Ook dit jaar zijn veel producten van de afdeling weer systematisch geëvalueerd. Dit heeft geleid tot nieuwe aandachtspunten en vernieuwing van de producten.
Het NHG ontwikkelt diverse producten om de huisarts praktische handvatten te geven om de evidence based richtlijnen te implementeren in de praktijk. Hierbij wordt aangesloten bij ervaringen in de praktijk door onder andere te onderzoeken waar huisartsen knelpunten ervaren bij de implementatie van een richtlijn. Hiervoor wordt de methode van focusgroepen gehanteerd. Daarnaast is de NAS gevraagd om met ingang van 2012 bij de start van een nieuwe richtlijn of bij de herziening van een bestaande richtlijn expliciet de knelpunten voor implementatie te benoemen.
Dit jaar is bij drie standaarden een pilot gedaan om vanaf het startschot van ontwikkeling van de (herziening van) de standaard een coördinator vanuit de afdeling Implementatie te benomen. Deze vormt een team met de richtlijnmaker en denkt vanaf het begin mee over goede aansluiting bij (knelpunten in) de praktijk.
Ter bevordering van de implementatie van richtlijnen besteedt het NHG ook aandacht aan etnisch-culturele diversiteit in richtlijnen. In dit kader is onder andere een focusgroep met laaggeletterden gehouden en is een Masterclass Huisarts in achterstandswijken voorbereid.
Afhankelijk van de gesignaleerde knelpunten ontwikkelt het NHG implementatiemateriaal, waaronder webcasts, reguliere nascholing, PraktijkWijzers, enz. Zo ondersteunen de PraktijkWijzers huisartsen en praktijkondersteuners bij de organisatie en uitvoering van de zorg. Behalve een beschrijving van de mogelijke taken (de ruggengraat van elke PraktijkWijzer), is er verdiepende achtergrondinformatie met uitgebreide uitleg. In bijlagen zijn de instrumenten en andere hulpmiddelen opgenomen. De taakbeschrijvingen gaan in op de rol van de praktijkondersteuner en de verantwoordelijkheden van de huisarts.
Ook registratie in het HIS maakt deel uit van de implementatie van een richtlijn evenals
indicatorenontwikkeling. Met behulp van indicatoren is het mogelijk benchmarking uit te voeren om inzicht te krijgen in het eigen handelen en zo de kwaliteit van zorg te verbeteren. Een ander
kwaliteitsinstrument is de NHG-Praktijkaccreditering. Deze wordt uitgevoerd door NPA bv, maar de ontwikkeling van het instrument ligt bij het NHG. Ook leidt het NHG de praktijkconsulentes op en vervult het de helpdeskfunctie voor inhoudelijke vragen over de accreditering.
10 Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten.
6.1. Scholing
Programma’s Individuele Nascholing (PIN’s)
Evenals voorgaande jaren zijn ook dit jaar de PIN’s goed afgenomen.
Na een marktverkenning heeft het NHG besloten ook PIN’s voor praktijkondersteuners te gaan ontwikkelen.
NHG-Webcasts
Sinds 2008 biedt het NHG deze vorm van nascholing via internet aan. Via de eigen computer kijkt de huisarts 'live' naar de behandeling van patiënten en ziet collega's aan het werk. Dit wordt afgewisseld met diverse interviews van de betrokken partijen. De web-tv-uitzendingen duren ongeveer 50 minuten en zijn geaccrediteerd voor één uur.
NHG-Nascholing (cursussen)
Het aanbod NHG Scholing is dit jaar behoorlijk gegroeid. Met 341 dagdelen nascholing, exclusief de Kaderopleidingen, vond elke werkdag ergens een NHG cursus plaats.
De nieuwe strategie van samenwerking met de regionale partners, na individueel contact met een WDH (Werkgroep Deskundigheidsbevordering Huisartsen), ROS (Regionale
Ondersteuningsstructuur), Zorggroep of nascholingscommissie en in gezamenlijkheid met LINKH, heeft duidelijk vruchten afgeworpen. De expertgroepleden in de regio treden op als docent. Met de voorzitters van drie expertgroepen (CaHag, HartVaatHag, DiHag) is een samenwerkingsovereenkomst opgesteld om het nascholingsaanbod van deze drie expertgroepen en dat van het NHG op elkaar af te stemmen.
