• No results found

Een goet nieu Lied heb ick ghedicht met alsoo drouven zinne

In document Testament rhetoricael (pagina 71-85)

25 v

+

. 2 .e P a r c k

D a u i d zyn leuen hebbende ghehendt

word eerlick begrauen te Bethlehem in tstede zyn Rauweghe bedructe waeren hem Omtrent 5 Inden heere ghestoruen / hope der zalichede

. 3 .e P a r c k

S a l o m o n vp zyn troon zittende Conynck bedeghen tot hem zyn ghecommen twee Lichte vrauwen om een leuende kyndt / hebben tvvist gheCreghen 10 die hy wyselick middelde int Anschauwen

D e n A u c t e u r

I c k doe ghewect zynde duer dauids historie Al was dheere god almachtich vp hem verbolghen heeft ghecreghen ghenaedeghe victorie

15 hief vp een Liedeken Tot gods glorie

als een van zyn psalmen / zoo hier naer zal volghen

D o m i n u s I l l u m i n a t i o m e a

p s a l . 26.

V p d e n Vo y s

Een goet nieu Lied heb ick ghedicht

met alsoo drouven zinne

voor wien zoud ick dan beuen

voor wien zoud ick oock gruwen / zyn Magesteyt 25 die beschermt my int Leuen

end als de boose commen ouer my als verslynghende ghezellen Cranck gheworden zo zyn zy ende gheuallen oock der by 30 die my vyandich quellen /

+

26 r

+

A l q u a m e ieghens my een heyr zeer groot gheen vreese zal my nopen

Al waert eennen strydt oock totter doodt daer in zo zal ick hopen

5 Een dynck heb ick ghebeden int eerdsche dal end ick heessche zulck gheuens

dat ick ten huuse bouen al van mynen heere leuen zal Al die daeghen myns Leuens

10 V p d a t Ick zoude tsheeren vville zien zyn tempele Bezoucken

zo heeft hy my verborghen bouen dien Beschermt in allen houcken

Ende bin zynder vvuenste was ick vry 15 inden dach mynder schanden

vp eennen steen verhief hy my end heeft verheuen nv daer by Myn hooft vp myn Vyanden

O m m e g h e g h a e n heb ick zyn wuenste goet 20 ghebrocht met groot verlanghen

myne offerhande met blyder spoet tgheRoup van myn Lofzanghen

end Ick zal zijnghen noch een vroylick woordt myn heere god ghepresen

25 heere myn stemme doch verhoort die ick thuwaerts Riep Rechtevoort vvilt myns ghenadich wesen

M y n herteken dat heeft tot my gheseyt myn aenschyn zocht hu zeere

30 end huwer aenschijns groote bermherticheyt zal ick verzoucken heere

+

26 v

+

noch in hu Toornicheden van huwen knechte niet en vliedt versmaet my niet / maer my doch biedt hu*

behulpzaemicheden

5 M y n vader ende oock myn moeder waen die hebben my ghelaeten

dheere die heeft my vp ghenomen zaen huut liefden tmynder baeten

// in huwen wech stelt my een wet 10 schict my buten gheschille

inden Rechten wech onbesmet dat bid ick heere zuver net Om mynder vyanden wille

L e u e r t my niet inne der zielen handt 15 die my quellen tweedrachtich

dat bid ick hu doch heere want valssche ghetughen iachtich de welcke meneghe versmaet zyn vpghestaen my tseghen 20 end onRechtueerdichede quaet

die es huer zeluen obstinaet Lueghenachtich bedeghen

E n d emmers zoo gheloof ick nv voorwaer dat ick zal zien in trauwen

25 end in tlandt der Leuenden daer tsheeren goeden Anschauvven

verwacht den heere dies clouckmoedich vast** vvilt mannelicke wercken

verbeydt den heere Reyn ghepast 30 en daer naer bouen alle Last

dyn herte Laet verstercken

G l o r i e Eeuwich zonder hendt den vader moet ghebueren

+

27 r

++

zyn zuene diemen god en menssche kendt danck lof oock tallen hueren

// Tsghelycx mede den helighen gheest Noordwest totten zuudoosten

5 als wy zyn in benauthe meest ende zwaergheestich zyn bevreest zo can hy ons vertroosten

* Oorspronkelijk ‘huwe’, dat doorgehaald is; ‘hu’ erna geschreven. ** ‘t’ gedeeltelijk bedekt door een inktvlek.

