dat is : het recht-onderwerp ;
3. DE GROND-SLACH DEK STAAT-BEGROOTINCH IS HLT STAAT- STAAT-KüILMIDDEL
arme daar-dcor ™± jg e e r l u aatuuvlik gevolch van het weezen tot de zei
de-loosheid zou eener begrootinch, welke ook, dat zei niet kan zein, aan-gcdreeven , , , , . . . , , , . hebben. zonder de grond-slach van een ruil-middel, van
vol-strekte of betrekkelieke waarde. Het ruil-middel van vol-strekte waarde is het voort-brenehzel, zóó als het komt uit de hand des arbeiders, het-zei hei land-bouwer, neiverheid-onderneemer of koop-maa zei. Dit gold in de daachen der oudheid, toen men daar-bei alleen bet gemak van het onderlinch verkeer op het ooch had. Maar toen de staat zich begon te ontwikkelen en door haar behoeften, als al-gemeenheid, aan-stonds in de waard e-bepaal-inch, jaa-zelfs, in de voort-brenche-bepaal-inch, in-greep,
"moest men naatuurlik een ruil-middel bedeuken, dat, licht van vervoer en gemakkelik tot behandelinch,
6.
82
(lu) Indie de waarde verteechen-woordichde van die van het heelt das geen
Btact-begroot- voort-brenchzel. Uit was bet geld. dat dus een inch, zoo-knch r u i l_m i d d e l i s v a n betrekkelieke waarde.
4 . HB DEELEN PER BEGROOTINCII ZEIN HET STAAT-INKOOMEN EN DE STâAT-UIÏGAAF.
haar aie door D s t a at.begrootincTi wordt, als uit-drukkinch de wet-gce v en- °
de macht van d e r staat-wil, vast-gesteld door de wet-geevende Neederland
wordt op-ge- macht der staat. (iOJ Zei wordt vast-gesteld bei droncheu Wat .., , , , . , • , , .• T daar tam als noofd-stukken, wier begrenzrach teevens die van de zoo-daamch verschillende takken der voerende macht uit-wordt
geheet-en, is niets- maakt, waar-voor haar verteechen-woordiechers bei
meer, dan 1 1 1 en i-i
een voor- het hooid der mt-voerende macht hootdelik staat-gesehreev- rechtelik-verantwoordelik zein. ( i l ) Al-dus vast-en weize van
beheer van een gesteld, wordt de staat-begrootinch voor haar ge-ooder-deel der
uit-voerende heel een deel der staat-wet, die kracht heelt voor moederland. t l e d u u r v a n n a a r bestaan. Zei wordt niet verval-(11) Bei een je n verklaard of herroepen, maar is krachteloos door hooideueke
iech- bet verloop der vast-gestelde teid. (12) Als staat-wowdebkheid" begrootinch, op zich-zelf, verdeelt zei zich naatuur-der vertcechen- j j ^ ^ d e üen-rootiiich van het staat-inkoomen en in
E E R S T E I I O O F D - S T U K,
>-<9g$>-—
Zoo-ook met de deelen dier Geen staat-inkoomen, daar-om, is
H E T S T A A T - I N K O O M E N .
5 . HET STA&T-1NKOOMEN IS HET DKEX DER STAAT-BEG ROOT-, INCH, DAT DE MIDDELEN DEB STAAT-HUISHOUDINCH AAN-GEEFT.
Eeeds het denk-beeld eener begrootinch moet v o L S f o p naatuurlik elk, ander, denk-beeld eener vol-strekt-aeeze aarde ; M i d o e n verdreiven
alles
ïsonbe-paald en be- begrootïïictl.
