2. I NTERVIEWS
2.2. Interview Uber Driver
Hi *name interviewee*! Dank dat je ervoor openstaat je ervaringen in het werken via Uber met me te delen! Wat heeft *name colleague* je al verteld over ons onderzoek?
Gig worker:
*Name colleague* zei dat jullie voor een universitair onderzoek met iemand willen spreken, een minuutje of tien, wat er waarschijnlijk allemaal bij komt kijken, hoe het past in je leven enzo, wat de verwachtingen en ervaringen zijn.. Zo’n soort gesprek?
Interviewer:
Ja precies, dat klopt. Met drie medestudenten doen we alle vier een afstudeerscriptie aan de Universiteit van Amsterdam, en we onderzoeken alle vier eigenlijk hoe mensen het vinden om via een platform te werken, wat zijn de benefits, wat zijn de nadelen ervan, en we hebben allemaal een andere invalshoek. En eigenlijk was onze voornaamste manier van data
verzamelen via surveys, maar om nog wat extra inzichten te krijgen doen we ook nog een paar kleine interviews ernaast.
Gig worker: Ja.
Interviewer:
Dus nouja super fijn dat je ons daarbij wil helpen! Jouw inzichten om hoe het is om te werken via Uber, ook in vergelijking met taxi werk niet via Uber, is super interessant voor ons. Heb je nog vragen voordat we de interview vragen induiken?
Gig worker: Geen vragen!
Interviewer:
Oké super. Nouja mijn eerste vraag was via welk platform je werkzaam bent, maar dat is dus Uber denk ik?
Gig worker: Ja.
Interviewer:
Ben je ook nog via andere vergelijkbare platforms werkzaam of alleen via Uber?
Gig worker:
Ik heb me vorige week nog aangemeld bij Viavan. Dat is een soort van Uber-achtige toestand, dat komt een beetje op hetzelfde neer. Dat is dus een tweede platform waar via ritaanbod via apps krijg.
Interviewer:
Ja precies. En kan je al iets zeggen over het verschil tussen werken via deze twee platforms of heb je Viavan nog niet zo goed meegemaakt?
Gig worker:
Ik heb Viavan verder nog niet gebruikt.
Interviewer:
Oke, laten we ons dan vooral focussen op Uber, want over Viavan kan je dan nog niet zo veel vertellen denk ik. Waarom heb je destijds voor Uber gekozen?
Gig worker:
Dat was in de opstartfase, drieënhalf jaar geleden, toen Uber naar Nederland kwam, en op dat moment kon je nog met je eigen auto, of althans, dat kon natuurlijk niet maar volgens Uber kon dat wel, met je eigen auto met je gele kenteken het idee van de shared ride vanuit Amerika, ik ga van A naar B, en ik kijk onderweg of er toevallig iemand anders ook onderweg naar B is, en of ik die mee kan nemen bij mij in de auto, en die rijdt tegen een kleine vergoeding mee. Het shared ride idee. Maar kijk, Bibianne, in de praktijk was het natuurlijk gewoon taxivervoer.
Interviewer:
Gig worker:
Ja precies, Uber had gewoon een beetje het idee van we gaan het in de markt zetten en we kijken wel hoe iedereen daarop reageert. En naar verloop van tijd is UberPop, heette dat, dat werd UberX, uiteindelijk mocht je dus helemaal niet met gele kentekens, echt elke taxi die gebruik maakt van het platform, moet iedereen een echte taxivergunning hebben. En toen dacht van oh nouja ik ken inmiddels zo veel mensen, en heb al zo veel leuke ervaringen gehad, dat ik dacht nou weet je, ik koop een vergunning en ik doe alle examens en juridisch regel ik het met de Kamer van Koophandel, datsoort dingen, en toen dacht ik dan rij ik af en toe als ik zin heb. Maarja nogmaals, ik vond het dermate leuk, dus op een gegeven moment werd het wel echt een baan…
Interviewer:
Want als ik het goed begrijp ben je eigenlijk door Uber het taxi beroep helemaal ingegaan?