Een aantal cursussen sprongen er in het afgelopen jaar uit. De cursussen ‘Standaard in de praktijk’
(StiP) zijn nascholingen van een dagdeel voor groepen van 10-18 huisartsen of praktijkmedewerkers over actuele onderwerpen of standaarden in de huisartsenpraktijk, waarin vooral de praktische toepasbaarheid in de huisartsenpraktijk aan de orde komt. De StiP cursussen zijn een succes.
Na het verschijnen van het Handboek Verrichtingen in de huisartsenpraktijk zijn er twee aansluitende STiP-cursussen ontwikkeld: Injectietechnieken en Wondbehandeling. Deze cursussen werden - net als het boek - zeer veel afgenomen.
Ook de Triage cursussen liepen erg goed en werden voornamelijk in company gegeven door een vaste groep ingewerkte trainers. Dat geldt ook voor de EKC cursus en de EKC vervolgcursussen.
NHG-Asklepion leergangen
De populariteit in de regio van langer durende scholing, zoals leergangen van vier dagdelen, nam af.
Huisartsen vinden de scholing te intensief en richten zich liever op korte nascholing die direct resultaat oplevert. Regionale partners kopen langere scholing niet snel in uit vrees voor te weinig
aanmeldingen. Voor de huisartsen die juist de intensieve groepsscholing wel op prijs stellen bleven de leergangen in het aanbod.
NHG-Kaderopleidingen
De kaderopleidingen lopen goed. Er zijn voorbereidingen getroffen voor de oriëntatie op een Kaderopleiding Spoed en een Kaderopleiding Arts Verstandelijk Gehandicapten.
NHG Voorjaarscongres
Het Voorjaarscongres werd dit jaar onder begeleiding van NHG moderatoren verzorgd door een achttal experts uit twee expertgroepen (UroGynHag en SeksHag). Het congres werd door meer dan 120 deelnemers gevolgd.
Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten.
11 6.2. Preventie en Publieks- en patiëntenvoorlichting
De NHG-activiteiten betreffende preventie en patiëntenvoorlichting richten zich op het ondersteunen van huisartsen en ondersteunend personeel bij de uitvoering van preventie en bij de voorlichting aan patiënten. Voor een deel vallen deze activiteiten samen met activiteiten in het kader van de
Speerpunten Digitaal NHG-aanbod en oncologie. Dit geldt in de eerste plaats voor een belangrijke mijlpaal op het gebied van patiëntenvoorlichting, namelijk de publiekswebsite Thuisarts.nl. In maart is deze site voor het algemene publiek de lucht in gegaan. Als marketingstrategie is ervoor gekozen om de huisarts als ambassadeur voor Thuisarts.nl in te zetten. Dat dit succesvol is gebleken blijkt uit de hoge bezoekersaantallen: zonder publiekscampagne is deze site in 2012 1,8 miljoen keer bezocht.
Na de vaststelling in 2011 van de module cardiometabool van het PreventieConsult is in 2012 samen met het Astmafonds de module COPD ontwikkeld en getest. Mensen kunnen met behulp van een vragenlijst nagaan of ze een verhoogd risico hebben op COPD. Indien op grond van de vragenlijst een verhoogd risico is geconstateerd volgt een longfunctietest bij de huisarts en verdere behandeling conform de NHG-Standaard COPD. Na de positieve evaluatie in 20 huisartsenpraktijken heeft het NHG besloten de COPD-risicotest als nieuwe module van het PreventieConsult op te nemen. De vragenlijst is te raadplegen via de website van het Astmafonds en via Thuisarts.nl.
Op het NHG-Congres is de map Begrijp je Lichaam gepresenteerd. Begrijp je Lichaam is een voorlichtingsmap met eenvoudige afbeeldingen en teksten over het menselijk lichaam en
veelvoorkomende klachten. Deze map is bestemd voor gebruik in de zorg en bij preventieactiviteiten.