C a e r m e r s b r o e d e r s

D e onser vrauwen broeders / diemen* caermers heet 10 Ick hebber zomtyds ghebrast inde Reiftere

doch dieder de beste kennesse weet dit lof van maria / naer myn dood ghereedt datmet daer zende / ofte Copie gheiftere

L o f v a n M a r i a

15 M y n z i e l e verhueght hu in contemplatien mediterende tlof gods moeder marie

Als maeght begroet zynde vul van gratien huut gabriels monde met melodie

de heere es met hu / binnen tsweerelts stie 20 ghebenedydt zyt oock bouen alle vrauwen

hu moesten ancleuen / dese gratien drie duer tgoddelick behaeghen in hu vul trauwen Bouen dese drie gratien int claer anschauwen onder meer ander gratien int generale

25 ick vynder noch zeuene Reyn zuuer bedauwen die hu maria ancleuen als principale

vercoorne gods moedre in dhemelsche zale die een speghel zonder vleck Reyn onbesmet waert oyndt bevonden

30 Lof maria ghezuuert naer Moyses wet Niet by cause van zonden /

+ 27 v + .1. + D i e e e r s t e gratie O ghebenedydste+

es / dat ghy ghescepen waert vanden beghinne in gods voorzienicheyt tzyne de blydste moedere zyns zuens Tot onsen ghewinne 5

+

.2. T e n t v v e e d e n O hemelssche keyserinne+

van conynclicken zaede zyt ghedescendeert huuter wortel van iesse / gods liefste vriendinne als edelste van bloede ghegenereert

+

.3. T e n D e r d e n zo zyt ghy ghepreserueert+

10 zuver van erfzonde gheel zonder smette god heeft zoo zyn wuenste gheordonneert myn Lief es gheel schoone / (zeght hy) vp tnette O maria als ick vp dese gratien Lette

zo moet ick hu Lancx te meer louen bet 15 dies tallen stonden

Lof maria ghezuvert naer moyses wet

Niet by cause van zonden

L o f m a e g h t wiens zuuer oetmoedich consent hu heeft van god die gratie ghegheuen

20 In hu buucxken ontfaende gheen weerlick Regent

+

.4. Maer god zelue nam in hu mensschelick Leuen+

dies mueghen wel zegghen van hu ghescreuen in myn tabernakel hy zyn Ruste nam

die my gheschepen heeft / zuver moeder verheuen 25 noyndt zuuerder vul gratien ter weerelt quam

+

.5. T e n v y f s t e n O maria zuvermaegdelic dam+

een gratie moest ghy noch van god verweruen als hu moederlick herte vul Rauwen zwam staende onder tcruce / hu kyndt ziende steruen 30 hu leuen dat hadde daer moeten bederuen

maer god was met hu / zuver maghet net kender tshertsen gronden

Lof maria ghezuvert Naer moyses wet Niet by cause van zonden /

+

28 r

+

.6.

+

L i e f m o e d e g h e p r i n c h e s s e / wien gratie ancleeft+ specialick D e z e s t e moet ick belyden

dats / dat hu god / By hem verheuen heeft met ziele met Lichaem / om eeuwich verblyden 5 bouen allen inghelen / die zonder vermyden

zynghen / vvie es dese die zo schoone vp staet ghelyck de dagheraet Tot allen tyden

huutvercoren als de zunne / die zou voorghaet en schoonder dan de mane / O zuuermaegdelic zaet 10

+

.7. D e z e u e n s t e gratie om onslieden bewaeren+

die hu god ghegheuen heeft / zonder verlaet dats aduocate tzyne van allen zondaeren de kerstene kercke doet ons dies tverclaeren zoo daghelicx zynghende in huer motet 15 dies moet ick noch vermonden

Lof maria ghezuvert / naer moyses wet Niet ter causen van zonden

C a p p e l l e v a n d e n h e l i g h e n

gheeste Aldaer

20 moet ick ghedachtich oock wesen voorwaer /

Ve e l ghelts huutgheuen / my niet als de milde // quelt zo wil ick anderssins dese Cappelle ghedyncken Te meer by dat ick en ghaf noyndt ghilde ghelt 25 daer driederhande Refereynen schyncken

