• No results found

Dankzij vernieuwing van de installaties en adequaat onderhoud zijn de verliezen sinds 2013

In document Milieuverklaring Resultaten voor 2018 (pagina 22-31)

Dankzij vernieuwing van de installaties en adequaat onderhoud zijn de verliezen sinds 2013 voortdurend gedaald.

Figuur D19: Verliezen van koelmiddelen (ton CO2e) bij JRC Geel (indicator 2b)

Verliezen van koelmiddelen zijn goed voor ongeveer 4,4 % van de CO2-voetafdruk van JRC Geel als vermeld in D5.1. De geleidelijke vermindering in verliezen van koelmiddelen kan worden toegeschreven aan de modernisering van installaties (die verband houdt met de ontmanteling van oude installaties die R22 bevatten), verbeterd onderhoud en gerichte vervolgacties.

De stijging in 2018 is het gevolg van de volledige uitvoering van Verordening (EU) nr. 517/2014 waarbij rekening is gehouden met koelinstallaties die niet door eenheid R.6 worden beheerd, en tevens van oude apparatuur die momenteel wordt vervangen.

Totale

verliezen R22 R410A R134A R404A R407C R507A SF6 ISCEON89

2013 85 27,50 9,80 7,50 34,60 0,00 5,60 0 0

2014 56,40 0,00 2,60 8,00 45,80 0,00 0,00 0 0

2015 30,19 0,00 1,43 0,00 15,21 13,55 0,00 0 0

2016 24,22 0,00 2,02 13,66 8,31 0,00 0,00 0,23 0,00

2017 21,3 0,00 5,08 6,95 8,49 0,00 0,55 0,23 0,00

2018 51,59 0,00 4,45 25,66 0,00 6,42 7,52 0,00 7,54

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90

Verliezen van koelmiddelen (kg)

Totale

verliezen R22 R410A R134A R404A R407C R507A ISCEON8

9 SF6

Totale verliezen

t CO2e/

persoon

2013 225,8 48,4 18,8 9,8 136,3 0,0 12,5 0,0 0 0,66

2014 195,8 0,0 5,0 10,4 180,5 0,0 0,0 0,0 0 0,57

2015 84,6 0,0 2,7 0,0 59,9 22,0 0,0 0,0 0 0,26

2016 59,8 0,0 3,9 17,8 32,7 0,0 0,0 0,0 5,41 0,20

2017 58,9 0,0 9,8 9,0 33,5 0,0 1,2 0,0 5,41 0,22

2018 97,8 0,0 8,5 33,4 0,0 10,4 16,8 28,7 0,00 0,38

0 50 100 150 200 250 300

verliezen van koelmiddelen (t CO2e)

Volgens Verordening (EU) nr. 517/2014 betreffende gefluoreerde gassen mogen F-gassen met een GWP (aardopwarmingsvermogen) ≥ 2 500 vanaf 1 januari 2020 niet langer worden aangevuld. In dit kader onderzoekt JRC Geel of het mogelijk is in zijn bestaande installaties naar alternatieve gassen om te schakelen.

D5.3 CO2-emissies van voertuigen a) Wagenpark van de Commissie

Tabel D11: Kenmerken wagenpark en CO2-uitlaatemissies

2014 2015 2016 2017 2018

Totaal

(MWh/jaar) 30,42 29,67 27,71 28,53 25,30

MWh/persoon 0,085 0,087 0,094 0,108 0,098

CO2-emissies (ton)

Uit diesel 2,69 2,26 2,72 3,28 2,52

Uit benzine 5,71 5,93 4,87 4,66 4,51

Uit propaan 0,36 0,36 0,36 0,29 0,27

Uitlaatemissies

(CO2) 8,8 8,6 8,0 8,2 7,3

Uitlaatemissies

(CO2/persoon) 0,025 0,026 0,027 0,031 0,028

De emissies die betrekking hebben op het wagenpark van JRC Geel vertegenwoordigen minder dan 0,4 % van de emissies als gevolg van energieverbruik.

b) Lokaal vervoer voor werk (met uitzondering van het wagenpark van de Commissie)

JRC Geel stimuleert het gebruik van de fiets voor verplaatsingen tussen de gebouwen. Voor dat doel stelt JRC Geel negentig fietsen beschikbaar, waarvan er 29 wit zijn. De witte fietsen behoren niet toe aan iemand in het bijzonder en kunnen door iedereen worden gebruikt die zich op de locatie moet verplaatsen.

c) Woon-werkverkeer

In 2015 is er een onderzoek uitgevoerd naar de haalbaarheid van een shuttleverbinding tussen JRC Geel en de stations Mol/Geel. Vooral vanwege de afgelegen ligging van JRC Geel heeft dit helaas geen succes opgeleverd.

De mensen die in de directe nabijheid van de locatie wonen, lopen of fietsen liever naar hun werk.

Degenen die in het centrum van Geel of Mol wonen, kunnen kiezen voor de bus naar de Europese school. Deze wordt door De Lijn geëxploiteerd en stopt in de buurt van JRC Geel. Mensen die verder weg wonen en gebruik willen maken van het openbaar vervoer, moeten echter tweemaal of vaker overstappen, wat betekent dat het openbaar vervoer qua tijd en efficiëntie een ongunstige optie is voor het personeel van JRC Geel.

Daarnaast worden schoolgaande kinderen vaak door de ouders tijdens het woon-werkverkeer bij school afgezet en weer opgehaald. Dit geldt bovenal voor kinderen die naar de Europese school in Mol gaan. Deze school ligt in de buurt van JRC Geel, en dat de kinderen kunnen meerijden, betekent dat de auto een logische keuze voor woon-werkverkeer is. Er is geen financiële beloning voor personeel dat met het openbaar vervoer naar het werk komt.

In 2016 is er een enquête gehouden om de koolstofvoetafdruk van het woon-werkverkeer van het personeel te schatten. De enquête is ingevuld door 132 personeelsleden, die in totaal dagelijks 5 366 km reisden. De verdeling van de reistijd wordt weergegeven in figuur D20 hieronder.

Figuur D20: Verdeling van de dagelijkse afstanden voor woon-werkverkeer

Met uitzondering van reizen per fiets, te voet of als passagier in een auto (inclusief carpooling) komt dit neer op 4 469 km/dag of 33,86 km per persoon per dag, grotendeels in de vorm van individuele autoritten.

Uitgaande van gemiddeld 133 kg CO2/km9, 296 medewerkers en 211 werkdagen komen de jaarlijkse CO2-emissies door woon-werkverkeer uit op 281 ton; dat is 0,95 ton CO2/persoon. Dit was in 2016 ongeveer 5 % van de gemeten koolstofvoetafdruk van de locatie.

Als we deze 0,95 ton CO2/persoon aanhouden op basis van de 259 medewerkers van JRC Geel, kunnen de totale emissies van het woon-werkverkeer voor 2018 worden geschat op 246 ton, wat overeenkomt met ongeveer 11 % van de koolstofvoetafdruk van de locatie in 2018.

D5.4 Totale emissies van andere luchtvervuilende stoffen (SO2, NO2, PM)

De emissies van andere luchtvervuilende stoffen zijn beperkt, enerzijds omdat de gebouwen met aardgas worden verwarmd, anderzijds omdat alleen de noodgeneratoren op diesel draaien en deze sinds 2014 minder dan 100 uur per jaar worden gebruikt.

Tabel D12: Totale emissies van andere luchtvervuilende stoffen (SO2, NO2, PM)

2013 2014 2015 2016 2017 2018 Totale luchtemissies gebouwen (ton), met ten minste

NOx, SO2, PM10 4,844 1,053 0,640 0,630 0,659 0,649

D6 Verbetering afvalbeheer en -scheiding D6.1 Niet-gevaarlijk afval

De ontwikkeling van de verwijdering van niet-gevaarlijk afval van JRC Geel wordt weergegeven in figuur D21.

9 https://www.statista.com/statistics/260028/average-co2-car-emission-levels-in-eu-27/, of gemiddelde over tien jaarhttps://www.smmt.co.uk/reports/co2-report/

Figuur D21: Ontwikkeling van de verwijdering van niet-gevaarlijk afval

D6.2 Gevaarlijk afval

De ontwikkeling van de verwijdering van gevaarlijk afval van JRC Geel wordt weergegeven in figuur D22.

Figuur D22: Ontwikkeling van de verwijdering van gevaarlijk afval

D6.3 Afvalscheiding

Tabel D13: Percentage gescheiden afval bij JRC Geel

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Percentage gescheiden afval 83,6 84,8 84,6 71,0 67,8 67,7 70,7 71,4 Percentage niet-gescheiden

afval 16,4 15,2 15,4 29,0 32,2 34,8 30,2 28,6

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Totaal 88,3 88,7 61,5 165,8 115,0 107,7 95,0 75,7

Totaal (ton/persoon) 0,27 0,28 0,18 0,48 0,35 0,36 0,36 0,29

Plastic (200139) 0,05 0,06 0,00

Wijnmonsters (020304) 4,45 0,00 0,00

Spoeling (200108) 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,76 5,49 3,57

Verpakkingsmateriaal: PMD (150106) 0,00 0,00 0,00 1,16 0,54 0,69 0,95 0,67

Glas (200102, 150107) 0,00 0,00 0,00 0,04 7,83 2,14 1,19 0,98

Hout (170201, 200138) 4,20 12,0 8,54 16,3 11,9 15,5 8,2 4,7

Metaal (191202, 200140) 38,2 35,3 27,0 37,7 33,2 22,3 22,2 15,0

Papier en karton (200101) 2,72 2,62 1,62 32,7 14,6 14,8 20,9 19,5

Gebouw, (bak)steen (170102, 170301) 24,7 22,6 13,7 21,8 0,00 4,50 4,26 4,26

Rest; gemengd (070299, 080318, 191210, 191212,

200301, 200307) 18,6 16,2 10,7 56,1 46,9 42,5 31,8 26,6

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Totaal 24,74 17,34 8,12 27,44 30,38 23,86 10,09 17,30

Totaal (ton/persoon) 0,075 0,054 0,024 0,079 0,093 0,081 0,038 0,067

Fluorescentielampen en kwikhoudende voorwerpen (200121,

160307, 060404) 0,18 0,00 0,06 0,00 0,08 0,11 0,31 0,11

Afval uit mechanische processen (191211) 0,07 0,87 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

Afval uit waterproductie voor industrieel gebruik, inclusief harsen

(190905) 0,00 0,00 0,00 0,05 0,04 0,07 0,07 0,12

Batterijen en accu's (160601, 200133) 0,03 0,52 0,01 0,06 0,96 0,01 0,03 0,66

Persgassen en laboratoriumchemicaliën (160504, 160506,

200119) 0,00 0,34 0,00 1,41 1,03 5,57 0,58 0,74

Antivries, PCB (160114, 160209) 0,00 0,00 0,00 0,00 7,36 1,93 0,00 0,00

Verpakkingsafval, oplosmiddelen, schoonmaakdoekjes, filters

(150110, 150202) 1,00 0,92 1,09 1,31 1,12 3,43 0,62 0,74

Koelgassen (140601) 0,00 0,00 0,00 0,03 0,07 0,00 0,00 0,00

Afvalolie (130205, 130301, 130802) 0,43 1,87 0,08 1,27 1,29 0,03 0,05 0,62

Afval uit thermische processen (100804) 1,03 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

Verf, inkt, lijm, hars met gevaarlijke stoffen (080111, 080317,

200127) 0,92 0,00 0,08 0,09 1,36 0,03 0,00 0,37

Afval uit organische chemische processen (070101, 070103,

070104, 070701, 070704) 14,60 8,50 1,19 3,86 1,46 0,41 0,58 1,36

Afval uit anorganische chemische processen (060106, 060205,

060399) 0,87 1,58 1,15 1,14 1,32 0,26 0,22 1,25

Asbest (170605) 0,05 0,08 0,15 0,02 0,00 0,25 0,24 0,08

Elektrisch & elektronisch, WEEE/AEEA (160213, 160214, 200136) 1,23 0,00 0,00 7,34 9,34 5,92 3,12 6,20

Biologisch afval (180103) 3,29 2,68 4,30 6,36 3,60 4,46 4,27 2,48

Radioactief afval 1,04 0,00 0,00 4,49 1,36 1,40 0,00 1,49

0 5 10 15 20 25 30 35

Tabel D14 bevat een overzicht van de acties ter verbetering van de afvalscheiding.

Tabel D14: Acties met betrekking tot afval

JIRA # Dienst Actiebereik

Datum in jaarlijks actieplan

Beschrijving van de

actie Soort actie Beschrijving van de meest recente stappen uitvoeren van een nieuwe

goedkeurings-procedure voor in gecontroleerde gebieden

geproduceerd afval (B10; 20; 40; 50 en 51)

Eenmalig 2017 – Procedure

goedgekeurd en uitgevoerd

EMAS GAAP-399

R.6 Alle

gebouwen 2018

Vervanging van plastic bekers door biologisch

2018 – Gebruik van glazen karaffen tijdens

vergaderingen. In de cafetaria heeft de dienstverlener de melkbekers voor eenmalig gebruik geleidelijk uitgebannen en vervangen door melk uit flessen.

EMAS GAAP-461

R.6 Alle

gebouwen 2019

Verbeterde

afvalscheiding door het aanleggen van

“afvalscheidings-eilanden” in diverse gebouwen van JRC Geel, waarbij de losse afvalbakken zijn verwijderd

Meertraps 2019 – Materiaal bestellen

EMAS GAAP-462

R.6 Twee

gebouwen 2019

Onderzoek naar de mogelijkheid om watermeters te plaatsen op de twee belangrijkste tanks voor industrieel afvalwater (B170 en B200)

Eenmalig

2019 – Startbijeenkomst houden. Technische

specificaties in ontwikkeling

D7 Bescherming biodiversiteit

De bebouwde oppervlakte is in 2018 licht toegenomen ten opzichte van 2017 (70 309 m² tegen 70 203 m²) door de installatie van nieuwe hoogspanningscabines en een uitbreiding van B110 (genaamd B114), en omvat 18,5 % van de totale oppervlakte. Door inkrimping van het personeelsbestand is de bebouwde oppervlakte per persoon toegenomen met 2 %.

JRC Geel beschikt over een door de autoriteiten goedgekeurd bosbeheerplan. Het overkoepelende doel is de geleidelijke vervanging van pijnbomen door inheemse soorten.

Een specifiek plan om buitenlandse soorten als Amerikaanse vogelkers uit te bannen en nieuwe groei daarvan te voorkomen, wordt volgens planning uitgevoerd (van 2010 tot 2029). Op basis van diezelfde planning worden de buitenlandse soorten bomen en andere vegetatie geleidelijk vervangen door verschillende inheemse eiken en andere bomen en planten.

Net als elk jaar wordt er bijzondere zorg besteed aan een soepele en veilige trek van padden tijdens het paarseizoen. Dit gebeurt door schermen te plaatsen zodat de padden niet de weg kunnen oversteken om van de ene vijver naar de andere te gaan. De padden worden

vervolgens

veilig in emmers de weg

van de ene kant van de straat naar de andere overgebracht.

Figuur D23: Locatie van de bospercelen (bosbeheerplan)

Om de biodiversiteit verder te ontwikkelen, werden er in zone B051 twee insectenhotels geplaatst. In 2019 zullen er nog meer bij komen.

Figuur D24: Zicht op de insectenhotels bij B050

In tabel D15 staat een overzicht van de belangrijkste acties met betrekking tot dit onderwerp.

Tabel D15: Acties met betrekking tot biodiversiteit

JIRA # Dienst Actie-bereik

Datum in jaarlijks actieplan

Beschrijving van de actie Soort actie

Beschrijving van de meest recente

stappen

EMAS GAAP-309 R.6

Gehele locatie JRC Geel

2017

Uitvoering van het bosbeheerplan met het oog op het herstel van het natuurlijke bos

Continu

2017 – Aanplant van honderd nieuwe bomen, waaronder Quercus robur (20 %), Sorbus aucuparia (20 %), Frangula alnus (20 %) en Ilex aquifolium (10 %)

EMAS GAAP-463 R.6

Gehele locatie JRC Geel

2019

Opsporen van strategische plekken voor de installatie van nieuwe insectenhotels

Eenmalig 2019 – Vier nieuwe hotels bestellen

EMAS GAAP-464 R.6

Gehele locatie JRC Geel

2019

Inventarisatie biodiversiteit.

Tien jaar na de start van het bosbeheerplan voor JRC Geel zal er onderzoek worden gedaan om de biodiversiteit op de locatie in kaart te brengen. De resultaten daarvan kunnen leiden tot een bijgewerkt bosbeheerplan

Eenmalig 2019 – Beginnen

D8 Groene overheidsopdrachten

D8.1 Opnemen van groene overheidsopdrachten in aanbestedingen

Het JRC-instrument voor aanbestedingen bevat een automatische controlemaatregel die is opgenomen in het PPMT-instrument (beheersinstrument voor openbare aanbestedingen) en is gebaseerd op CPV-codes10 (Common Procurement Vocabulary, ofwel gemeenschappelijke woordenlijst overheidsopdrachten). Zodra criteria voor groene overheidsopdrachten aan de orde zijn, wordt de aanvraag als zodanig gemarkeerd. In 2018 zijn er van de 34 contracten van grote waarde 12 (35 %) aangemerkt als groene overheidsopdrachten. Als we echter de geraamde contractwaarde in aanmerking nemen, is dit 73 %.

10 CPV-codes zijn internationaal erkend. Zij vormen een geharmoniseerd indelingssysteem voor openbare aanbestedingen en zijn gericht op standaardisering van de referenties die aanbestedende diensten en entiteiten gebruiken voor het opstellen van aanbestedingscontracten.

In tabel D16 staat een overzicht van de belangrijkste acties met betrekking tot dit onderwerp.

Tabel D16: Acties met betrekking tot aanbestedingen

JIRA # Dienst Actie-bereik

Datum in jaarlijks actieplan

Beschrijving van de actie

Soort actie

Beschrijving van de meest recente stappen

EMAS GAAP-190 R.6

Gehele locatie JRC Geel

2016 Nieuw

elektriciteitscontract Eenmalig

2018 Nieuw elektriciteitscontract in gebruik

2017 – Afronding elektriciteitscontract en begin van aanbesteding

2016 – Opstellen van de specificaties van het nieuwe contract voor elektriciteitslevering, met als vereiste ten minste 50 % groene stroom (vereiste voor groene

overheidsopdrachten)

EMAS GAAP-465 R.6 Eén

gebouw 2019

Nieuw

cafetariacontract met strengere criteria voor groene

overheidsopdrachten om het waterverbruik en de CO2-voetafdruk te verminderen

Eenmalig 2019 – Aanbesteding lanceren

D9 Naleving van wetgeving aantonen en crisisparaatheid

De follow-up van de naleving van de wettelijke eisen valt uiteen in follow-up voor nucleaire en follow-up voor niet-nucleaire gebieden.

 Kwesties rondom nucleaire activiteiten en milieubescherming worden geregeld door de federale autoriteiten en gemonitord door het Federaal agentschap voor nucleaire controle (FANC) en zijn technische filiaal Bel V, en

 Niet-nucleaire activiteiten en milieubescherming vallen onder de verantwoordelijkheid van het Vlaamse Gewest. De belangrijkste instanties zijn Departement Omgeving, OVAM (Openbare Afvalstoffen Maatschappij) en VMM (Vlaamse Milieu Maatschappij). Voor de follow-up van de naleving van de toepasselijke wetgeving moet een milieucoördinator worden aangesteld.

JRC Geel heeft deze functie uitbesteed. In 2018 liep het contract voor de externe milieucoördinator af en werd er een nieuw contract met een ander bedrijf gesloten.

In 2018 is als volgt invulling gegeven aan de follow-up van de naleving van wettelijke eisen bij JRC Geel:

 nucleaire wetgeving: follow-up door de Health Physics Service (HPS), die in administratief opzicht tot eenheid G.2 behoort; en

 niet-nucleaire milieuwetgeving: deze wordt door eenheid R.6 opgevolgd via het register van milieuwetgeving dat in 2018 werd opgezet, en tevens via de bijdrage van de externe milieucoördinator die regelmatig controles verricht in de vorm van locatiebezoeken en audits.

Daarnaast is er een medewerker van eenheid F.6 die met het oog op een beperkt gebruik van GGO’s en ziekteverwekkers als coördinator Bioveiligheid fungeert.

In tabel D17 staat een overzicht van de belangrijkste acties met betrekking tot dit onderwerp.

Tabel D17: Belangrijke acties met betrekking tot de naleving van wetgeving

JIRA # Dienst Actie-bereik

Datum in jaarlijks actieplan

Beschrijving van de actie Soort actie Beschrijving van de meest recente stappen

Opstellen en uitvoeren van een onderhoudsplan voor koelapparatuur die onder Verordening (EU) nr. 517/2014 betreffende gefluoreerde

broeikasgassen valt

Continu

EMAS GAAP-323:

voltooid in december 2017 EMAS GAAP-324:

voltooid in mei 2018

EMAS

milieuvergunning Eenmalig

2018 – Nieuwe milieuvergunning verleend op 8 februari 2018 van de naleving van wetgeving

2017 Inventarisatie opstellen

van “vaste” gastanks Eenmalig 2018 – Voltooid in mei in rampenoefeningen van JRC Geel

Meertraps 2019 – Opzetfase

EMAS

Karakterisering van afvalwater en verband met wettelijke vereisten

Meertraps

2019 – Bezig met uitvoering analyse van afvalwaternetwerk

D10 Communicatie D10.1 Interne communicatie

Bij JRC Geel worden voor het aankondigen van acties en de informatievoorziening aan het personeel overwegend de flatscreens in de diverse gebouwen gebruikt, alsook het intranet van het JRC (“Connected”). In 2018 zijn er 17 campagnes gehouden via de schermen en de meeste werden ook onder de aandacht gebracht via aanvullende links en documenten via Connected. Daarnaast zijn er nog zes campagnes gehouden via het intranet (Connected).

Er zijn enkele campagnes gehouden ter ondersteuning en met het materiaal van DG HR.

Een aantal campagnes is gehouden op initiatief van de JRC-locatie Geel.

Dat geldt voor:

 de weergave van het milieubeleid op een aantal schermen (één dia per week; zie figuur D25 voor een voorbeeld);

Figuur D25: Milieubeleid (voorbeeld)

 informatie over biodiversiteitsinitiatieven bij JRC Geel (zie de dia over insectenhotels hieronder);

Figuur D26: Communicatie over insectenhotels bij JRC Geel

 de belangrijkste cijfers uit de milieuverklaring 2017;

 nieuwe regels voor afvalscheiding en afvalprocedure(s);

In document Milieuverklaring Resultaten voor 2018 (pagina 22-31)