DE VISIE VAN DE NATIONALE BIBLIOTHEEK
Op basis van de resultaten kan de rol van de nationale bibliotheek als volgt worden omschre- ven: De nationale bibliotheek wil een wereldspeler en misschien zelfs een wereldleider zijn op haar vakgebied. Door samen te werken en gebruik te maken van netwerken wil ze een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van de bevolking, door deze te voorzien van infor- matie, vooral op het terrein van het cultureel erfgoed van een natie. Daarbij staan oordeels- vrijheid, openheid en flexibiliteit centraal
Huidige ontwikkelingen die een rol spelen bij het bereiken van de visie zijn volgens nationale bibliotheken:
• Anticiperen op de veranderingen;
• herinrichten van de traditionele rollen van de bibliotheek; • zorgen voor flexibiliteit;
• omgaan met de gevolgen van de economische crisis.
Om deel twee van de deelvraag te beantwoorden wordt de analyse van de visie vergeleken met die van de huidige missie. Uit de tekstanalyse blijkt dat ‘preserveren’, ‘collecties’, ‘missie’, ‘toegang’, ‘instituut’ en ‘ontwikkelen’ met hoge scores in de missie plaats hebben gemaakt voor ‘informatie’ en ‘kennis’. De begrippen ‘cultureel’, ‘support’, ‘onderzoek’, ‘documentair’, ‘land’ en ‘overheid’ hebben plaats gemaakt voor ‘leven’, ‘netwerk’, ‘visie’, ‘garantie’, ‘nieuw’, ‘bron’ en ‘innovatie’.
Toetsing van het raamwerk laat eveneens een kleine verschuiving zien: De aandacht voor de ‘activiteiten’ is afgenomen, de aandacht voor de ‘diensten’, ‘waarden’, ‘doel’ en ‘toekomst- droom’ is toegenomen. Bij de ‘activiteiten’ is een afname te zien van bijna alle ‘activiteiten’, en alleen bij ‘samenwerking & coördineren’ is de score bij de visie hoger. De diensten scoren allemaal hoger bij visie, terwijl ‘evenementen’ en ‘onderzoek’ niet in de visie voorkomen. Bij het materiaal gaat de aandacht bij de visie iets meer uit naar het spreken over materiaal in algemene termen zoals ‘informatie’ en ‘kennis’, terwijl bij de missie de aandacht nog wat meer gericht was op ‘collecties’ en ‘erfgoed’. Ook bij de stakeholders zien we een verschuiving, van een hoge score van ‘klanten algemeen’, ‘vakgebied bibliotheek & archief’ en ‘overheid’ bij de missie naar een hoge score van ‘gebruikers’, ‘kunst & cultuur’, ‘onderzoek & onderwijs’,
‘nationaal’ en ‘bedrijfsleven’. Daarnaast is er bij de visie meer aandacht voor kernwaarden, doel en toekomstdroom.
Het antwoord op de vraag of de toekomstige rol verandert ten opzichte van het huidige, kan dus met ja worden beantwoord.
109
CONCLUSIE
HOOFDSTUK 5
CONCLUSIE
De meeste landen in de wereld hebben een nationale bibliotheek die behalve de gebrui- kelijke bibliotheektaken de bijzondere taak heeft om het nationaal erfgoed van een land te verzamelen en beschikbaar te stellen aan de huidige en toekomstige generaties. Een volle- dig sluitende beschrijving van de rol van de nationale bibliotheek is niet te geven. Indelingen op basis van functies en taken zijn gestaakt en hebben plaats gemaakt voor een indeling in rollen (Brindley, 2002). Beschrijvingen gebaseerd op rollen geven een tijdsbeeld weer en maken het mogelijk om flexibel te reageren op ontwikkelingen. De taken van een nationale bibliotheek vloeien dan voort uit de rollen die ze op dat moment wil of moet spelen. De defi- nitie die Poll (Poll, 2008) geeft van een nationale bibliotheek sluit goed aan bij dit beeld om- dat deze op hoofdlijnen beschrijft wat een nationale bibliotheek is en doet. Een bibliotheek is een nationale bibliotheek een instelling met speciale verantwoordelijkheden, vastgelegd in de wet en gericht op permanente beschikbaarstelling van het cultureel erfgoed van een land. De rol ligt vanuit de wetgeving veelal in de erfgoed sector.