E e r s t ende aluooren / Een / god den vadere Touchierende / mueghende machtich groot die hemel end eerde Regiert algadere

die ons verleendt heeft vleesch bloed end adere 30 Ende die ons gheeft / ons daghelicx broodt /

+

28 v

+

R e f e r e y n

G o d Va d e r e

E e n g o d . esser / Een doopsels / ende Een ghelooue Een god die ons alder eerst wilde beminnen

5 een god / die gheneest Blende Crepel en dooue een alleene god gheuer van onse vyf zinnen een god / die onse vyanden Can sterck verwinnen een god wiens wille wy niet mueghen wederstaen een Rycke gheuer wiens Rycdom blyft zonder dinnen 10 een god / die int helich helighe / es eens ingheghaen

een god van wien wy zullen tsamen oordeel ontfaen ofte vvy worden behouden / of verdomt ghescreuen Een god die ons zal ouercommen zaen

een god die zal bouen Eeuvvicheyt Leuen

15 een god voor wien hemel / eerdsch / end helsche beuen Ons hope stercte toevlucht / in al ons ghequel

een god die al dat leeft / heeft tleuen ghegheuen een god diet al vuldaen heeft / ende nyemandt el Een god wien alle dynghen zyn mueghelick wel 20 een god die metten mensschen heeft ter weerelt verkeert

een god oetmoedich Totter crucen doodt niet Rebel vvech vvaerheyt ende Leuen / die ons vaderlick Leert Een god van neghen Chooren der inghelen gheEert Een god in Wiens handen zyn onse Tyden

25 een god / wiens bermherticheyt / ouer ons es vermeert een god die voor ons de bitter doodt wilde Lyden een god daer alle Rechtueerdighe in verblyden

Een god / die zeght / ick bem die heere / dats myn name vreest niet / betraut / met hu bem ick zonder vermyden 30 gheen andren zal ick gheuen myn eere Eersame

voor my en es gheen god ghemaect bequame en naer my en zal wesen gheen in memorie zyn dit de woorden gods dan Alsoot betame A l l e e n e z y g o d / E e r e e n d e g l o r i e

+

29 r

+

G h e b e n e d y d t zy dan god den heere almachtich danck grootheyt / eere / macht behoort hu alleene vvant watter zy in dhemel / Tes huwe hoe crachtich en watter oock vpder eerden es / groot ende Cleene

5 Bouen allen princhen / zyt ghy verheuen Reene alder dynghen ghebod / es gheel // in huwe handt ouer al hebt ghy die heerschappie ghemeene vvant hebbet al ghemaect / Eerde zee ende zant ghy zyt der zonden vergheuer / dit ken ick / want 10 zyt alleene god der goden / daer elck naer haect

gheen ander esser inden hemel / noch oock in tlandt god die ghesproken hebt / end alle dynck es ghemaect een ghetrauwe god / die tonswaerts Liefmoedich blaect god zachtmoedich ghenadich vul paeys en vrede

15 een god Rechtueerdich / Want duer den psalmiste spraect Myn Rechter handt es vul Rechtueerdichede

tsdoods macht hebt ghy alleene / ende tsleuens mede die wondren doet / en zyt in bermherticheyt Rycke die openbaer zult oordeelen / in tyden / en stede 20 zoo ghy dat hebt voorzien / want gheen huwer ghelycke

wie esser god dan / die zonder den heere Blycke of vvie esser god / Zonder onsen god voorwaer dan ghy / god vviens wille binden eerdschen dycke alsoo als inden hemel moet gheschieden daer 25 En dien god die in onslieden werct eenpaer

beede twillen / ende oock tvulbrynghen goet

dus wat ghy doet in werck in woorden / menssche claer dat inden naeme des heeren iesu Christi doet

gode danckende van zynder gracien vloedt 30 Eerende zyn testaments Ciborie

gheeft god dies bouen al eere / met cloucker moet A l l e e n e z y g o d / E e r e e n d e g l o r i e

H o e mueght ghylieden gheloouen / het es onmueghelick die glorie wilt van elck anderen ontfanghen

