Effect op
Wunderline
Stadt- und Regionalmarketing City-Management
Stadtentwicklung Einzelhandel
Wirtschaftsförderung Immobilienentwicklung Personalberatung Tourismus
31
Toekomstige kansen en wisselwerking met de Wunderline
De extra potentiële reizigersaantallen in de grensoverschrijdende arbeidsmarkt bedragen ca. 1300 personen per werkdag.
Momenteel leggen de meeste mensen die over de grens werken hun woon-werkafstand af met de eigen auto.
Woon-werkverkeer met de trein kan echter een zinvol alternatief vormen. Bij een aantrekkelijke dienstregeling en dito tarieven kunnen forenzen die met de trein reizen zowel een tijds- als kostenbesparing realiseren. Maar om deze mensen te motiveren de overstap naar de trein daadwerkelijk te maken, dienen de mobiliteitsaansluitingen te worden verbeterd. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om aansluitende buslijndiensten, Park-and-Ride-locaties en veilige fietsenstallingen of fietsenverhuursystemen op de stations.
Maar om de extra potentiële reizigersaanrtallen te kunnen verwezenlijken, is een sterkere integratie van de Duitse en de Nederlandse arbeidsmarkt absoluut noodzakelijk. Met name het wegnemen van structurele obstakels aan beide kanten van de grens, bijvoorbeeld bij de erkenning van kwalificaties, is van groot belang.
Bovendien moeten informatie en adviezen voor werkgevers en werknemers beter toegankelijk worden.
1. Ontsluiting van het grensoverschrijdende potentieel aan geschoolde krachten
Groningen/
1300 reizigers
Stadt- und Regionalmarketing
Toekomstige kansen en wisselwerking met de Wunderline
Tegen de achtergrond van een dreigend tekort aan geschoolde krachten is het ook van groot belang het grensoverschrijdende onderwijs te stimuleren.
Momenteel bestaan er tussen beide landen nog grote verschillen in de organisatie van het onderwijs. Ook de erkenning van diploma's zorgt nog steeds voor problemen. Deze uitdagingen worden in eerste samenwerkingsverbanden aangepakt. Een voorbeeld is het project „Doppelte Qualifizierung = Doppelte Chancen“
(dubbele kwalificatie = dubbele kansen), dat zich bezighoudt met de ontwikkeling van aanvullende begeleidende leergangen voor bepaalde beroepsopleidingen (vgl. EUREGIO, z.j.). Maar er bestaan nog steeds grote structurele hindernissen waarop de regionale actoren geen invloed hebben.
De Wunderline kan aan het oplossen van veel fundamentele problemen slechts een beperkte bijdrage leveren. Maar wanneer het lukt de mogelijkheden van een grensoverschrijdende opleiding te realiseren, ontstaat er voor de Wunderline een aanzienlijk reizigerspotentieel.
2. Grensoverschrijdend onderwijs
Toekomstbestendig heid van het thema
Regionaal potentieel
Bijdrage van de Wunderline
Effect op
Wunderline
Stadt- und Regionalmarketing City-Management
Stadtentwicklung Einzelhandel
Wirtschaftsförderung Immobilienentwicklung Personalberatung Tourismus
33
Toekomstige kansen en wisselwerking met de Wunderline
Op het gebied van grensoverschrijdend onderwijs moet op werkdagen rekening worden gehouden met een aantal extra grenspendelaars dat kan oplopen tot 200.
In de regio zijn verschillende actoren betrokken bij de ontwikkeling van grensoverschrijdende opleidings-modellen. Daarbij is al gebleken dat de mogelijkheden om een opleiding volledig in het buurland af te ronden, op grond van de erkenningsproblematiek tamelijk gering zijn.
Een groter potentieel bestaat bij leerlingen die alleen bepaalde onderdelen van hun opleiding in het buurland doen. Hierbij kan het gaan om begeleidende leergangen over specifieke onderwerpen of om uitwisselings-projecten tussen bedrijven en stages waarbij leerlingen de dagelijkse praktijk van het werk leren kennen.
Op grond van de kosten hebben veel leerlingen geen eigen auto tot hun beschikking, waardoor het openbaar-vervoeraanbod voor deze mensen van groot belang is. De mogelijkheden van aantrekkelijke prijzen d.m.v.
compenserende vergoedingen voor scholierenvervoer maken het OV ook voor leerlingen betaalbaar. Daardoor is de bereidheid groter om langere reistijden op de koop toe te nemen. Maar vanwege de zeer verschillende vertrek- en aankomst-locaties van de leerlingen vormen de mobiliteitsaansluitingen een uitdaging voor de planning van het aanbod.