Bibliotheken, en daarmee ook nationale bibliotheken hebben te maken de snelle maatschap- pelijke en technologische ontwikkelingen waarvan de invloed zichtbaar is in de informatie- dienstverlening, informatiebehoefte en – aanbod. Deze veranderingen zijn ingrijpend en ra- ken de kerntaken. Nationale bibliotheken moeten bepalen hoe zij met deze veranderingen om willen gaan en welke rol zij daarin willen spelen. Daarvoor moet duidelijk zijn wat haar huidige rol is en welke rol ze in de toekomst wil spelen. Een goede missie en visie beschrijven doorgaans de kernelementen van een organisatie: werkterrein, bestaansrecht, kernwaarden en toekomstbeeld. Aan de hand van de missie en visie van een nationale bibliotheek wordt duidelijk wat ze nu en in de toekomst wil. Deze communicate-uitingen kunnen eveneens gebruikt worden om de rol van de nationale bibliotheek te duiden. Uit het onderzoek blijkt dat alle elementen van missie en visie in meer of mindere mate vertegenwoordigd zijn bij de onderzochte nationale bibliotheken. Hierdoor is het mogelijk om de rol van de nationale bibliotheek vast te stellen.
Bij de interpretatie van de missie en visie moet rekening gehouden worden met de kritiek die er bestaat op missies en visie, onder andere van Sempler. Hij betwijfelt de waarde van missie en visie omdat het een public relation activiteit is (Sempler, 2006).
110
111
CONCLUSIE
CONCLUSIE
Missie en visie zijn weliswaar communicatie-uitingen maar het zijn meer dan alleen public relations uitingen. Ze hebben ook het doel om de stakeholders te informeren over de ambi- ties, doelen, verwachtingen, waarden en resultaten van de nationale bibliotheek. Hierdoor is enerzijds een goeie dialoog met de stakeholders mogelijk waardoor begrip, vertrouwen en betrokkenheid mogelijkerwijs leiden tot betere samenwerking. Anderzijds betekent dit ook dat er verwachtingen zijn bij de stakeholders en dat zij de nationale bibliotheek kunnen wijzen op hun gedane uitingen.
Missies en visies geven inzicht in de rol van een nationale bibliotheek door de jaren heen, Zo blijkt uit de verschillen tussen de missie uit het heden, verleden en toekomst dat de rol van een nationale bibliotheek kan veranderen. Dat zeg niet zozeer iets over wat een natio- nale bibliotheek bereikt, een missie zegt namelijk niet of ze in overeenstemming is met de werkelijkheid (Campbell & Yeung, 1991; Pearce & David, 1987). Dit wordt in dit onderzoek ook niet geïnventariseerd, er wordt alleen onderzocht hoe de nationale bibliotheek haar ei- gen toekomstige rol ziet. Uit het resultaat blijkt dat de rol van een nationale bibliotheek kan veranderen.
Er zijn diverse verschillen tussen de missie uit het verleden, heden en de toekomst waargeno- men. Er is echter wel een grote overeenkomst te benoemen namelijk het feit dat geen enkele missie en visie aandacht besteed aan de interne stakeholder (scoort in alle gevallen nul), ter- wijl uit de literatuur blijkt dat de vergrijzing van het beroep adoptie van nieuwe technologie bemoeilijkt (Pedersen, 2006).
De resultaten van de tekstanalyse verschillen met de resultaten die voortkomen uit de toet- sing met het raamwerk. De laatste laat minder grote verschillen zien dan de eerste. Verder kwalitatief onderzoek aan de hand van de resultaten uit de tekstanalyse is daarom wenselijk. De rol van de nationale bibliotheek in het verleden en het heden is af te leiden uit de resulta- ten van het onderzoek naar de missies. Er is verschil waarneembaar in de gebruikte termino- logie. Daaruit blijkt dat er slechts 36% overlap van termen is bij de top twintig belangrijkste begrippen van de beide missies (verleden en heden). Het raamwerk laat beperkte verschillen zien in de producten en diensten. Daar is wel een verschuiving waarneembaar van diensten in het algemeen naar meer diensten op het gebied van onderzoek en ontwikkeling.