35 En die glorie alleene / van gode hueghelick /

+

29 v

+

en zouct ghij niet / dies ghaet veel dolende ghanghen hoort dan / ghy vul wederspooricheyt bevanghen gode vreesen / Eeren / dienen / Alleene zult gy

die naer ons zalicheyt durst / end heeft groot verlanghen 5 en gheen ander god / dit zelue zo beveelt hy

vvant met beschaemtheyt / beschaemt moeten worden zy die in ghegroufde en gheghoten afgoden betrauwen maer die belaeden zyt Roupt christus Comme tot my hulieden zal ick vermaecken in al dyn verflauvven 10 deerste en de laetste zalmen my eeuvvich schauvven

en behoudens my En esser gheenen god ziet keert hu tmywaerts / zalicheyt zal hu bedauvven verzucht / huwer zonden / zal ick meer ghedijncken niet van god den heere ons Lichamelick voedsel gheschiet 15 al ons behouften ziet hy met een ooghemerck

ierusalem en syon / Lof dyn heere dan biedt

vvant hy huwer poorten sloten / ghemaect heeft sterck vvie vp god niet en stelt zynder herten werck

vp dat hy eere gheue / zynen name ghepresen 20 zulcken zal hy Aermoe zenden in tsweerelts Perck

end huer ghebenedyden zal vermalendydt vvesen

vvant een menssche niet ontfanghen mach / zoo vvy lesen ten zy dat hem huten hemel ghegheuen word

vves dan die in egipten zyt neder gheResen

25 vp veel waghens ende peerden hu Betrau vpgheschort hulpe zouckende daer broosch onverghanghelick Cort ende niet ter ierusalemscher Consistorie

vvant tmoet zyn (dat) wie doogoden met eere gordt A l l e e n e z y g o d / E e r e e n d e g l o r i e

30 O g o d Va d r e

VVie hem verheft zal worden vernedert vvie hem vernedert verheuen zal tryumpheren end al waer een totten hemel om vlieghen ghevedert met Lucifer zal zulcx hooghvlieghen Cesseren 35 vvant glorie int hooghste moetmen god ordonneren

+

30 r

+

en ghenedert zyn / die van hem zeluen beRommen dus betrauvvende in god / moeten wy Contempleren dat yet om dyncken / niet van ons zeluen mach Commen maer huut god gracygheuer der hooghster Rycdommen 5 die ons zynen goeden inghel noch zendt omtrent

die ons / die vroylick ten hemel es vpgheclommen bequame dienaers ghemaect heeft van tnieu testament Niet des letters verstaet / maer des gheests bekent vvant den gheest maect Leuendich / maer de lettre dood 10 // dus ghy hooghmoedighe dit wel int herte prent

en doet in huwen zin gheen houeerdich exploot vvilt hebben in hu woorden gheen heerschappie groot noch begheerlick zyt naer ydel glorie voort an houeerdicheyt / es tbeghinsel der zonden noodt 15 vvant in houeerde deerste verdommenesse beghan

end al waert dat yemandt onser vulbrynghen Can dat ons beuolen es / By gods bescreuen Rechten Ten baet niet / Oetmoedelicke moeten nochtan belyden / dat vvy zyn onproffytlicke knechten 20 dus elck vville zyn handen te godewaerts vlechten*

/ dat hy ons ghenese voor dhelssche Mortorie

vvy zegghen vastgheloofuich / al zoud wyr om vechten A l l e e n e z y g o d / E e r e e n d e g l o r i e

R e f e r e y n

G o d Z u e n e

+

Iohan. 3. G o d d e n v a d r e heeft C h r i s t u m zyn zuene Lief+

daer om heeft hyt al in zyn handt ghegheuen

+

daniel. 6. hy es onse behouder / En verlosser voor grief+

+

Iohan. 15. zonder hem mach van ons niet zyn Bedreuen+

30

+

.l. thimo. 2 daers / een middelaer gods / en der mensschen ghebleuen+

en dats die menssche Christus ghewillich spoedich die hem zeluen gheoffert heeft / hier int Leuen

