Verdrag van Rome, verordening 1766/92 (interventie granen) en Verordening 2078/92 (milieuvriendelijke landbouw) en 2080/92 (bosbouwmaatregelen) Voor criteria & indicatoren en de scoring van indicatoren wordt er verwezen naar Tabel 4 in paragraaf 5 van hoofdstuk 10 ESD-gericht beleid.
Criteria Definitie score Score
Rechts-norm/ artikel of aanhef
Citatie en toelichting bij score
Integrale aanpak / aantal functies of diensten Multifunctioneel: 1 functie is hoofdfunctie - Verdrag v. Rome art 33
de productiviteit van de landbouw te doen toenemen door de technische vooruitgang te bevorderen en door zowel de rationele ontwikkeling van de landbouwproductie als een optimaal gebruik van de productiefactoren
→ het ging hierbij vooral om de gedachte nooit meer honger, dus voedsel 2078/92
art 1f f) te stimuleren dat het beheer van de grond wordt gericht op openstelling voor het publiek en op recreatief gebruik, … → ook aandacht voor andere functies, dus 1 functie is hoofdfunctie
Optimalisatie / doel Aandacht andere functies maar geen randvoorwaarden - Verdrag v. Rome art 33
de productiviteit van de landbouw te doen toenemen door de technische vooruitgang te bevorderen en door zowel de rationele ontwikkeling van de landbouwproductie als een optimaal gebruik van de productiefactoren
→ betreft een maximalisatie van 1 functie zijnde voedsel 2078/92
aanhef Overwegende dat de op vermindering van de communautaire landbouwproduktie gerichte maatregelen het milieu ten goede moeten komen → aandacht voor verbetering van andere functies
2078/92
art 1f f) te stimuleren dat het beheer van de grond wordt gericht op openstelling voor het publiek en op recreatief gebruik, … → aandacht voor verbetering van andere functies
2078/92
aanhef Overwegende dat er via invoering van een adequate steunregeling voor kan worden gezorgd dat de landbouwers een functie kunnen vervullen die de samenleving in haar geheel werkelijk ten goede komt door de introductie of verdere toepassing van produktiemethoden die verenigbaar zijn met de toegenomen eisen inzake bescherming van het milieu en van de natuurlijke hulpbronnen of met de eisen inzake natuur- en landschapsbehoud
→ eigenlijk een soort van randvoorwaarden maar het blijft een soort keuzevrijheid. Omwille van de afwezigheid van de randvoorwaarde werd het criteria 1 niveau lager gescoord dan wanneer er enkel gekeken werd naar de aandacht voor andere functies
49
aantal landgebruiken
landgebruiks-groepen: 2 v. Rome art 33 bevorderen en door zowel de rationele ontwikkeling van de landbouwproductie als een optimaal gebruik van de productiefactoren → het gaat hierbij om 1 groep van landgebruiken
2080/92 Overwegende dat de bebossing van landbouwgrond niet alleen uit een oogpunt van
grondgebruik en milieubescherming, maar ook als bijdrage tot de verkleining van het tekort aan bosbouwprodukten in de Gemeenschap en als complement van het op beheersing van de landbouwproduktie gerichte beleid van de Gemeenschap bijzonder belangrijk is;
→ bebossing werd wel beperkt tot landbouwgrond, maar het resultaat is een ander landgebruik Integrale
aanpak/aantal ESD-blokken
Integraal: gericht
op 4 ESD-blokken ± Verdrag v. Rome art 33
1. De doelstellingen van het gemeenschappelijk landbouwbeleid zijn:
(a) de productiviteit van de landbouw te doen toenemen door de technische vooruitgang te bevorderen en door zowel de rationele ontwikkeling van de landbouwproductie als een optimaal gebruik van de productiefactoren, in bijzonder van arbeid
→ gericht op het ecosysteem via directe en indirecte drivers
(b) het verzekeren van een redelijke levensstandaard voor de landbouwbevolking, met name
door de verhoging van het hoofdelijk inkomen van hen die in de landbouw;
→ maatschappelijk welzijn …
(e) de levering aan gebruikers tegen redelijke prijzen te verzekeren → maatschappelijk welzijn
ESD-begrip /
vermelding Afwezig --
Participatie /
wanneer Enkel achteraf --
→ Protocol 2 was nog niet aanwezig bij het Verdrag dus ingeschat als enkel achteraf Participatie/aantal
participatievormen Aantal participatie-vormen: 2
- → Protocol 2 was nog niet aanwezig bij het Verdrag dus ingeschat als enkel informeren van burgers 1766/92, 2078/92 en 2080/92 aanhef
Gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité
→ een Europees orgaan waar diverse belangenorganisaties in vertegenwoordigd zijn, onderverdeeld in 3 groepen zijnde werknemers, werkgevers en diverse werkzaamheden Schaalafstemming Aandacht voor
meerdere niveaus - 2078/92
Art 4
5. Onder door de Commissie volgens de procedure van artikel 29 van Verordening (EEG) nr. 4253 / 88 nader te bepalen voorwaarden kan de Gemeenschap ook bijdragen in de financiering van de hierboven bedoelde premies die de LidStaten toekennen ter compensatie van
inkomensverliezen als gevolg van de verplicht gestelde toepassing van de in artikel 2 bedoelde restricties in het kader van in de Lid-Staten op grond van communautaire voorschriften ten uitvoer gelegde maatregelen.