2. Grensoverschrijdend onderwijs
Leerlingen in het beroepsonderwijs
Grensoverschrijdend onderwijs
Ritten naar school
200 grenspendelaars elke doordeweekse dag
Stadt- und Regionalmarketing
Toekomstige kansen en wisselwerking met de Wunderline
Huidige trends in het toerisme, bijvoorbeeld de toenemende belangrijkheid van senioren als doelgroep of de trend naar korte vakanties, bieden aantrekkelijke kansen voor de grensregio. Dit wordt door enkele grensoverschrijdende projecten al opgepikt. Een voorbeeld is het project “Wadden-agenda”, dat een duurzaam en kwalitatief hoogwaardig toerisme in het Werelderfgoed Waddenzee beoogt (vgl. Die Nordsee, z.j.).
De bijeenkomst van deskundigen heeft bovendien aangetoond dat grensoverschrijdende samenwerking een belangrijk aspect is voor een concurrerende positionering van de regio in het toerisme.
Het toerisme kan in aanzienlijke mate profiteren van een verbeterde aansluiting op het openbaar vervoer.
Belangrijk is daarbij een aanbod langs de gehele keten van toeristische dienstverlening. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om een comfortabele heen- en terugreis, maar ook om een excursieaanbod tijdens vakantieverblijf. Om dit potentieel te kunnen gebruiken, speelt de optimalisering van de zogenaamde 'last mile' een grote rol (vgl. Rauch,
3. Strategieën voor het grensoverschrijdende cultuur- en natuurtoerisme
Toekomstbestendig heid van het thema
Regionaal potentieel
Bijdrage van de Wunderline
Effect op
Wunderline
Stadt- und Regionalmarketing City-Management
Stadtentwicklung Einzelhandel
Wirtschaftsförderung Immobilienentwicklung Personalberatung Tourismus
35
Toekomstige kansen en wisselwerking met de Wunderline
In het toerisme kunnen theoretisch tot 250 extra grensoverschrijdende reizigers worden gegenereerd, een aantal dat zich zeer verschillend over de seizoenen zal verdelen.
Mobiliteit is een basisvoorwaarde voor toerisme. Daarbij speelt de bereikbaarheid van de doelregio met het voorkeursvervoermiddel al bij de keuze van de vakantiebestemming een belangrijke rol. Maar niet alleen voor de heen- en terugreis is de mobiliteit van doorslaggevend belang. De meeste toeristen ondernemen tijdens hun verblijf een of meer uitstapjes. In een vakantiesituatie zijn veel mensen bovendien bereid andere vervoermiddelen dan gewoonlijk te gebruiken.
De grootste vraag naar toeristische mobiliteit kan in de zomermaanden worden waargenomen, wanneer met name de kustregio een grote aantrekkingskracht heeft op gezinnen. Maar ook in het tussenseizoen en bijvoorbeeld in de periode vóór de feestdagen met zijn kerstmarkten en bijzondere culturele evenementen heeft het toerisme een belangrijk aandeel in de vervoersvraag. Speciale aanbiedingen bij de vervoerbewijzen kunnen daarbij de bereidheid tot het gebruik van het openbaar-vervoeraanbod doen toenemen. Ook hier moeten bv. met doelgroepspecifieke, niet-geregelde diensten voldoende mobiliteitsaansluitingen worden gewaarborgd.
3. Strategieën voor het grensoverschrijdende cultuur- en natuurtoerisme
Dagtochtjes
ca. 250 reizigers dagelijks
Aankomsten overnachtingsgasten
Stadt- und Regionalmarketing
Toekomstige kansen en wisselwerking met de Wunderline
Duitsland en Nederland onderhouden een jarenlange nauwe relatie. De ontwikkeling van een gezamenlijk regionaal bewustzijn in het grensgebied is dan ook een belangrijk thema. Omdat de relatie al zo lang bestaat, wordt het thema vaak niet als echt actueel ervaren.
Desondanks is er in het kader van de bijeenkomst van deskundigen herhaaldelijk op gewezen dat een betere binnenlandse marketing de bekendheid van een aanbod in het buurland zou kunnen vergroten. Bovendien zou gerichtere 'storytelling' ertoe bijdragen dat de regionale sterke punten beter worden gepresenteerd en het regionale zelfbewustzijn wordt versterkt. Met kleine, lokale projecten kan bovendien de samenwerking meer inhoud en betekenis krijgen.