+

30 v

++

Tot verlossynghe voor allen mensschen oetmoedich ende met zyne dierbaere wonden Bloedich

zyn wy ghecocht / met goude / noch met zeluere niet hy bemindt ons zoo / huut eender liefden gloedich 5 hem zeluen heeft hy voor onslieden gheleuert ziet

End indien wy zondighen hoe dicwils gheschiet By den vader es hy onse voorspraecke daer een verzoenynghe voor onser zonden verdriet es hy / end oock van alle der weerelt claer 10 Al ons bequaemheyt die es huut god voorwaer

die voortyds waeren kyndren zyns gramschaps verknesen zyn nv gods kyndren / en meErfghenamen der naer met christo zynen zuene / want zoo wy lesen C h r i s t u s es tonser Rechtueerdicheyt verResen

15 D i t s ons fundament gheduerich inder eeuwicheyt ende nyemandt mach Legghen een ander fundament behaluen / het ghuene datter es gheleyt

tvvelck Iesus christus es / zalichmaeckere bekent ende duer gheen ander name ghescreuen gheprent 20 zo en mueghen wy zaelich worden Certeyn

hy blyft ons tot thende der weerelt omtrent

duer zyn bloedt zyn wy ghewasschen van zonden Reyn ende omme te Roupene in tsweerelts pleyn

den Rechtueerdeghen / niet gheCommen es hy 25 maer den zondaers / Want die zyn inder zonden treyn

dien es van nooden den medechyn thebbene by hy heeft bezocht / en ghedaen verlossynghe vry zyns volcx / end en heefter niet vooren ghehadt

+

hebre / 3 maer huut Liefden/ zyn deelachtich hem worden wy+

30

+

Esai. 64. vvy / die al waeren ghevallen ghelyck een Blat+

vvy wiens Rechtueerdicheden Wanckelbaerich glat zyn als een vraumaendtzuchtich Cleedt mespresen vvat hebwy tonsen trooste dan / anders dan dat /

christus es ghestoruen / ende dat naer desen 35 C h r i s t u s Es tonser Rechtueerdicheyt verResen

N i e t beters want god heeft ons niet ghestelt

+

.l.thessa/5. Tot zynder onghenaedegher Toornichede+

+

31 r

+

maer tot een vercryghen des zalicheyts velt duer Iesum Christum / die voor ons tsteruen dede vp weder dat wy waecken / ofte slaepen oock mede tsaemen met hem zouden leuen bequame

5 vvant dheere es bermhertich Beminnende vrede end een vreeselick Liefhebber / es zijne Name

+

prouerbi. 3 verlaet hu clouck vp hem / zoo dat betame+

ende niet vp huwe vvysheyt te gheender stondt

+

Roma/3. vvy hadden al ghezondicht / dies tonser vrame+

10 behoufden al gods glorye / om wesen ghezondt duer christum hebben wy den ghenadichsten vondt

+

Ephe/2. dat wy een toeghanck hebben tot zynen vadere+

hy heeft hem voor ons zonden gheoffert duervvondt vp dat hy ons verlossen zou Allegadere

15 van deser booser weerelt / als gheene quadere

+

Galath primo end oock van tvermalendyden des wets ghenesen+

dese christus / elcker mensschen zonden ontladere zit ter Rechter handt zyns vaders in tgoddelic wesen C h r i s t u s Es tonser Rechtueerdicheyt verResen

20 P r i n c h e

+

Apo/5 C h r i s t u s / heeft ons god zynen vader eervveerdich+

+

.1. petri/3 verzoent in zyn bloedt / als troost tonser noodt+

voor donRechtueerdeghe / es hy ghestoruen Rechtueerdich

+

Psal/116. Ouer ons es vast ghemaect / zyn bermherticheyt groot+

25

+

Roma/6. ende Christus verwect zynde vander doodt+

zal voort eeuvvelick leuen / ende niet meer steruen zyn helighe bloedeghe vyf wonden Roodt

staen als een toevlucht open / om vrydom verweruen ende vp dat wy twyfelachtich niet zouden bederuen 30 heeft ons ghelaeten / zyn eevvich claer blyfuende woord

+

marci. 16 oock datmen allen creatueren in tsweerelts Eruen+

warachtich zoude claerlick beCondeghen voort Wee hulieden dan / diet alsoo niet en oorboort maer liefuer schiet bewimpelt met Lueterpesen 35 laet doch den volcke / alsoot dient / zyn ghehoort