De verschillen tussen de huidige missie en de visie zijn wat betreft de tekstanalyse kleiner (47% overlap). Uit toetsing met het raamwerk blijkt dat de toekomstige rol van de nationale bibliotheek op internationaal vlak ligt. Waarbij de kernactiviteiten ‘beschikbaarstellen & toe- gang’, ‘ondersteunen & beheren’ en ‘samenwerken & coördinatie’ zijn. De activiteiten zijn gericht op het bieden van diensten die informatie en kennis over het cultureel erfgoed bij de mensen brengt die dit willen gebruiken voor hun ontwikkeling.
Doordat een nationale bibliotheek een bijzondere positie inneemt is het belangrijk dat ze kennis en ervaringen kan delen in een internationaal netwerk waarin nationale bibliotheken zijn vertegenwoordigd. De inzichten uit dit onderzoek leveren daar een bijdrage aan:
• de wijze waarop nationale bibliotheken hun missie en visie opstellen en presenteren; • de informatie die uit de missie en visie gegenereerd kan worden;
• de veranderende rol en de toekomstige rol van de nationale bibliotheek die gegenereerd kan worden uit de missie en visie.
Onderzoeksmethode
Er zijn verschillende manieren denkbaar om antwoord op de onderzoeksvraag te vinden. Door personen van een groot aantal nationale bibliotheken te interviewen, door nationale bibliotheken een vragenlijst in te laten vullen of door de missie en visie te bestuderen. De keuze is op de laatste methode gevallen omdat op deze manier duidelijk wordt hoe de na- tionale bibliotheek zichzelf ziet en zichzelf presenteert. Bij interviews en vragenlijsten is de kans op sociaal wenselijke antwoorden groter dan bij het onderzoeken van missies en visies. Het afnemen van interviews naar aanleiding van het onderzoek kan mogelijk wel meer inzicht bieden in de keuze voor de missie en visie.
De tekstanalyse geeft de frequentie van woorden weer die door nationale bibliotheken zijn gebruikt in de missies en visie. Deze begrippen zijn niet in context geplaatst, noch is het verschil in terminologie in deze overzichten verwerkt. In de toetsing aan het raamwerk zijn deze de verschillen wel verwerkt door de begrippen toe te kennen aan categorieën. Om de betrouwbaarheid van het onderzoek te verhogen zou het vier ogen principe (intersub- jectiviteit) toegepast moeten worden. Het huidige raamwerk is door één persoon opgesteld
112
113
CONCLUSIE
CONCLUSIE
en getoetst, wanneer dit door meerder personen gecontroleerd en getoetst wordt neemt de objectiviteit en daarmee ook de betrouwbaarheid toe. Hetzelfde geldt voor de toetsing van de missies en visies aan het raamwerk. De omvang van de populatie is klein, deze zou vergroot kunnen worden voor een objectiever resultaat. Goede operationalisering van het gedrag van nationale bibliotheken wereldwijd is alleen mogelijk wanneer er externe indica- toren beschikbaar zijn. Mogelijk kunnen de prestatie indicatoren voor nationale bibliotheken, die Poll opgesteld heeft, hiervoor uitkomst bieden.
Onderzoekspopulatie
De resultaten zijn niet uitgesplitst (naar werelddeel of westers versus niet westers). De voor- naamste reden voor de keuze van de populatie nationale bibliotheken is zorgen dat even- tuele verschillen in gebruik van missie en visie, maar ook de verschillen in taken, functies en taalgebruik te ondervangen om op die manier de rol van “de” nationale bibliotheek te kunnen onderzoeken.
Onderzoeksresultaat
Nadeel van de gekozen werkwijze is het gegeven dat missies en visies public relations activi- teiten zijn. Dit aspect speelt in dit onderzoek geen rol omdat er bij de resultaten niet vanuit gegaan wordt dat de geconstateerde veranderingen concreet gerealiseerd zijn. Dat is een totaal ander onderzoek. Een missie en een visie zegt op zijn minst hoe de nationale biblio- theek zichzelf ziet en gezien wil worden, dat is voor dit onderzoek afdoende.