Gig worker: Ja, inderdaad.
Interviewer:
En, want je werkt ook buiten Uber als taxichauffeur als ik je goed begrijp?
Gig worker:
Nee, ik heb gewerkt bij ABN-AMRO, in de jaren 80 en jaren 90, en ik heb laten we zeggen van ’97 tot 2006/2007 gewerkt op een optiebeurs voor huizen. En toen Uber naar Amsterdam kwam toen dacht ik nouja leuk ik ga af en toe eens rijden. En van het een kwam het ander en uiteindelijk rijd ik heel vaal als taxi. Ik ben echt een zij instromer dus. Echt door het concept van Uber ben ik verleid om het taxi beroep in te gaan.
Interviewer:
Oke, wat interessant! Want hoeveel uur ben je nu gemiddeld per week werkzaam via Uber?
Gig worker:
Moeilijk te zeggen. Ik doe meestal veel bestelde ritten, die je dus van tevoren een opdracht krijgt. Dat krijg ik denk ik 2/3e van de tijd, en in de tussentijd werk ik dan voor Uber.
Interviewer:
En als je in moet schatten hoeveel uur dat ongeveer per week is?
Gig worker:
De tijd dat ik online ben, eens even kijken, ik denk dat ik van de 7 dagen toch wel echt 6 dagen rijd, en daarvan tussen de 20 en 30 uur per week wel.
Interviewer:
Ja precies, dus via Uber dan. En ook nog een paar uur niet via Uber?
Gig worker:
Ja via andere partijen, want dat heet dan bestelvervoer.
Interviewer:
Oké, en hoeveel per week werk je dan in totaal? Echt 6 volle dagen?
Gig worker:
Soms niet, soms heb ik dagen zoals morgen die wat rustiger zijn, maar soms rijd ik 13 uur per dag, en dan 6 dagen. Dus dan heb je zo 60 uur in 4 dagen. En ik rijd per week, zeker in de zomer, ik ben een mooi weer rijder, rijd ik per week wel tussen de 50 en de 70 uur in de week.
Interviewer:
O wow. En dan zit je dus juist met het mooie weer binnen in de auto?
Gig worker:
Ja, want ik hou er niet zo van als het nat is, met natte kleren in de auto, en ruitenwissers die heen en weer gaan, dat vind ik niet zo leuk, haha.
Interviewer:
Dus sommige mensen zitten graag met het mooie weer buiten maar jij zit dan graag in de auto? Haha.
Ja dat is dus wel een beetje tegenstrijdig, dat je als chauffeur graag wil werken als het mooi weer is, terwijl mensen graag een taxi pakken bijvoorbeeld als het regent!
Interviewer:
Ja dat kan ik me voorstellen ja! En hoe zou je je balans omschrijven tussen je werkdruk, als je die eventueel hebt, en je persoonlijke- en familieleven?
Gig worker:
Nee ik heb geen last van werkdruk. Helemaal niet. Sommige mensen zeggen wel hoe kun je nou zo lang achter het stuur zitten de hele dag, maar ik vind het heel ontspannen. Van Uber ga je natuurlijk van rit naar rit, je weet het niet van tevoren. Je doet een rit en er komt niets tussendoor totdat je klaar bent. Met bestelvervoer is het nog weleens zo dat je in de file terecht komt, waar het dan krap kan worden voor je volgende klant. Maar dat is dan de enige druk die ik weleens zou ervaren.
Interviewer: Ja, ja…
Gig worker:
Ja .. Gister vroeg iemand dan; *name interviewee*, hoe zit jij met je tijden met Pinksteren bijvoorbeeld, dat is een beetje.. als sommige mensen vrij zijn, dan zijn wij vaak net bezig he.