50
6. De Lid-Staten kunnen bepalen dat de landbouwers zich moeten verbinden door middel van een algemeen plan dat geldt voor het gehele bedrijf of een gedeelte daarvan.
→ aandacht voor meerdere administratieve niveaus 1766/92
Art 17 Iedere Lid-Staat kan de maatregel van de Commissie binnen drie werkdagen volgende op de dag van de mededeling daarvan aan de Raad voorleggen. De Raad komt onverwijld bijeen. Hij kan de betreffende maatregel met gekwalificeerde meerderheid van stemmen wijzigen of vernietigen.
→ aandacht voor meerdere administratieve niveaus
Schaalafstemming Afwezig --
Adaptief beheer Afwezig --
Responsabiliteit / economische instrumenten
‘verloren’
opbrengst -- 2078/92 aanhef … dat het uit een vermindering van de produktie en/ of een stijging van de produktiekosten resulterende inkomensverlies en de rol van de landbouwers bij de verbetering van het milieu via de bedoelde maatregelen moeten worden gecompenseerd
verloren opbrengsten
2080/92 …, premies moeten worden ingesteld om het inkomensverlies in de periode waarin de beboste landbouwpercelen van de landbouwers niet produktief zijn, te compenseren
verloren opbrengsten
Geen vermelding vervuiler betaalt Responsabiliteit / aantal instrumententypes Multi-instrumenten: 3 tot 4 - 1766/92 art 2 titel 1
Prijs & interventieregeling → incentives & markten 2078/92
art 1 a) de toepassing te bevorderen van landbouwproduktiemethoden die erop gericht zijn de verontreiniging door de landbouw te verminderen, hetgeen, door produktievermindering, eveneens bijdraagt tot een beter marktevenwicht;
→ technologieën en praktijken 2078/92
art 2 Steunregeling Milieuvriendelijke landbouw → incentives & markten
2078/92
art 6 Cursussen, stages en demonstratieprojecten → kennis, evaluatie & informatie
2080/92
art 2 Steunregeling bebossing landbouwgronden → incentives & markten
51
2080/92 art 4 lid 2
Zoneplannen voor bosuitbreiding (inclusief bosbeheer)
Voorzorgprincipe / Randvoorwaarden om doel te bereiken Norm gericht op duurzame opbrengst van 1 functie - 2078/92
aanhef Overwegende dat er via invoering van een adequate steunregeling voor kan worden gezorgd dat de landbouwers een functie kunnen vervullen die de samenleving in haar geheel werkelijk ten goede komt door de introductie of verdere toepassing van produktiemethoden die verenigbaar zijn met de toegenomen eisen inzake bescherming van het milieu en van de natuurlijke hulpbronnen of met de eisen inzake natuur- en landschapsbehoud
→ het houdt eigenlijk het instellen in van randvoorwaarden voor sommige ecosysteemfuncties en –processen, maar norm is niet gekoppeld met prijs- en interventieregeling. Omwille van deze niet-koppeling 1 niveau lager gescoord
2078/92
art 1 Deze communautaire steunregeling strekt ertoe:
a) de toepassing te bevorderen van landbouwproduktiemethoden die erop gericht zijn de verontreiniging door de landbouw te verminderen, hetgeen, door produktievermindering, eveneens bijdraagt tot een beter marktevenwicht;
b) de milieuvriendelijke extensivering van de plantaardige produktie en van rundvee- en schapenhouderij te bevorderen, waarbij tevens bouwland veranderd wordt in land voor extensieve beweiding;
c) een exploitatie van landbouwgronden te bevorderen waarbij rekening wordt gehouden met de bescherming en sanering van het milieu , de natuur, het landschap, de natuurlijke hulpbronnen, de bodem en de genetische diversiteit ;
d) gebieden waar zulks noodzakelijk is om ecologische redenen of omdat er gevaar bestaat voor natuurrampen of bosbrand, het onderhoud te bevorderen van uit produktie genomen landbouw- en bosgronden, en zodoende de met ontvolking van landbouwgebieden samenhangende risico's te voorkomen;
e) het op lange termijn voor milieubeschermingsdoeleinden uit produktie nemen van landbouwgrond te bevorderen;
g) te bevorderen dat landbouwers oog krijgen voor en onderricht krijgen in de toepassing van met milieubescherming en natuurbehoud verenigbare landbouwproduktiemethoden.
Sociaal kapitaal / rol
van de overheid Aansturen: doel georiënteerde stimuli
± 2078/92
aanhef Overwegende dat er via invoering van een adequate steunregeling voor kan worden gezorgd dat de landbouwers een functie kunnen vervullen die de samenleving in haar geheel werkelijk ten goede komt door de introductie of verdere toepassing van produktiemethoden die verenigbaar zijn met de toegenomen eisen inzake bescherming van het milieu en van de natuurlijke hulpbronnen of met de eisen inzake natuur- en landschapsbehoud
→ stimuli, welomschreven methode 1766/92
art 2 titel 1
Prijs & interventieregeling
52 onderdeel Sociaal kapitaal / brugorganisaties Afwezig -- Institutioneel geheugen / instrumenten en organisaties Bestaande praktijken + beperkte introductie
- → De GLB logica blijft grotendeels hetzelfde. Wel worden er nieuwe zaken geïntroduceerd zoals de bosbouwmaatregelen en milieuvriendelijke landbouw
53