Het vergelijken van oude en huidige missies en de visie is een interessante werkwijze. Zo- als eerder aangegeven zou de objectiviteit, betrouwbaarheid en validiteit vergroot kunnen worden door het raamwerk met meerdere mensen vast te stellen, evenals de toetsing van de missies en de visies daaraan. Het onderzoek kan gerichter uitgevoerd worden door oude missies uit dezelfde periode te kiezen (in plaats van de huidige spreiding ). Op basis daarvan zouden de missies getoetst kunnen worden op specifieke ontwikkelingen uit een periode. Dat is voor dit onderzoek niet het geval, waardoor er geen uitspraak gedaan kan worden over het soort ontwikkelingen dat invloed heeft op de rolverandering van de nationale bibliothe- ken.
115
LITERATUURLIJST
LITERATUURLIJST
Baarda, D., Goede, M. d., & Teunissen, J. Basisboek kwalitatief onderzoek : handleidingvoor het opzetten en uitvoeren van kwalitatief onderzoek. Groningen: Stenfert Kroese,
2005.
Babnik, K., Breznik, K., Dermol, V., & Trunk Širca, N. The Mission Statement: Organisatio- nal Culture Perspective. Industrial Management and Data Systems, 113(3). West Yorkshire : Emerald, 2013.
Baetz, M. C., & Bart, C. K. Developing missions that work. Long range planning, 29(4). Lon- don : Pergamon Press, 1996. 526-533. 6 juni 2015.
< ac.els-cdn.com/0024630196000441/1-s2.0-0024630196000441-main.pdf?_tid=c- d0eed6e-26f1-11e5-8e96-00000aab0f26&acdnat=1436525747_62e591249801e008cd- 1d3ee1d286ef04>
Bart, C. K., & Tabone, J. C. Mission statement content and hospital performances in the Canadian not-for-profit health care sector. Health Care Management Review. New York, NY : Aspen, 1999. 18-29.
Bibliothèque national France. Digital legal deposit four questions. 2 maart 2014. 10 mei 2015.
<www.BnF.fr: www.bnf.fr/en/professionals/digital_legal_deposit/a.digital_legal_deposit_ web_archiving.html>
116
117
LITERATUURLIJST
LITERATUURLIJST
Blanchard, K., & Stoner, J. (2004). The vision thing: without it you’ll never e a world-class organization. Leader to Leader (Winter). [San Francisco, CA : Jossey-Bass] : Drucker Founda- tion, 2004. 21-28. 25 juni 2015
<onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ltl.59/epdf>
Bourgeois, P. Unesco Symposium on national libraries in Europe. Introduction to the sympo-
sium on national libraries in Europe. Vienna (Austria), 8-27 September. Paris : Unesco, 1958.
1-8.
Brindley, L. The role of national libraries in the twenty-first century. Bodleian library record, 17. Oxford, Bodleian Library, 2002. 464-481.
Bruns, A. (2007, april). Produsage, Generation C and Their Effects on the Democratic Pro- cess. MIT, 5. MIT : Boston, 27-29 April 2007. pp. 27-29.
Burston, G. National libraries: an analysis. International library review, 5(2). London, New York, Academic Press, 1973. 183-194.
Campbell, A., & Yeung, S. (1991). Brief case: mission, vision and strategic intent. Long Range
Planning, 24(4). London, etc. : Pergamon Press, 1991. 145-147. 7 juni 2015
<ac.els-cdn.com/002463019190015G/1-s2.0-002463019190015G-main.pdf?_tid=60ee9a84- 26f7-11e5-a136-00000aacb360&acdnat=1436528143_f3fa601ddd875769ebf2f785c8403e60> Campbell, A., & Yeung, S. (1991). Creating a sense of mission. Long Range Planning, 24(4). London, etc. : Pergamon Press,1991. 10-20. 7 juni 2015.
<ac.els-cdn.com/0024630191900026/1-s2.0-0024630191900026-main.pdf?_tid=4b- f54ae2-2701-11e5-9f77-00000aab0f02&acdnat=1436532402_22f4c3a8a15bb86e617bb- c84affea75d>
Collins, J. C., & Porras, J. I. (1996). Building your company’s vision. Harvard Business Review, Boston [etc.] Graduate School of Business Administration, Harvard University, 1996. 65-77. 10 april 2015
<ardiansyahzein.com/SEMESTER%203/Strategic%20Management/Building%20Your%20 Company’s%20Vision.pdf>
Componenta Corporation (2015, juni 05). Componenta Casting Future Solutions. 05 juni 2015
<www.componenta.com/about_us/strategy/>
Cornish, G. The role of national libraries in the new information environment. Paris : Unesco, 1991. 23 april 2015
<unesdoc.unesco.org/images/0008/000886/088675EB.pdf>
Cutter, C. A. Rules for a dictionary catalog (4th ed.). Washington : Government printing office, 1904.