Interviewer:
Ja, ja. En ervaar je dat dan als een soort in conflict met je prive- en je familieleven, of ervaar je dat niet zo?
Gig worker:
Nee helemaal niet, omdat je eigenlijk als chauffeur.. kijk Bibianne, er zijn bepaalde drukkere tijden. Zaterdag avond in Amsterdam is bijvoorbeeld heel druk, zaterdag nacht ook, terwijl bijvoorbeeld maandagmiddag, niet zo zeer de avond en de ochtend maar maandag middag is natuurlijk een stille middag. Maar omdat je zelf je tijd in kunt delen, je kunt schipperen tussen contacten of sporten of iets anders, dus je kunt de hele dag, of de hele week eigenlijk, zelf je tijden indelen.
Interviewer:
Ja. Precies, dus als je het hebt over de balans tussen je werk en je privé-leven, dan draagt eigenlijk werk via Uber daar positief aan bij?
Gig worker:
Juist, dat is juist omdat je zelf je tijd in kan delen. Ik zou ook niet een taxichauffeur in loondienst willen zijn, dat je je om 9h ergens moet melden en dan om 17h of 18h weer klaar bent. Nee.
Interviewer:
Ja precies, precies.
Gig worker:
Of het zou zo moeten zijn dat je ZZP’er bent en zelf of via Uber of andere groepen aan kan nemen, geeft mij het gevoel van controle hebben over de hele week qua indeling.
Interviewer:
Ja, ja. Dus als je het vergelijkt met ander taxi werk, dan zeg je, nou; juist door het werk via Uber, heb ik het allemaal lekker onder controle en heb ik flexibiliteit waar ik naar op zoek ben?
Gig worker: Ja.
Interviewer:
Oké, en hoe voel je je over je vrije tijd na je werk? Heb je wel voldoende vrije tijd en, kan je dat voldoende nemen?
Gig worker:
Eh… ja. Zoals je de rijd en rust tijden hebt, tegenwoordig, die laten toe, dat als je alles zou rijden, dat je niet meer dan 80 uur per week mag rijden als taxichauffeur.
Gig worker:
Ehm, in het kort, ze hebben het heel eenvoudig gemaakt. Elke periode van 24 uur, dus niet een dag, maar elke periode, moet je tien uur aaneengesloten rust hebben. Dus als je 14 uur in de auto zit, mag je niet meer rijden vanaf dat moment, mag ook korter, maar daarna moet je 10 uur pauze nemen.
Interviewer:
Oké, en houd jij je daaraan?
Gig worker:
Ja, kijk als je er af en toe een kwartiertje overheen zit, is het natuurlijk niet erg maar op het moment dat je een controle krijgt, die gaat een maand terug, en het blijkt dat je een aantal dagen gewoon structureel te veel uren gedraaid hebt, dan krijg je een aardige boete.
Interviewer:
Ja, en controleert Uber dit ook? Waakt Uber hiervoor?
Gig worker:
Nee, daar is wel sprake van, maar Uber heeft daar geen invloed op.
Interviewer:
Oké, maar dat zou wel eventueel kunnen komen verwacht je?
Gig worker:
Dat zou wel kunnen komen. Ik doe heel veel taxiwerk ernaast, maar er zijn ook jongens die alleen maar via de app rijden, en die maken ook structureel te veel uren.
Interviewer: Ja precies.
Maar ja als ik die boete krijg, als ik eens in de zoveel tijd, ik rijd al een paar jaar maar ben nog nooit gecontroleerd, weegt het op om eens in de zoveel tijd een boete te krijgen, vergeleken met de extra uren die ze maken.
Interviewer:
Ja, ja, maar eigenlijk plukt het bedrijf er dus wel de vruchten van dat mensen extreem veel werken en moeten ze wel zelf de boete betalen als ze daarvoor worden gepakt?
Gig worker:
Ja, het is je eigen verantwoordelijkheid dat je je aan de wettelijke taxi voorwaarden met rijd- en rusttijden houdt.
