteel een grijs gebied is met betrekking tot wie, wanneer aansprakelijk is? - Welke concrete juridische maatregelen (voorwaarden) zou u willen stellen, voordat
Veiligheidsregio Twente een beroep mag doen op de (zelf)redzaamheid van burgers in de acute fase van een crisis?
Master thesis – T.M. Boscu Pagina 93 van 95 Ten tweede de ethische invalshoek.
- In hoeverre kunt u mij vertellen welke ethische voorwaarden aan Veiligheidsregio Twente gesteld moet worden om een beroep te kunnen op burgers om (zelf)redzaam te zijn in de acute fase van een crisis? Hier heeft u enkele ethische aanknopingspunten:
o beschermen van vrijwillige keuzemogelijkheden;
o de (zelf)redzame burger voorzien van kennis door Veiligheidsregio Twente; o de (zelf)redzame burger voorzien van middelen door Veiligheidsregio Twente; o de (zelf)redzame burger voorzien van vaardigheden door Veiligheidsregio
Twente.
- Hoe denkt u dat Veiligheidsregio Twente deze ethische voorwaarden kan bewerkstelligen? Hier heeft u enkele aanknopingspunten:
o door preventief transparant te maken dat Veiligheidsregio Twente niet beschikt over genoeg capaciteit qua professionele hulpverleners en/of materialen; o door het verstrekken van informatie over (mogelijke) consequenties, risico’s of
verwachtingen, middels folders, campagnes, tv-spotjes of adviesloketten; o door het aanbieden van cursussen.
Stel Veiligheidsregio Twente gaat daadwerkelijk invulling geven aan de door uw genoemde ethische voorwaarden. Dit betekent dat Veiligheidsregio Twente de gaat burgers voorzien van voldoende informatie c.q. kennis. Dan kunnen deze burgers vervolgens op een rationele wijze bepaalde mogelijkheden afwegen, om daarna autonoom en in vrijheid daaruit te kiezen. Hierdoor stemt de burger op basis van de benodigde kennis vrijwillig in met zijn gekozen mogelijkheid om wel of niet een niet-zelfredzame burger te helpen in de acute fase van een crisis. Ontslaat dit dan Veiligheidsregio Twente van aansprakelijkheid, indien schade ontstaat door een (zelf)redzame burger tijdens het helpen van een niet-zelfredzame burger?
Tot slot de praktische invalshoek. Diverse (zelf)redzame burgers beschikken bijvoorbeeld niet over een reddend zwemmen diploma, EHBO of BHV certificaat. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat deze praktische belemmeringen geen bezwaar voor burgers vormen om toch (zelf)redzaam te zijn gedurende een acute fase van een crisis.
Master thesis – T.M. Boscu Pagina 94 van 95 - Vindt u dat een (zelf)redzame burger over bepaalde kennis, middelen en vaardigheden
moet beschikken? Zodat een professionele hulpverlener zinvol kan samenwerken met een (zelf)redzame burger in de acute fase van een crisis?
o Wat voor soort kennis? o Wat voor soort middelen? o Wat voor soort vaardigheden?
- Heeft Veiligheidsregio Twente een verantwoordelijkheid in het bereiken van de benodigde bepaalde kennis, middelen en vaardigheden van (zelf)redzame burgers?
- Aan welke praktische voorwaarden dient Veiligheidsregio Twente te voldoen, wil het een beroep mogen doen op de (zelf)redzaamheid van burgers in de acute fase van een crisis? Vanaf de jaren ’60 heerst er het zogenoemde ‘klassieke’ denkbeeld bij diverse professionele hulpverleners. Dit klassieke denkbeeld houdt kort gezegd in dat professionele hulpverleners het denkbeeld hebben dat (alle) burgers tijdens een crisis in paniek raken, volledig afhankelijk zijn van professionele hulpverleners en burgers van kwade wil zijn, zoals het over gaan tot crimineel gedrag (bijv. plunderen). Dit denkbeeld kan negatieve consequenties hebben, omdat burgers dan puur als lastig worden bevonden ged urende een crisis door professionele hulpverleners. Met als gevolg dat niet graag samen wordt gewerkt met (zelf)redzame burgers. Met andere woorden hierdoor vermindert de capaciteit en is er dus meer kans op (zwaar)gewonden.
- Heeft u het idee dat het zogenoemde ‘klassieke’ denkbeeld van professionele hulpverleners bij enkele professionele hulpverleners nog gedeeltelijk heerst?
o Ja: hoe denkt u dat Veiligheidsregio Twente deze praktische belemmering op de bevordering en benutting van (zelf)redzaamheid van burgers kan
verminderen?
o Nee: hoe denkt u dat dit klassieke denkbeeld is afgenomen?
Ik wil u graag vragen of u een kort geschetst scenario wilt lezen. Hierbij horen vervolgens enkele vragen.
Scenario: grootschalige hulpverlening tijdens een evenement
Plotseling maakt de zon tijdens een evenement plaats voor een dik wolkendek. De wind trekt steeds meer aan en het begint hevig te regenen en te waaien. De bezoekers proberen allen een schuilplek te vinden in de tenten die aanwezig zijn op het evenemententerrein. Op een gegeven moment ontstaan er dermate sterke windhozen dat de tenten dreigen los te komen van de grond. Vlak achter elkaar schieten twee tentdoeken los. Doordat mensen gaan duwen en rennen en in aanraking komen met de zware tentpalen, raken vijftig personen licht gewond. Tien personen raken zwaar gewond en twee personen overlijden als gevolg van de opgelopen verwondingen.
Master thesis – T.M. Boscu Pagina 95 van 95 Zou u aan de hand van het door u net gelezen scenario per invalshoek kunnen aangeven welke voorwaarden volgens u nodig worden geacht om een beroep te kunnen als Veiligheidsregio Twente op de (zelf)redzaamheid van burgers gedurende dit scenario.
o Juridische voorwaarden o Ethische voorwaarden o Praktische voorwaarden
Als slotvraag wil ik u nogmaals om uw mening vragen omtrent dat een (zelf)redzame burger anno 2015 ook zelf zijn verantwoordelijkheid draagt om een niet-zelfredzame burger te helpen gedurende de acute fase van een crisis.