David, F. R. How companies define their mission. Long Range Planning, 22(1) London : Per- gamon Press, 1989. 90–97. 10 mei 2015
<ac.els-cdn.com/0024630189900551/1-s2.0-0024630189900551-main.pdf?_tid=f1f-
118
119
LITERATUURLIJST
LITERATUURLIJST
6615fc528>
Derksen, M. De toekomst van de universiteitsbibliotheek. 8 september 2013. 10 juni 2015 <www.Koneska-mondo.nl>
Desmidt, S., & Heene, A. Strategie en organisatie van publieke organisaties. Leuven: Lan- noo Campus, cop. 2005.
Donnely, D. F. The National Library in the Library Community: Current Developments and Trend. Archivaria, 15. Ottawa : Association of Canadian Archivists, 1982 - 1983. 96-111. Esdaille, A. National libraries of the world : their administration and publilc services. Lon- don: Grafton, 1934.
Finley, W., & Kluever, J. IFLA World Library and Information Congress: 75th IFLA General Conference and Assembly. The Baby Manages the Boomers & Beyond: New Library Admi-
nistrators Managing Older Workers in Small Library Settings. Milan, Italy : IFLA, 2009. 1-19
Harris, M. H. History of libraries of the Western World. London: Scarecrow Press, 1999. 23 mei 2015.
<books.google.nl/books?id=KQ3FmadbMvkC&pg=PP4&lpg=PP4&dq=.+History+of+- Libraries+in+the+Western+World.&source=bl&ots=f2Fga0gWFx&sig=VXMYISkVx-
6Qu6a5y49BSfRJhiGQ&hl=nl&sa=X&ei=EceeVaSPE8G4ygPH7qPoCg&ved=0CGsQ6AEwC- Q#v=onepage&q=.%20History%20of%20Libra>
Harrison, J. C., & St John, C. H. Strategic management fundamentals. Australia; Singapore:
South-Western Cengage Learning, 2010.
Humphreys, K. W. National library functions. UNESCO bulletin for libraries, 20(4). Paris : Uni- ted Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization, 1966. 158-169.
Hoed, den, T. Handboek managementmodellen: een praktisch overzicht van de meest ge-
bruikte modellen (Eerste druk, eerste oplage ed.). Zaltbommel: Van Haren Publishing, 2013.
Humphreys, K., Schimmel, S. B., & Schimmel, C. F. A National Library in Theory and in Prac-
tice. London: Wolfeboro, N.H., 1987.
Huysmans, F. H. De openbare bibiotheek tien jaar van nu. Den Haag: Sociaal Cultureel Plan- bureau, 2008. 12 juni 2015.
<www.scp.nl/dsresource?objectid=19678&type=org>
IFLA. Long-term Programme: Libraries in the world. The Hague: IFLA, 1963.
IFLA. Mission and/or vision statements of government libraries worldwide by members of
the governement libraries section of the International Federation of Library Association.
IFLA : The Hague, August 2011. 10 april 2015
<www.ifla.org/publications/mission-andor-vision-statements-of-government-libraries-world- wide>
IFLA. IFLA National Libraries Standing Committee - meeting 2. Minutes. Lyon, Frankrijk: IFLA, August 16-22, 2014.
120
121
LITERATUURLIJST
LITERATUURLIJST
ISO. ISO/TR 28118:2009(en). Information and documentatione -- Performance indicators for
national libraries. Geneva: ISO, 2009. 8 mei 2015.
<www.iso.org/iso/catalogue_detail.htm?csnumber=44512>
Kaplan, R. S., & Norton, D. P. The strategy-focused organization: How balanced scorecard
companies thrive in the new business environment. Boston: Harvard Business Press., 2001
Kemp, S., & Dwyer, L. Mission statements of international airlines: a content analysis. Tou-
rism Management, 24. [New York] : Elsevier Science, 2003. 635–653. 3 mei 2015.