Interviewer:
Oké, dit is interessant om te weten. Dit is nieuwe informatie weer. Ik heb hier de volgende vraag, hoe vaak voel jij je gestrest door je werk? Als ik het zo hoor over je werkdruk, dan heb je eigenlijk geen stress?
Gig worker:
Nee, nee. Behalve als je de ritten te krap zet… Ik zag net toen ik aan het rijden was, kwam er een aanbod van een geplande rit om half 9 van de rivierenbuurt naar Schiphol, nou die wil ik dan wel doen, maar toen kwam er ook nog eentje van kwart over zeven vanaf Schiphol naar Alphen aan de Rhijn, en toen dacht ik ja, als het vliegtuig een beetje vertraging heeft, als meneer iets te lang is met lopen, en het is spits, dan lukt het mij niet om van Schiphol naar Alphen aan de Rhijn te gaan, daar te keren en door de spits Amsterdam in te gaan. Dus dat soort dingen, als het te krap wordt, dan even voor je gevoelsrust, laat je die gewoon zitten.
Interviewer:
Ja, dus als ik het goed begrijp dan zou het werk gestrest kunnen zijn, maar als je flexibiliteit hebt kan je die stress ook vermijden een soort van?
Gig worker:
En als je jouw werk via Uber vergelijkt met je andere taxi werk, is het werk via Uber dan minder of meer stressvol?
Gig worker: Minder.
Interviewer:
Minder… en waarom?
Gig worker:
Ehh… omdat… je hebt met Uber volledige controle, je kunt de app aanzetten en uitzetten, maar als je ritten aanneemt, zal je ze wel ook allemaal moeten rijden, ook al komt er iets tussen. En bij Uber heb je geen last van tijdsdruk tussen de ritten, als jij vast komt te zitten, hoef je niet in de groep waar je werkzaam in bent of mee bent te zeggen van jongens maar dit gaat mij niet lukken, kan ik iemand deze overnemen. Bij Uber ben je met een rit bezig, en dan begint pas een nieuwe rit als je de oude afgesloten hebt. Nooit de druk van; ik moet ergens naar toe en ik kan er niet komen of het gaat niet uitkomen.
Interviewer:
Ja, ja. Oké, en dat heb je bij het werk via dat andere ..
Gig worker:
Ja ja, als je zelf te hebberig bent en te gretig en teveel ritten op je neemt, en er loopt in de planning overdag wat mis… bijvoorbeeld morgen heb ik avondritten toegewezen gekregen zie ik, nu ben ik wel hele dag beschikbaar… een uur vanuit Noordwijk naar Schiphol, dat is prima, kwart over 1 eerst naar Schiphol, dat is ook prima … en kwart over drie vanuit Schiphol weer, dat is ook prima.. en dan kwart voor vier… Soms zie je dat mensen het te dicht op elkaar zetten en dan weer in de groep gooien, jongens het gaat me niet lukken; ja denk ik dan, dat had ik al gedacht gisteren, dat het niet ging lukken.
Interviewer:
Ja omdat je in een groep werkt met mensen, met een mannetje of 15 tot 30, is er altijd wel iemand online of aanwezig, die dan zegt; prima, ik neem hem wel van je over.
Interviewer:
Ja en bij Uber heb je dat niet, dat je echt heel nauw contact hebt?
Gig worker:
Nee, je neemt ritten gewoon aan, direct en je handelt de rit af, op het moment dat je deze afsluit ben je beschikbaar voor een nieuwe.. en tussendoor, tegenwoordig; als je binnen 5 minuten van je bestelling bent, en het is een rit in de buurt en jij bent de dichtstbijzijnde chauffeur, dan geeft het systeem van Uber aan: ‘Zullen we de rit alvast aannemen, *name interviewee*?’.
Interviewer: Oké.
