naar HoUdbare overHeidsfinanciën

Houdbare en solide overheidsfinanciën vormen een belangrijk uitgangspunt voor het CDA. Hiermee voorkomen we dat de reke-ning wordt doorgeschoven naar de volgende generatie. Het is wenselijk om te streven naar uiteindelijk een structureel overschot op onze begroting. Het CDA kiest ervoor om in twee kabinetsperioden het forse structureel tekort omgezet te hebben in een structureel over-schot. We kiezen nadrukkelijk voor twee perio-den, omdat een langere periode een onver-antwoorde wissel op de toekomst trekt. Ook omdat het zeker mogelijk is dat zich over zo’n lange periode opnieuw een (ernstige) recessie voordoet. Bovendien betekent een langere periode vele tientallen miljarden extra aan rentelasten, wat uiteindelijk de ruimte voor essentiële collectieve voorzieningen beperkt. Het CDA wil daarmee toekomstige generaties niet met grote schulden opzadelen en kiest als uitgangspunt dat binnen tien à twintig jaar het niveau van de staatsschuld weer terug is op het niveau van voor de crisis. Hier-voor is nodig dat het structureel saldo op het einde van de kabinetsperiode substantieel zal verbeteren tot (bijna) nul op het einde van de volgende kabinetsperiode. Dit zal geschieden op basis van een jaarlijkse verbetering van het overheidssaldo op basis van maatregelen, die de structuur van de economie verbeteren. Het weer houdbaar maken van de overheids-financiën kan worden bereikt door vergroting van de inkomsten van de overheid of vermin-dering van de collectieve uitgaven, in het bijzonder de uitgaven die gerelateerd zijn aan de toenemende vergrijzing. Hogere

overheids-inkomsten kunnen worden bereikt door de be-lastingtarieven te verhogen of door een toe-name van de arbeidsproductiviteit waardoor de belastinginkomsten zullen toenemen. Het CDA vindt belastingverhoging niet wenselijk, omdat betere oplossingen uit de weg worden gegaan en de burger de rekening gepresen-teerd krijgt. Ook is het onwenselijk dat de overheid in relatieve omvang toeneemt. Het gaat ten koste van economische groei en ba-nen. Het CDA wil juist ruimte scheppen voor de samenleving en ondernemerschap. Het CDA wil een hogere structurele econo-mische groei nastreven met inspanningen op het terrein van de arbeidsmarkt en met beleid dat uitzicht biedt op een snellere groei van de structurele arbeidsproductiviteit. Het vermogen om nieuwe kennis en technologie te genereren, te absorberen en toe te passen is voor onze open economie van groot belang. Een goede kennisinfrastructuur, een uitste-kend uitgeruste beroepsbevolking en een adequaat mededingingsbeleid zijn daarbij es-sentieel. De komende jaren zijn forse inspan-ningen nodig om Nederland op een hoger groeipad te brengen.

Het CDA streeft naar een kleine en slagvaar-dige overheid, die de samenleving faciliteert en zich beperkt tot essentiële taken. In dit licht stelt het CDA in dit programma voor om een aantal belangrijke stappen te zetten ten gunste van de samenleving en ondernemer-schap:

- Bij een moderniseringsagenda voor de Nederlandse economie past een ander en slagvaardiger openbaar bestuur. Daarom willen we het aantal departementen verminderen en de verdeling van taken en verantwoordelijkheden tussen centrale en decentrale overheden stroomlijnen. - We gaan de uitvoering van overheidstaken

organiseren naar doelgroepen en werk-processen.

- Minder bureaucratie en subsidies en een aanzienlijke vermindering van de adminis-tratieve lasten.

- In de zorg stellen we de patiënt centraal, geven we ruimte aan maatschappelijk ondernemerschap, en wordt ondoelmatig-heid en onnodige regeldruk tegengegaan. - Delen van de sociale zekerheid worden

meer activerend gemaakt.

Tot slot, past het naar ons oordeel dat ieder-een ieder-een offer brengt. Na de forse loonstijgin-gen met name in delen van de collectieve sec-tor, past nu enige terughoudendheid. Terwijl door de recessie de productie in de markt-sector terugliep en de inflatie sterk daalde, stegen de lonen de afgelopen twee jaar nog sterk door. Door deze bovenmatige loonont-wikkeling stegen de overheidsuitgaven en is de concurrentiepositie verzwakt. Het is van groot belang dat een dergelijke aanpassing plaatsvindt, zowel vanuit het gezichtspunt van de overheidsfinanciën als om bevordering van werkgelegenheid. In een volgende kabi-netsperiode is een stijging van de lonen in de collectieve sector gekoppeld aan de inflatie de aangewezen weg om te komen tot een verant-woorde loonaanpassing. Het CDA gaat ervan uit dat ook in de marktsector een dergelijke loonaanpassing zal plaatsvinden.

12.3 de bUdgettaire

beleidsUitgangspUnten

Naar het oordeel van het CDA zal in een volgende kabinetsperiode het trendmatig begrotingsbeleid weer het uitgangspunt moeten zijn. Dit leidt tot heldere afspraken en bestuurlijke stabiliteit. Bovendien wordt de conjunctuurcyclus daardoor gedempt. Dit betekent een volledige scheiding tussen uitgaven en inkomsten. Inkomstenmeeval-lers moeten volledig worden gebruikt om de overheidsschuld te verlagen.

12.3.1

Indien het economisch herstel uitbundiger is dan bij opstelling van het regeerakkoord wordt voorzien, worden de inkomstenmeeval-lers gebruikt voor extra vermindering van de overheidsschuld. De budgettaire ruimte moet

worden geraamd op basis van een voorzich-tige economische groei.

12.3.2

De huidige indeling van de budgetdiscipline-sectoren in de Rijksbegroting in enge zin, zorg en sociale zekerheid en arbeidsmarkt (SZA) dient gehandhaafd te blijven. Wel is het van belang om zo snel mogelijk de werkloos-heids- en bijstandsuitgaven weer onder het SZA-kader te laten vallen. Het gaat het hierbij om een raming die voor de conjunctuur is gecorrigeerd. De sociale premies worden lastendekkend vastgesteld over de conjunc-tuurcyclus heen.

12.3.3

De verdeling van het gemeentefonds moet herzien worden. Er wordt onvoldoende reke-ning gehouden met situaties als bevolkings-krimp en de structuur van gemeenten. Met het oog op de toekomstige bevolkingsontwik-keling is daarom aanpassing van de ontwikke-ling noodzakelijk. De maatstafkernen moeten anders worden gedefinieerd, zodat de struc-tuur van plattelandsgemeenten meeweegt.

Postbus 30453 2500 GL Den Haag

070 3424888 070 3643417