Producenten van biopolymeren zijn soms ook fabrikanten die conventionele kunststoffen produceren. Deze staan open voor toepassing van biopolymeren in toekomstige producten en huidige producten (als vervanging).
5.2 Uitdagingen
Er wordt al lang onderzoek gedaan naar biologisch afbreek-bare polymeren, maar er bestaat nog te weinig praktijkkennis over functionele- en verwerkingseigenschappen van biopoly-meren. De vertaalslag naar concrete producten komt dan ook nog maar moeizaam op gang.
Naast de weg, die er nog te gaan is wat betreft technische aspecten van de materialen, is er ook nog een lange weg te gaan wat betreft de publieke opinie.
De industrie heeft nog vragen om over na te denken:
moeten bio-kunststoffen ingezet worden als marketing-tool?
voor het recyclen van bio-kunststoffen mogen deze niet verontreinigd worden met conventionele kunststoffen en moeten daarom gescheiden ingezameld worden. Kan de consument belast worden met het gescheiden inleveren van conventionele kunststoffen en bio-kunststoffen?
hoe kunnen de productietechnieken verder ontwikkeld worden?
hoe nieuwe toepassingen te bedenken voor bio-kunst-stoffen?
5.3 Producenten en organisaties
Zie pagina 72 voor meer informatie over producenten en leveranciers.
5.3.1 Bioplastics zijn niet nieuw
In de jaren ’80 maakten chemische fabrieken voor het eerst kunststoffen van ethanol. De Braziliaanse overheid subsi-dieerde een half dozijn kleine ethyleen fabrieken, inclusief sommige die nu bij Braskem, Solvay en Dow horen. Samen produceerden ze 150 miljoen kg per jaar aan ethyleen van ethanol, wat gebruikt werd voor PVC en PE. Braskem produ-ceerde tien jaar lang bio-PVC van ethanol (1981-1991).
24 biopolymeren - industrie
Toen de olieprijzen daalden, stopten de subsidies en de pro-ductie van bioplastic.
Bron: Schut, J.H. (2008). What’s ahead for ‘Green’ plastics. Plas-tics Technology, feb 2008, pp. 65-71, 88-89
5.3.2 Biomassa als grondstof
Suikers, oliën en andere verbindingen in biomassa kunnen direct omgezet worden in standaard chemicaliën of als bijpro-ducten van brandstof probijpro-ducten in overeenkomstige proces-sen als in de petrochemische industrie.
Recent onderzoek heeft diverse chemische bouwstenen ge-identificeerd die geproduceerd zijn uit biomassa via biologi-sche of chemibiologi-sche omzettingen. Voorbeelden van deze stan-daard chemicaliën zijn ethanol, glycerol, fumaarzuur, xylitol, sorbitol, melkzuur, propaandiol en barnsteenzuur. Deze che-mische bouwstenen hebben een hoge transformatie potentie in nieuwe families van bruikbare moleculen. Het gebruik van uit biomassa vervaardigde chemicaliën leidt tot uitgebreide R&D potentie voor de ontwikkeling van een op hernieuwbare grondstof gebaseerde technologische standaard. Verbeterin-gen en innovaties van bestaande biologische en chemische processen van suikers geven de mogelijkheid hoogwaardige chemicaliën en producten te produceren van biomassa en verminderen de afhankelijkheid van petrochemisch-afgeleide producten.
Op pagina 77 wordt het stromingsschema van biomassa als grondstof weergegeven.
Bron: Chemistry Innovation (2008). Renewable chemicals.
Verkregen via www.chemistryinnovation.co.uk 5.3.3 Petrochemische kunststoffen uit
hernieuwbare bron: bio-ethylenen
Renewable Chemicals Corporation (RCC) heeft het Alchemx Ethanol Production Platform opgericht voor het produceren van biohernieuwbare C2-afgeleide chemicaliën, waarbij ge-bruik gemaakt wordt van ethanol als alternatief voor fossiele grondstoffen. Dit platform geeft RCC de mogelijkheid om gericht chemicaliën te fabriceren tegen concurrerende kosten en met minder milieueffecten dan met methodes gebaseerd op fossiele grondstoffen.
Omdat ethanol de grondstof kan zijn voor diverse primaire plastics die toegepast worden in alledaagse producten, zijn de mogelijkheden voor RCC als leverancier aan belangrijke consumenten en industriële productiebedrijven eindeloos.
biopolymeren - industrie 25
Op pagina 74 wordt een stromingsschema weergegeven van de grondstof suikerriet ethanol tot diverse primaire plastics.
Bron: The Alchemx Ethanol Production Platform. Verkregen via www.therenewablecorp.com
5.3.4 Welke bioplastics zijn nog te verwachten?
Inmiddels zijn bioplastics weer heel sterk in opmars. Om een idee te geven van welke bioplastics reeds verkrijgbaar zijn en welke nog te verwachten zijn is er een roadmap samenge-steld, zie pagina 78.
Interessante organisaties
Belangenvereniging Composteerbare Producten Neder-land. De BCPN is een belangenvereniging van bedrijven en organisaties die betrokken zijn bij composteerbare producten. De BCPN is er onder andere voor materiaalpro-ducenten, verwerkers, handelsondernemingen, super-marktketens en composteerders, zodat er sprake is van een breed gedragen platform. Meer over BCPN:
www.bcpn.nl
Biopolymeer Applicatie Centrum. Het Biopolymeer Ap-plicatie Centrum BAC is het centrale aanspreekpunt voor iedereen die reeds actief is op het gebied van bioplastics;
of overweegt om deze toe te passen. Meer over BAC:
www.biopolymeer.nl
European Bioplastics. De Europese branchevereniging die fabrikanten, verwerkers en gebruikers van biopolymeren vertegenwoordigd. Voor meer info:
www.european-bioplastics.org 5.4 Beleid
Europees beleid is meer recycling en composteren van mate-rialen (norm voor composteren EN 13432).
Europese regelgeving: de EU heeft bepaald dat de lidstaten meer moeten recyclen en minder verpakkingsmateriaal moe-ten gebruiken; dit is vastgelegd in de Europese Richtlijn voor verpakkingen en verpakkingsafval.
Met de Europese norm EN 13432 worden de richtlijnen voor biologisch afbreekbare stoffen in Europa vastgelegd. De norm legt bindende standaarden vast, in hoeverre een materiaal als volledig afbreekbaar gezien mag worden. De certificatie wordt op landen-niveau in samenwerking met European
Bioplastics gegeven. fig. 5.1 composteerbaar
norm EN13432
26 biopolymeren - industrie
European Bioplastics is een branchevereniging van industriële producenten, verwerkende bedrijven en gebruikers van bio-kunststoffen en biologisch afbreekbare materialen.
Heldere informatie over de productkwaliteit vergemakkelijkt voor bedrijven de zoektocht naar een geschikte producent.
Daarom wordt aan bedrijven die aan deze normen voldoen een label toegekend.
Op pagina 30 wordt uitgebreider op de begrippen afbreek-baarheid en composteerafbreek-baarheid ingegaan.
biopolymeren - technologie 27