Makarede "staat vol-strekt in zein geld-waarde, alleen in zein recht-neemt een b e o,i n z e l. dat is : de geld-waardieche op-brenchst
maat-staf. de o > .
wil-werkinch, cier middelen van staat is nooit volstrekt-beiceua ze? verdek of volstrekt-zeeker, maar het recht, waar-op de hev-e a hev-e « te nE ad"vin c a diel" middelen zich grondt, is dat wel. (13) aeeze maat-staf VaD-daar, dat men niet-te-veel acht moet slaan op is de eenich- . , , ,,
moochelieke, de zoo-genoemde vergeleikmch der getallen, ver, J à r V ï t e kreechen door de gereeclielde en geordende staud-n»ens. opnaame (staatistiek). Hoe-goed gereecheld en
84
hoe-zuiver geordend, zei weken slechts de uit-kom-sten aan, zonder de wil-werkincb. daar-bei te be-paalen.
ß . DE MIDDELEN DEK STAAT-HUISHOUDINCH ZEIN : H u l ' S T A A T - E I C H E N D O M EN DE S T A A T - B E L A S T I N C H .
De middelen der staat zein niet die der W e b -ers. De staat-wil werkt wel door de vereeuicb-de wil vereeuicb-der burchers, maar dit is vereeuicb-de een-voudieche werkineh der geest, waar-meede het stof-leeren des burchers en van de staat hoe-genaamd niets te maaken heeft. Geleik het stof-leeven des op zich-zelf staanden mens naar andere wetten wordt »e-reecheld dan dat van zein geest-streeven, zoo-ook heeft liet staat-middel tot de lmis-houdinch niets te maaken met het staat-recht tot het zein. Dat men dit niet in het ooch heeft gehouden, is de oorzaak geweest van al de teechen-streidichheeden.die èn Eukoonormisten èn Zoozieaalisten èn Kommuun-isten op het gebied der staat-huishoudkunde be-ginchen. De eersten hitsten met hun leer der weh'aart-vermeerderinch de staat op tot het eichen-belanch ; de hatsten door hun verwarrinch van staatwil-werkinch en staat-stofleeven tot het gemeen-bezit. De eersten zein daar-door de dreivers "-e-worden van de staat-inmencliinch in het handel-streeven des op eich-zelf staanden burchers, weil zei dat op zich-zelf staand streeven in een te-naauw verband hebben willen brenchen tot dat der
alge-meen-werkende staat — ; en de verplichte staat-bewilliechinch bei de op-richtinch van naamlooze handel-vetinootschappen met al de staat-handelinch-en, die hebben in-gegreepen in de om-loop ca het uit-geeven van het paapier-geld en zoo-noodlot-tich vaak op het geld-vermooclien des op zich-zelf staanden burchers hebben gewerkt, zonder dat óf staat óf burcher ooit een reechel tot vermeid-en;;j Deere op- • ^ (Ue|. o n„ ,i l u k l c e n h e e f t kunnen aan-weizen, (U) merkinch beu °
ik viTschuld- z e m (Je onmiddellieke gevolchen geweest van de ichd aan L. . ,. , , Wci.owssr, in-floed van mannen en schreivers, die het staat-LA QUESTION . niet-moochelik achteden zonder in naauwe
be-DES BANQUES. i u"
trekkinch zich te stellen met het stof-leeven des op zich-zelf staanden staat-burchers. De Kommuunisten en Zoozieaalisten hebbende wil-werkinch der staat aan het stof-leeven des opzich-zelf staanden burchers onder-worpen gemaakt, wanneer zei verrneeuen, dat het eenich doel eener staat moet weezen de voedinch.
haarer bevolkinch. Het is waar, de burcher is door zein mensheid, eu deeze heeft geest en lichaam. Het lichaam moet gevoed worden met speis, zal zich de geest daar-in willen bewcechen. Maar de geest-werkinch naar-buiten kan door-gezet worden, zelfs al verhindert de toe-stand van haar lichaam haar zichtbaare béweechiuch. En deeze onzicht-baar-voortduurende geest-werkinch van de burch-ers der vereenieehinch vormt die der al-gemeenheid, zelfs ook, wanneer die werkinch aan de wet-geev-ende macttt der al-gemeenheid reeds was gegeeven.
