Doordat house steeds populairder werd en de organisties steeds grotere feesten gingen geven, werd de ‘scene’ steeds commerciëler. Dit zorgde voor een verandering in de Beeldentaal. Zoals eerder beschreven in deze scriptie, in de paragraaf ‘Het begin van de housefl yer’, werden er afbeeldingen gebruikt die refereerden naar drugsgebruik. Beelden konden abstracte patronen zijn die samengingen met de soort elektronische muziek en het hoefde niet altijd goed leesbaar te zijn omdat de incrowed het toch wel
begreep. Maar vooral omdat zoals Rens Muis zegt: “Het moet begrepen worden door een groter publiek”. Hierdoor vlakt het beeld af, de scherpe kantjes gaan er vanaf. Als je een artistiek beeld maakt en het wordt niet begrepen door het gros van de doelgroep, dan komen er geen bezoekers. Dat risico willen de organisatoren niet lopen, want het is business en geen amateurisme meer.
Donald Beekman meent dat na 4 jaar underground de house in Nederland was ingekapseld en in bezit was genomen door de bovenwereld. Ook al snapte die wereld de jongere subculturen niet, toch begaf zij zich in die wereld. Wat de jeugd goed vindt, daar valt geld mee te verdienen. Want de jeugd wordt steeds belangrijker – iets wat al vanaf 1920 begon te spelen toen de jongeren steeds meer hun eigen identiteit begonnen te ontwikkelen. Dit groeit en ontwikkeld met de tijd mee. Doordat iedereen zich richt op jongeren zie je steeds minder verschil in de feesten, het wordt allemaal eenheidsworst (afb 36).
Volgens Donald Beekman heeft de muziek niet meer de impact die het vroeger had. Toen was de muziek zo anders dan de populaire muziek. In die tijd het je mensen die het helemaal niks vonden en je had mensen die het helemaal geweldig vonden. Daar zat niks tussenin. Dat heb je niet meer. Je ziet dat het één brij is geworden. House is één geworden met de populaire muziek. In de Top 40 worden houseplaatjes gedraaid. En er worden zoveel feesten gegeven. Vroeger had je een paar feesten en een paar illigale feesten. Daardoor kon je nog fl yers ontwerpen voor een klein publiek – de echte liefhebbers die er ook naar leefden. De fl yerontwerpen uit die tijd werden direct herkend door die specifi eke subcultuur. Zoals Donald al eerder vertelde maakte het niet uit of het leesbaar was of niet. De fl yer werd herkend door die subcultuur. Doordat house zo groot was geworden, werden de feesten dus ook groter. Dat zorgt voor een algemener beeldgebruik waarbij het grote publiek het herkent en kan lezen.
5.7.2 Sponsoring
Doordat alles zo commerciëel werd, begonnen ook grote merken als sigaret- tenmerken en drankenmerken interesse te krijgen in de housefeesten. Donald vertelt dat de merken steeds vaker hun fl yers door hun eigen bureau’s liet ontwerpen. Die fl yers hadden noch de sfeer noch de uitstraling van een housefeest en de jongeren prikten daar zo doorheen. Dat er een multinational achter zat en dat het doel was om geld te verdienen aan de jongeren. Daarom besloten de bedrijven om hun fl yers toch maar weer te laten maken door bureau’s die zich in de housescene begaven.
Zo vanaf ‘97 interesseerde het de jongeren niet meer wie de organisator van het feest was als het maar een goed feest was. Rens Muis zegt daarover: “Je ziet dat het tijdperk van experimenteren en het spontaan iets leuk maken voorbij is. Het amateurisme in het ontwerpen van fl yers is zo goed als verd- wenen.”
Grote bedrijven dachten goed over hun concept en marketingsplan na en de ontwerpers kregen strikte opdrachten mee. Bij zulke grote, commerciële feesten was er niks meer naïef. Als ontwerper kreeg je te maken met dezelfde regels als bij een grafi sche opdracht voor bijvoorbeeld een bedrijf. Het moet goed communiceren, het moet duidelijk zijn, de teksten moeten goed leesbaar
Afbeelding 36
Hier zie je dat het allemaal op elkaar lijkt. Sandays is een feest waar groove wordt gedraaid, daar werden vroeger vrouwen of platenspelers bij afgebeeld.