+ 31 v +

R e f e r e y n

G o d h e l i c h G h e e s t

L o f z e n d y n g h e t s v a d e r s in ghenadegher stonde vvesen onvullouelick zynde ten gronde

5 O helich gheest Wonderlick dominerende gheestich Inspireirdere / die huten monde des vaders ende tzuens zyt procederende gheest die openbaert ende zyt instruerende den treyn onser zalicheyt ende memorie 10 hertelick Leedsman / die zyt Arriuerende

de zielen ten Rechten weghe en glorie omRynghen der Reyn Maegdelicxste ciborie de welcke maria was / vulmaecte oetmoedt in wien ghy god menssche / hielpt tonser victorie 15 formeren / van huer hertsen zuverste bloedt

gheest / die waer ghy wilt / huwe gheesticheyt doet

+

Iohan/3 ongrondelicke forme / als duue vlerckende+

dies zegh ick hu / die dyn werck hemelick voedt L o f / helich gheest / alder wonderlicxt werckende

20

+

Roma/8 L o f puer hulpsamich gheest van ons cranck wesen+

ghy een van drien zynde / Noch bouen desen

+

Apo/5. die inden hemel ghetughe zyn gheuende+

+

Roma/8 gheest / die christum hebt vander doodt verResen+

end ons* doo Lichaemen / zult oock maecken leuende 25

+

.2.corin. 3. gheest / daer ghy zyt / Es vryheyt Ancleuende+

+

Eccli. 24. gheest zoeter dan huenich / miltste van gratien+

+

.2. thessa/3 voor wien dat Antechrist zal worden beuende+

+

Sapien primo Lof gheest die vervult hebt des weerelts statien+

+

Psal. 50. gheest principael / gheest van Confortacien+

30

+

Ezech. 36 gheest als zuver watere / die zonden verdryft+

gheest in wiens name diueerssche natien

men doopt / en ghedoopt zyn / twelck zonde Afwryft

+

32 r

+

Actuum. 2.

+

Elcx apostel ingien hadt gheRynghe verstyft+ doe ghij quaemt in vieregher tonghen sperckende

dies zegh Ick noch ter eeren / die waert end eeuvvich blyft L o f helich gheest Alder wonderlicxst werckende

5 L o f g h e e s t die alle quaede begheerten verdwynt die ons onwetentheyt Wetelick duerschynt

+

Sapien 7 et 9. die kendt alle dynghen wonderlick Artiste+

Want dauid die was een vechtende kyndt

+

Gregorius super Ezechielem ghemaect hebt / der heligher kercke Psalmiste+*

10 ende mattheum een groot Euangeliste die een publicaen was / voorts daniel mede Ionck Iuge / die wel te vonnessene wiste tonRecht / dwelcke men Susanna andede Amos den heerdere / van onwyser snede 15 hebt ghij ghemaect Een prophete openbaerlick

ende pieter die visscher was (in Ruder zede) ghemaect een prinche der apostolen claerlick Paulum der kercke persequeerdere zwaerlick een Leerare tsvolcx / en gods wet versterckende 20 hier by ghemerct / moet ick noch zegghen Eenpaerlick

L o f helich gheest / alder wonderlicxt werckende

P r i n c e l i c k

+

Roma/.5 O n s ghegheuen gheest / duer wien ghereedt+

gods Liefde / es in ons alder herte ghespreedt 25 Bemindere die gods gheboden niet slaecken

gheeft wien datmen vadere der aermen heet en zoetste vercoelen int onReynich Blaecken Bemindere voorts van die paeyselick waecken gheest die dhemelen ghesyn hebt verchierende 30

+

Iob/36 ende .37. gheest die ons tbezouck van mistaerlicke zaecken+

end oock der diepten gods / zyt doen hanthierende

+

1. Corin. 5. gheest goedertiere / huwen voys stierende+

+

32 v

+*

duer Ezechiel / hoe ghy niet en begheerdt tsghuendts doodt die zondelick es Logierende maer meest dat hy hem om bekeeren gheneerdt

Och gods Rechte vyngher dan / slaett tdoodelick zvveerd

In document Testament rhetoricael (pagina 71-85)