86
Werpt men, nuu, in die stand van *.aaken liet lok.
aas van een voort-duurend gemeen-bezit, men werpt daar-iu de appel der twist, en werkt de naatuur-lieke vadzichheid des mens in de hand, gepaard met onrecht. Beiden d waaien dus en groovelik.
De wil-werkinch des op zich-zelf staandrn burch-ers, waar-op het staat-zein zich grondt, heeft niets-anders gemeen met zein stof-leeven, dan voor zoo-ver het nood-zaakelik is tot de instand-houdinch.
zeiner perzoonlikheid. Maar daar-toe roepe men niet de staat-inmenchinch in, maar boude, voor-al, dat stof-leeven frei daar-van. Geen betonveren-de stellinoh, dat betonveren-de reikdom betonveren-des op zich-zelf staan-[15] nie dit d burchers door haar wei-vaart die van de staat
noen
betwew-<.lcn wil, hei z o u meede-brenchen : zei is er hoochstens de geld.
Jeeze de ge- . . . i • • i L , i i -i schiedenisder zak van, die de mens bei zich voert tot gebruik, l t IT c1e-, maar zonder welke hei de-zelfde mens bleift. (15) Kr°otste
reis-en, waar-bei de Qem betooverender beeld van een geleikheid van oover-win- . .. . „
naars in de ver-bezittinshen — waar-bei dan die der f rouw naa-Sds c h a t t e n tuurlik niet vergeeten werd — die, een verhoor-der burchers (ie wj\.werkinoh des op zich-zelf stamden burchers
zoms-ongeloo-velik van maa- tsechen-werkcnde, van-zelf op die der staat verlam-fcdafdestMt mend, jaa zelf-vernieleud, zal moeten werken. (16) daar-door was Ne°n !
of werd gered.
[16] Geleik ])e staat-wil houde zich niet op rast het slof-lictltreich-haft- , , ~ , .
ich Spartaa leeven haws burchers. Geen reenten van in- en reeds heeft ., y z ejn hjmctai belemmeren. Geen,
zoo-ueweezen, v u m , " '
genoemde, taarieven van beschsrminch, die de nei-verheid van zein geest en lichaam moeten doen
ver-slappen en in band houden. Geen in-mencbinch, van welke aard ook, in de zaamen-stellinch van maat- of vennoot-schappen, het-zei met of zonder naam aan-gegaan. Maar zei bepaale zich binnen de grenzen haarer strikte hüis-houdincb. Zei om-schreive juist, wat haar eichendom is, en laate dat juibt beheeren. Zei hevve geen belastinchen, dan die de nood-zaakelikheid gebiedt, met de gedachte tot haar in-trekkinch of af-schavvinch, zoo-draa die nood-zaakelikheid is verdweenen of verdreeven. Haar beheer zei zuinich en ordelik, op-dat haar behoeften niet noodeloos vermeerderen, en zei geen beroep behoeve te doen op de wei-vaart haarer onder-deelen.
7 . HET STAAT-EICHfcÜDOM IS 'DAT, WAT DEE STAAT, ALS OP ZICH-ZELF STAAND KECHT-ONl>ERWEBP, TOE-BEHOORT.
Ook de staat kan een op zich-zelf staand recht-onderwerp zein, (17) en dan heeft zei het eichen-SLfZa dom-recht. De zaak is ook voor haar als-dan het haar, geleik de ..e ci,t„v o o r Werp, maar niet alle zaaken kunnen dat
maat- en ven- _ nootschappen, „o o r haar zein, slechts die, welke voor haar bestaan
een zeedelik „ i • u -.r ^11» » t a n t .