Gig worker:
Want het heeft geen zin, weet je dat systeem Bibianne? Stel ik rijd naar de Dam toe, en ik ben in de Raadshuisstraat, maar ik ben nog niet klaar met mijn rit en bij de Dam staat iemand die op dat moment naar Schiphol toe wilt, en die bestelt een auto. Als ik dan de snelste ben, maar ik ben nog met mijn rit bezig, krijg ik toch de rit aangeboden, terwijl iemand anders
misschien vanuit Amsterdam Zuid moet komen, dan is hij ongeveer gelijk met mij bij de Dam, staan wij allebei leeg bij de Dam en dan kan er maar 1 de rit aannemen...
Interviewer: Ja, ja.
Gig worker:
Het is zonde om er twee auto’s naar toe te laten gaan. Dat is het enige, er zullen nooit allemaal ritten tussendoor komen, als je met een eigen rit bezig bent.
Interviewer:
Ja, precies. En dit is een nieuwe technologie, zeg je? Dat als je nog bezig bent met het afronden, dat hij dat al wel met de volgende …
Gig worker: Tijdens je rit? Ja.
Interviewer:
Oké.. dus wat dat betreft, is Uber ook nog verder aan het ontwikkelen en aan het verbeteren op dit gebied?
Gig worker: Absoluut.
Interviewer:
Oké! Dan wil ik graag vragen, hoe zelfverzekerd voel jij je over jouw competentie in de arbeidsmarkt?
Gig worker:
Zelfverzekerd over mijn competentie in de arbeidsmarkt?
Interviewer: Ja.
Gig worker:
Ik zeg altijd, ik heb rechten gestudeerd en gewerkt als adviseur, en opzich zal ik altijd zo een andere baan kunnen krijgen, als dit weg zou vallen, dan kan ik zo ergens anders aan de slag.
Interviewer:
Ja, ja. Je hebt een redelijke carrière switch gemaakt dan?
Gig worker: Ja.
Interviewer:
Gig worker:
Dat zou voor mij geen probleem zijn. Ik zou niet weten hoe het met de verdiensten
tegenwoordig zit, ik ben al ruim 20 jaar uit de reguliere arbeidsmarkt, maar mijn capaciteiten en mogelijkheden op de arbeidsmarkt zijn uitstekend, volgens mij.
Interviewer:
Ja, en je bent liever werkzaam als taxichauffeur en dan via Uber en het andere bedrijf, omdat je dit leuker vindt om te doen?
Gig worker: Ja, absoluut.
Interviewer:
Oké, leuk! Mijn volgende vraag is, hoe zou jij jouw toewijding t.o.v. Uber omschrijven?
Gig worker:
Ik ben erg tevreden met Uber.
Interviewer: Ja?
Gig worker:
Ja. Ik vind de hele organisatie heel goed en de begeleiding is goed, de administratie aan de achterkant ook. Het is kant en klaar voor je qua administratie; welke BTW je moet aangeven, welke ritten je gereden hebt, wat je kosten zijn geweest... Met maandoverzichten en jaar overzichten.
Interviewer: Oké.
Gig worker:
Interviewer:
Ja, ja. Dus wat dat betreft zeg jij ook, oke ik geef ook om het succes van Uber en de toekomst van het bedrijf?
Gig worker: Ja.
Interviewer:
Oké, oke. En in hoeverre zou je dit platform aan anderen aanbevelen? Als ik hoor hoe positief je bent, dan kan ik me voorstellen dat je het aanbeveelt?
Gig worker:
Het verschilt natuurlijk ook nog wel. Je hebt natuurlijk twee varianten van Uber, UberX en UberBlack.
Interviewer: Ja.
Gig worker:
Ik rijd dan voor UberBlack en de verdiensten liggen daar natuurlijk een stuk hoger, dan bij UberX. Ik zou wel alleen voor UberBlack willen rijden.
Interviewer:
En waarom zou je geen UberX rijden?