Pleasure Island, daar wordt meer trance en hardhouse gedraaid. Vroeger werden er dromerige beelden voor gebruikt en voor hardhous meer electronische futuristische beelden.
Cocoon, dat is techno, daar werden vroeger idustriële, abstracte beelden voor gebruikt.
Afbeelding 38 Chesterfield Flyer’dam Afbeelding 37 Heineken FFWD parade Flyer’dam Afbeelding 39
Flyer Mysteryland Gemaakt door een kusntenaar Luuk Bode. De flyer moet je uitvouwen naar een landkaart. Op de achterzijde staat de Line-up van het feest. Eigen verzameling
zijn en het mag niet te choquerend zijn. Als bijvoorbeeld Heineken (afb 37)
een feest organiseerde, dan moesten er in de fl yer de kleuren rood en groen verwerkt worden.
En bij Chesterfi eld (afb 38) was het ook wel duidelijk wie het organiseerde. Chesterfi eld is een goed voorbeeld waarbij je ziet dat de spanning en de spontaniteit zoals dat in het begin van de housefl yers was totaal verdwenen is. Het is een beeld waar totaal geen scherpekantjes meer aan zitten en dar er voor 100% op gericht is om een groot algemeen publiek aan te spreken. Klaazs van K-F Design is het hier niet helemaal mee eens. Hij is van mening dat er toch ook nog grote commerciële feesten zijn die nog wel moeite doen om een goed thema te creëren met spannende beelden die goed bij de muziek en de sfeer aansluiten. Zo heeft Mysteryland (afb 39) van ID&T, dat jaarlijks 50.000 bezoekers trekt, iedere editie een goed thema. Ook worden de fl yer en het affi che ieder jaar ontworpen door een kunstenaar die binnnen bepaalde richtlijnen de creatieve vrijheid krijgt. Ook Sensation White en Black is volgens Klaazs nog steeds een feest waarbij wel degelijk de sfeer erg belan- grijk gegevonden wordt door de organisatie. Daar wordt veel aandacht aan besteed.
5.7.3 Vorm en uitstraling van de fl yer
Het beeld in de fl yers wordt misschien wel minder spannend, maar rond 1999 tot 2003 zagen de fl yers er grafi sch goed vormgegeven uit. Dit kwam omdat de computerontwikkelingen en de druktechnieken weer verder ontwikkeld waren en goedkoper werden. Er was ineens meer mogelijk op het gebied van druktechnieken en vormen voor de fl yers. Zo werden er stansvormen gebruikt om fl yers een afwijkende vorm te geven, zodat de fl yer zou opvallen tussen de rest van het aanbod. Er werd gebruikgemaakt van pregen, spotvernissen, folidruk. Niets was te gek en alles was mogelijk. De uitstraling van een fl yer kon daardoor erg chique of uitbundig zijn.
5.7.4 De DJ’s
Na 2003 kwam ook daar weer verandering in. Stansen, pregen spotvernissen werd langzaam minder. Doordat de feesten zo groot werden en de DJ’s ook een behoolijke artieste status hadden gekregen zag je dat er op een fl yer
soms geen beeld meer werd gebruikt. Er werden soms alleen maar namen van DJ’s op vermeld. Als een organisatie grote DJ’s heeft geboekt, dan moeten ze daar veel geld voor betalen. Daardoor blijft er minder geld over voor uitbun- dige fl yerontwerpen en daarop zal dus bezuinigd worden. Hierdoor krijg je dat er alleen maar namen op een fl yer worden gezet of een afbeelding van de DJ of DJ’s. Zo dient een fl yer dan als een informatieoverdrager in zijn meest functionele vorm. Maar als je een goede DJ hebt geboekt, dan is dat ook al je publiekstrekker. Dan ben je al verzekerd van publiek dus dan heb je ook niet veel nodig. Dan hoef je geen sfeer te creëren rond je feest. Want de mensen komen voor die bepaalde DJ.