lichaam; dat nood-zaakebk zein. Zoo worden, b. v. alle staat-is: een lichaam a U e z a a k e n b u i t e n d e g v o na — w a n -met een zeecie- *•
lieke (in tcech- n e e r m e n z e al-tans niet meer-bepaald als tot het i T X a n l t t - staat-gebruik, b. v. tot de aan-lech van oopenbaare waard? IT werken, de benoodichdheeden der kreich-kundieche bestaan. w c rken, en wat dies meer zei, nood-zaakelik moet laaten raueh-schikken — ; alle staat-eichendom, dan, op alle zaaken buiten de grond wordt te-ruch
88
[18] Wat ik gebracht onder de geld-waarde, die zei verteechen-bier van de v i T • I I , , , . staat zerh woordipchen, en met eene benaamincb, de staat-schat-çeldtin de-zelf-kist 0f de kas, en die op de grond het staat-de maal e voor
de gemeente, doomein, gebeeten. De staat-schatkist of staat-kas inch der slaat verfeechen-woordicht het staat-geldvermoochen. (18) ',?„?»• ^T"?(Is) / il- hier-4 Wei-eer bestond er werkelik een staat-schatkist of oover MR P. staat-kas, al-fans waar de zuinicliheid of spaarzaam,-Smous, Jo- .
HAK HE WITT '! e l" des recheerders het daar-toe bad kunnen brench-vraar-in de ' e n' ""a'; s , a a'-geldvermoochen bestond in ganch.-fraach wordt baar geld, met de-zelfde weize van belechinch als behandeld, of
de zoo-ge- voor de geld-vermoochens (kaapietaaleu) van de op noemde leif- . , u, , , . . ^ , > , dan-wel los- Z I C"-z e" staande burchers. De staat trok de rent-renten voor de e n Van de hoofd-zom van baar geld-vermoochen, en
hoofdzom-be-lechiiith van , uil die renten (iuterezzen) vormde zei zich de daach-het staat-geld- ,. , vermooehen elieke middelen van beheer. (.19) Maar, zinds bei-dó'!,'bv,1n ZU"" n a a"a l f'e s t a a t e n t o t geld-schulden zein geraakt [20] in Euch- door de oorloocben, beslaat de staat-schatkist of eland behoort
noch de i-rond staat-kas slechts als de verteechen-woordichster der pop, Lonrnêh geld-waarde van het hoochst-noodzaakelik, daache-gehtetcn, [ik) beheer-geldvermoochen, zonis naauweük-meer waarvan naar
een denkbeel- dan voor het begrootincb-jaar.
dieche af-leid , , . , , , , , . . , , . , , , , inch, de voort- ^ ^ 'i e t staat-doomein is het met-veel beeter dunrende leen- gegaan. De eichendom oover de grond behoorde
reel ten der ° teechen-woord-oorspronkelik aan de slaat, (20) die op die grond
ieclie
land-bf-zitters aldaar « a s op-gericht. Maar spoedich begreep zei, dat en"°U TndTé" d i e g r o n d m e e l' z o u v o o ;'u b r c r' o h e n , werd zei g e -behoort noch- geeven aan de arbeid-kracht des op zich-zelf staan.
werkdik de
grond aan de den burchers van de staat, teechen belaalinch eener geld-opbrenchst, geëeven-reedichd naar de
grond-ze staat als waarde, als erkeuninch van het hoochst staat-be-op-volchster scliikkinclueoht. Hier-aan heeft de grond-eiohen-van die der
Moohammeed- dom des burehers haar ontstaan te danken, en de (21)6DMet vol staat daar-meede haar wei-vaaren. Leven-wel recht hetft k o n f ( ] l e s n i e t a a n d e n buicher worden gegeeven, daar-om ook
AAIEKZANDEE minder uit zaakelieke reedenen dan wel uit per-il, keizer van , ... , , , . Rusland, en zoonlieke. Zeekere gronden, naamelik, bleeven tot i d ' h e i S ™ - b e s o n d e r gebruik der recheerders, geleik zei ook zieze staut ver- n e t ia c at - r e c h t op flakten en bozzen lanch uit-oe-
teechen-woord-iechende, aan venden. Uit dat oover-bledzel slechts bestaat d e e e d e l e n ze in -h e e d e n_n o c h ^ g t a a t.d o o m e i n.
