1.1. FASE 1
Achtergrondinformatie
U functioneert als teamlid bij de controle van de jaarrekening van een transportorganisatie (hierna: cliënt). De cliënt voldoet op grond van de Nederlandse wetgeving aan het criteria middelgroot en valt daarmee binnen de wettelijke controleplicht. Naast het feit dat er sprake is van een wettelijke controleplicht is er sprake van een bankclausule waarin is opgenomen dat de cliënt jaarlijks een jaarrekening met een goedkeu- rende controleverklaring moet overhandigen aan de bank. De cliënt wordt reeds enkele jaren gecontroleerd door de accountantsorganisatie waar u werkzaam bent. Tijdens eerdere accountantscontroles is gebleken dat het bestuur bereidwillig was om de door het controleteam geconstateerde afwijkingen te corrigeren. Dit jaar heeft de cliënt echter aangegeven zo min mogelijk correcties te willen doorvoeren. De cliënt heeft hiertoe verzocht omdat er reeds een concept jaarrekening is overhandigd aan de bank en is gecommuniceerd dat deze cijfers naar waarschijnlijkheid niet meer zullen wijzigen. Dat de cijfers niet meer wijzigen is een belangrijk gegeven, omdat de cliënt in onderhandeling is met de bank over een nieuwe kredietfaciliteit. Controlebevindingen
Tijdens de controle is de uitvoeringsmaterialiteit gesteld op € 700.000. Uit de interim-controle is gebleken dat de aanwezige beheersingsmaatregelen niet effectief zijn in het afdekken van de tijdens de controle ge- ïdentificeerde risico's. Als gevolg hiervan is de controle overwegend gegevensgericht uitgevoerd. Uit de gegevensgerichte werkzaamheden blijken twee afwijkingen, namelijk:
1) Waardering grond: Sinds enige jaren heeft de cliënt een eigen schoonmaakinstallatie voor trekkers en opleggers. Achteraf blijkt dat tijdens de bouw van de installatie onvoldoende rekening is gehouden met ondervloeren die verontreiniging tegengaan. Het gevolg is dat gedurende de jaren de grond ver- ontreinigd is. Als gevolg hiervan is er sprake van een waardedaling van grond van € 195.000. Deze waardedaling is nog niet verwerkt in de boekhouding.
2) Volwaardigheid debiteuren: Omdat de controle kort na jaareinde is uitgevoerd is ervoor gekozen (po- sitieve) confirmaties op te vragen bij debiteuren. Per jaareinde is er sprake van een debiteurensaldo van € 6.512.115 bestaande uit 2404 debiteuren. Met betrekking tot de steekproefomvang ervoor geko-
zen van 603 willekeurig geselecteerde debiteuren een confirmatie op te vragen. De boekwaarde van de
geselecteerde debiteurensaldo is opgeteld € 162.538. Uit de steekproef blijken een aantal verschillen (zie tabel hieronder). De afwijkingen blijken allemaal niet opzettelijk te zijn ontstaan (verkeerde prijs bij facturatie). De totale afwijking van € 11.959 is een overwaardering van het debiteurensaldo per
jaareinde en bestaat uit:4
3 De steekproefomvang in waarde en aantallen verschilt per conditie. In tabel 2 is alle relevante informatie per conditie
DE ACCOUNTANT ALS STATISTICUS?
Wat zou uw oordeel zijn op basis van bovenstaande informatie?
A) Op basis van de geconstateerde afwijkingen kan niet tot een goedkeurende controleverklaring wor-
den gekomen zonder een correctie door te voeren.
B) Ondanks de geconstateerde afwijkingen kan wel tot een goedkeurende controleverklaring worden
gekomen.
C) Er kan slechts tot een goedkeurende controleverklaring worden gekomen indien de volgende cor-
rectie wordt doorgevoerd:
FASE 2
Aanvullende informatie
Op grond van ISA 530 par. A18 dienen steekproefafwijkingen te worden geprojecteerd naar de populatie. Het uitgangspunt bij het opzetten en evalueren van een steekproef is dat deze representatief moet zijn voor de hele populatie. Indien uit de steekproef afwijkingen blijken dient er derhalve van worden uitgegaan dat
deze afwijking zich ook in de populatie bevindt.5
Herhaling van vraag uit fase 1.
FASE 3
Aanvullende informatie
Bij het gebruikmaken van steekproeven bestaat er altijd een bepaalde mate van onzekerheid. Een belangrijke factor in steekproefonzekerheid is de steekproefomvang. Een hogere steekproefomvang leidt tot een lagere steekproefonzekerheid.
Om vast te stellen of het controlerisco is teruggebracht tot een aanvaardbaar laag niveau, moet de steekproefonzekerheid in overweging worden genomen. Dit door vast te stellen of de som van bekende (waardering grond) en maximale steekproefafwijkingen de materialiteit overstijgen. Hieronder volgt infor- matie over de maximale steekproefafwijkingen die is berekend op basis van een 5% significantieniveau
(onzekerheidsniveau).7
Herhaling van vraag uit fase 1.
DE ACCOUNTANT ALS STATISTICUS?
Survey
1 Wat is uw geslacht?
____ Vrouw ____ Man
2 In wat voor accountantskantoor bent u werkzaam?
____ Big-4 (Deloitte, EY, PWC, KPMG)
____ Middelgroot (BDO, ABAB, Mazars, Grant Thornton, Baker Tilly Berk, De Jong & Laan, Ac- con, Alfa, Flynth)
____ Klein
4 Hoeveel jaar bent u werkzaam binnen de accountancy in de controlepraktijk?
____ Jaar
5 In welke functie bent u op dit moment werkzaam?
____ Manager
____ Senior medewerker ____ Junior medewerker
Anders, namelijk:_______________________________________________
6 Wat is bij u van toepassing. Mijn hoogst genoten middelbaar beroepsonderwijs is:
____ VWO ____ Havo
____ VMBO / Mavo
7 Wat is bij u van toepassing. Mijn hoogst genoten opleiding is:
____ Een hogere beroepsopleiding (HBO)
____ Een wetenschappelijke opleiding (WO) bachelor ____ Een wetenschappelijke opleiding (WO) master
8 Wat is bij u van toepassing:
____ Nog niet gestart met een masteropleiding accountancy; ____ Bezig met de masteropleiding accountancy;
____ Masteropleiding accountancy afgerond, maar nog niet theoretisch afgestudeerd aan de post master Accountancy ____ Theoretisch afgestudeerd RA, praktijkstage nog niet afgerond; ____ Afgestudeerd RA.
DE ACCOUNTANT ALS STATISTICUS?
9 Hoeveel vakken heeft u na het middelbaar beroepsonderwijs gevolgd waarin statistiek een belangrijk on-
derdeel vormde van de lesstof:
0 1 2 3 4 of meer
Hierna volgen een aantal beweringen. Geef hierbij aan in hoeverre u het eens of oneens bent met de bewering.
10 Ik ben goed in statistiek.
Helemaal oneens Eens Neutraal Eens Helemaal eens
11 Mijn interesse in statistiek is hoog.
Helemaal oneens Eens Neutraal Eens Helemaal eens
12 Ik ben van mening dat steekproeven een belangrijk onderdeel vormen in de accountantscontrole.
Helemaal oneens Eens Neutraal Eens Helemaal eens
Hierna volgen een aantal beweringen met betrekking tot het experiment. Geef hierbij aan in hoeverre u het eens of oneens bent met de bewering.
13 De informatie in het experiment was duidelijk omschreven en de voor mijn oordeel benodigde informatie
was beschikbaar.
Helemaal oneens Eens Neutraal Eens Helemaal eens
14 Ik was tijdens het experiment goed geconcentreerd.
Helemaal oneens Eens Neutraal Eens Helemaal eens
15 Ik vond het experiment interessant.
DE ACCOUNTANT ALS STATISTICUS?