De Wunderline is in dit verband van groot belang, omdat de lijn de uitwisseling en integratie in het dagelijks leven faciliteert en nieuwe reisdoelen op het gebied van vrijetijdsmobiliteit (bijv. voor sport, hobby, privézaken) ontsluit. Maar op basis van de bestaande integratie zijn de extra potentiële reizigersaantallen geringer dan
4. Ontwikkeling van een gezamenlijk regionaal bewustzijn
Toekomstbestendig heid van het thema
Regionaal potentieel
Bijdrage van de Wunderline
Effect op
Wunderline
Stadt- und Regionalmarketing City-Management
Stadtentwicklung Einzelhandel
Wirtschaftsförderung Immobilienentwicklung Personalberatung Tourismus
37
Toekomstige kansen en wisselwerking met de Wunderline
De extra grensoverschrijdende potentiële reizigers-aantallen op het gebied van vrijetijdsmobiliteit zullen uitkomen op zo'n 150 personen.
Onder vrijetijdsmobiliteit vallen naast ritten ten behoeve van hobby en sport met name zaken als bezoek aan een arts en boodschappen doen. Deze activiteiten worden door een toegenomen gezamenlijk regionaal bewustzijn in het bijzonder gestimuleerd. In de grensregio zijn vooral de steden Groningen en Leer aantrekkelijke plaatsen met veel detailhandel, die ook een aanzienlijke hoeveelheid koopkracht vanuit het buurland aantrekken. Daarnaast vormen veel kleinere steden en gemeenten in de buurt van de grens een aantrekkelijk doel voor dagtripjes.
Dergelijke activiteiten bieden met name minder actieve gebruikersgroepen van het openbaar vervoer de moge-lijkheid een onbekend vervoermiddel uit te proberen.
Er dient vanuit te worden gegaan dat een groot deel van de ritten in het weekend plaatsvindt, terwijl op werkdagen geringere reizigersaantallen te verwachten zijn. Ook hier spelen de mobiliteitsaansluitingen bij de stations waar de Wunderline stopt, een belangrijke rol. Maar de reisdoelen verschillen wel deels van die in het vervoer van werkenden en van scholieren. Speciale recreatielijnen, die alleen in het weekend en op feestdagen rijden, kunnen bijdragen aan een bundeling van de vervoersvraag.
4. Ontwikkeling van een gezamenlijk regionaal bewustzijn
Inwonerpotentieel in omgeving van stops
Vrije tijd (hobby/sport)
Andere zaken (bijv. boodschappen,
artsbezoek)
Tot 150 reizigers Activiteiten
buiten de eigen gemeente
Stadt- und Regionalmarketing
Toekomstige kansen en wisselwerking met de Wunderline
Nergens is het belang van de Europese gedachte zo sterk zichtbaar als in de grensregio. In de grensstreek heeft de Europese integratie in beslissende mate bijgedragen aan een positieve ontwikkeling. Door de regionale actoren wordt de Wunderline gezien als een zichtbaar symbool voor uitwisseling en integratie in het grensgebied.
Bovendien is de Wunderline daarbij van groot belang om de zichtbaarheid van de regio naar buiten te verbeteren.
Zo is in de bijeenkomst van deskundigen gewezen op de relatieve afstand van de grensgebieden tot de nationale hoofdsteden en uitdrukking gegeven aan de zorg dat er niet voldoende aandacht wordt gegeven aan de bijzondere regionale behoeften. Tegen deze achtergrond speelt de Wunderline een belangrijke rol als lichtbaken voor de regionale ontwikkeling.
Ondanks dit grote politieke belang is het effect in het kader van potentiële reizigersaantallen voor de Wunderline zelf uiterst beperkt. Directe extra reizigers zijn niet te verwachten.
5. Wunderline als symbool en aanjager van de regionale samenhang en toenadering
Toekomstbestendig heid van het thema
Regionaal potentieel
Bijdrage van de Wunderline
Effect op
Wunderline
Stadt- und Regionalmarketing City-Management
Stadtentwicklung Einzelhandel
Wirtschaftsförderung Immobilienentwicklung Personalberatung Tourismus
Deelgebied
Toekomst-bestendidg
Regionaal potentieel
Bijdrage WU
Effect op WU Milieuvriendelijkere en emissiearmere scheepvaart
Innovaties in de logistiek
'Intelligente' producten/digitalisering Innovatieve producten en materialen
Innovatieve en duurzame levensmiddelenproductie Grensoverschrijdende opleidingen
Bevordering van taalverwerving en uitwisseling in de schoolopleiding
Innovaties in de gezondheidszorg
Innovaties langs de waardeketen van (duurzame) energie Instelling van een coördinatiepunt voor duurzame
grensoverschrijdende samenwerking
39