<www.researchgate.net/profile/Larry_Dwyer/publication/222703491_Mission_statements_ of_international_airlines_a_content_analysis/links/02e7e535ad34538885000000.pdf?disa- bleCoverPage=true>
Kent, A., Lancour, H., & Dally, J. E. Encyclopedia of Library and Information Science: Volume 19 - Names as Catalog Entries to Nigeria: Academic Libraries in (Library and Information Science Encyclopedia). New York : M. Dekker, 1976. 1 juni 2015.
<books.google.nl/books?id=Oprd7AefXFwC&lpg=PP1&hl=nl&pg=PP1#v=onepage&q&f=- false>
Klemm, M., Sanderson, S., & Luffman, G. (1991). Mission statements: Selling corporate values to employees. Long Range Planning, 23(3). London : Pergamon Press, 1991. 73-78. 8 mei 2015.
<ac.els-cdn.com/002463019190187S/1-s2.0-002463019190187S-main.pdf?_tid=a8edb- 6fa-26fa-11e5-a8bf-00000aacb361&acdnat=1436529552_ea8e949f6af8cb753c6e00bf- 055f52e9>
Koster, J. M., & Stolze, P. W. Heeft u all een missie en een visie? Amsterdam: Holland Con- sulting Group, 2003. 9 mei 2015
<oud.hollandconsultinggroup.com/publicaties/OntwikkelenIdeeen/42%20Heeft%20u%20 al%20een%20missie%20en%20een%20visie.pdf>
Krol, D., & Kruif, J. de. Mission statements van Nederlandse ggzinstellingen;. Tijdschrift voor
psychiatrie, 55(6). Utrecht, 2013, 405-414.
Larivière, J. Guidelines for legal deposit legislation. Paris: UNESCO, 2000. 30 maart 2015. <www.unesco.org/new/en/communication-and-information/resources/publicati-
ons-and-communication-materials/publications/full-list/guidelines-for-legal-deposit-legislati- on/>
Leeuwen, H. v. Organiseren in een veranderende wereld. Antwerpen ; Apeldoorn: Garant, 2007.
Ligthart Schenk, A. Basisboek documentaire informatieverzorging. Den Haag: Nederlands Bibliotheek en Lektuur Centrum, 1993.
Line, M. The role of national libraries: a reassessment. Libri, 30(1). [Berlin, etc.] [De Gruyter, etc.], 1980. 1-16.
Line, M. B., & Unesco, National library and information needs : alternative means of ful-
filment, with special reference to the role of national libraries. Paris: General Information
122
123
LITERATUURLIJST
LITERATUURLIJST
1989.
Logan, J. Mission, vision, values. februari 2004. 10 juni 2015 <www.loganstrategy.ca/content/articles/mission.pdf>
Loos, E. Senior citizens: Digital immigrants in their own country? An exploration of informati- on accessibility. Observatorio (OBS*) Journal, vol. 6(no1), Lisbon] : OberCom, 2012. 001-023.
Lor, P. J., & Sonnekus, E. A. Guidelines for national library services. General Information Pro- gramme and UNISIST, UNESCO. Paris : UNESCO, 1997. 16 mei 2015
<www.unesco.org/webworld/nominations/guidelines1_h.htm>
MacKenzie Owen, J. De wereld draait gewoon door. In D. G. Bussel, De informatiemaat- schappij van 2023 (pp. 24-34). Amsterdam: Lectoraat Digital Archiving & Compliance Hoge- school van Amsterdam, 2013. 7 april 2015,.
<www.digitalarchiving.nl/wp-content/uploads/2013/08/De-informatiemaatschappij.pdf> Mansfield, J. W. National libraries as centers of innovation. An IFLA Journal 40th anniversary tribute. IFLA Journal, 40(3). The Hague : IFLA, 2014. 143-144.
McNiff, P. J. The role of the national library at home and abroad. Journal of Library and In-
formation Science, 13(1). Delhi : University of Delhi, 1987. 29-42.
Mearns, D. C. Current trends in national libraries: summary. Library Trends, 4(1). Urbana, Ill. : University of Illinois Library School, 1955. 96-104. 10 februari 2015.
<www.ideals.illinois.edu/bitstream/handle/2142/5627/librarytrendsv4i1_opt.pdf?sequen- ce=3>
Mouwen, C. Strategische planning voor de moderne non-profitorganisatie. Assen: Koninklij-