Met de map Begrijp je Lichaam zijn professionals in de zorg en preventie beter in staat hun voorlichting af te stemmen op patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden, die onvoldoende kunnen lezen en schrijven.
Begrijp je lichaam is samen ontwikkeld met het CBO, de LHV, Stichting Lezen & Schrijven, Stichting Expertisecentrum ETV.nl en Pharos. Dankzij financiering door de Rabobank Foundation en Fonds NutsOhra was het mogelijk de map gratis aan te bieden aan 1.000 huisartspraktijken en organisaties voor gezondheidsbevordering.
Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten.
6.3. Praktijkautomatisering NHG Standaard CVRM
In de loop van 2012 zijn alle producten van de sectie automatisering aangepast aan de nieuwe standaard CVRM. Wijzigingen in de standaard hadden gevolgen voor de tabel diagnostische
bepalingen, de tabel bepalingenclusters, waarmee software leveranciers invoerhulpen kunnen maken, en voor de disease managementprotocollen in Prodigmo. Het advies voor de registratie van CVRM in het H-EPD is aan de vernieuwe standaard aangepast. Daarnaast is het Cardiovasculair Adviessysteem geheel gereviseerd: nieuwe formules, nieuwe adviezen. Tenslotte zijn de indicatorensets aangepast, met name die voor patiënten met hart- en vaatziekten en voor mensen met (mogelijk) verhoogd risico.
Voorschrijven
Op diverse punten zijn grote en kleine veranderingen doorgevoerd die betrekking hebben op
voorschrijven en medicatieveiligheid. Met Z-Index is de implementatiehandleiding opgesteld voor het vastleggen van de reden van voorschrijven. In het HIS-Referentiemodel is beschreven hoe aanvullende gegevens bij een geneesmiddelovergevoeligheid moeten worden vastgelegd. Hierbij gaat het bij voorbeeld om de aard en ernst van de reactie. Voor de gradiëring van de ernst van de reactie is een tabel ontwikkeld. Over deze zaken is overleg met de KNMP en Nictiz.
Met de KNMP is het project Bouwstenen Medicatieproces gestart. Het doel van dit project is om met de inzichten van nu de basiselementen te beschrijven die essentieel zijn in het medicatieproces van en tussen huisarts en apotheker. Op basis daarvan kan de vastlegging en uitwisseling van patiëntgegevens beter worden vorm gegeven, waardoor diverse problemen die er nu spelen kunnen worden opgelost.
12 Ketenzorg
In samenwerking met de Nederlande Diabetes Federatie (NDF) is een nieuwe versie van de zogenaamde Diabetes Kernset ontwikkeld. De kernset beschrijft welke patiëntgegevens minimaal moeten worden geregistreerd voor goede zorg en voor het kunnen samenstellen van indicatoren.
Gedurende 2012 is met het Platform Vitale Vaten (PlVV) en de Long Alliantie Nederland (LAN) gewerkt aan gelijksoortige kernsets voor patiënten met hart- en vaatziekten, COPD of astma.
Voor de Stichting OZIS heeft het NHG beschreven welke gegevens beschikbaar moeten zijn in de gegevensuitwisseling tussen HIS en KIS. Op basis hiervan heeft de Stichting OZIS een drietal ketenzorgberichten gespecificeerd, die gedurende 2012/13 door softwareleveranciers zijn en worden ingevoerd.
Patiënt privacy en informatiebeveiliging
Het NHG participeert in een project met KNMP, VHN en LHV onder de naam ‘verbeteren
elektronische communicatie’. Een belangrijk onderdeel in dit project betreft aandacht voor privacy en informatiebeveiliging. Dat begint bij adequaat beheer van patiëntgegevens in bronsystemen.
Het NHG heeft samen met genoemde koepels intensief bijgedragen aan de formulering van de
Gedragscode Elektronische Gegevensuitwisseling in de Zorg, EGiZ. Het beheer van deze gedragscode berust bij de KNMG en Nictiz. De gedragscode is eind 2012 vastgesteld door de opstellers en wordt inmiddels ook onderschreven door diverse andere koepels.
