TNO Bouw en Ondergrond Divisie Grondwater en Bodem T.a.v. Dhr. H.J. Simmelink Postbus 80015 3508 TA UTRECHT Dienst Infrastructuur Programma Maaswerken Avenue Ceramique 125 6221 KV Maastricht Postbus 1593 6201 BN Maastricht T (043) 387 03 03 F (043) 387 03 59 www.rws.nl/maaswerken Contactpersoon Madeleine Inckel Adviseur peilopzet T 06-29732719 madeleine.inckel@rws.nl Datum 3 september 2013 Pagina 1 van 6
Referentieperiode eerste analyse rapport stuwpand Sambeek
In stuwpand Sambeek is eind maart 2013 gestart met de zomerbedverdieping. Hierdoor is duidelijk geworden tot welke datum uiterlijk sprake is van de referentiesituatie of nulsituatie voor alle ingrepen in stuwpand Sambeek. Dit betekent dan ook, dat gestart kan worden met de analyse van de
grondwaterstanden voor de referentiesituatie van stuwpand Sambeek. Uiteraard zodra de grondwatermeetgegevens voor het meetnet rondom stuwpand Sambeek met voldoende recente gegevens is gevuld.
Planning maatregelen stuwpand Sambeek De huidige planning is:
- Eind maart 2013 start zomerbedverdieping in stuwpand Sambeek; - Einde zomerbedverdieping voorzien eind 2015;
- Verdieping zomerbed met 3 meter Maaskilometer 109,0 tot 115,0; - Verdieping zomerbed met 2 meter Maaskilometer 115,0 tot 120,4; - Peilopzet + 10 cm voorjaar 2014;
- Peilopzet + 15 cm voorjaar 2015; - Huidig stuwpeil: 10,85 m+NAP
- Nieuw stuwpeil: 11,10 m+NAP (bij afvoeren 0-600 m3/s) - Nieuw stuwpeil: 10,85 m+NAP (bij afvoeren 600-1.000 m3/s) - Geen stuwpeil, vrije afvoer van de Maas bij afvoeren > 1.000 m3/s).
afhankelijk van verwachting hoogwatergolf worden de stuwen eerder of later gestreken. Dus deze afvoer is niet strikt.
- Realisatie Hoogwatergeul Well-Aijen/Maaspark Well van 2013 to 2018 - Realisatie Hoogwatergeul Well-Aijen zuid in 2015
- Overige plannen (planning nog niet bekend): Verruiming bocht bij Steijl, gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum.
Bovenstaande planning kan aan wijzigingen onderhevig zijn.
Geschiedenis stuwpand Sambeek
In tegenstelling tot de situatie in stuwpand Grave hebben er in stuwpand Sambeek nog niet veel ingrijpende veranderingen plaatsgevonden:
- 1930: bouw stuw Sambeek; - 1930-1980: stuwpeil onbekend; - 1980: stuwpeil 10,75 m+NAP;
- 1991/1992: verhoging stuwpeil naar 10,85 m+NAP;
Dienst Infrastructuur
Programma Maaswerken
Datum
3 september 2013
Pagina 2 van 6
- 2007 (april): start aanzienlijke vergraving hoogwatergeul Lomm (project loopt tot en met 2015);
- 2011 (maart-december): aanleg hoogwatergeul Raaijweide; - 2013 (eind maart): start zomerbedverdieping stuw Sambeek;
- 2013 (maart): start werkzaamheden hoogwatergeul Well-Aijen/Maaspark Well (project loopt tot en met 2018.
Analyse meetreeksen
De analyse van de Maaspeilen is uitgevoerd op de meetreeksen van de locaties Sambeek boven, Well dorp en Belfeld beneden in combinatie met de afvoer van het meetpunt Megen dorp voor de periode 2000 t/m begin 2013. De meetreeksen en Qh-relaties van Sambeek boven en Well dorp zijn in de figuren 1 t/m 6
gepresenteerd.
Bij Sambeek boven blijkt de waterstand bij lage afvoeren (‘basiswaterstand’) in het algemeen tussen de 10,84 en 10,88 m+NAP te bedragen (figuur 1). Uitzondering hierop zijn 2003 en in mindere mate 2004, waarbij de
basiswaterstand één tot enkele centimeters hoger ligt. Daarnaast valt op dat vanaf 2008 de basiswaterstand ‘grilliger’ verloopt dan in de voorafgaande jaren, al blijft de range waarin de basiswaterstand fluctueert ongeveer gelijk. In de Qh-relatie (figuur 4) valt op dat in de perioden 2000-2001-2002 en 2003-2004-2005 bij afvoeren tot ca. 300 m3/s de waterstanden regelmatig hoger ( tot 10 cm
respectievelijk tot 4 cm) waren dan vanaf 2006. De wijziging in het ‘grilliger’ verloop van de basiswaterstand vanaf 2008 uit zich niet in een afwijkende Qh- relatie.
Aanvullend is voor de locatie Sambeek boven de meetreeks vanaf 1990 bekeken. Het verloop van de waterstand bij Sambeek boven wijkt tot eind jaren ’90 af van de periode vanaf ca. 2000, de waterstand bij normale afvoeren fluctueert meer rond het stuwpeil dan tegenwoordig.
Bij Well dorp lijkt de waterstand in de zomerperiode vanaf 2005 redelijk stabiel te zijn (figuur 2). In 2003 en 2004 was de waterstand hoger. Ook in de periode 2000 t/m 2002 is de waterstand in de zomer mogelijk afwijkend van de waterstand vanaf 2005. Uit de Qh-relatie (figuur 5) blijkt, net als bij locatie Sambeek boven, dat bij afvoeren tot ca. 300 m3/s in de perioden 2000-2001-2002 en 2003-2004-
2005 regelmatig hogere waterstanden zijn gemeten dan in de periode vanaf 2006. Bij Belfeld beneden variëren de zomerwaterstanden van jaar tot jaar (figuur 3). Uit de Qh-relatie blijkt dat deze over de periode 2000 t/m 2012 gelijk is gebleven (figuur 6).
De aanleg van hoogwatergeul Lomm (aanvang 2006/2007 – nog lopend) en de aanleg van hoogwatergeul Raaijweide (maart-december 2011) lijken geen ‘zichtbare’ effecten op de waterstanden en/of Qh-relaties bij de 3 meetlocaties tot gevolg te hebben. Er zijn geen effecten in de grafieken zichtbaar.
Dienst Infrastructuur
Programma Maaswerken
Datum
3 september 2013
Pagina 3 van 6
Referentiesituatie stuwpand Sambeek (voor aanvang zomerbedverdieping)
De Maaspeilen en Qh-relaties in het stuwpand Sambeek (b)lijken vanaf 2005 stabiel te zijn. In de periode 2000 t/m 2004 zijn ‘afwijkingen’ in de Maaspeilen c.q. het stuwpeil van 4 tot 10 cm geregistreerd. De aanleg van hoogwatergeul Lomm (aanvang 2006/2007 – nog lopend) en de aanleg van hoogwatergeul Raaijweide (maart-december 2011) hebben voor zover uit de grafieken kan worden afgeleid, tot nu toe geen zichtbaar effect op de waterstanden en Qh-relaties. Het
beschikbaar hebben van een langere referentieperiode wordt belangrijker geacht dan de beperkte afwijking in het stuwpeil in de periode 2000 t/m 2004. Er wordt daarom voorgesteld om de referentiesituatie in 2000 aan te laten vangen.
Eind maart 2013 is gestart met de zomerbedverdieping in stuwpand Sambeek. Dit is dan ook de uiterste einddatum van de periode die als nulsituatie wordt
beschouwd.
Voorstel voor analyserapport (vaststellen referentiesituatie) is de periode is: van 1 januari 2000 t/m 31 maart 2013.
Dienst Infrastructuur
Programma Maaswerken
Datum
3 september 2013
Pagina 4 van 6
Figuur 1. Meetreeks Maaspeil bij Sambeek boven
Dienst Infrastructuur
Programma Maaswerken
Datum
3 september 2013
Pagina 5 van 6
Figuur 3. Meetreeks Maaspeil bij Belfeld beneden
Dienst Infrastructuur
Programma Maaswerken
Datum
3 september 2013
Pagina 6 van 6
Figuur 5. Qh-relatie afvoer Megen dorp met Maaspeil bij Well dorp