8 DE STAAT-BE1ASTINCH IS EEN GELD-BEDRACH, DAT DOOE DE S T A A T - W I L OP HET GOED DES OP ZICII-ZE1F STAANDEN BUKCHEKS WORDT GEIIEEVEN TOT DE BFSTKEIDINCH VAN T E I D E
-LIEKE BEHEEK-KOSTEN.
er staat de af- JJe staat-belastiuch is dus ook Van teidelieke bMâeregiond aard. De grond-belastinch — of-schoon men haar aan elk hunner n o c r r it — is eichei.lik »een belastinch, maar een frei-verklaarde
grond boeren, r e cj)t.maatich middel van de staat, krachtens haar zonder schaad- , , . , , . i -, i f » , ! -»r eloos-stel- opper-bescbikkirch oover de grond. (21) Meer-bnch daar- «iphenaardich noemt haar ook de Enchelsman de voor, voor-ge- ™u l-u" "
schreevcr.. o-vond-rente, door de Neederlanders op J a a v a a
min-(22) liet is c • . T T i
dus metdoen derjuist teruch gegeeven in het woord „ l a n d -te L i t rente." - Omtrent de grens der belastineh-hev-te bepaalen. r{nc\i reechele de staatwil zich naar het g e l d v e r
-moochen haarer burehers en de behoefte van het oochen-blik, waar-onder zei moest worden geschaap-en. (22) D a a r - n a a r worde zei ook verminderd,
00
în-getrokkea en sf-geschaft. De »reize van äe
be] geschiede nief-steer floor äe
Terpacbtinchen.
T WEKPE H O O F D - S T
DE S T A A T - U S T G A A F .
9. DE : AAF J8 Di DAT DE KOSTEN
Ook de staaf- begroot word-en, en is niet volstrekt-bekend of volstrekt-zeeker van stovvelieke hoe-veelheid, maar-alleen vau het,
t-beginzel, waar-op zei berust. Dit staat-be-ginzel is, naamelik, dat geen staat-uitgaaf mach
m worden, die de staat-noodzaakelikheid niet strikt gebiedt. Maar dit heeft niets te maaken met het zoo»genoemd bez ch-stelzel, dat al-leen betrekkineh mach hebben op de af-betaalinch van de staat-schuld, wanneer zei het staat-geldver-mooohen dreioht te verslinden. Dat stelzel mach da 3 slechts van teidelieke aard zein, en d aar-om
sortît met het ooeh op zein teideitkheid vaak
daar-92
door op liet gebied der staat-uitgaaf gedaan "of naa-gelaaten, wat niet strikt-goed is.
1 0 . DE KOSTEN DEK STAATHUISHOUDINCH ZEIN DE E I C H E N -MK-GEZECHDE BEHOEFTEN DEK HUIS-HOUDINCH VAN DE STAAT EN DE RENTE DEK STAAT-SCHüLD.
Die kosten zein bekend en volstrekt-aeeker, vat het staat-beginzel aan-gaat, waar-op zei zich gronden. Dat staat-beginzel is het staat-recht.
Waai- de wil-werkinch der staat ze niet-noodzaak-elik acht, daar moochen zei niet gemaakt worden.
En waar de wil-werkinch der staat de toe-standen van liet waar-seheinlik staat-leeveu haars bureh-ers heeft aan zein perzoonlieke wil-werkinch oover-gelaateu, daar behoeven ook geen kosten gemaakt te worden, heeft er van de kant haarer burchers op dat gebied wilkeur-werkinch plaats gehad, al-tans voor zoo-ver haar zein daar-meede niet is ge-moeid. Geen verzorchincli dns of bedeelinch van armen, waar de staat het stof-leeven haarer op zich-zelf staande burchers geheel-frei van banden heeft gemaakt, en geen voedinch dus van-weeehe de staat, waar de heb-zucht of achteloosheid des burchers de honcher-nood heeft aan-geroepen en in-gehaald.
1 1 . DE BEHOEFTEN DER STAATHUISHOÜDINCH ZEIN DE B E -TAALINCH DEK LAST-UITOEVENINCIIEN EN AïtBT-VERVULLINCHEN TÜOR DE WET-GEEVENDE EN UIT-VOESENDE MACHT.
De Boomsinen na.im.en de staat-anabten waar
(23) VAN I « v o o r de eer, m a a r verreikten zieh iu de w i n g e -BTJBG BROUW- w e s t e a ten k o s t e d p r Btaaubondgenooten. (*S>
ZIJNE TIJD-GE- ^e t ig d a ä beviel', met het oocli op de naaiuuvlieke NOOTEtJ. — De . i • i l l 'ft ambtenaarea heb-zuolit des burflhfws, die » i n mensheid biedt lda n d ! ee0 ^ behouden, ook met het meest-outwikkeld begrip IndiezeKom- v,m h e t staat-leeven, d a t de staat de betaalinchen
panjie mochten , . geen eerlieke vast-stelt voor de uit-oeveiiinch der in haar dienst
e T Ä a t e T ' waar-genoomea betrekkinchen. De waar-neemers daarom de y a n d i e d e ). uit-voerende macht, ambtenaarea
ge-reike Sjieneez- _ . . . . en en arme In- heeten. verkreiehen een vast-jaarlieke bezoldiechmch landers. En . . , , _ „ _ wat de heb- voor de duur hunner dienst, en die der wet-genv-a ë f n ï e t W e B n d e m a o i l t e e n vast-daactielieke te-gemoet-koom.
in-komst uit de j ^ v o o r d e d l l u r hunner zittinch als last-hebbers
zoo-j?enoemde . kultuar-proo- voor dier macht. — De leer der, zoo-genoemde,
J a a v L T b e *6 penzieoenen moest, echter in de wei-geordende staat volkinch heeft ü i e t_m o e i. v o o r. k o o m e n . (U)
1 2 . DS RENTE DER S T A A T - S C H Ü L D IS » E RENTE VAN HET GELD-BEDRACH, D A T DE STAAT, ALS OP ZICH-ZELP STAAND RECHT-ONDERWERP, BEI ODV'ER-EEN-KOMST IS VERSOHÜLDICHD.
gekost, is niet De rente is het geéeven-reedichd geld-bedrach, IS ZeYloet' dat geheeven wordt oover het geld-vermooehen, den stoat- (kaapietaal), ter vergoedinch der daar-van gedaane
burcher in de ' , staat-dienst loeninch Zei wordt naatuurlik-ook beheerst door
Z Z 1 2 & de leer van fraaeh en aan-bod. I s veel geld-ver-in plaats daar- , benoodiohd en wegeld-ver-inich voor-handen, dan in de nitineh
van het staat- m\ <je rente hooch «ein. Wol dt met-veel geld-gevoel te zien, v e r m o o o h e n g e f r a a o l l d e n v e el aan-gebooden, dan
zal men het teechen een kleine rente kunnen
kreich-94
(23) Daar-om en. Dit is zoo met het geld-vermoochen des op.
îneheenèTvâs- B ^ - z e l f staanden travellers, dit is zoo met dat der te rente door gemeente en van de staat. (25) Een zoo-genoemde de stail voor
haar burchers gedwonchen leeninoh, ook als de staat in nood zicTt een (laad van , . ,, . . .... , , ., onrecht Ee- bevindt, is dus een vervoeihk onrecht, en nooit ven-een» heeft +e verdeediechen. Is de staat niet-vermoochen.1 dit plaats met
haar bepaal- de rente haarer schuld te beta alen, dan is zei h a a r inch van een
vast werk-loon geld-vertrouwen op de geld-markt kweit.
voor de arbeid.
Ook hier re-eb eerend e wet-ten van fraach en aan-bod van de bestaande Bxbeid-kracht-en.