Eveneens in het kader van het project ‘verbeteren elektronische communicatie’ is een Quick Scan patiënt privacy uitgevoerd bij het meerendeel van de softwareleveranciers die bronsystemen leveren voor huisartsen en apothekers: HIS, AIS, KIS en HAP-IS. Doel van de quick scan was om een beter en meer systematisch beeld te krijgen in hoeverre het beheer van patiëntgegevens in voldoende mate is geborgd. Hierbij waren uitgangspunten uit de Gedragscode leidend. Over de quick scan is een rapport uitgebracht voor de deelnemende partijen. In een werkconferentie zijn de resultaten besproken. Tevens zijn voorstellen voor verbeteringen geinventariseerd en behandeld.
Adequate dossiervoering
De werkgroep ADEPD heeft voorstellen geformuleerd om de richtlijn ADEPD aan te passen aan de behoeftes van de huidige praktijk. Daarnaast heeft het NHG samen met het NIVEL de stuurgroep van de Variabiliseringsgelden 2012-2013 geadviseerd over de Miniscan op het EPD.
Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten.
6.4. Ontwikkeling Kwaliteitsinstrumenten en Evaluatie
Ondersteunende materialen certificatieschema NHG-Praktijkaccreditering
Het NHG stimuleert praktijken om de kwaliteit van de geboden zorg inzichtelijk te maken, te organiseren en te verbeteren en biedt daarbij ondersteuning aan in de vorm van een helpdeskfunctie.
Praktijkconsulentes kunnen de praktijken in het NPA-certificeringstraject begeleiden. Dit jaar is met een enquête onder praktijkconsulentes onderzocht wat zij van het NHG verwachten en hoe zijn hun taakopvatting zien.
PraktijkWijzer Kwaliteit & Veiligheid
Aangezien de materialen voor deelnemers van de NHG-Praktijkaccreditering® ook bruikbaar zijn voor praktijken die hier niet aan deelnemen, zijn deze materialen dit jaar gebundeld in de PraktijkWijzer Kwaliteit & Veiligheid. Deze is gratis beschikbaar voor alle NHG-leden. De NHG-PraktijkWijzer Kwaliteit & Veiligheid ondersteunt huisartsenpraktijken bij het opzetten van een kwaliteitsysteem.
Onderdelen zijn onder andere: klachtenopvang en VIM (veilig incidenten melden), het beheer van geneesmiddelen in de praktijk, het beheer van medische gebruiks- en verbruiksmiddelen, protocollen voor gedelegeerde handelingen, gegevensbeheer, infectiepreventie, en een protocol voor het
13 voorschrijven van medicatie (herhaalmedicatie of polyfarmacie). Nieuw is de risicoscan die is
ontwikkeld om een prospectieve risicoanalyse uit te voeren in de eigen praktijk.
Visitatie
In 2012 is een pilot gestart van het visitatieprogramma in samenwerking met de LHV en uitgevoerd door NPA. Visitatie is door de HVRC vanaf 1 januari 2011 verplicht gesteld voor herregistratie. Vanaf 2016 zal er worden getoetst.
Indicatoren algemeen
Het NHG heeft een bijdrage geleverd aan diverse indicatorentrajecten, zoals voor de multidisciplinaire richtlijn Polyfarmacie, het Partnerschap Overgewicht Nederland (PON), de LAN, de NDF, PlVV en NIVEL voor acute zorg. Samen met IQ Healthcare is een invitational georganiseerd over het gebruik van indicatoren in de toekomst.
In het kader van het programma ZiZo (Zichtbare Zorg) heeft de eerste uitvraag plaatsgevonden bij zorggroepen over diabetes.
VIMdigitaal
Vanuit het project Zorg voor Veilig heeft het NHG een opzet gemaakt voor VIMdigitaal. Dit is een instrument waarmee je digitaal veilig incidenten kunt melden.
Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten.