33
Bijlage B: Items Vragenlijst Veranderingen Rondom Bevordering Eigenaarschap
1. Er zijn vele definities van eigenaarschap. Wat is volgens u de definitie van eigenaarschap?
2. Deze vraag gaat over veranderingen die langer dan een jaar geleden zijn doorgevoerd. Kunt u enkele voorbeelden geven van op manieren waarop de school geprobeerd heeft eigenaarschap te vergroten?
3. Welke van deze manieren vindt u kenmerkend voor het Daltononderwijs? 4. Wat is het afgelopen jaar op [naam basisschool] ondernomen om eigenaarschap
proberen te bevorderen?
5. Waarom is voor deze veranderingen gekozen? 6. Welke rol heeft u in elke verandering gespeeld?
7. Welk effect verwachtte u dat elke verandering zou hebben? 8. Zag u deze verwachte effecten ook terug in de praktijk?
34
Bijlage C: Vragenlijst Betrokkenheid
Mijn schoolwerk en ik.
Deze vragen gaan over hoe jij je voelt in de klas en hoe leuk jij jouw schoolwerk vindt. Kleur als het zin het bolletje dat jij het beste bij jezelf vindt passen.
NEE, dat is niet zo Dat is meestal niet zo SOMS Dat is meestal wel zo JA, dat is zo Ik doe mijn best om de opdrachten op
Snappet goed te maken.
O O O O O
Tijdens het maken van de opdrachten op Snappet denk ik aan andere dingen.
O O O O O
In de klas luister ik heel goed. O O O O O
In de klas doe ik alleen maar alsof ik de hele tijd bezig ben met opdrachten van Snappet maken.
O O O O O
Ik let op in de les. O O O O O
In de klas maak ik zo veel opdrachten op Snappet als ik kan.
O O O O O
In de klas voel ik me fijn. O O O O O
Ik vind de opdrachten die ik op Snappet moet maken boeiend.
O O O O O
Wanneer we in de klas aan een nieuw doel beginnen op Snappet voel ik me
zenuwachtig.
O O O O O
Als we in de klas opdrachten maken op Snappet, verveel ik me.
O O O O O
Ik vind het leuk om aan nieuwe doelen te werken op Snappet.
O O O O O
De lessen op Snappet vind ik helemaal niet zo leuk.
35
Bijlage D: Resultaten Vragenlijst Definitie Eigenaarschap en Schoolbrede Veranderingen Eigenaarschapsbevordering
Antwoorden Vragenlijst Manieren van Eigenaarschapsbevordering
Participant 1 Participant 2 Participant 3 Participant 4 Participant 5
vragen antwoorden 1 Er zijn vele definities van eigenaarschap. Wat is volgens u de definitie van eigenaarschap?
Dat leerlingen meer verantwoordelijk zijn voor hun eigen leerproces. Dus dat ze zelf meer hun werk kunnen inplannen, meer kunnen werken aan eigen doelen en zelf reflecteren op hun werk.
Zelf het initiatief en de verantwoordelijk mogen nemen om een bepaald doel op opdracht te maken.
Dat kinderen zelf inzien aan welke doelen zij willen werken. Dat zij daarin zelf goede keuzes kunnen maken. (In plaats van de makkelijke weg te kiezen of het werk snel afmaken en spelletjes spelen)
Dat de leerling eigenaar is van zijn eigen leerproces, en ook van zijn eigen
kennen/kunnen en gedrag
Dat leerlingen zelf de verantwoording kunnen nemen voor hun eigen leerproces. Ook als zij iets willen leren wat wij niet aanbieden, zouden ze dit aan moeten kunnen geven.
36 2 Deze vraag gaat
over veranderingen die langer dan een jaar geleden zijn doorgevoerd. Kunt u enkele voorbeelden geven van op manieren waarop de school geprobeerd heeft eigenaarschap te vergroten? Door de leerlingen te laten werken aan doelen. Door de leerlingen zelf werk te laten plannen in de weektaak. Door de leerlingen hun werk zelf te laten beoordelen bv door inzicht in de voortgang van het werken aan de doelen.
Het plannen op de weektaak. Keuzetaken die op de weektaak zijn aangegeven. Het kunnen kiezen van activiteit tijdens het daltonuur. De kieskasten in de onder- en middenbouw met daarin spellen/
opdrachten om zelf aan je doel te kunnen werken. Dit is (nog) niet in alle groepen
doorgevoerd.
Wij hebben de weektaak verschillende keren aangepast. Wij hebben ooit met kinderen een doel afgesproken tijdens het startgesprek en ze daar aan laten werken. ZElfstandig.
*de school heeft een nieuwe weektaak ingevoerd waarbij kinderen hun eigen werk plannen *de leerlingen krijgen meer
zelfstandigheid bij het bijvoorbeeld lopen door de gang
Gebruik maken van de weektaak. Keuzetaak
37 3 Welke van deze
manieren vindt u kenmerkend voor het Daltononderwijs?
Bij 3 zijn alle passend bij daltononderwijs. Hoort bij kernwaarden vrijheid en verantwoordelijkheid, zelfstandigheid en reflectie.
Alle hiervoor genoemde voorbeelden zijn voor het Daltononderwijs geschikt.
Het samenwerken; hier hebben wij een leerlijn voor, maar die
handhaven wij nog niet. Verder het eigenaarscap. Maar dit vind ik bij de leerlingen nog absoluut niet ontwikkeld. Wij moeten ze hierin meer sturing geven vind ik. Ook de reflectie hoort erbij. Ook hier doen wij te weinig mee.
weektaak plannen van taken buiten de weektaak zelfstandigheid m.b.t. het zorgen voor materialen etc.
38 4 Wat is het afgelopen jaar op [naam basisschool] ondernomen om eigenaarschap proberen te bevorderen? Aanpassen van de weektaak en daar een rode lijn in brengen dus in alle groepen hetzelfde doen. Invoeren van methode Blink waarin leerlingen leren onderzoekend te leren. Door te evalueren en te reflecteren op de gestelde en behaalde doelen. Door de
weektaak aan te passen. Er zou nog meer met de kinderen gesproken kunnen worden zodat we erachter komen hoe voor hun het eigenaarschap vergroot kan worden en wat daar het belang van is.
Zelf plannen van een eigen doel. De doelen op de achterkant van de weektaak te laten zetten (inzicht krijgen in hun kunnen)
39 5 Waarom is voor deze veranderingen gekozen? Om zelfstandigheid en verantwoordelijkheid bij de leerlingen te vergroten. Daarnaast om de betrokkenheid en taakgerichtheid van de leerlingen te vergroten.
We merkten dat er nog geen doorgaande lijn te zien was binnen de weektaak, binnen de verschillende bouwen. Het reflecteren en evalueren hebben wij doorgevoerd omdat we onze kinderen wilden leren ook zelf
verantwoordelijk te laten zijn voor hun eigen leerproces. Aan de hand van smileys en het stellen van de juiste vragen, kunnen kinderen dit steeds beter. De
OMdat wij vonden dat er geen eigenaarschap was. Het was onderwijs gestuurd door ons. En dat is geen Dalton.
40 leerkracht houdt zo ook een beter zicht op de sfeer in de groep, de belevingswereld van kinderen en kan zijn of haar onderwijsaanbod op maat van de klas
41 6 Welke rol heeft u in
elke verandering gespeeld?
Aansturen en duidelijk maken naar team toe dat deze veranderingen belangrijk zijn voor ons als
Daltonschool.Leerteam Dalton ingesteld, waarin ik deelneem.
Daltoncoördinator aangesteld en haar scholing tot
Daltoncoördinator laten volgen. Samen met team Daltonboek
samengesteld.
Ik ben betrokken geweest tijdens diverse vergaderingen. In mijn eigen groep (nu groep 1/2) proberen we dit ook uit.
Wij hebben met z'n alleen de weektaak aangepast. De laatste weektaak is door [naam leerkracht] gemaakt. Wij hebben hier weer samen over gesproken en gaan hem na de
voorjaarsvakantie weer aanpassen.
42 7 Welk effect
verwachtte u dat elke verandering zou hebben?
De resultaten van de leerlingen verbeteren. De leerlingen (en
leerkrachten) met nog meer plezier naar school gaan. [naam
casusschool] nog meer Daltonuitstraling krijgt. Dit in de werkwijze en in het gebouw.
Dat kinderen zich meer serieus genomen voelen en het effect groter is omdat je de kinderen mede verantwoordelijk laat maken van hun eigen leerproces.
Dat de kinderen meer eigenaarschap zouden hebben. Meer inzicht in hun kunnen.
43 8 Zag u deze
verwachte effecten ook terug in de praktijk?
Ja, ik zie veranderingen. leerlingen zijn daar positief over en kunnen dan benoemen.
Ja deels. Er moeten nog wel schoolbreed gesprekken worden gevoerd in de groepen over wat zij veranderd willen zien binnen de taken en op school. Hier is de leerlingenraad ook goed bij betrokken. Je zou een keer mee kunnen draaien tijdens een vergadering en hier een rol in kunnen spelen.
Nou, niet echt. Sommige kinderen komen heel enthousiast met: ik heb 100% voor een d oel. Maar sommige kinderen ook helemaal niet.
44
Bijlage E: Terugkoppeling School en Bestuur
De scriptie is aan de hand van een presentatie gepresenteerd aan de directeur en enkele leerkrachten van de casusschool en een representant van de stichting. Het powerpointbestand is doorgestuurd naar de stichting waar de medewerkers het kunnen bekijken. Daarnaast is een geprinte versie van deze scriptie achtergelaten op de casusschool en een digitale versie ervan geplaatst op de drive van de school, waar het hele team toegang tot heeft.